"სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი რეგიონის ნაწილი პრაქტიკულად რუსეთს "აჩუქეს" - ნადირობა "საქართველოს შვეიცარიაში": რას წერს BBC -ი რაჭის ტყეების 49-წლიანი იჯარით გადაცემაზე?

ა.წ. მარტში ცნობილი გახდა, რომ რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის რეგიონში 104 712 ჰექტარი ტყე, 49 წლით, სამონადირეო მეურნეობის მოსაწყობად, საქართველოს ხელისუფლებამ ინვესტორს გადასცა. მოგვიანებით გაირკვა ისიც, რომ ინვესტორი, უმსხვილესი რუსული კორპორაციის ყოფილი ვიცე-პრეზიდენტი, ვლადიმერ პუტინთან დაახლოებული რუსი ოლიგარქის, ვლადიმერ ევტუშენკოვის პარტნიორი და მეგობარი დავით ხიდაშელია.

ამ თემაზე BBC -ის რუსული სამსახური ვრცელ სტატიას აქვეყნებს და რაჭას "საქართველოს შვეიცარიას" უწოდებს.

სტატიაში ვკითხულობთ:

"ხელისუფლება და ინვესტორი ირწმუნებიან, რომ პროექტი ხელს შეუწყობს საქართველოს ყველაზე ნაკლებად დასახლებული რეგიონის განვითარებას. მაგრამ ადგილობრივებს ეშინიათ არა მხოლოდ რეგიონის ეკოლოგიური მდგომარეობის, არამედ ქვეყნის უსაფრთხოების გამოც.

ქართული სოფელი წედისი, ე.წ. სამხრეთ ოსეთთან არაღიარებული საზღვრიდან ორიოდე კილომეტრში მდებაროებს. ბავშვები სოფლის ცენტრში თამაშობენ - ადგილობრივები ამბობენ, რომ ასეთი სურათი აქ მხოლოდ ზაფხულში ჩანს.

"ახალგაზრდები არ არიან და რა არის ამაში გასაკვირი, როცა თბილისიც და მთელი საქართველოც ცარიელია იმის გამო, რომ ხალხს სამუშაო არ აქვს. მით უფრო, აქ რა სამუშაოა?" - ამბობს წედისის მკვიდრი 66 წლის მედეა მაისურაძე.

მან 2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომში დაკარგა და, რომელიც ცხინვალთან ახლოს, სოფელ კეხვში ცხოვრობდა. ეს სოფელი ომამდე საქართველოს კონტროლის ქვეშ იყო. თავად მედეა 25 წელი მუშაობდა დირექტორად ადგილობრივ სკოლაში, მაგრამ 2012 წელს სკოლა დაიხურა - იქ მოსწავლეები აღარ არიან.

მედეას თქმით, ადგილობრივ მაცხოვრებლებს შეეძლოთ მესაქონლეობით დაკავებულიყვნენ, მაგრამ ხალხს ეშინია საძოვრებისა და მიწების გამოყენება არაღიარებულ საზღვართან.

ახლა ამას დაემატა შფოთვა ტყის გამო, რომელსაც ის სოფლის მთავარ სიმდიდრეს უწოდებს.

"საძოვრებს და მინდვრებს ვეღარ ვიყენებთ, ახლა კი ტყეც უნდა ვაჩუქოთ?“ - ამბობს ქალი. მისი თქმით, ტყის გადაცემის ამბავი ადგილობრივებთან არავის შეუთანხმებია, მეტიც, მათ ეს არც არავინ აცნობა და რაჭაში დაგეგმილი ფართომასშტაბიანი სანადირო მეურნეობის მოწყობის შესახებ მედიიდან შეიტყვეს.

მას ხელისუფლების დუმილი საეჭვოდ ეჩვენება.

გარემოს ეროვნული სააგენტოს მიერ გამოცხადებულ აუქციონზე ერთადერთი პრეტენდენტი HG Capra Caucasica იყო. 1047 კვადრატულ კილომეტრ ფართობზე 49 წლიანი ნადირობის სპეციალური ლიცენზიისთვის მან მილიონ ლარზე ცოტა მეტი - დაახლოებით 400 ათასი დოლარი გადაიხადა.

კიდევ ხუთი მილიონი ლარი (დაახლოებით 1 მილიონ 800 ათასი დოლარი), ლიცენზიის პირობების მიხედვით, მომდევნო ხუთი წლის განმავლობაში უნდა ჩაიდოს ფერმის განვითარებაში, სადაც იგეგმება ევროპული ბიზონის და წითელი ირმის (საქართველოში შეტანილია "წითელ ნუსხაში“) მოშენება.

• ზიანი თუ სიკეთე?

"არ მჯერა, რომ ეს ნადირობა რაჭას კეთილდღეობას მოუტანს. მე ამაში ვერ ვხედავ კეთილ განზრახვას. არ მჯერა, რომ ისინი 49 წელიწადში წავლენ. 49 წლით გადაცემა რეალურად ნიშნავს სამუდამოდ გაჩუქებას", - ამბობს 29 წლის გიორგი მაცაბერიძე სოფელ ველევიდან...

გიორგი რაჭაში ოთხი წლის წინ გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც ტურიზმით არის დაკავებული. გიორგი აწყობს ტურებს მოგზაურთათვის, აწყობს ზიპლაინს (ექსტრემალური რაპელი) და ასწავლის ტრიკლიმინგის (ხეზე ​​ცოცვას). ეს უკანასკნელი ადგილობრივებისთვის არა გასართობი, არამედ შემოსავლის წყაროა, რადგან აქაურები გირჩის თესლს აგროვებენ, რაც საზღვარგარეთ იყიდება.

ადგილობრივების თქმით, რაჭიდან ახალგაზრდობა გადის, რაც რეგიონის ერთ-ერთ ყველაზე მტკივნეულ პრობლემად რჩება, მაგრამ გიორგი საპირისპირო მაგალითია.

რეგიონი სულ უფრო პოპულარული ხდება ტურისტებში, განსაკუთრებით ხელშეუხებელი ბუნების მცოდნეებში - აქ შენდება სასტუმროები, ჩნდება ბანაკები.

რუკის დათვალიერებისას ზურაბ გურგენიძემ აღმოაჩინა, რომ მისი სახლი სოფელ ხოტევში, ისევე როგორც საყოფაცხოვრებო ნაკვეთების ნაწილი, ე.წ. სანადირო ზონის ფარგლებში აღმოჩნდა.

"იმ ნაკვეთების გარდა, რომლებიც კერძო საკუთრებაშია, არის, მაგალითად, ნაკვეთები, რომლებიც საძოვრად გამოიყენება, ისინი არავის ეკუთვნის, მაგრამ სოფელი საუკუნეების განმავლობაში იყენებს. არ ვიცით, ამ ტერიტორიებს რა ელით, რა პირობები იქნება“, - ამბობს ის. გურგენიძე ბუნების დაცვის მენეჯერია არაკომერციული ორგანიზაცია "საბუკოში“.

ივლისში ქართულმა მედიამ გაავრცელა ინფორმაცია, რომ სოფელ უწერაში 20-ზე მეტ ოჯახს ბრალად ედება გეგმიური სანადირო მიწების უკანონო რეგისტრაცია. პროკურატურამ აღძრა საქმეები თაღლითობისა და გაყალბების ბრალდებით...

ხელისუფლებაში აცხადებენ, რომ სისხლის სამართლის საქმეები ტყის სანადირო მეურნეობისთვის გადაცემას არ უკავშირდება. გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრი ოთარ შამუგია ირწმუნება, რომ ლიცენზიის პირობები ითვალისწინებს არა მხოლოდ სახელმწიფოს, არამედ ადგილობრივი მოსახლეობის ინტერესებს და მოსახლეობას კვლავ შეეძლება თავისუფლად გადაადგილება ტერიტორიაზე.

• ვინ მიიღო ლიცენზია?

მედიით გავრცელებული ინფორმაციით, ლიცენზირებული კომპანიის უკან ბიზნესმენი დავით ხიდაშელი დგას.

არსებობს 2018 წლის მინდობილობა, რომელშიც ხიდაშელი არაბეთის გაერთიანებულ საემიროებში რეგისტრირებული კომპანია Global Victory Investments Limited-ის დირექტორად არის დასახელებული, ხოლო მისი ქალიშვილი მარიამ ხიდაშელი ასევე კომპანიის დირექტორი და აქციონერია. ეს კომპანია ფლობს Global Victoria Georgia-ს, რომელიც თავის მხრივ ფლობს ლიცენზირებული HG Capra Caucasica-ს 100%-ს.

ის, რომ ლიცენზირებული კომპანია დავითის ქალიშვილს, საქართველოსა და შვეიცარიის მოქალაქეს, მარიამ ხიდაშელს ეკუთვნის, BBC-ს თავად ბიზნესმენმაც დაუდასტურა.

თბილისელმა, 57 წლის დავით ხიდაშელმა "რუსთავი 2“-თან ინტერვიუში აღნიშნა, რომ ბოლო წლებში შვეიცარიაში ცხოვრობს და მას საქართველოს გარდა სხვა ქვეყნის მოქალაქეობა არასოდეს ჰქონია.

მაგრამ მისი კარიერა მჭიდროდ არის დაკავშირებული რუსეთთან. 2007 წლიდან 2014 წლამდე მუშაობდა რუსულ საინვესტიციო კომპანია AFK Sistema-ში, სადაც იკავებდა ხელმძღვანელ თანამდებობებს.

დავით ხიდაშელი არ მალავს, რომ კარგ ურთიერთობა აქვს მილიარდერ ვლადიმერ ევტუშენკოვთან...

ის ასევე ხელმძღვანელობდა Intracom Telecom-ის დირექტორთა საბჭოს, რომელშიც საკონტროლო პაკეტი Sitronics-ის შვილობილი კომპანიის მეშვეობით ასევე Sistema-ს საკუთრება იყო. 2017 წლიდან, ხიდაშელის თქმით, კომპანია მისი ოჯახის მფლობელობაშია.

საქართველოში მის შესახებ ბევრმა პირველად 2020 წლის გაზაფხულზე გაიგო, როდესაც მან მილიონ 200 ათასი ლარი ხელისუფლების მიერ კორონავირუსთან საბრძოლველად შექმნილ სპეციალურ ფონდში გადარიცხა.

ამასთანავე, საპარლამენტო არჩევნებამდე ცოტა ხნით ადრე, ხიდაშელი აღმოჩნდა სკანდალური "კარტოგრაფების საქმის“ ეპიცენტრში, რომელსაც ხელისუფლების კრიტიკოსები პოლიტიკურად მოტივირებულად მიიჩნევენ.

გავრცელებული ინფორმაციით, სწორედ ხიდაშელმა აღმოაჩინა რუსეთში და გადასცა საქართველოს ის რუკები, რომლებიც საბრალდებო დასკვნას დაედო საფუძვლად. თავად ბიზნესმენმა თქვა, რომ ამ რუკების ძებნა მას შემდეგ დაიწყო, რაც მას ეს ამჟამინდელი მმართველი პარტიის დამფუძნებელმა და მილიარდერმა ბიძინა ივანიშვილმა სთხოვა.

დავით ხიდაშელმა ამავე დროს განაცხადა, რომ ის არ მონაწილეობს პოლიტიკაში და არც პოლიტიკური ამბიციები აქვს. მაგრამ მასთან დაკავშირებული სკანდალები მხოლოდ "კარტოგრაფების საქმით" არ შემოიფარგლებოდა.

მისი სახელი გამოჩნდა აპრილში გამოქვეყნებულ აუდიოჩანაწერში, რომელშიც, სავარაუდოდ, საუბარი შედგა ბიძინა ივანიშვილსა და რუს ბიზნესმენ ვლადიმერ ევტუშენკოვს, AFK Sistema-ს დამფუძნებელს შორის, სადაც ხიდაშელი მუშაობდა. ბევრმა მედიასაშუალებამ დაასკვნა, რომ საუბარი შეეხებოდა ანტირუსული სანქციების გვერდის ავლას. ჩანაწერის ავთენტურობა არ დადასტურებულა.

ხიდაშელი ევტუშენკოვთან კარგ ურთიერთობას არ მალავს და ამბობს, რომ ოცდაათი წელია მეგობრობენ. მაგრამ, მისი თქმით, დიდი ხანია რუსეთში ბიზნესს არ აკეთებს და ქართულ პროექტებს ამჯობინებს.

"რუსეთის ტერიტორიაზე შვიდი წელია არანაირ საქმიანობას არ ვაწარმოებ, გარდა იმისა, რომ იქ ჩემი უძრავი ქონების 2 - 3 ობიექტია“, - სწერს ხიდაშელი BBC-ს.

მედიით ადრე გავრცელებულ განცხადებაში ის ამბობდა, რომ ოთხი წელია მიმართავს მთავრობას საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისი ფერმის შექმნის წინადადებით.

"საქართველოში ცხოველთა გარკვეული ჯიშები განადგურდა და მათი აღდგენის სურვილი გამიჩნდა. შესაბამისი ექსპერტებისგან მივიღე რეკომენდაციები, რომ რაჭა არის ტერიტორია, სადაც ცხოველთა ჯიშები ბუნებრივი გზით შეიძლება აღდგეს", - განაცხადა ხიდაშელმა.

HG Capra Caucasica-ს მფლობელმა Global Victory Georgia-ს გენერალურმა დირექტორმა რევაზ მაისურაძემ აღნიშნა, რომ ლიცენზია ნიშნავს მხოლოდ ნადირობის უფლებას, მაგრამ არა ტყის იჯარას ან საკუთრებაში გადაცემას.

მისი თქმით, პროექტის წინააღმდეგ მიზანმიმართული კამპანია მიმდინარეობს - თუმცა ინვესტორის წარმომადგენლები ამის გამოსწორებას ადგილობრივებთან შეხვედრებით ცდილობენ.

მაისურაძის თქმით, კომპანია ფერმაში 300-ზე მეტი ადგილობრივი მოსახლის დასაქმებას გეგმავს:

"დასაქმების გარდა, რეგიონში ტურიზმის განვითარება რადიკალურად შეცვლის ადგილობრივი მოსახლეობის ფინანსურ მდგომარეობას“.

• "ზურმუხტის ქსელი“

"რაჭის საზოგადოებრივი ორგანიზაცია" და არასამთავრობო ორგანიზაცია "მწვანე ინიციატივა“ აუქციონის გამართვასა და ლიცენზიის გაცემას სასამართლოში აპროტესტებენ. სხვა საკითხებთან ერთად, ლაპარაკია გაეროს ორჰუსის კონვენციის დარღვევაზე, რომელიც ითვალისწინებს მოქალაქეების უფლებას, მონაწილეობა მიიღონ გარემოსდაცვით საკითხებზე მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილებების მიღებაში.

არასამთავრობო ორგანიზაცია "მწვანე ალტერნატივის“ ბიომრავალფეროვნების პროგრამის კოორდინატორის, ირაკლი მაჭარაშვილის თქმით, დაგეგმილ სანადირო ტერიტორიაზე "ზურმუხტის ქსელის“ ექვსი ობიექტია. ეს არის ბუნების დაცვის განსაკუთრებული მნიშვნელობის ტერიტორიები, რომელთა დაცვის ვალდებულება გათვალისწინებულია როგორც ველური ფლორისა და ფაუნის და მათი ჰაბიტატის დაცვის შესახებ ბერნის კონვენციით, ასევე საქართველოსა და ევროკავშირს შორის ასოცირების ხელშეკრულებით.

ეკოლოგები ასევე სკეპტიკურად უყურებენ ბიზონებისა და ირმის პოპულაციის აღდგენას, რასაც ახალ "სამონადირეო ეკონომიკაში" გვპირდებიან. ზურაბ გურგენიძის თქმით, იდეა თავისთავად საინტერესოა, მაგრამ მის განხორციელებას სერიოზული კვლევა და გაცილებით მეტი ფინანსური რესურსი სჭირდება, ვიდრე ლიცენზიის პირობებშია მითითებული.

მას შემდეგ რაც რაჭაში ნადირობის ლიცენზიის გაცემის ამბავი გახმაურდა, ხელისუფლებამ განაცხადა, რომ რეგიონში ეროვნულ პარკს შექმნის. ეკოლოგები ამას წლებია ითხოვენ, თუმცა მათ ინიციატივებს კონკრეტული შედეგი არ მოჰყოლია.

"ახალი 50 000 ჰექტარი პარკის შექმნა, რა თქმა უნდა, კარგია, მაგრამ ამ პარკის დიზაინი ისეთია, რომ ბოლომდე ვერ ასრულებს კონსერვაციის ფუნქციას, ეს 50 000 ჰექტარი მოიცავს ისეთ ტერიტორიებს, როგორიცაა კავკასიონის მყინვარები. ეროვნულ პარკში თუ არა, მათზე უკვე მინიმალურია ადამიანის გავლენა, მცენარეები და ცხოველები ძალიან ცოტაა“, - ამბობს ირაკლი მაჭარაშვილი.

ზურაბ გურგენიძის თქმით, მათი ორგანიზაცია რაჭაში დაახლოებით 253 000 ჰექტარზე დაცული ტერიტორიის შექმნას ითხოვს. ამ ტერიტორიის ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწილი, სადაც წითელ ნუსხაში ​​შეტანილი ცხოველები არიან თავმოყრილი, არ ჯდება ხელისუფლების მიერ შემოთავაზებულ ეროვნული პარკის საზღვრებში, მაგრამ აღმოჩნდება დაგეგმილ "სანადირო მოედანზე".

• საჩუქარი რუსეთისთვის?

ადგილობრივ მოსახლეობას აწუხებს არა მხოლოდ გარემო, არამედ რუსეთის კავშირები ხიდაშელთან, რომლის ოჯახიც მართავს ტყეს.

"რაჭის საზოგადოებრივი ორგანიზაციის" წარმომადგენლის ეთო არსანიძის თქმით, შეუძლებელი იქნება იმის გაკონტროლება, რაც სამონადირეო მეურნეობის ფართომასშტაბიან ტერიტორიაზე ხდება და მცოცავი ოკუპაციის, ანუ არაღიარებული საზღვრის საქართველოს სიღრმეში პერიოდული "გადაადგილების“ პირობებში, არსებობს დამატებითი რისკი.

სოფელ ხვანჭკარაში მცხოვრები ალეკო სარდანაშვილი, მიიჩნევს, რომ ქვეყნის სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი რეგიონის ნაწილი პრაქტიკულად რუსეთს "აჩუქეს".

"პირდაპირ გეტყვით, ჩვენ გვყავს პრორუსული ხელისუფლება... ეს შემთხვევაც ამის ერთ-ერთი გამოვლინებაა. ეს არის კიდევ ერთი ნაბიჯი რუსეთისკენ“, - ამბობს ის თავისი სასტუმრო სახლის ეზოში, რომლის ჭიშკარზეც უკრაინის, საქართველოს და ევროკავშირის დროშებია გამოფენილი. წყარო