რამდენად შესაძლებელია ბელარუსის ომში ჩართვა ან მოსალოდნელია თუ არა რუსეთის ჯარების ახალი შეჭრა უკრაინაში ბელარუსის ტერიტორიიდან?
"სამხედროებს არ აქვთ საბრძოლო გამოცდილება“ - რა შანსები აქვს ბელარუსს უკრაინაში შეჭრის შემთხვევაში?
რუსეთში ნაწილობრივი მობილიზაციის და უკრაინის 4 რეგიონის ანექსიის შემდეგ, 19 ოქტომბერს, ვლადიმერ პუტინმა ამ ოთხ რეგიონში საომარი მდგომარეობა გამოაცხადა, ამის გარდა ბოლო პერიოდში, ბელარუსის პრეზიდენტმა ალექსანდრე ლუკაშენკომ სხვადასხვა სატელევიზიო ეთერის საშუალებით, არაერთხელ განაცხადა, რომ უკრაინა თითქოს ბელარუსის მხრიდან თავდასხმისთვის ემზადება. ამ გზით ის ომში ბელარუსის შესაძლო მონაწილეობას თითქოს ერთგვარად ამართლებს და ამისთვის გარკვეულ წინაპირობას ქმნის.
უკრაინისა და მისი მოკავშირეების სამხედრო ექსპერტებისა და პოლიტიკოსების მიერ დასმული კითხვებია: რამდენად სავარაუდოა ბელარუსის ჯარის უშუალო მონაწილეობა ომში რუსეთის მხარეს და გარდა ამისა, შესაძლებელია თუ არა რუსეთის ჯარების ახალი შეჭრა ბელარუსიდან - მაგალითად, ისევ კიევზე შტურმით?
- რამდენი რუსი ჯარისკაცია ბელარუსში?
ამ შემოდგომაზე, რუსეთმა კვლავ დაიწყო ჯარების შეკრება ბელარუსის ტერიტორიაზე. ვითარება კიდევ უფრო საგანგაშო გახდა რუსეთში მობილიზაციის გამოცხადების შემდეგ. უკრაინის დაზვერვის მონაცემებით, ბელარუსი რუსეთის ფედერაციიდან მობილიზებული 20 000 ჯარისკაცის მისაღებად ემზადება.
10 ოქტომბერს, უკრაინაზე მასიური სარაკეტო თავდასხმის დღეს, ლუკაშენკომ რუსეთთან ჯარების ერთობლივი ჯგუფის შექმნის შესახებ გამოაცხადა.
ბოლო დრომდე ბელარუსში მუდმივი რუსული კონტინგენტი ათასამდე სამხედროს ითვლიდა. მასში ძირითადად ექვსი მოიერიშე თვითმფრინავის ტექნიკური სპეციალისტები შედიოდნენ.
რამდენად მნიშვნელოვნად შეიცვლება ეს რიცხვი, ჯერჯერობით უცნობია, თუმცა ბელარუსის სამხედრო თანამშრომლობის დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა ვალერი რევენკომ განაცხადა, რომ ლაპარაკია ცხრა ათასზე.
თუ სოციალურ ქსელში გავრცელებულ ფოტოებს დავუჯერებთ, მაშინ, ბელარუსში სწორედ რუსეთში მობილიზებული ხალხი გადაჰყავთ.
- მზად არის თუ არა უკრაინა შესაძლო შეტევისთვის?
ჯერ კიდევ თებერვალ-მარტში, ოკუპანტის შეტევის მცდელობამ კიევის, ჩერნიგოვისა და სუმის რაიონებში აჩვენა, რომ რუსეთის ჯარშიც ბევრი პრობლემაა.
უკრაინის შეიარაღებული ძალების გაერთიანებული ძალების მეთაურმა, გენერალ-ლეიტენანტმა სერგეი ნაევმა ომის დასაწყისში რუსული არმიის დროებითი წარმატებები ჩრდილოეთ უკრაინაში იმით ახსნა, რომ უკრაინული ჯარების უმეტესობა დონბასში მიმდინარე ბრძოლებში იყო ჩართული. ხოლო ბელარუსის საზღვარზე იყო დანაყოფები დაკომპლექტებული სამშვიდობო შტაბის მიხედვით, რაც სრულიად არასაკმარისი იყო სრულმასშტაბიანი აგრესიის მოსაგერიებლად.
შესაძლოა, გავლენა იქონია იმ ფაქტმაც, რომ რუსეთის შეჭრამდე სულ რაღაც ორი დღით ადრე, ბელარუსის თავდაცვის მინისტრმა ვიქტორ ხრენინმა უკრაინელ კოლეგას ალექსეი რეზნიკოვს "ოფიცრის სიტყვა მისცა“, რომ ბელარუსის მხრიდან შეტევა არ იქნებოდა. ამის შესახებ თავად რეზნიკოვმა Washington Post-თან ინტერვიუში ისაუბრა.
ახლა, როგორც გენერალი ნაევი ამბობს, უკრაინა მზადაა ბელარუსის შეტევისთვის.
"ის ჯარი, რომელიც დაგროვდება ბელარუსში, გაზრდის მათ მზადყოფნის ხარისხს. შესაბამისად, უკრაინის სარდლობაც გაზრდის ძალებს და საშუალებებს", - განმარტა მან.
- იბრძოლებს თუ არა ბელარუსი ომში რუსეთის მხარეს?
თეორიულად, ბელარუსის ჯარს ომში ჩართვა შეუძლია. მაგრამ ამის შანსები, ზოგიერთი ექსპერტის აზრით, არც ისე მაღალია. გასული წლის ბოლოს ბელარუსის სახმელეთო ძალებში 17 000 სამხედრო მოსამსახურე იყო, რომელთა ლომის წილი წვევამდელებს შეადგენდნენ. ბელარუსის ჯარს ჰყავს როგორც ჯავშანტექნიკა, ასევე ავიაცია. ივან კირიჩევსკის თქმით, ომში ჩართვა შეიძლება მოხდეს, მაგრამ ეს საკმაოდ საშიში პრეცენდენტი იქნება, რადგან მისი თქმით, "სამხედროებს არ აქვთ საბრძოლო გამოცდილება“. ამავდროულად, ბელარუსის ხელმძღვანელობამ, მათ შორის ლუკაშენკომ, არაერთხელ განაცხადა, რომ არ სურს უკრაინასთან ბრძოლა. თუმცა თუ გავიხსენებთ ხრენინის 22 თებერვლის დაპირებებს, ასეთი განცხადებები ძნელად შეიძლება ჩაითვალოს გარანტიად.
- იბრძოლებენ თუ არა ბელარუსები?
უკრაინის პრეზიდენტის აპარატის უფროსის მრჩეველმა ალექსეი არესტოვიჩმა თქვა, რომ ბელარუსში მართლაც არის ნაწილობრივი ფარული მობილიზაცია, მაგრამ ძირითადად სამხედრო პერსონალი სამშენებლო სპეციალობით მიჰყავთ. არესტოვიჩი დარწმუნებულია, რომ უკრაინის წინააღმდეგ ომში ბელარუსის ჯარის უშუალო მონაწილეობის ალბათობა ძალიან დაბალია.
შესაძლებელია, რომ ბელარუსის მონაწილეობა მხოლოდ მის ტერიტორიაზე რუსული დამრტყმელი ძალების წვრთნით შემოიფარგლოს, მისი არმიის მონაწილეობის გარეშე, თუმცა, არიან ისეთებიც, რომლებიც დარწმუნებულნი არიან, რომ ადრე თუ გვიან ბელარუსი ომში მაინც ჩაერთვება. რაც შეეხება თავად მათ განწყობას, ბელარუსის მაცხოვრებლები, რომლებიც ანონიმურად დარჩენას ამჯობინებენ, BBC-თან აცხადებენ, რომ მათ არ სურთ ბრძოლა და ეს არ მოხდება.
უკრაინელი პოლიტოლოგის, ევგენი დიკის განცხადებით, ფაქტია, რომ რუსები ბელარუსის ტერიტორიაზე ძალების კონცენტრაციით ცდილობენ მანევრირებას იმისთვის, რომ უკრაინას ბელარუსის საზღვარზე თავისი ძალების გადასროლა მოუწიოს.
"ჩემი აზრით, უახლოეს თვეებში ბელარუსიდან უკრაინაზე შეტევის დაწყების ალბათობა ნულის ტოლია. ასეა თუნდაც იმის გამო, რომ შეტევაზე გადასასვლელად ამდენი ძალები არ ჰყავთ. ბელარუსის ჯარი, რომელიც ახლა უკრაინის საზღვართან მანევრირებს, დაახლოებით 10 ბატალიონის ტაქტიკური ჯგუფებისგან შედგება. რუსები მხოლოდ ერთ ქალაქ სევეროდონეცკს ასეთი 2 ბატალიონით იღებდა და ამ ქალაქისთვის ბრძოლა თვენახევარი გრძელდებოდა.
უკრაინა-ბელარუსის საზღვარი 1000 კილომეტრამდეა, ამ მონაკვეთზე 10 ტაქტიკური ბატალიონის იმედად შეტევაზე გადასვლა წარმოუდგენელი სისულელე იქნებოდა. ბელარუსის საზღვარზე ახლა შეჰყავთ 9-ათასიანი რუსული კონტინგენტი. მათი რაოდენობაც არ იქნებოდა საკმარისი ბელორუსის მხრიდან შეტევის დასაწყებად“, - განაცხადა მან.
მისი თქმით, ახლა სწორედ ბელარუსის ტერიტორიას იყენებენ რუსები უკრაინის ირანულ დრონებით დასაბომბად.
"ახლა ჩვენთვის ყველაზე უსიამოვნო ისაა, რომ ბელარუსმა დაიწყო რუსეთისთვის თავისი სამხედრო იარაღის, არტილერიისა და სხვა ტექნიკის მიწოდება. ტექნიკის არქონის პრობლემა რუსებს აშკარად აქვთ“, - განაცხადა უკრაინელმა პოლიტოლოგმა.
იხილეთ ასევე:
ავტორი: ეკა დარჩიაშვილი