დედამიწიდან შორს აღმოჩენილია "იდეალური მზის სისტემა", სადაც ყველა პლანეტა თითქმის ერთი ზომის არის - რას ამბობენ მეცნიერები: "იქ ყველაფერი განსხვავებულია"

ასტრონომებმა დედამიწიდან 100 სინათლის წლის მანძილზე აღმოაჩინეს "იდეალური მზის სისტემა", რომელიც ჩვენი მზის სისტემისგან განსხვავებით, ციურ სხეულებს შორის ძალადობრივი შეჯახების გარეშე ჩამოყალიბდა.

და თუ შეჯახების შედეგად ჩვენ მივიღეთ სხვადასხვა ზომის პლანეტების მთელი ნაკრები, ამ სისტემაში ყველა პლანეტა დაახლოებით ერთნაირი ზომის აღმოჩნდა და მათი არსებობის 12 მილიარდი წლის განმავლობაში მცირედით შეიცვალა.

მეცნიერებისთვის ეს ნამდვილი აღმოჩენაა, რადგან პლანეტების ხელუხლებელი გარეგნობა შესაძლებელს ხდის იმის გარკვევას, თუ როგორ ჩამოყალიბდა ეს სამყაროები და არის თუ არა იქ სიცოცხლე.

კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა სამეცნიერო ჟურნალში Nature.

როდესაც ჩვენს მზის სისტემაში პლანეტები ჩამოყალიბდნენ, შეჯახების შედეგად მათი ორბიტები შეიცვალა და შედეგად მივიღეთ გიგანტები, როგორიცაა იუპიტერი და სატურნი და ახალი პატარა პლანეტები, როგორიცაა დედამიწა.

ახალ აღმოჩენილ სისტემაში, რომელსაც ჯერჯერობით პირობითად HD110067 ჰქვია, ყველაფერი განსხვავებულია.

იქ პლანეტებს არა მხოლოდ მსგავსი ზომები აქვთ, არამედ სინქრონულად ბრუნავენ - მზის სისტემისგან განსხვავებით, სადაც ორბიტები არანაირად არ არის დაკავშირებული ერთმანეთთან.

"ის იდეალურია პლანეტების ფორმირების შესასწავლად, რადგან მზის სისტემის წარმოშობა ნაკლებად ქაოტური იყო, ვიდრე ჩვენი და თავიდანვე ხელუხლებელი იყო“, - განმარტავს დოქტორი რაფაელ ლუკი.

ბოლო 30 წლის განმავლობაში ასტრონომებმა აღმოაჩინეს ათასობით ვარსკვლავური სისტემა, მაგრამ არცერთი მათგანი არ არის იდეალური პლანეტების ფორმირების პროცესის შესასწავლად.

"იდეალური სისტემის" კიდევ ერთი უპირატესობაა მისი კაშკაშა მზე, რომელიც ხელს შეუწყობს პლანეტების ატმოსფეროში სიცოცხლის ნიშნების ძიებას.

ექვსივე ახლად აღმოჩენილი პლანეტა მიეკუთვნება ეგრეთ წოდებულ „მინი-ნეპტუნების“ კატეგორიას და ისინი დედამიწაზე დაახლოებით 2-3-ჯერ დიდია.

ახალი მზის სისტემისადმი ინტერესი განსაკუთრებით დიდია, რადგან სექტემბერში, თუმცა სხვა სისტემაში, აღმოაჩინეს მინი-ნეპტუნის პლანეტა K2-18b ატმოსფეროში, რომელსაც აქვს გაზის ნიშნები, რომელიც დედამიწის შემთხვევაში წარმოიქმნება ცოცხალი ორგანიზმების მიერ. ასტრონომები ამას სიცოცხლის ინდიკატორს უწოდებენ. სექტემბერში გაირკვა, რომ პლანეტა k2-18b-ს აქვს სიცოცხლის გარკვეული ნიშნები.

მიუხედავად იმისა, რომ მზის სისტემაში არ არსებობს მინი-ნეპტუნები, ითვლება, რომ ისინი ჩვენი გალაქტიკის პლანეტების ყველაზე გავრცელებული ტიპია. მაგრამ ასტრონომებმა ამ სამყაროების შესახებ უცნაურად ცოტა რამ იციან.

მათ არც კი იციან, ამ პლანეტებზე არსებობს თუ არა კლდე, გაზი, წყალი, რომ აღარაფერი ვთქვათ სიცოცხლის პირობებზე. დოქტორ ლუკის თქმით, ამის გარკვევა ყველაზე აქტუალური გამოწვევაა და ახლად აღმოჩენილი HD110067 სისტემა ამის შანსს იძლევა, რომ ყველა ამ კითხვაზე პასუხები შედარებით სწრაფად ვიპოვოთ.

”ამას ალბათ 10 წელზე ნაკლები დასჭირდება”, - ამბობს BBC-სთან ინტერვიუში, ”რადგან ჩვენ უკვე ვიცით ამ პლანეტების არსებობის შესახებ, ვიცით სად არიან ისინი. ჩვენ მხოლოდ ცოტა დრო გვჭირდება“.

თუ შემდგომი დაკვირვებით გამოვლინდება, რომ სიცოცხლე შესაძლებელია მინი-ნეპტუნებზე, ეს მნიშვნელოვნად გაზრდის პოტენციურად დასახლებულ პლანეტების რაოდენობას და, შედეგად, სხვა სამყაროებზე სიცოცხლის ნიშნების სწრაფად აღმოჩენის შანსებს.