პოლიტიკა
მსოფლიო

14

ივლისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ორშაბათი, მთვარის მეოცე დღე დაიწყება 23:39-ზე, მთვარე თევზებში იქნება 03-44-დან –რეკომენდებულია კოლექტიური მუშაობა, ერთობლივი პრობლემების გადაჭრა. ფინანსური საკითხების მოგვარება. მშენებლობის დაწყება. ძველი კავშირების გაძლიერება. მოერიდეთ ეგოიზმს და საკუთარი შესაძლებლობების გადაჭარბებულ შეფასებას. გამოავლინეთ ლიდერის თვისებები. არ არის რეკომენდებული შურისა და ბოროტების გამოვლენა. აქტიურია ზურგის ზედა ნაწილი. გაუფრთხილდით ხერხემალს. მთვარის ამ დღეს შექმნილი ოჯახები იშვიათად იშლება ეჭვიანობის, ღალატის ან ფინანსური პრობლემების გამო.
მოზაიკა
მეცნიერება
კონფლიქტები
სამხედრო
Faceამბები
კულტურა/შოუბიზნესი
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
"ჩვენი ენა ცოცხალია, თუმცა უკვე გაქრობის პირასაა" - უნიკალური ეთნიკური ჯგუფი კახეთში, რომელთა შესახებ არავინ არაფერი იცის
"ჩვენი ენა ცოცხალია, თუმცა უკვე გაქრობის პირასაა" - უნიკალური ეთნიკური ჯგუფი კახეთში, რომელთა შესახებ არავინ არაფერი იცის

თბი­ლი­სი­დან 60 კი­ლო­მეტრში, სა­გა­რე­ჯოს სო­ფელ გომ­ბორ­ში სა­უ­კუ­ნე­ზე მე­ტია ცხოვ­რობს უნი­კა­ლუ­რი ხალ­ხი, რომ­ლე­ბიც თავს ლა­ი­ჯებს უწო­დე­ბენ. ენათ­მეც­ნი­ერ­თა ვიწ­რო წრის გარ­და სა­ქარ­თვე­ლო­ში თა­თურ-ლა­ი­ჯუ­რი ეთ­ნი­კუ­რი ჯგუ­ფის არ­სე­ბო­ბა სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­თვის თით­ქმის უც­ნო­ბია.

ლა­ი­ჯე­ბი სა­ქარ­თვე­ლო­ში უკვე 100 წე­ლი­წად­ზე მე­ტია, ცხოვ­რო­ბენ. დღეს­დღე­ო­ბით მათ­გან და­ახ­ლო­ე­ბით 150-მდე ადა­მი­ა­ნი დარ­ჩა. ისი­ნი სა­კუ­თარ ენა­ზე ლა­პა­რა­კო­ბენ და თავს ლა­ი­ჯებს უწო­დე­ბენ.

ამ­გვა­რი ეთ­ნო­ნი­მის ხალ­ხის არ­სე­ბო­ბა არ­სად არ დას­ტურ­დე­ბა. თა­ვი­დან მათ თათ­რებს ეძახ­დნენ, 1939 წლის სა­ყო­ველ­თაო აღ­წე­რის შემ­დეგ კი ისი­ნი აზერ­ბა­ი­ჯა­ნე­ლებს მი­ათ­ვა­ლეს.

“მაგ­რამ ჩვენ თავს აზერ­ბა­ი­ჯან­ლე­ბად არ მი­ვიჩ­ნევთ. ჩვე­ნი ენა ჯე­რაც ცო­ცხა­ლია, თუმ­ცა უკვე გაქ­რო­ბის პი­რა­საა. სულ უფრო ცოტა ვხდე­ბით, მალე ამ ენა­ზე მო­ლა­პა­რა­კე აღა­რა­ვინ დარ­ჩე­ბა. რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, კარ­გი იქ­ნე­ბო­და ჩვე­ნი ეთ­ნი­კუ­რი ჯგუ­ფის ოფი­ცი­ა­ლუ­რად და­რე­გის­ტრი­რე­ბა, მაგ­რამ ვინ შე­იძ­ლე­ბა ამით და­ინ­ტე­რეს­დეს?“ – და­ახ­ლო­ე­ბით ასე­თი იყო იმ სა­უბ­რის სა­ერ­თო აზრი, რო­მე­ლიც სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ხე­თის რე­გი­ო­ნის სო­ფელ გომ­ბორ­ში ჩას­ვლი­სას ად­გი­ლობ­რივ მო­სახ­ლე­ებ­თან მქონ­და.

სო­ფე­ლი, სა­დაც ლა­ი­ჯე­ბი ცხოვ­რო­ბენ, გომ­ბო­რის უღელ­ტე­ხილ­ზე მდე­ბა­რე­ობს. სო­ფე­ლი საკ­მა­ოდ მაღ­ლა მდე­ბა­რე­ობს – ზღვის დო­ნი­დან 1,130 მეტრზე, და გარ­შე­მო ხში­რი ტყე აკ­რავს. სწო­რედ ტყე იქცა არ­ჩე­ვა­ნის გან­მსა­ზღვრელ ფაქ­ტო­რად ლა­ი­ჯე­ბის იმ პირ­ვე­ლი ჯგუ­ფის­თვის, რო­მე­ლიც მა­შინ­დე­ლი ბა­ქოს გუ­ბერ­ნი­ი­დან სა­ქარ­თვე­ლო­ში ჩა­ვი­და. მათ სო­ფელს იქ ლა­ჰი­ჯი ეწო­დე­ბო­და, დღე­ვან­დე­ლი აზერ­ბა­ი­ჯა­ნის ის­მა­ი­ლის რა­ი­ო­ნი.გა­ნაგ­რძეთ კი­თხვა

მკითხველის კომენტარები / 3 /
თარიღის მიხედვით
მოწონების მიხედვით
ზურა
6

გასაქრობად კი არა, ,,დასაბინძურებლად " მენანება ნებისმიერი სასაუბრო ენა, მაგრამ ჩვენ მშობლიურ ენას რას ვუშვრებით ქართველები? იქნებ გონს მოვიდეთ და აღარ ,, ვაუპატიუროთ" ჩვენივე გულგრილობით თუ მეტიჩრობით.მეტად აღარ წავბილწოთ და აღარ " გავამდიდროთ" იგი. ამას არ იმსახურებს არც ერთი ენა...განსაკუთრებით ქართული, საამაყო ენა.

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
საბავშვო ბაღში გარდაცვლილი 2 წლის დაჩის დედის პირველი კომენტარი - "ჩემზეც ბევრი ბრალდებები წამოვიდა"
ავტორი:

"ჩვენი ენა ცოცხალია, თუმცა უკვე გაქრობის პირასაა" - უნიკალური ეთნიკური ჯგუფი კახეთში, რომელთა შესახებ არავინ არაფერი იცის

"ჩვენი ენა ცოცხალია, თუმცა უკვე გაქრობის პირასაა" - უნიკალური ეთნიკური ჯგუფი კახეთში, რომელთა შესახებ არავინ არაფერი იცის

თბილისიდან 60 კილომეტრში, საგარეჯოს სოფელ გომბორში საუკუნეზე მეტია ცხოვრობს უნიკალური ხალხი, რომლებიც თავს ლაიჯებს უწოდებენ. ენათმეცნიერთა ვიწრო წრის გარდა საქართველოში თათურ-ლაიჯური ეთნიკური ჯგუფის არსებობა საზოგადოებისთვის თითქმის უცნობია.

ლაიჯები საქართველოში უკვე 100 წელიწადზე მეტია, ცხოვრობენ. დღესდღეობით მათგან დაახლოებით 150-მდე ადამიანი დარჩა. ისინი საკუთარ ენაზე ლაპარაკობენ და თავს ლაიჯებს უწოდებენ.

ამგვარი ეთნონიმის ხალხის არსებობა არსად არ დასტურდება. თავიდან მათ თათრებს ეძახდნენ, 1939 წლის საყოველთაო აღწერის შემდეგ კი ისინი აზერბაიჯანელებს მიათვალეს.

“მაგრამ ჩვენ თავს აზერბაიჯანლებად არ მივიჩნევთ. ჩვენი ენა ჯერაც ცოცხალია, თუმცა უკვე გაქრობის პირასაა. სულ უფრო ცოტა ვხდებით, მალე ამ ენაზე მოლაპარაკე აღარავინ დარჩება. რასაკვირველია, კარგი იქნებოდა ჩვენი ეთნიკური ჯგუფის ოფიციალურად დარეგისტრირება, მაგრამ ვინ შეიძლება ამით დაინტერესდეს?“ – დაახლოებით ასეთი იყო იმ საუბრის საერთო აზრი, რომელიც საქართველოს კახეთის რეგიონის სოფელ გომბორში ჩასვლისას ადგილობრივ მოსახლეებთან მქონდა.

სოფელი, სადაც ლაიჯები ცხოვრობენ, გომბორის უღელტეხილზე მდებარეობს. სოფელი საკმაოდ მაღლა მდებარეობს – ზღვის დონიდან 1,130 მეტრზე, და გარშემო ხშირი ტყე აკრავს. სწორედ ტყე იქცა არჩევანის განმსაზღვრელ ფაქტორად ლაიჯების იმ პირველი ჯგუფისთვის, რომელიც მაშინდელი ბაქოს გუბერნიიდან საქართველოში ჩავიდა. მათ სოფელს იქ ლაჰიჯი ეწოდებოდა, დღევანდელი აზერბაიჯანის ისმაილის რაიონი.განაგრძეთ კითხვა