"პუტინის მიერ დაწყებული დაპყრობითი ოპერაცია უკრაინაში, ფაქტობრივად, ჩაფლავდა" - რა მნიშვნელობა აქვს და რა შეიძლება მოჰყვეს ხერსონის გათავისუფლებას?

9 ნოემბერს რუსეთის თავდაცვის მინისტრმა სერგეი შოიგუმ განაცხადა, რომ მიიღო გადაწყვეტილება რუსეთის ჯარების მიერ ქალაქ ხერსონის დატოვებისა და თავდაცვის ხაზის მდინარე დნეპრის მარცხენა ნაპირზე ორგანიზების შესახებ, რასაც წინ უძღოდა უკრაინაში რუსეთის სპეციალური სამხედრო ძალების სარდლის, გენერალ სერგეი სუროვიკინის მოხსენება, რომლის თანახმად, ქალაქ ხერსონის შემდგომი შენარჩუნება რუსეთის არმიას და ქალაქში დარჩენილ მოსახლეობას კატასტროფით ემუქრებოდა.

"უკრაინის შეიარაღებული ძალების მხრიდან კახოვკის კაშხლის მძლავრი სარაკეტო დაბომბვის შემთხვევაში და თუ კიევის რეჟიმი გაზრდიდა წყალსაცავიდან წყლის გაშვებას, ამას შეეძლო გამოეწვია წყლის მძლავრი ნაკადით ფართო ტერიტორიის დატბორვა. ეს დამატებით საფრთხეს შეუქმნიდა ხერსონის მოსახლეობას და გამოიწვევდა ჩვენი ჯარების დაჯგუფების სრულ იზოლაციას დნეპრის მარჯვენა ნაპირზე. ამ ვითარებაში ყველაზე უფრო მიზანშეწონილ ვარიანტს წარმოადგენს თავდაცვის ორგანიზება მდინარე დნეპრის მარცხენა ნაპირზე“, - უპატაკა გენერალმა სუროვიკინმა რუსეთის სამხედრო უწყების ხელმძღვანელს, რომელმაც რუს სარდალს ხერსონის სასწრაფოდ დატოვება უბრძანა.

ამგვარად, უკრაინის შეიარაღებული ძალების მძლავრი კონტრშეტევის შედეგად, რუსეთი იძულებული ხდება დატოვოს მის მიერ 24 თებერვლის შემდეგ ოკუპირებული ერთადერთი უკრაინული საოლქო ცენტრი, რომელიც სექტემბრის ბოლოს, უკანონო რეფერენდუმის შედეგად, თავის ტერიტორიად გამოაცხადა.

რა მნიშვნელობა აქვს და რა შედეგი შეიძლება მოჰყვეს ხერსონის გათავისუფლებას და ნიშნავს თუ არა ეს იმას, რომ რუსეთ-უკრაინის ომში გარდატეხა დაიწყო, ამ კითხვებზე ambebi.ge - ს სამხედრო-ანალიტიკური ჟურნალ "არსენალის“ მთავარი რედაქტორი ირაკლი ალადაშვილი პასუხობს:

- რუსეთის სამხედრო პოლიტიკური ხელმძღვანელობის ერთგვარ მოულოდნელ გადაწყვეტილებას მდინარე დნეპრის მარჯვენა სანაპიროს დატოვების შესახებ, ანუ ხერსონის ოლქიდან გასვლას აქვს როგორც სამხედრო, ისე პოლიტიკური და ინფორმაციული მნიშვნელობა და ამას თავისი შედეგები ექნება. სამხედრო თვალსაზრისით, რუსი ოკუპანტები იქცევიან სწორად იმ გაგებით, რომ ბოლო 2-3 თვის განმავლობაში მათ მოეშალათ ლოჯისტიკა - იგულისხმება 25 ათასზე მეტი საოკუპაციო ძალის მომარაგება), შედეგად კი რუსეთის არმია იძულებული გახდა დაეტოვებინა ხერსონი, ანუ მარჯვენა სანაპიროდან მარცხენაზე გადაენაცვლებინა.

უკრაინა "ჰაიმარსის“ რაკეტებითა და "ექსკალიბურის" ტიპის ჭურვების საშუალებით მუდმივად წერტილოვან დარტყმებს ახორციელებდა მდინარე დნეპრზე, საავტომობილო და სარკინიგზო ხიდებზე, კატარღებზე და ა.შ. ანუ იმ გზებზე, რის საშუალებითაც რუსები ცდილობდნენ მომარაგებას. ამასთანავე გაუჩნდათ საშიშროება იმისა, რომ უკრაინელები დღე-დღეზე აპირებდნენ სერიოზული ფართომასშტაბიანი შეტევის დაწყებას ხერსონზე სამი მიმართულებიდან - ჩრდილოეთიდან, დასავლეთიდან (ნიკოლაევი) და სამხრეთ მიმართულებიდან. შედეგად კი, რუსებს შეიძლება მოსვლოდათ იგივე, რაც ხარკოვში დაემართათ (სექტემბერში უკან რომ დაიხიეს და ფრონტი ჩამოეშალათ), მაგრამ მათ მაშინ საშუალება ჰქონდათ უპრობლემოდ გაქცეულიყვნენ გზების საშუალებით. ამ შემთხვევაში მათ ხერსონში ეს ვერ გამოუვიდოდათ, რადგან მდინარეა და მასზე აფეთქებულია ხიდები, ანუ რუსები დიდ ტომარაში და კოლაფსში აღმოჩნდებოდნენ, მათი დანაკარგი უზარმაზარი იქნებოდა. ამიტომაც, როგორც ჩანს, რუსეთის ხელისუფლებამ ჩათრევას ჩაყოლა ამჯობინა და თავის სამხედროებს მისცა ბრძანება, რომ ნელ-ნელა დაეწყოთ რუსი ოკუპანტების შენაერთებისა დნეპრის მარჯვენა მხრიდან გამოყვანა.

ახლა ისინი თავდაცვით ზღუდეებს აკეთებენ დნეპრის მარცხენა სანაპიროზე. აქამდე იყო საშიშროება და უკრაინელები ეჭვობდნენ, ხომ არ უნდოდათ რუსებს მათი ხერსონში შეტყუება. უკრაინელებს, რა თქმა უნდა, ნატოს დახმარებით ბევრად უკეთესი დაზვერვა აქვთ, იქნება ეს საჰაერო თუ კოსმოსური, თანამგზავრული დაზვერვა და, შესაბამისად, ჰქონდათ ინფორმაციები, რომ რუსების დაჯგუფება დნეპრის მარჯვენა სანაპიროზე ისედაც ნელ-ნელა ტოვებდა პოზიციებს. მაინც იყო იმის საშიშროება, ეს ხომ არ ნიშნავდა ტაქტიკას, რომ უკრაინელები შეეტყუებინათ ხერსონში და მერე ქუჩის ბრძოლებში. ახლა საშიშროება ახალი კახოვკის მიმართულებითაა, ხომ არ ააფეთქებენ კაშხალს და თვითონ ხერსონში ხომ არ გადავა ეს ქუჩის ბრძოლებში. მაინც მგონია, რომ ფრონტის ხაზი, ფაქტობრივად, მოიშალა და რუსები ცდილობენ ორგანიზებულად დატოვონ ხერსონი, გავიდნენ მდინარეზე და მარცხენა სანაპიროზე გამაგრდნენ, გაამაგრონ ასევე ის გადასასვლელები, რომლებიც ანექსირებული ყირიმიდან უკრაინის სამხრეთ ნაწილში გადადის.

- პოლიტიკური შედეგიც ახსენეთ...პუტინის და კრემლის რეპუტაციას გულისხმობთ?

- დიახ, ამას აქვს ძალზე არასახარბიელო პოლიტიკური შედეგიც პუტინისთვის, მისი რეიტინგისთვის, რადგანაც რუსეთის საზოგადოებაში ძალზე გაიზარდა ნეგატიური დამოკიდებულება პუტინის მიერ დაწყებულ და "სამხედრო ოპერაციად" მონათლულ ომთან დაკავშირებით. რაღა დასამალია და, რუსეთის მოსახლეობის დიდი ნაწილი ყოველთვის მხარს უჭერდა დაპყრობით ომებს, იქნებოდა ეს ჩეჩნეთის ომი, საქართველოში შემოჭრა, თუ ყირიმის დაპყრობა. ანუ რუსეთის საზოგადოების დიდი ნაწილის შეკვეთა ისტორიულად იყო ტერიტორიების დაპყრობა. მაგრამ ახლა, როცა აღმოჩნდა, რომ პუტინის მიერ დაწყებული დაპყრობითი ოპერაცია უკრაინაში, ფაქტობრივად, ჩაფლავდა, საოკუპაციო ძალები თავდაცვაზე გადავიდნენ, რუსეთი ომის ჭაობში თითქმის იძირება, ამასთანავე, არის საფრთხე, რომ ეს ომი ფართო მასშტაბით თვითონ რუსეთის დიდ ქალაქებში გადავიდეს, ეს ყველაფერი უკვე არაპოპულარულს ხდის ხელისუფლებას თავად რუსეთის საზოგადოებაში. ის ურაპატრიოტებიც კი, რომლებიც კრემლს მოუწოდებდნენ - გავანადგუროთ უკრაინაო, ახლა კრემლის მოქმედებების კრიტიკას იწყებენ.

- რა იქნება შემდეგ, ახლა როგორ განვითარდება მოვლენები ფრონტის ხაზზე?

- რუსები თუ გავიდნენ ხერსონიდან და უკრაინელებმა მთლიანად დაიბრუნეს დნეპრის მარჯვენა სანაპირო, ეს იმას ნიშნავს, რომ მათ შეეძლებათ თავისი საბრძოლო დანაყოფების დიდი ნაწილი, რომელიც აქამდე იქ იყო მობილიზებული შეტევისთვის, ფრონტის ამ ნაწილიდან მოხსნან (მდინარე თავად წარმოადგენს თავდაცვის ზღუდეს), დატოვონ იქ მინიმალური ძალები და დანარჩენი ფრონტის სხვა მიმართულებაზე გადაისროლონ, იმავე დონეცკისკენ - უგლედარისკენ (ვუჰლედარი) და იქ დაიწყონ შეტევითი ოპერაციები. ამით უკრაინის არმია იგებს, თუმცა აქ არის მეორე ფაქტორი - იწყება ზამთარი, დაიწყო უკვე წვიმის სეზონი, რომელიც ძალიან ართულებს სიტუაციას. უკრაინაში ძირითადად შავი მიწაა, ატალახდება და ასეთ დროს ტანკებსაც კი აღარ შეუძლიათ მოძრაობა. გადაადგილება შესაძლებელი ხდება მხოლოდ საავტომობილო, ანუ ასფალტიან გზებზე, რომლებიც არც ისე ბევრია და მისი გადაკეტვა, დანაღმვა და აფეთქება უფრო იოლია, ვიდრე გაშლილი მინდორის კონტროლი. ზამთარში მოსალოდნელია, რომ საბრძოლო მოქმედებების აქტივობები შენელდეს“.