"შოლცმა ზუსტად იგივე შეცდომა დაუშვა, რაც მოსდის ყველა პოლიტიკოსს, ვინც პუტინთან საუბარში გამოუცდელია" - რუსეთი მართლაც უკან იხევს თუ მორიგ შულერულ თამაშს თამაშობს?
უკრაინაში რუსეთის ინტერვენციის სავარაუდო თარიღად საინფორმაციო საშუალებები 16 თებერვალს ასახელებდნენ, თუმცა უკრაინის პრეზიდენტმა ვლადიმერ ზელენსკიმ პირობა დადო, რომ ამ დღეს ერთიანობის დღედ აქცევდა. კიევის ოლიმპიურ სტადიონზე შეკრებილმა მოქალაქეებმა მსოფლიოს საკუთარი ერთიანობა უჩვენეს და 200 - მეტრიანი დროშა გაშალეს, რითაც გამოხატეს, რომ რუსეთის არ ეშინიათ.
რუსეთი ამტკიცებს, თითქოს უკრაინის საზღვრიდან ჯარები გაჰყავს და წვრთნებს ასრულებს, თუმცა აშშ ამ ინფორმაციას არ ადასტურებს. ჯო ბაიდენის განცხადებით, უკრაინაზე თავდასხმის შესაძლებლობა ისევ არსებობს და თუ ასე მოხდა, ამ ნაბიჯს დასავლეთისგან გადამწყვეტი პასუხი მოჰყვება, ვინაიდან ნატო პრინციპების დათმობას არ აპირებს. "ეს იქნება არჩევანის ომი, ომი - უმიზეზოდ“, - ასე შეაფასა ამერიკის პრეზიდენტმა რუსეთის მოსალოდნელი ინტერვენცია და ხაზი გაუსვა იმასაც, რომ გააჩერებს "ჩრდილოეთი ნაკადი-2“-ს და ნატოს ტერიტორიის თითოეულ მონაკვეთს სრული ძალით დაიცავს.
აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა ასევე მიმართა რუსეთის მოქალაქეებს: "მივმართავ რუსეთის მოქალაქეებს: თქვენ არ ხართ მტრები და არ ვფიქრობ, რომ თქვენ გსურთ უკრაინის წინააღმდეგ სისხლიანი, დამანგრეველი ომი... შეერთებულ შტატებს არ სურს რუსეთთან პირდაპირი კონფრონტაცია, მაგრამ თუკი რუსეთი ამერიკელების წინააღმდეგ იმოქმედებს უკრაინაში, ჩვენ ძალისმიერ პასუხს გავცემთ მას”. ბაიდენის თქმით, აშშ და მისი ნატოელი მოკავშირეები მზად არიან ნებისმიერი სცენარისთვის და რუსეთს დიდი ეკონომიკური საფასურის გადახდა მოუწევს, თუკი უკრაინაში ინტერვენციას დაიწყებს.
შეგახსენებთ, რომ რუსეთი თავის მხრივ აცხადებს, რომ არ აპირებს უკრაინაში შეჭრას, დაიწყო უკრაინის საზღვრებიდან რუსეთის ჯარების გაყვანა, რაც, მათი თქმით, სამხედრო სწავლების დასრულებასთან არის დაკავშირებული. ამავე დროს, რუსეთი მოითხოვს უსაფრთხოების გარანტიებს, მათ შორის იმას, რომ ნატოში არ იქნენ მიღებული უკრაინა და საქართველო.
აღსანიშნია ის ფაქტიც, რომ უკრაინის პრეზიდენტ ზელენსკისთან გამართულ ერთობლივ პრესკონფერენციაზე გერმანიის კანცლერმა ოლაფ შოლცმა განაცხადა, რომ უკრაინის ნატო-ში გაწევრიანების საკითხი დღის წესრიგში არ დგას. "ალიანსში წევრობის საკითხი მოცემული მომენტისთვის არააქტუალურია. ამიტომ, გარკვეულწილად უცნაურია, რომ რუსეთის მთავრობამ დიდი პოლიტიკური დისკუსიების საგნად აქცია საკითხი, რომელიც ახლა არ დგას დღის წესრიგში“. გერმანიის ლიდერმა ისიც აღნიშნა, რომ ალიანსების თავისუფლად არჩევის პრინციპი არ შეიძლება იყოს დისკუსიის საკითხი. მისი თქმით, ვერც ერთი სახელმწიფო ვერ უბრძანებს მეორეს, რომელ ალიანსში იყოს ან - არ იყოს.
"ჩვენგან არ არის გზავნილი, რომ ნატო-ში წევრობა არ არის ჩვენი მიზანი“, - აღნიშნა ზელენსკიმ და დასძინა, რომ უკრაინის ალიანსში გაწევრება შესაძლოა უკრაინის უსაფრთხოების გარანტია ყოფილიყო.
გერმანიის კანცლერის განცხადებას GIPA-ს ასოცირებული პროფესორი თენგიზ ფხალაძე შეცდომას უწოდებს და ამბობს, რომ მსგავსი ტექსტები რუსეთს უფრო აგრესიული ქმედებისკენ აქეზებს. პოლიტოლოგის თქმით, ნატოს გაფართოება-არგაფართოება რუსეთ-გერმანიის გადასაწყვეტი არ არის და დარწმუნებულია, რომ ეს განცხადება აუცილებლად გაივლის კორექტირებას.
"გერმანიის კანცლერ ოლაფ შოლცს ზუსტად იგივე დაემართა, რაც ემართებათ ხოლმე ახლადარჩეულ ლიდერებს, როცა აქვთ იმის ილუზია, რომ ჩავლენ რუსეთში, პუტინთან დაილაპარაკებენ და რაღაც საქმეს დაალაგებენ. მან ზუსტად იგივე შეცდომა დაუშვა, რაც მოსდის ყველა პოლიტიკოსს, ვინც პუტინთან საუბარში გამოუცდელია. ეს იყო, აბსოლუტურად, არასწორი განცხადება და დარწმუნებული ვარ, ეს განცხადება კორექტირებას გაივლის იმიტომ, რომ ნატოს გაფართოება-არგაფართოება არ არის რუსეთ-გერმანიის გადასაწყვეტი. ეს ყველა იმ ქვეყნის გადასაწყვეტია, რომელიც არის ალიანსში და პლუს იმ ქვეყნების, რომლებიც არიან ასპირანტი ქვეყნები.
ასეთი განცხადებებით მოლაპარაკების სივრცე არ ჩნდება, პირიქით, ეს რუსეთს უფრო აგრესიული ქმედებისკენ აქეზებს. რეალურად, მოლაპარაკებების სივრცე და დეესკალაცია გააჩინა იმ პოლიტიკამ, რაც აქვს აშშ-ს, დიდ ბრიტანეთს და იმ ქვეყნებს, რომლებმაც უკიდურესად მკაცრი პოზიცია დაიკავეს რუსეთის მიმართ. რუსეთი მხოლოდ და მხოლოდ იმ შემთხვევაში იხევს უკან, თუ ხედავს ძალას და შეუვალობას. გუშინ გამოჩნდა პირველი ნიშნები იმისა, რომ შეიძლება მართლაც დაიწყოს დეესკალაცია, თუმცა აქ ყოველთვის არსებობს იმის საფრთხე, რომ ეს იყოს რაღაცა სატყუარა. მაგალითისთვის გეტყვით, რომ 2008 წელსაც რუსეთმა ვითომ წვრთნების მერე დაიხია უკან, იგივე იყო 1993 წელს სოხუმში, როდესაც მძიმე ტექნიკა გაიყვანეს და მერე ზუსტად იმ მძიმე ტექნიკით დაგვბომბეს, ასე რომ, მოჩვენებითი მანევრები რუსეთს ახასიათებს. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ არა თუ მადლობა გადავუხადოთ პუტინს, რომ ჯარები ბრუნდებიან, არამედ ბოლომდე მტკიცე პოზიცია იყოს იმისათვის, რომ მას სურვილიც კი არ ჰქონდეს, მსგავსი რამ გაიმეოროს. საფრთხე მაშინ იქნება გადავლილი, როდესაც ეს ჯარები რეალურად დაბრუნდებიან თავის დისლოკაციის ადგილზე და როდესაც რეალურად დაიწყება ის პროცესი, რამაც ხელი უნდა შეუწყოს უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენას. დღეს ომის დაწყების საფრთხე კვლავ მაღალია“.
გუშინ, 15 თებერვალს, აშშ-ს პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა თეთრ სახლში საკმაოდ ხისტი განცხადება გააკეთა. ბაიდენის თქმით, აშშ და მისი ნატოელი მოკავშირეები მზად არიან ნებისმიერი სცენარისთვის და რუსეთს დიდი ეკონომიკური საფასურის გადახდა მოუწევს, თუკი უკრაინაში ინტერვენციას დაიწყებს.
"ძალზე მნიშვნელოვანი იყო ბაიდენის განცხადება. მის გამოსვლაში იყო ყველა ის მთავარი გზავნილი, რომელიც უნდა თქმულიყო რუსეთის მიმართ. ძალზე მნიშვნელოვანი იყო მისი მიმართვა რუსი ხალხის მიმართ - ჩვენ არ გვჯერა, რომ თქვენ გინდათ ომი და მსხვერპლი. ეს იყო ძალიან სწორი განცხადება, მიმართვა და იმედი მაქვს, რომ შედეგსაც მოიტანს. პუტინის სიტყვაზე ნდობა როგორ შეიძლება? არ შეიძლება სიტყვაზე ენდო ისეთ ქვეყანას და მის ლიდერს, რომელიც არღვევს ხელმოწერებს, შეთანხმებას. ჯო ბაიდენმა ისიც თქვა, რომ რუსეთის შეჭრას მკაცრი რეაგირება მოჰყვება. ძალზე ნათლად ითქვა, რომ შეჭრის შემთხვევაში, "ჩრდილოეთ ნაკადი - 2“ გადაიქცევა ჯართად, ასე თქვეს ამერიკელებმა. დღეს, მოგეხსენებათ, ბრიუსელში იწყება ნატოს თავდაცვის მინისტერიალი, რომლის განხილვის ერთ-ერთი თემა სწორედ უკრაინის საკითხი იქნება. ასე რომ, საფრთხე გადავლილი არ არის, ერთი, რამაც შეიძლება ეს საფრთხე შეაჩეროს, არის ერთად დგომა. რომელ საფრთხის გადავლაზეა ლაპარაკი, როდესაც გუშინ მასშტაბური კიბერთავდასხმა განხორციელდა უკრაინის თავდაცვის სამინისტროზე და კიდევ სხვა საიტებზე. მაშინ, როცა გუშინ სახელმწიფო დუმამ მიიღო მიმართვა პრეზიდენტისადმი დონბასისა და ლუგანსკის აღიარების შესახებ. ასე რომ, გარდა იმისა, რომ ჩვეულებრივი ომი დაიწყოს, არსებობს კიდევ სხვა სცენარები, რომლებიც არანაკლებ საშიშია, ესაა დონბასის და ლუგანსკის აღიარება, ტერაქტები, სხვა წერტილოვანი დარტყმები, კიბერთავდასხმები, ამიტომ ყველა ამის მიმართ საჭიროა ძალიან სერიოზული წინასწარი, პრევენციული ქმედება. საუბარი იმაზე, რომ საფრთხე გადავლილია, ნაადრევია - საფრთხე არ არის გადავლილი არც უკრაინისთვის და, რაც კიდევ უფრო სამწუხაროა, არც საქართველოსთვის“, - აცხადებს ფხალაძე.
რამდენად სარწმუნოა ევროკავშირში რუსეთის ელჩის ჩიჟოვის განცხადება, რის მიხედვითაც არც დღეს და არც მომდევნო დღეებში რუსეთის უკრაინაში შეჭრა არ იგეგმება - ამაზე ქართველი პოლიტოლოგი ამბობს, რომ საამისოდ რუსეთი საბაბს თუ დასჭირდა, მონახავს. თუმცა იმედოვნებს, რომ თუ ამერიკა დასავლეთის პოზიცია ხისტი და შეუვალი იქნება, რუსეთი გავლენის სფეროების აღდგენას ვერ ეღირსება.
"რუსეთი არასდროს ამბობს, - შეჭრას ვგეგმავო. რუსეთი ყოველთვის ეძებს საბაბს, ე.წ. კაზუს ბელის. საქართველოში კაზუს ბელი იყო ე.წ. მძინარე ცხინვალი, რომელიც დადგმული თემა იყო. ყირიმის შემთხვევაში, ასევე დადგმული - ე.წ. რეფერენდუმი. რა კაზუს ბელი შეიძლება შექმნას და გამოიყენოს ახლა რუსეთმა, არავინ იცის. ის ნებისმიერ პროვოკაციაზეა წამსვლელი. ჯერ ვითარება საკმაოდ ფეთქებადსაშიშია, ეს უდავოა. როგორც გითხარით, რუსეთი როდესაც ხედავს, რომ დასავლეთი არის შეუვალი, მაშინ შეიძლება უკან დაიხიოს. ამ შემთხვევაში ყველაზე სწორი პოზიცია ჰქონდა აშშ-ს და დიდ ბრიტანეთს და თუ ეს პოზიცია იქნება ერთიანი, ასეთივე ხისტი და შეუვალი, მერწმუნეთ, რომ რუსეთი უკან დაიხევს. ვეთანხმები ბაიდენს, რომ ეს იქნება არჩევანის ომი, ომი - უმიზეზოდ. მართლა გამორიცხულია, რომ ეს ქვეყნები სანაცვლოდ ნატოს არგაფართოებას დათანხმდეს. შეუძლებელია დღეს ვინმემ რუსეთს გავლენის სფეროებზე მოუწეროს ხელი. ამაზე ვაჭრობს დღეს რუსეთი, მაგრამ შეთანხმების მიღწევა ვერ წარმომიდგენია. და რატომ? იმიტომ, რომ ასეთ შემთხვევაში ძალიან ბევრი რამ დგება დარტყმის ქვეშ. ეს არ არის მხოლოდ უკრაინის და საქართველოს პრობლემა. როგორც კი ამას მიიღებს რუსეთი, ყველასთვის გასაგებია, რომ თემა აუცილებლად შეეხება ცენტრალურ ევროპას. აქ ლაპარაკია იმ გავლენის სფეროების აღდგენაზე, რომელიც თავის დროზე ჰქონდა სსრკ-ს. ეს მთლიანად ევროპულ სტაბილურობას უქმნის პრობლემას და ამიტომ ვამბობ, რომ შეუძლებელია, რომ ამაზე ვინმემ რუსეთს ხელი მოუწეროს“.