16
ივნისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
სუკულენტი ლათინური სიტყვიდან sucus მომდინარეობს, რაც "წვენს“ ნიშნავს. ამდენად სუკულენტები წვნიანი მცენარეებია, რომლებიც წყალს უმეტესად ფოთლებსა და ღეროებში ინახავენ. ზოგიერთ სუკულენტურ ორგანოში წყლის შემცველობა შეიძლება 90-95%-მდეც იყოს. სუკულენტებს გასაოცარი და უჩვეულო გარეგნობისა და მინიმალური მოვლის პირობებშიც, აყვავების უნარის გამო ორნამენტუ მცენარეებადაც ზრდიან. თავს კარგად გრძნობენ მაღალი ტემპერატურისა და დაბალი ნალექის მქონე ადგილებში. ძირითადად, გვალვაგამძლეებია, წყლის შემნახველი ქსოვილის განვითარებით, ფოთლები, ღერო და ფესვები ჩვეულებრივზე მეტად ხორციანია.
სუკულენტებზე საუბარი ტყუილად არ დაგვიწყია, ამჯერად ჩვენი რესპონდენტი 30 წლის ახალგაზრდა კაცი, ნიკა დოლიძეა, რომელმაც ჰობი საყვარელ საქმედ აქცია. გატაცებამ ისე ჩაითრია, რომ დღესდღეობით ასეულობით სუკულენტს უვლის, ამრავლებს და ახარებს. დღეს ეს ყველაფერი მისი ცხოვრების ნაწილია.
ნიკა დოლიძე:
- აგრარულ უნივერსიტეტში პროგრამირება და მართვის ავტომატიზებული სისტემები მაქვს დამთავრებული. ბავშვობიდან მიყვარდა მცენარეები, მაგრამ ისე მოხდა, რომ "აგრარულში“ შესაბამისი ფაკულტეტი ვერ დავამთხვიე. მაგრამ 19 წლის ასაკში, სტუდენტობის პარალელურად, მცენარეების მიმართულებით, თვითგანათლება დავიწყე. პარალელურად ვმუშაობდი ეზოების მოწყობასა და მათ მოვლაზე. რაც ამ სფეროში ვიცი, სულ ინტერნეტით მაქვს ნასწავლი.
- სუკულენტებს დღეს შენი ორანჟერეა ვერ იტევს...
- კი, ასეა... თავიდან ასე დაიწყო - ეს მცენარე საბერძნეთიდან გამომიგზავნეს. დიდი ეფექტი ვერ მოახდინა, მაგრამ მისი გამრავლების პროცესის სწავლა რომ დავიწყე, ამ საქმემ შედეგი გამოიღო. მცენარე ფოთლით გავამრავლე. მერე პროცესმა ისე დამაინტერესა, რომ შემიყოლია. მაშინ ჩვენთან ეს მეცენარე ასე გამრავლებული არ იყო. ახლა ბევრი უვლის. ამიტომ ამ საქმეს უკვე სუკუმანიასაც ეძახიან, - თუ ერთხელ ხელი მოკიდე, ჩათრევა იცის. დღესდღეობით არაერთი საინტერესო კოლექციონერი გვყავს. დაინტერესებულები არიან, ამ მცენარეებს აგროვებენ, სწავლობენ...
მერე უკვე სუკულენტების უცხოეთიდან (ჩინეთი, თურქეთი, ინდოეთი) შემოტანა დავიწყე. უცხოელ კოლექციონერებს ველაპარაკებოდი და მიგზავნიდნენ. სამ წელიწადში 900 სახეობა შემოვიტანე. რაც მომწონდა, მიყვარდა, კლასიკური იყო, ყველა მომქონდა.
- ცხადია, ბიზნესის ინტერესიც გაჩნდა, მაგრამ, ამ ყველაფრის განთავსებას სივრცე, შესაბამისი ადგილი უნდა, ამით უზრუნველყოფილი იყავი?
- გლდანში კერძო სახლი მაქვს, ეზოთი და იქ პატარა ორანჟერეა გავაკეთე (40 კვადრატი) და ის სახეობები ასე გამოვაზამთრე. როცა ჩემი მცენარეები გაყიდვაში ჩავუშვი და გამრავლებაც ინტენსივობით წავიდა, ის ორანჟერეა ამ ყველაფრისთვის დაპატარავდა და მეორე 135 კვადრატის გავაკეთე... დღესდღეობით 15.000 ნერგი მაქვს ჩემით გამრავლებული.
- რაც არ უნდა უპრეტენზიო მცენარე იყოს, ამ რაოდენობის მოვლა უკვე დიდ ენერგიას და შრომას მოითხოვს, - მარტო აუდიხარ საქმეს?
- დიახ, მარტო... ასეთი ხერხი შევიმუშავე, მცენარეები სექციებად დავყავი. ერთ დღეს ერთი სექცია ირწყვება, მეორე დღეს - მეორე. რადგანაც ზაფხულია და ისეთი ტემპერატურაა, რომ შეიძლება ჭარბმა წყალმა ადვილად დაალპოს, ამიტომ ხელით სათითაოდ ვრწყავ. გამოდის, რომ ყოველ დღე ვრწყავ, ოღონდ, გარკვეულ რაოდენობას. ვინაიდან ზაფხულის სეზონია, ქოთანი მთლიანად არ უნდა დასველდეს. ხანდახან, როცა ვერ ვასწრებ, მამაჩემი მეხმარება.
- სუკულენტებს მაინც რა აქვს ისეთი, რითაც ასე დაინტერესდი და მოიხიბლე?
- პირველად საბერძნეთიდან რომ გამომიგზავნეს, გაზაფხული იყო, მცენარემ სეზონების მიხედვით ფერი რომ შეიცვალა, ლამაზი ფორმები მიიღო - ძალიან დავინტერესდი... საერთოდ, ბავშვობიდან მიზიდავდა სხვადასხვაგვარი მცენარე. სოფელში რომ ჩავიდოდი, სულ ტყეში დავდიოდი. ჩემ გარშემო ყველამ იცოდა, ბუნებასთან ასეთი ახლო კონტაქტი ძალიან რომ მიყვარდა. მერე ჩემმა ამ საქმეში ასეთმა ჩართვამ რეალურად შედეგიც გამოიღო, გაუხარდათ.
- რას ითხოვს მომვლელისგან სუკულენტი?
- როდესაც ჩემთან დამწყები, ახალბედა, ან მოყვარული მეყვავილე მოდის, რომელსაც უნდა ეს მცენარე მოამრავლოს, ასეთი რეკომენდაციას ვაძლევ - მზე ისე უნდა შეეხამოს, რომ ფერი არ დაკარგოს, ჩრდილშიც არ უნდა განთავსდეს, რომ 2 კვირაში ფორმა საეროდ დაკარგოს. წყლის კონტროლიც აუცილებელია - ასე რომ, ძალიან დიდი ყურადღება და დაკვირვება უნდა. ხშირად მეკითხებიან - რამდენ დღეში ერთხელ უნდა მოვრწყაო? ასე ვერ იტყვი, ამისთვის ფოთოლი არსებობს. ხელს რომ მოჰკიდებ და რბილდება, ე.ი. ის რესურსი რაც შიგნით აქვს, გამოლეულა.
- "ბარაქის ხეც“ სუკულენტია, ხომ?
- კი, "კრასულათა“ კატეგორიას მიეკუთვნება და მისი 400 სახეობა მაინც არის. ყველა სეზონზე გასხვლა უნდა, თან, დაუნანებლად, ტოტები თამამად უნდა მოაჭრა. ეს ღეროს გასქელებას ხელს უწყობს და უფრო ლამაზად ყალიბდება.
- ზოგადად სუკულენტებს ფორმირება უნდა?
- მე მათ ფორმას ვაძლევ, რადგან ასე უფრო მომწონს. ისე, ადამიანზეა და მის გემოვნებაზე დამოკიდებული... ყველაზე მეტად მაინც მზის კონტროლია დასაცავი, რომ ფორმა არ დაიკარგოს და არ "გაიქცეს“. ასევე მიწის ისეთი ნაზავი უნდა გაკეთდეს, რომ წყალი გაატაროს და მალეც გაშრეს. მიწის შეზავებაზე, მიწის სტრუქტურა რომ მიმეღო, სამი წელი ვიმუშავე.
ჩვეულებრივ შავ მიწაში, გინდაც, თიხოვანში პემზას და სილას ვაზავებ და ბოლოს ტორფს ვუმატებ. ისეთი ნიადაგი უნდა შევქმნათ, რომ არ იკვრებოდეს და წყალს რომ დაასხამ, შეიწოვოს, მაგრამ ადვილად გაატაროს. თიხოვანი მიწა, შეზავების გარეშე, განსაკუთრებით ზაფხულში, სინესტეს ინარჩუნებს, მაღალი ტემპერატურა კიდევ ახურებს და მცენარეს აფუჭებს.
- სუკულენტებს რა მავნებლები უჩნდება?
- ერთი მწერია, ტკიპასავით არის და კიდევ სოკოვანი დაავადებებისადმია მიდრეკილი. ამიტომ საპროფილაქტიკოდ, გაზაფხულზე ვწამლავ, 14 დღის მერე ამ პროცედურას ვიმეორე და მესამედ -10 დღის შემდეგ.
- როგორც მითხარი, მხოლოდ სუკულენტები არ არის დღევანდელი შენი საქმიანობა - ეზოს დიზაინზეც მუშაობ და შეკვეთები გაქვს
- კი, ასე ავაწყე და ეს საკითხიც კარგად მაქვს შესწავლილი... კლიმატს და გარემოს ვურჩევ მცენარეებს და ერთმანეთს ვუხამებ. თან, დამკვეთს კომპიუტერშიც ვაჩვენებ და ვუთანხმებ წინასწარ, რის გაკეთებას ვაპირებ, შემდეგ უკმაყოფილო რომ არ დარჩეს. თუ მოეწონება, ვიწყებ მუშაობას.
- ბავშვობაში ფიქრობდი, რომ ეს იქნებოდა შენი სამომავლო საქმე?
- არა, უბრალოდ გატაცება მქონდა და ვფიქრობდი, რომ რამდენიმე მცენარეს გავზრდიდი. ახლა თვე ისე არ გადის, კოლექციას რამე არ შევმატო.
- ამდენს მარტომ და აქტიური შრომით მიაღწიე, ამ სფეროში კიდევ რაზე ოცნებობ?
- ჩინეთში არის სუკულენტების 50.000 სახეობა. მინდა, იმ დონეზე მივიდე, რომ ამდენი საქართველოშიც გვქონდეს...
- ბოლო დროს სულ უფრო ბევრი ბიჭი უვლის მცენარეებს, თუმცა არიან გოგოები, ვისაც ისინი საერთოდ არ იზიდავს. ვფიქრობ, რომ ყველაფერი მაინც ადამიანის ხასიათზეა დამოკიდებული. მოდის. რას იტყვი?
- კი, ეს ხასიათია. სამეგობროში არიან ადამიანები, სულ არ აინტერესებდათ მცენარეები და ჩვეუებრივ მანია დავმართე... ყვავილებს ცოცხალ ორგანიმზად აღვიქვამ, როგორც ცოცხალს, ისე ვუყურებ და თუ მათ კარგად დააკვირდები, დაუახლოვდები, ამას ადვილად აღმოაჩენ. მცენარეს რომ შეხედავ და იტყვი, - უი, რა ლამაზია? ასე ვერაფერს გაიგებ. ერთ მცენარე მაინც უნდა გაზარდო.
ემოციურად რას განიცდიო - მკითხეთ. თავიდან სათბური რომ გავაკეთე და ყველა მცენარე იქ დავაწყე, თავი ზღაპარში მეგონა, ტანში სიამონებისგან ჟრუანტელმა დამიარა... ასე რომ, 2-3 მცენარე სუკულენტი იქნება თუ ნებისმიერი, მაინც უნდა გზარდო, მოუარო, შინ გქონდეს. ყურადღებას უნდა აქცევდე და ამით სიამოვნებას იღებდე. მათი მოვლით მიღებულ სიამოვნებას კი არაფერი ცვლის.
წარმატებები!
ძალიან მიყვარს ადრე მქონდა და ეხლაც ვიყიდიდი