სამი თვეა, რაც 18 წლის მარიამ გრიგალაშვილს "ტიკტოკზე" ღირსების შემლახავ ვიდეოებს უვრცელებენ, რასაც თან ერთვის სექსუალური შინაარსის ტექსტები და პირადი მონაცემების გასაჯაროება. ვიდრე გოგონა კიბერბულინგის შესახებ საჯაროდ დაიწყებდა ლაპარაკს, მანამდე (ვიდეოების გავრცელებისთანავე) პოლიციას მიმართა, სადაც უთხრეს, რომ განცხადების დაწერას აზრი არ ჰქონდა და მიზეზად მსგავსი საქმეების გამოძიების სირთულე დაუსახელეს. "ტიკტოკზე" ვიდეოების პარალელურად, მარიამის პერსონალური ინფორმაცია სექსუალური მომსახურების საიტზეც გავრცელდა. როგორც რესპოდენტი გვეუბნება, მან უკვე გადალახა საშინლად მძიმე, სტერსული პერიოდი და უნდა, რომ სხვა, ანალოგიური პრობლემის მქონე გოგონებისთვის (მათ შორის მსხვერპლი არასრულწლოვნებისთვის) მაგალითი გახდეს, არავინ გაჩუმდეს. მეორეს მხრივ, საგამოძიებო უწყებიდან ელის რეაგირებას და მისი მიზანია გაირკვეს, ვინ დგას ამ ე.წ. ფეიქ ექაუნთების უკან. ღირსების შემლახავ ვიდეოებს თან ახლავს უხამსი და შეურაცხმყოფელი კომენტარებიც, ხოლო ვიდეოების ნახვის მაქსიმალური მაჩვენებელი, როგორც გვეუბნება, 700-800 ათასს აღწევს. მარიამმა, რომელსაც არავის მხრიდან დახმარების იმედი არ აქვს, გადაწყვიტა იბრძოლოს და მოაგვაროს პრობლემა. ამ დღეებში ის პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურშიც შეიტანს განცხადებას.
მარიამ გრიგალაშვილი:
"ჩემი პირველი ვიდეო თებერვლის თვეში დაიდო "ტიკტოკზე", რასაც ისეთი საშინელი და სექსუალური შინაარსის ტექსტი ერთვოდა, ვერც გავიმეორებ. შინაარსით ჩვეულებრივი ვიდეო იყო, ჩემი და ჩემი მეგობრების მშობლების "ფეისბუქიდან" აღებული. ვიდეოს ქვეშ თანდათან ისეთი კომენტარები წამოვიდა, გადავირიე, მაშინვე წავედი პოლიციის განყოფილებაში. მცხეთის განყოფილებაში განცხადება არ დამიწერია, რადგან მითხრეს, არაფერი გამოვა, აზრი არ აქვს, რადგან პირად მონაცემებში არ იყო შეღწევა, ეს აღნიშნული სისხლის სამართლის დანაშაულად არ კვალიფიცირდებაო. ისიც მითხრეს, პოლიციაში ბევრი მსგავსი შემთხვევა და შემოსული განცხადებააო. ხელმეორედ პოლიციაში 27 თებერვალს მივედი და განცხადება დავწერე, მაშინ, როცა ვიდეოების სიხშირემ მოიმატა, ჩემი პირადი ვიდეოები გავრცელდა და ჩემს მშობლებსაც მისწვდნენ. თავდაპირველად პოლიციისგან არანაირი რეაგირება არ ყოფილა, ახლა ველოდები პასუხს და იმედი მაქვს, ყველაფერი გაირკვევა. ყველაფერი - ფოტო და ვიდეომასალა ყალბი ანგარიშით ვრცელდება, თუმცა მაქვს ეჭვი, ვინ შეიძლება იდგეს ამის უკან, ეს ადამიანი გარკვეულ მინიშნებებს მაძლევს. ვიდეოების დადება გრძელდება, გუშინაც დაიდო და მათი ნახვები 700-800 ათასამდე ავიდა. უხამსი სათაურების გარდა, საშინელი კომენტარები იწერება, რაც კიდევ უფრო განგრევს ადამიანს, ფსიქიკას გირყევს. აღდგომის წინა დღეს დადეს ერთი ვიდეო და კომენტარებში ამომწყვიტა ხალხმა, ისე მწყევლიდნენ და მლანძღავდნენ...
ეს არის ჩვეულებრივი ფოტოები და ვიდეოები, რომლებიც შეიძლება ხუმრობით გადაიღო, ან თუ თავი მოგწონს და ფიქრობ, რომ ლამაზად გამოიყურები, გადაიღებ და შენს გვერდზე დადებ. ის ადამიანი ამ შენს ფოტოს და ვიდეოს სულ სხვა დატვირთვას აძლევს, სულაც გამომწვევი რომ არ იყო. ის ვიღაც მარტო ჩემს გვერდზე რომ შესულიყო, ვიფიქრებდი, უბრალო ადამიანია, პოპულარობის მოპოვება სურს-მეთქი, მაგრამ როცა ჩემი მშობლების ფოტოები გამოიყენა დამამცირებელ კონტექსტში, მანდ მივხვდი, რომ პირადად მე მერჩოდა. გამოძიებას მივაწოდე ყველანაირი ინფორმაცია და ახლა პასუხს ველოდები.
იმდენი გაბედეს, რომ 3 მარტს ჩემი ფოტო და მობილურის ნომერი, ანუ პერსონალური ინფორმაცია სექსუალური მომსახურების საიტზეც გაავრცელეს. ღამის 1-2 საათი იქნებოდა, როცა ვიღაცამ დამირეკა და მეუბნება, რომ ამა და ამ საიტზე ჩემი პირადი ინფორმაცია იდო და რომ თურმე ადამიანებს ერთღამიან ურთიერთობას ვთავაზობდი. ამ საიტის შესახებ არაფერი ვიცოდი, ჩემს ნომერსაც არავის ვაძლევ და გამოდის, გამავრცელებელს ჩემს ნომერზე წვდომა ჰქონდა. 1 წუთში დაახლოებით 15 ადამიანმა დამირეკა, მომდიოდა მესიჯები "ვაიბერში", "ტელეგრამში" - მეკითხებოდნენ, ფულს ვიღებდი თუ არა, რამდენს და ა.შ. უდიდესი ტრავმა მივიღე, იმ საღამოს პანიკური შეტევა დამეწყო, ვეღარ ამოვისუნთქე...
ისევ წავედი პოლიციაში და მშობლებთან ერთად შევიტანე განცხადება, მთელი გულით ვთხოვდი გაერკვიათ, ვინ მერჩოდა, ეს ხომ ქართული საიტი მაინცაა და პირადი ღირსების შებღალვასთან გვქონდა საქმე. რაც პოლიციაში წავედი, იმ დღის მერე არავინ დამკავშირებია, ჩემი ნომერი იმ საიტზე აღარ ფიქსირდება.
ვიდეოებს რაც შეეხება, დღემდე ვრცელდება, ავტორი მეძავად მომიხსენიებს და მასზე საშინელ სათაურებს აწერს. აი, ახლაც, 40 წუთის წინ დადო ახალი ვიდეო. ეჭვი მაქვს, გოგონაა და ვხვდები კიდეც, ვინაა, მაგრამ სანამ არ მექნება ამის დამამტკიცებელი საბუთი, ხელს არ დავადებ. ამ ყალბი ანგარიშის შემქმნელსაც მივწერე, მქონდა საუბარი და ვუთხარი, წაეშალა ვიდეოები. მითხრა, ტყუილად ცდილობ, არ წავშლი, ჩემგან უარესებს ელოდეო.
სამწუხაროა, რომ არანაირი კანონმდებლობა არ გიცავს, გარღვევაა ამ თემაში. ვისაც მყარი ფსიქიკა არ აქვს, ხომ შეიძლება ფატალურად დასრულდეს ეს ბინძური "თამაში“? შეიძლება ითქვას, შევეგუე იმას, რომ არავინ მეხმარება და მაქსიმალურად ვცდილობ, რაღაცას ჩავეჭიდო, თვითონ ვიბრძოლო. ვიდეოებს მაინც ყველა ნახულობს და ჩემი საჯაროდ გამოჩენის ერთადერთი მიზანი ის იყო, რომ ჩემი მხრიდან მაინც შევწყვიტო ეს დამცირება. როცა კანონი არ მიცავს, ვერსაიდან ვერანაირ დახმარებას ვიღებ, ვცდილობ, თვითონ გავაკეთო რამე და ვუშველო ჩემს თავს. მაინც რაღაცის იმედი მაქვს... პოლიციის მერე ადვოკატიც ავიყვანე. "საფარიც“ გვერდით მიდგას, მშობლებიც და ახლა მგონია, რომ მართლა არის რაღაცის შანსი.
მტერსაც არ ვუსურვებ მსგავს რაღაცას. რომ იცოდეთ, რამდენი ადამიანია ჩემსავით სექსუალური ბულინგის მსხვერპლი, მათ შორის - არასრულწლოვნები. ბევრი მათგანი გამომეხმაურა, მწერდნენ, მსგავსი ჩვენც გადავიტანეთო. მე უკვე სრულწლოვანი ვარ და 15 და 12 წლის ბავშვებსაც რომ იმავეს უკეთებენ, ხომ შეიძლება ფატალური შედეგებიც მივიღოთ, ბევრის ფსიქიკა ამას ვერ გაუძლებს. ამიტომ ვფიქრობ, კანონი უნდა გვიცავდეს. პირველად, ტელევიზიაში როცა მივედი, შემომთავაზეს ანონიმურად მესაუბრა, მაგრამ მინდოდა, საჯაროდ მელაპარაკა და ანალოგიური პრობლემის მქონე გოგონებისთვის მაგალითი მიმეცა, არავის უნდა შეეშინდეს ხმის ამოღების, არ უნდა დამალონ. მე ახლა ერთი ვარ, მაგრამ ჩემს მდგომარეობაშია ძალიან ბევრი ადამიანი, რომელიც დახმარებას არსაიდან ელის, რაც საშინელებაა. მე გავიარე და გადავიტანე ეს ყველაფერი, გავმაგრდი და ვიცი, აღარ მექნება პანიკური შეტევები, აღარ გავბრაზდები, რადგან ამით ვერაფერს ვშველი. მაგრამ მოზარდებს, ბავშვებს, ვისი ფსიქიკაც ჯერ ჩამოუყალიბებელია, ვინ იცის, რა დაემართებათ, რა ბედი ეწევათ? მეგონა, ბოროტმოქმედი დაიღლებოდა, ოდესმე შეჩერდებოდა, თუმცა როცა ქვეყანამ გაიგო, პოლიციასაც მივმართე, მაინც არ ჩერდება, რადგან იცის, რომ სახელმწიფო მაინც ვერ დამეხმარება“.
როგორც ადვოკატი ლექსო კობაიძე გვეუბნება, ყალბი ანგარიშების გამოყენება სოცქსელებში, ქმედება, რომელიც ძალადობისა და მუქარის ნიშნებს არ შეიცავს, დასჯადი არ არის, თუმცა პერსონალური მონაცემების გავრცელება გამოძიების საკითხია.
"მსგავსი ქმედება თუ მუქარას და ძალადობას არ შეიცავს, სს სამართლით დასჯადი არ არის, თუმცა პირადი ცხოვრების ამსახველი ვიდეოს ან ფოტოების გავრცელება, ვფიქრობ, გამოსაძიებელი საკითხია იმიტომ, რომ გასარკვევია, რა დონის ვიდეოა გავრცელებული - შესაძლოა, ამ ვიდეოთი პირადი ინფორმაცია იყოს გავრცელებული და ეს უკვე დასჯადი ქმედებაა, გამოძიება უნდა დაიწყოს და ამ კუთხით წავიდეს. გოგონა თუ მიმართავს განცხადებით, რომ მისი პირადი ცხოვრების ამსახველი ვიდეო, აუდიო, ან ფოტო მასალა გავრცელდა, ვალდებულები არიან გამოძიება დაიწყოს 365-ე მუხლით. კოდექსში არ არის ასეთი რეგულაცია - მე რომ ავიღო ვინმეს ფოტო, მადისკრედიტირებელი ტექსტი დავურთო და სოცქსელში გავავრცელო, ამის გამო არავინ დამსჯის. რომც იჩივლო, გამოძიება არ დაიწყება მის მიმართ, ვინც ამოფარებულია ფეიკექაუნთებს. ამ მხრივ საქართველოს კანონმდებლობა მოქნილი არ არის. ასეთი შემთხვევა თუ არ შეიცავს ძალადობის ნიშნებს, მუქარას (რაც უნდა გახდეს გამოძიების დაწყების საფუძველი), შესაბამისად, სამართალდამცავი ორგანოების მხრიდან არანაირი რეაგირება არ ხდება. კანონმდებლობაში სპეციალური, კონკრეტული მუხლები არ არსებობს, ამიტომ სამართალდამცველები არანაირ ინიციატივას არ იჩენენ, ამასთან, მარიამის მიერ მოწოდებული ინფორმაცია და ფაქტები შესაძლოა მათ არასაკმარისად მიიჩნიონ. გამოძიებას არ აქვს ბერკეტი, რაიმე ფორმით ჩაერიოს, ამიტომ გოგონამ უნდა მიმართოს უწყებას იმ კუთხით, რომ მისი პირადი, პერსონალური ინფორმაციაა გავრცელებული, ამის შემდგომ ისინი ვალდებულნი არიან რეაგირება მოახდინონ. ადვოკატს ეცოდინება ნიუანსები, როგორ დააწყებინოს გამოძიება. ის გარემოება, რომ გოგონას პანიკური შეტევები ჰქონდა და ჯანმრთელობა დაუზიანდა, ეს უკვე სერიოზული არგუმენტია“.
ვინაიდან მარიამ გრიგალაშვილის საქმე პერსონალური ინფორმაციის გასაჯაროებასაც შეიცავს (რაც სისხლის სამართლის დანაშაულია), წესით, სამართალდამცველ უწყებაში გამოძიება უნდა დაწყებულიყო. AMBEBI.GE - მ ძველი თბილისის განყოფილებას მიმართა იმის გასარკვევად, რა სახის სამართლებრივი პროცედურები მიმდინარეობს უწყებაში. დაგვპირდნენ, რომ მოიკვლევდნენ და გვაცნობებდნენ, თუმცა სამართალდამცველების პასუხს ამ დრომდე ველით. ვაპირებთ ამ პრობლემაზე კიდევ არაერთი სტატიის მომზადებას, ასევე დავინტერესდებით კიბერდანაშაულის წინააღმდეგ თუ გეგმავს სახელმწიფო ზომების გამკაცრებას, ამ ყველაფრის მსხვერპლი შესაძლოა, თითოეული ჩვენგანი გახდეს.
გააუქმე მერე ეგ ტიკ-ტოკი . ბევრ ქვეყანაში აკრძალულია, მაგალითად ამერიკაში
ტიკტოკს უნდა დაუკავშირდეს როგორმე