მურუსიძე, ჩინჩალაძის და სხვა მოსამართლეების შემდეგ, აშშ - მა კეზერაშვილსაც არ მისცა ვიზა - რა დასახელდა მიზეზად და რა გაასაჩივრა ექსმინისტრმა ამერიკულ სასამართლოში?

ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა საქართველოს ყოფილ თავდაცვის მინისტრს, დავით კეზერაშვილს ვიზა არ მისცა, რის მიზეზადაც ფულის გათეთრებაზე ეჭვი დასახელდა.

უარის მიზეზის დასადგენად კეზერაშვილმა სასამართლო დავა დაიწყო და საჩივარი კოლუმბიის ოლქის რაიონულ სასამართლოში შეიტანა. სარჩელიდან ირკვევა, რომ ვიზის გაცემაზე უარის თქმის საფუძველი აშშ-ს საბაჟო და საზღვრის დაცვის ფედერალური სააგენტოს 2023 წლის პირველი მაისით დათარიღებული დადგენილება გახდა. კონკრეტულად ის მუხლი, რომელზე დაყრდნობითაც, დავით კეზერაშვილს აშშ-ს ვიზა არ მისცეს, ფულის გათეთრებაზე ეჭვს გულისხმობს.

დავით კეზერაშვილი თავის მხრივ მოითხოვს, შეგროვდეს და გადაეცეს ყველა ის ინფორმაცია, რომელიც ვიზაზე უარის თქმის მიზეზი გახდა.

მოპასუხე მხარემ კეზერაშვილს 2024 წლის 18 იანვარს უპასუხა და განაცხადა, რომ იცნობდნენ მოსარჩელე მხარის მოთხოვნას, რის დაკმაყოფილებაც "რაც შეიძლება სწრაფად" მოხდებოდა.

კოლუმბიის ოლქის რაიონული სასამართლო წერს, რომ მოპასუხე მხარემ ვალდებულება დროულად ვერ შეასრულა და მოსარჩელე მხარის მოთხოვნა დღემდე პასუხგაუცემელი რჩება. თავდაცვის ყოფილი მინისტრი მოითხოვს, გადაეცეს ყველა ის ინფორმაცია, რომელიც ვიზაზე უარის თქმის მიზეზი გახდა. სარჩელი კი, ვებგვერდზე - Courtlistener.com გამოქვეყნდა, რომელიც შეერთებული შტატების სასამართლოებში შესულ სარჩელებს აგროვებს და ასაჯაროებს. ამ ინფორმაციაზე დაყრდნობით ირკვევა, რომ დავით კეზერაშვილის განაცხადი აშშ-ის ვიზის მისაღებად კვიპროსში, აშშ-ს საელჩოში 2023 წლის 4 აპრილს შევიდა, უარი კი 2023 წლის 18 ივლისს მიიღო. ამ დროისთვის უკვე ცნობილი იყო BBC-ის მიერ წარმოებული ჟურნალისტური გამოძიების შესახებ, რომელშიც თაღლითური სქემის ერთ-ერთ მთავარ ფიგურანტად, დავით კეზერაშვილი სახელდებოდა. სახელმწიფო დეპარტამენტმა თავდაცვის ყოფილი მინისტრის მოთხოვნა წარმოებაში მიიღო, თუმცა კეზერაშვილს პასუხი ამ დრომდე არ მიუღია. სარჩელი კოლუმბიის სასამართლოში 2024 წლის 20 თებერვალს დარეგისტრირდა.

როგორც "ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები ამბობენ, აშშ-ს ვიზის არმიცემა, სავარაუდოდ, BBC-ის ჟურნალისტურ გამოძიებას და კეზერაშვილის გვარის ამ სკანდალში გახვევას უკავშირდება.

ამ საკითხზე მედიასთან კომენტარი გააკეთა გია ვოლსკიმ, რომლის თქმითაც:

"ფულის გათეთრებაზე ეჭვი არის საფუძველი, რომ არ მისცენ ვიზა. ასე უნდა მოქცეულიყო ნებისმიერი ქვეყანა, ეს არ არის მარტო თავმოყვარეობის საკითხი, ეს არის სამართლებრივი, გამართული ქვეყნის მოქმედება და ნაბიჯი. კეზერაშვილი, ფაქტობრივად, ჩართულია ქართულ პოლიტიკაში და ის, რომ აპელირებს იმაზე, რომ მისი სარჩელის განხილვა მიმდინარეობს და მის ბრალეულობაზე არ შეიძლება ლაპარაკი, არის ფანდი და სპეკულაცია. ეს არის დასავლელი პარტნიორის მიმართ არასწორი და უპატივცემულო დამოკიდებულება, ამას სხვა რა შეიძლება დაერქვას, თუ არა უტიფრობა, პოლიტიკური უცოდინარობა, გაუნათლებლობა“.

ექსპერტების უმრავლესობა აღნიშნავს, რომ აქ უფრო მეტად პოლიტიკური ფაქტორი მუშაობს, ვიდრე სამართლებრივი და როგორც ჩანს, ჩვენი დასავლელი პარტნიორების, კერძოდ ამერიკის მხრიდან საქართველოში კეზერაშვილის პოლიტიკური საქმიანობის ავკარგიანობა სერიოზულად განიხილება.

ვახტანგ ძაბირაძე, პოლიტოლოგი:

"კეზერაშვილის თემამ საკმაოდ ამოიწია ქართულ პოლიტიკაში და ახლა ის ფაქტი, რომ ის "ნაციონალურ მოძრაობას“ აფინანსებს, მთელი ეს პროცესი ამერიკისთვის და სადაზვერვო სამსახურებისთვის, რა თქმა უნდა, კარგად ცნობილია. როგორც ჩანს, ის ამას გარკვეულ ანგარიშს უწევს, ქოლ-ცენტრების საკითხზეც არის რაღაც ეჭვები და, ზოგადად, კეზერაშვილთან მიმართებაში მაინც და მაინც თბილი დამოკიდებულება არაა დასავლეთში. მიუხედავად იმისა, რომ თავის დროზე, რაღაც თემებთან დაკავშირებით საფრანგეთის სასამართლომ ის გაამართლა, მის მიმართ ეჭვები მაინც დარჩა და არსებობს. ალბათ ეს არასაკმარისი მტკიცებულებების ბრალია, მაგრამ არც იმას გამოვრიცხავ, რომ კეზერაშვილსა და "ოცნებას“ შორის გარკვეული მოლაპარაკებებიც ყოფილიყო. ამ დაშვების საფუძველს მაძლევს თუნდაც ასეთი დამოკიდებულება - თავიდან ივანიშვილსა და ჩხარტიშვილს შორის გახსოვთ, რა დამოკიდებულება იყო, თითქოს სათოფეზე არ იკარებდა და დღეს ვანო ჩხარტიშვილი ფარულ კაბინეტში, თუ ოჯახურ სამზარეულოში ერთ-ერთი დაწინაურებული კაცია. ამიტომ რა თქმა უნდა, არც მათ შორის გარიგებას გამოვრიცხავ, ივანიშვილი ნებისმიერთან წავიდოდა მოლაპარაკებაზე, მათ შორის - კეზერაშვილთან. ახლაც ეს ვარიანტები მიდის ალბათ და გამოყენებულია, როგორც საფუძველი იმისთვის, რომ აშშ-ს მისთვის ვიზაზე უარი ეთქვა.

აქ უფრო მეტად პოლიტიკური ფაქტორი მუშაობს, ვიდრე სამართლებრივი, ვნახოთ, რას იტყვის კოლუმბიის სასამართლო, მაგრამ მაინც მგონია, რომ ეს პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა, ასეთ ჭრილში უფროა დანახული კეზერაშვილი, მისი პიროვნება თუ პოლიტიკური სახე.

საფუძვლად ფულის გათეთრებაზე ეჭვი კი დაასახელა სასამართლომ, მაგრამ რამდენად იქნება ეს დამტკიცებული ან რა სარჩელი შეიტანა კეზერაშვილმა, ამას ვერ გეტყვით. შეიძლება მას მოსთხოვონ საბუთები, ან ამერიკის მხარემ მოსთხოვოს დამამტკიცებელი არგუმენტები, მაგრამ ყველა ვარიანტში, ვფიქრობ, რომ მთლიანობაში ეს პოლიტიკური პროცესია. დღეს, როგორც ჩანს, ჩვენი დასავლელი პარტნიორების, კერძოდ ამერიკის მხრიდან საქართველოში მისი პოლიტიკური საქმიანობის ავკარგიანობა სერიოზულად განიხილება.

როცა ვამბობ, რომ პოლიტიკური პროცესია, რა თქმა უნდა, ყველაფერს ვგულისხმობ, მათ შორის იმასაც, რომ დავუშვათ, კეზერაშვილის "ნაციონალებთან" ურთიერთობა რაღაც გარიგების საფუძველი იყო. ასე ღიად შემოსვლა ქართულ პოლიტიკაში რაღაცნაირად საეჭვოა იმიტომ, რომ ამ შედეგებს რომ რეაქციები მოჰყვებოდა, თვალსაჩინო იყო. რაც შეეხება იმას, რომ "ნაციონალური მოძრაობა“ ორად გაიყო, ეს იმას ნიშნავს, რომ "ქართულმა ოცნებამ“ გაინაღდა პირველი ადგილი - დატოვა სამიზნე, ანუ მუდმივად ილაპარაკებს საფრთხეზე, რომ "ნაციონალები“ მოდიან ხელისუფლებაში და მოდიან კოლექტიური "ნაციონალები", ანუ პროპაგანდის ეს საფრთხე დარჩა, მაგრამ რეალობა ისაა, რომ მელია-გვარამიას ტანდემი ენმ-ს ხმებს ნამდვილად გაყოფს, რაც იმას ნიშნავს, რომ "ქართული ოცნებისთვის“ პირველ ადგილზე გასვლა გარანტირებულია. თუ ახლა მოამრავლებს 1%-იან პარტიებს, მაშინ გარანტირებული აქვს ძალაუფლების მინიმუმ შენარჩუნება და კაცმა რომ თქვას, არც საკონსტიტუციო უმრავლესობაზე იტყვიან უარს“.

შეგახსენებთ, გასული წლის 5 აპრილს აშშ-ის მთავრობამ სანქციები დაუწესა და ასევე აუკრძალა აშშ-ში შესვლა საქართველოს სამ მოქმედ და ერთ ყოფილ მოსამართლეს:

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს თავმჯდომარეს მიხეილ ჩინჩალაძეს

იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრს, ლევან მურუსიძეს

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს თავმჯდომარის მოადგილეს ირაკლი შენგელიას

თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ყოფილ თავმჯდომარეს, ყოფილ მოსამართლე ვალერიან ცერცვაძეს.

• აშშ-ს საელჩომ საქართველოში განმარტა, რომ აშშ-ს სახელმწიფო მდივანს აქვს სანდო ინფორმაცია, რომ სანქცირებული პირები ჩართული იყვნენ მნიშვნელოვან კორუფციულ საქმიანობაში სასამართლოში მათი მოქმედ თუ წინა თანამდებობებზე ყოფნის პერიოდში. მათი კორუფციული ქმედებებით ისინი აზიანებდნენ სამართლის უზენაესობასა და დემოკრატიულ პროცესებს.

ამ აქტს ლევან მურუსიძემ "საელჩოს მხრიდან მორალური ტერორი“ უწოდა.