კრიპტოსამყაროს უმსხვილესი ფინანსური პირამიდები და თაღლითები, რომლებიც მართლმსაჯულებას დღემდე ემალებიან

• ფოტოკოლაჟი: რუჯა იგნატოვა, სატიშ კუმბანი

Google Trends-ის თანახმად, STEPN-ის ციფრულ ბოტასზე ინფორმაციას ყველაზე მეტად საქართველოში ეძებენ. პოპულარობა იზრდება, თუმცა სირბილით გამოსამუშავებელი ციფრული ჟეტონების ყოველი გაუფასურება ინვესტორების ღელვას იწვევს.

ჩნდება აზრიც, რომ STEPN-ის ციფრული ბოტასი ფინანსურ პირამიდას წარმოადგენს - სხვადასხვა ეკონომისტი თუ ფინანსისტი მას კლასიკულ ფინანსურ პირამიდას ამსგავსებს და თანხის გამოსამუშავებლად მარათონში ჩართულ მონაწილეებს ფულის შესაძლო დაკარგვის საფრთხისკენ მიუთითებს.

ფინანსურ პირამიდად საქართველოს ეროვნული ბანკი ისეთ საქმიანობას განსაზღვრავს, რომლის ფარგლებშიც ხალხისგან ინვესტიცია მოიზიდება, სანაცვლოდ კი მაღალი სარგებლის გაცემის პირობა იდება. დაპირებული სარგებლის გადახდის ერთადერთი წყარო ახალი ან არსებული წევრებისგან დამატებითი სახსრების მოზიდვაა. ყოველ შემდგომ ეტაპზე ვალდებულებების გასასტუმრებლად კი სულ უფრო მეტი თანხის მოზიდვა ხდება საჭირო.

„მიუხედავად იმისა, თუ რამდენად წარმატებული ჩანს ასეთი კომპანია დროის რომელიმე მომენტში, სქემა აუცილებლად იშლება, როდესაც შეუძლებელი ხდება ახალი წევრის და/ან დამატებითი თანხის მოზიდვა. შედეგად, კომპანია ვეღარ ისტუმრებს წევრების მიმართ არსებულ ვალდებულებებს“, - განმარტავს ეროვნული ბანკი.

მსგავსი სქემა ჯერ კიდევ 1911 წელს იტალიელმა ემიგრანტმა, ჩარლზ პონციმ გამოიყენა ამერიკაში და ამ გზით 15 მილიონ დოლარამდე მიითვისა. ამიტომაც აშშ-ში ამ სქემას პონცის სქემის სახელით იცნობენ.

ფინანსური პირამიდები მსოფლიოში განსაკუთრებით აქტუალური ბოლო ათწლეულების განმავლობაში გახდა. გარკვეული უპირატესობების (ანონიმურობა, წვდომა, გამოყენების სიმარტივე, ტრანზაქციული დანახარჯები) მიუხედავად, კრიპტოვალუტები დღესაც რჩება კრიმინალების, ფულის გამთეთრებლებისა და თაღლითების საყვარელ ვალუტად და შესაბამისად, ფინანსური პირამიდები კრიპტოსამყაროშიც წარმატებით გამოიყენება.

„ბიზნესპრესნიუსი“ გთავაზობთ კრიპტოსამყაროს უმსხვილეს ფინანსურ პირამიდებს, რომლებმაც მასში ჩართულ ადამიანებს მილიარდობით დოლარის ზარალი მიაყენა.

• OneCoin

OneCoin მიიჩნევა კრიპტოსამყაროს ერთ-ერთ უმსხვილეს ფინანსურ პირამიდად, რომელიც 2014-2017 წლებში ფუნქციონირებდა. მისი დამაარსებელი ბულგარელი თაღლითი რუჯა იგნატოვაა. გააგრძელეთ კითხვა