მსოფლიოს მოსახლეობის 68% მალე ქალაქებში იცხოვრებს - როგორი იქნება ჭკვიანი ქალაქები და რომელ ქვეყანაში ვიხილავთ მას პირველად?
დღეს, მსოფლიოს მოსახლეობის ნახევარზე მეტი ქალაქებში ცხოვრობს და 2050 წლისთვის ეს რიცხვი, სავარაუდოდ, 68%-მდე გაიზრდება - ქალაქებს კიდევ 2,5 მილიარდი მოსახლე დაემატება. გლობალურ მოსახლეობას სულ უფრო მეტად იზიდავს ურბანული ცხოვრება. ასეთ დროს კი აშკარა ხდება ჭკვიანი ქალაქების მნიშვნელობა.
წარმოიდგინეთ ქალაქი, სადაც ტექნოლოგია შეუფერხებლად ერწყმის ურბანულ ცხოვრებას, რაც რევოლუციას ახდენს ჩვენი ცხოვრებისა და მუშაობის ხარისხზე. სწორედ ამას იმედოვნებენ ჭკვიანი ქალაქები - ისინი იყენებენ საინფორმაციო და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების ( ICT) ძალას , რათა გაზარდონ ოპერატიული ეფექტურობა, უზრუნველყონ გაუმჯობესებული სამთავრობო სერვისები და მოქალაქეთა კეთილდღეობა.
ჭკვიან ქალაქებს შორის მსოფლიო ერთი პროექტით დაინტერესდა: NEOM, ჭკვიანი ქალაქი საუდის არაბეთის გულში, რომლის აშენებაც სამომავლოდ იგეგმება.
- როგორ ცვლის ჭკვიანი ქალაქები ურბანულ ცხოვრებას
მომავლის ჭკვიანი ქალაქები (Smart Cities) არის ურთიერთდაკავშირებული მუნიციპალიტეტები. ისინი იყენებენ საინფორმაციო და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიებს, რათა გააუმჯობესონ სამთავრობო მომსახურების ხარისხი და მოქალაქეთა კეთილდღეობა.
ჭკვიანი ქალაქის ტექნოლოგიების გამოყენებისას უმთავრესი პრიორიტეტი მოქალაქეების უსაფრთხოების უზრუნველყოფაა. უსაფრთხოების გასაუმჯობესებლად, მოქალაქეებმა სწრაფად უნდა გაიგონ რა ხდება მათ გარშემო ქალაქში.
- NEOM-ის პოტენციალი
ახალი ქალაქი საუდის არაბეთის 2030 წლის „ხედვის“ პროექტის ნაწილია. მის აღსრულების პროცესს სათავეში უდგას მუჰამედ ბინ სალმანი, საუდის არაბეთის პრინცი, რომელმაც ახალ ქალაქს The Line (ხაზი) უწოდა წრფივი ფორმის დაგეგმარების გამო. პროექტი ნეომის (NEOM), ეკოსისტემის შესანარჩუნებლად შექმნილი ფუტურისტული ქალაქის ნაწილია და იგი 170 კმ-ზე იქნება გადაჭიმული, გათვლილი 1 მილიონ მაცხოვრებელზე.
ქალაქს აქვს პოტენციალი გააუმჯობესოს ენერგოეფექტურობა, გააძლიეროს მობილურობა და საზოგადოებრივი უსაფრთხოება. მისი მიზანია შექმნას ეკოსისტემა, რომელიც ხელს უწყობს პარტნიორობას ბიზნესებს, აკადემიურ ინსტიტუტებსა და სტარტაპებს შორის.
- შეშფოთება NEOM-ის შესახებ
პროექტის პრეზენტაციაში კარგად ჩანს მისი მიზანი – ადამიანები და მათი ჯანმრთელობა უპირველეს ყოვლისა, რის გამოც პრიორიტეტულია ქალაქის დაცლა ყოველგვარი გამონაბოლქვისგან – ჩქაროსნული მატარებლების და სხვა სატრანსპორტო საშუალებათა გზები მიწისქვეშ იქნება განთავსებული.
კრიტიკოსებმა გამოთქვეს საფუძვლიანი შეშფოთება NEOM-ის მიზანშეწონილობისა და მდგრადობის შესახებ. პროექტის მასიურმა მასშტაბმა და მისმა პოტენციურმა გარემოზე ზემოქმედებამ შეკითხვები გააჩინა. სკეპტიკოსებს აინტერესებთ, შეიძლება თუ არა ასეთი დიდი ამბიციების ეფექტურად განხორციელება პრაქტიკაში.
NEOM-ის გარშემო არსებული გეოპოლიტიკური კონტექსტი ასევე აჩენს დამატებით კითხვებს. მისი მდებარეობა ეგვიპტისა და იორდანიის საზღვრებთან და რეგიონული დინამიკა იწვევს გაურკვევლობას, რამაც შეიძლება გავლენა მოახდინოს პროექტის წარმატებაზე. პოლიტიკური სტაბილურობა, მეზობელ ქვეყნებთან თანამშრომლობა და პოტენციური კონფლიქტების მართვა ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევაა.