"პრეზიდენტ პუტინს კარგი ფსიქიატრი სჭირდება: ჰააგის ტრიბუნალამდე თუ მის შემდეგ - ეს ჯერ საკითხავია“ - რას წერს მსოფლიო მედია რუსეთის მორიგ თავხედურ გადაწყვეტილებაზე?
პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინის მიერ "დონეცკისა და ლუგანსკის რესპუბლიკების“ "დამოუკიდებლობის“ აღიარებას დასავლელი ლიდერების მხრიდან ამ გადაწყვეტილების დაუყონებლივი დაგმობა მოჰყვა, მკაცრი სანქციების დაწესების მუქარით. დღეს მსოფლიო პრესის მთავარი თემა სწორედ მომხდარი და მისი გაანალიზების მცდელობებია. გთავაზობთ მსოფლიო მედიის მიმოხილვას:
- The Guardian: "პუტინის აბსურდული სპექტაკლი“
ბრიტანული გაზეთი "გარდიანი“ (The Guardian) კითხვას სვამს - მართლაც პირდაპირი ეთერში გადაიცემოდა რუსეთის უშიშროების საბჭოს ის სხდომა, რომლის მონაწილეები დონბასის დამოუკიდებლობის აღიარებაზე თანხმობას აცხადებდნენ? გაზეთი ამ ყველაფერს "აბსურდის სპექტაკლს“ უწოდებს (სტატიის ავტორი - შონ უოლკერი).
"სხდომაზე აზრთა ურთიერთგაზიარება თითქმის არ მომხდარა, ხოლო იმ მტკიცებას, რომ უშიშროების საბჭო სპონტანურად იქნა მოწვეულიო, აბათილებს მისი მონაწილეების მაჯის საათებზე ასახული დრო. ე.წ. პირდაპირი ტრანსლაცია სინამდვილეში ვიდეოჩანაწერი გამოდგა, რომელიც ეთერში სხდომის დასრულების შემდეგ გადაიცა, თუმცა ამას ხელი არ შეუშლია რუსეთის პრეზიდენტისათვის განსაკუთრებით აღენიშნა ის, რომ სხდომაზე აზრთა გაზიარება აქტიურად მიმდინარეობდაო“, - აღნიშნავს ავტორი.
"სრულიად ნათელი იყო, რომ "დონეცკ-ლუგანსკის სახალხო რესპუბლიკების“ აღიარება ამ უცნაური და რეჟისორის დადგმული სხდომის ჩატარებამდე საკმაო დროის წინ მოხდა“, - ასეთ კომენტარს აკეთებს "გარდიანი“ რუსეთის უშიშროების საბჭოს საბედისწერო სხდომაზე.
ვლადიმერ პუტინის გამოსვლამ სხდომიდან რამდენიმე საათის შემდეგ გრძელი, წინასწარ მომზადებული სიტყვით გააბათილა ის მტკიცება, რომ ყველა გადაწყვეტილება რეალური დროის რეჟიმში მიიღეს.
სრულიად შესაძლებელია, რომ რუსეთის პრეზიდენტს უფრო შორს მიმავალი გეგმები აქვს, ვიდრე ის, რომ უკრაინას აღმოსავლეთი ნაწილი "მოკბიჩოს“ და საკუთარ თავზე აიღოს იმ ტერიტორიებზე პასუხისმგებლობა, რომლებსაც ისედაც დე ფაქტო მოსკოვი აკონტროლებდა", - წერს "გარდიანი“.
"ვლადიმერ პუტინის ფინალური სიტყვები იმაზე, რომ თუ კიევი სამხედრო მოქმედებებს არ შეწყვეტს, უკრაინა პასუხისმგებელი იქნება "სისხლისღვრის გაგრძელებაზეო“, უკიდურესად ავისმომასწავებელი და ბოროტებით სავსე იყო. ეს ომის გამოცხადებას ჰგავდა", - აღნიშნავს ავტორი.
- The Times: "პუტინის უთავბოლო გამოსვლა"
დასავლეთს შეიძლება ყოველთვის არ მოსწონს ის, რასაც ვლადიმერ პუტინი ლაპარაკობს, მაგრამ ხშირად რუსეთის პრეზიდენტის კრიტიკოსებიც კი აღნიშნავენ იმას, რომ იგი დალაგებულად საუბრობს ხოლმე, - წერს ბრიტანული "თაიმს“-ის (The Times) მიმომხილველი მარკ ბენეტსი.
"მაგრამ გუშინ, როცა მან მოსახლეობას "დონეცკ-ლუგანსკის რესპუბლიკების“ აღიარების სურვილი გააცნო, როგორც ჩანს, რიტორიკის უნარი დაკარგა. უთავბოლო სიტყვაში, რომელიც ერთი საათი გრძელდებოდა, რუსეთის ლიდერმა ისტორიის უცნაური გაკვეთილი ჩაატარა“, - აღნიშნავს გაზეთი.
"გუშინდელი სიტყვა პრეზიდენტის საუკეთესო გამოსვლების მხოლოდ უბადრუკ ასლს წარმოადგენდა - ისეთებისას, როგორიც, მაგალითად, 2007 წელს მიუნჰენის კონფერენციაზე წარმოსთქვა, როცა აშშ-ის გლობალური ჰეგემონიის წინააღმდეგ გამოვიდა.
2018 წელს მოსკოვის ელიტა ტაშით შეხვდა ვლადიმერ პუტინის გამოსვლას, როცა პრეზიდენტმა თქვა, - დასავლეთმა რუსეთის გაფრთხილება ყურად არ იღო და ამიტომ მოსკოვი სამხედრო არსენალის მოდერნიზებას გააგრძელებსო.
ახლა რუსეთის პრეზიდენტი მარტოხელა ფიგურას წარმოადგენს, - წერს "თაიმსი“. ჩინოვნიკებს მასთან შეხვედრის წინ იზოლირება და კარანტინში ყოფნა უწევთ, კოვიდისგან დაცვის მიზნით. პრეზიდენტი პანდემიის პერიოდის დიდ ნაწილს თავის ქალაქგარე რეზიდენციაში ატარებს. ზოგიერთ რუს ოპოზიციონერს ეჭვი აქვს, რომ ვლადიმერ პუტინის ფსიქიკური ჯანმრთელობა ნორმალური არ არის. გაზეთი ციტირებს კრემლის კრიტიკოსის დიმიტრი გუდკოვის გამონათქვამს, რომლის თანახმად, "პრეზიდენტ პუტინს კარგი ფსიქიატრი სჭირდება: ჰააგის [საერთაშორისო] ტრიბუნალამდე თუ მის შემდეგ - ეს ჯერ საკითხავია“.
- The New York Times: "პუტინმა უკრაინის სახელმწიფოებრიობას ფიქცია უწოდა“
"ვლადიმერ პუტინმა, ავტორიტარი ადამიანისთვის დამახასიათებელი რწმენით, რომელიც დიდად არ იცავს ისტორიულ ნიუანსებს, განაცხადა, რომ უკრაინის სახელმწიფო ვლადიმერ ლენინმა შექმნა, რომელმაც, პრეზიდენტის აზრით, შეცდომით მიანიჭა სახელმწიფოს სტატუსი საბჭოთა კავშირის შემადგენლობაში“, - წერს ამერიკული "ნიუ-იორკ თაიმსი“ (The New York Times).
"რუსეთ-უკრაინის ისტორია და კულტურა ნამდვილად მჭიდროდ არის ერთმანეთთან დაკავშირებული, მაგრამ ერთა ბედნიერი ძმობა, რომელიც დიდი რუსეთის ინტერესებშია ჩაქსოვილი, ეჭვს იწვევს“, - აღნიშნავს მიმომხილველი მაიკლ შვეცი. თანამედროვე უკრაინის ნაწილები საუკუნეების განმავლობაში ნამდვილად შედიოდნენ რუსეთის იმპერიაში. ისიც სინამდვილეა, რომ უკრაინის ტერიტორიის მნიშვნელოვანი ნაწილი ავსტრია-უნგრეთისა და პოლონეთის იურისდიქციის ქვეშ იმყოფებოდა.
"მაგრამ ვლადიმერ პუტინის არგუმენტი იმაზე, რომ უკრაინა ისტორიულად რუსეთს ეკუთვნოდა, უბრალოდ, არასწორია“, - ციტირებს სტატიის ავტორი ორგანიზაცია Eurasia Group-ის თავმჯდომარის კლიფ კუპჩანის ნათქვამს, რომელიც პოლიტიკური რისკების შეფასებით არის დაკავებული.
ვლადიმერ ლენინის დროს შექმნილმა საბჭოთა მთავრობამ, რომლის მიმართ რუსეთის პრეზიდენტმა ზიზღით ილაპარაკა, საბოლოო ჯამში ბოლო მოუღო ახლად დაბადებულ უკრაინის სახელმწიფოებრიობას (მხედველობაშია 1917-20 წლებში არსებული "უკრაინის სახალხო რესპუბლიკა“).
საბჭოთა ეპოქაში უკრაინული ენა სკოლებში გაქრა, უკრაინული კულტურა კი მხოლოდ მულტფილმებში ჩანდა კარიკატურულად, მოცეკვავე კაზაკების სახით.
სხვათა შორის, უკრაინას დამოუკიდებლობა 1991 წელს მოსკოვმა კი არ მისცა, არამედ თვითონ უკრაინელმა ხალხმა მოიპოვა თავისი სუვერენიტეტი. უკრაინელებმა თვითონ მისცეს ხმა საბჭოთა კავშირის შემადგენლობიდან გამოსვლას, დემოკრატიული რეფერენდუმის მეშვეობით", - იხსენებს ავტორი..
- CNN: "კრემლის პოტიომკინური პოლიტიკა“
როგორც ამერიკული "სი-ენ-ენი“ (CNN) აღნიშნავს, მისი წყარო ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციაში კრემლის მოქმედებას "პოტიომკინურ პოლიტიკას“ უწოდებს: "პრეზიდენტი პუტინი იმ კონფლიქტურ სიტუაციას ამწვავებს, რომელიც თვითონ შექმნა“, - ამბობს ჩინოვნიკი ტელეარხის ჟურნალისტთან ინკოგნიტოდ საუბარში, თუმცა, მისი აზრით, რუსეთის ჯარების შეყვანა დონბასში ამერიკული სანქციების სრულ გამოცხადებას არ გამოიწვევს, რადგან "რუსების სამხედრო ქვედანაყოფები დონბასში დიდი ხანია მოქმედებდნენ, ჯერ კიდევ 2014 წლიდან“.
"ამიტომაც ჩვენ ძალზე ყურადღებით დავაკვირდებით, თუ რა მოხდება უახლოეს საათებში და დღეებში. ჩვენი რეაგირება რუსების მოქმედების კვალობაზე შეიცვლება“, - ამბობს თეთრი სახლის თანამშრომელი.
მოამზადა სიმონ კილაძემ