"2008 წელს რუსეთის არმიის სამხედრო არსენალი საბჭოური მოძველებული იარაღითა და ტექნიკით იყო სავსე" - რამდენად შეიცვალა რუსული არმია საქართველოსთან ომის შემდეგ

"რუსეთის შეიარაღებული ძალების საბრძოლო მზადყოფნამ, ბოლო ათეული წლების განმავლობაში, თავის პიკს პირველად მიაღწია. ეს შეეხება როგორც არმიის ოპერატიულობასა და მობილურობას, ასევე მის შეიარაღებასა და ტექნიკურ პოტენციალს“, - ასეთი დასკვნებისა გაკეთებული შვედეთის გაზეთ "სვენსკა დაგბლადეტში“ (Svenska Dagbladet) გამოქვეყნებულ სტატიაში, სათაურით: "რუსეთის არმია დღეს ისეთი ძლიერია, როგორიც დიდი ხნის განმავლობაში არ ყოფილა“ (ავტორი - ტერეზა კუხლერი).

პუბლიკაცია იწყება საფრანგეთის გემთმშენებლობის ქალაქ სენ-ნაზერში რუსეთისათვის განკუთვნილი "მისტრალის“ ტიპის ავიასადესანტო ხომალდების აგების გახსენებით, რომლის შესახებ კონტრაქტი 2009 წელს, საქართველოსა და რუსეთს შორის მომხდარი ომის შემდეგ გაფორმდა.

"როგორც კი რუსეთმა და საფრანგეთმა 2009 წლის ბოლოს - საქართველოსა და რუსეთს შორის მომხდარი ომიდან სულ რაღაც ერთი წლის შემდეგ, "მისტრალების“ ყიდვის თაობაზე მოლაპარაკება დაიწყეს, იქვე კრიტიკოსებიც გამოჩნდნენ.

განსაკუთრებით აქტიური კრიტიკა მოდიოდა ბალტიისპირეთის ქვეყნებიდან, რომლებიც საქართველოს - რუსეთის მუქარის ქვეშ მყოფ პატარა ქვეყანას - მეგობრად მიიჩნევენ, ხოლო 2008 წლის ომს კი წინასწარმეტყველებად აგრესიად აფასებენ, რომელიც ყველას წინააღმდეგ შეიძლება მოხდეს, თუ რუსეთს რაიმე არ მოეწონება და მათ მზერას მიაპყრობს. ბალტიისპირებელები ძალიან გაბრაზებულები იყვნენ, რადგან საფრანგეთი მათ მტერს ასეთ მოწინავე იარაღს აძლევდა.

საქართველოსთან ომი ხანმოკლე იყო და ერთ კვირაში დასრულდა. რუსებმა გაიმარჯვეს და ახლა მათ საქართველოს სეპარატისტული ტერიტორიები აქვთ ოკუპირებული - აფხაზეთი და "სამხრეთ ოსეთი“. დიახ, ომში რუსეთმა წარმატებას მიაღწია, მაგრამ ამ ომმა ისიც აჩვენა, თუ როგორი ჩამორჩენილი იყო რუსეთის არმია და რა ძალიან მოძველდა მისი აღჭურვილობა..

რუსეთის ფლოტის იმჟამინდელი ხელმძღვანელი, ადმირალი ვლადიმერ ვისოცკი ასე ეუბნებოდა უცხოელ კორესპონდენტს "მისტრალების“ - "სევასტოპოლის“ და "ვლადივოსტოკის“ მნიშვნელობის შესახებ: "ჩვენ რომ ასეთი ხომალდები 2008 წელს გვქონოდა, შავი ზღვის ფლოტის მისია 26 საათში კი არა, 40 წუთში დასრულდებოდა“.

საქმე იმაშია, რომ "მისტრალების“ კლასის გემებით რუსეთს სწრაფად და ეფექტიანად შეეძლო ჰაერიდან შეტევაც და დესანტის გადასხმაც საქართველოს სუსტად დაცულ საზღვაო პორტებში - სახმელეთო შეჭრის ნაცვლად. ყოველ შემთხვევაში, ასეთია რუსული ანალიზი მომხდარის შესახებ, რომელიც ადასტურებს, რომ იმ დროისთვის რუსეთის არმიის სამხედრო არსენალი საბჭოური მოძველებული იარაღითა და გაცვეთილი ტექნიკით იყო სავსე.

2014 წლის ბოლოსთვის ხომალდები, განსაკუთრებით კი "სევასტოპოლი“, უკვე მზად იყო დამკვეთისათვის ჩასაბარებლად. მასზე რუსი მეზღვაურები უკვე მართვას სწავლობდნენ და იწრთვნებოდნენ.

2015 წელს კი რუსულ-ფრანგული კონტრაქტი "მისტრალების“ თაობაზე გაუქმდა. ნატოსა და ევროკავშირის ძლიერი ზეწოლის შედეგად საფრანგეთის პრეზიდენტი ფრანსუა ოლანდი იძულებული გახდა კონტრაქტის ანულირება მოეხდინა. "სევასტოპოლი“ და "ვლადივოსტოკი“ პარიზმა საოცარი სისწრაფით ეგვიპტეს მიჰყიდა.

საფრანგეთს მოუწია რუსეთისთვის დაებრუნებინა არა მარტო ათობით მილიონი წინასწარ გადახდილი დოლარი, არამედ უზარმაზარი ჯარიმაც გადაიხადა. ამასთანავე, არავინ იცის, თუ რამდენად უახლესი ტექნოლოგია მიიღო რუსეთმა, თუ როგორ უნდა აიგოს თანამედროვე დიდი ავიასადესანტო ხომალდები.

"ბოლო ათი წლის განმავლობაში განხორციელებულმა მოდერნიზაციამ რუსეთის არმიის ძლიერება იმ დონეზე აამაღლა, რომ დღეს მას ევროპის ყველა ქვეყნის გაერთიანებული ჯარის დამარცხება რამდენიმე დღეში შეუძლია, თუ მათ ამერიკა არ დეხმარება“, - ამბობს ცნობილი ანალიტიკოსი, რუსეთის სპეციალისტი, გაზეთ Business New Europé-ს რედაქტორი ბენ არისი.

თავის მხრივ, ამერიკული ანალიტიკური ცენტრის CNA-ს ხელმძღვანელი მაიკლ კოფმანი მიიჩნევს, რომ რუსეთის შეფასება სუსტ ქვეყნად მცდარი შეხედულებაა. "2008 წლიდან რუსეთმა ევროპაში ყველაზე ძლიერი შეიარაღებული ძალები ჩამოაყალიბა და დღეს რუსული არმიის საბრძოლო მზადყოფნა ყველაზე მაღალია ბოლო ათწლეულის განმავლობაში“, - ამბობს მაიკლ კოფმანი და ხაზს უსვამს, რომ ამერიკა საკმარის ყურადღებას არ უთმობდა ამ გარდაქმნას, ვაშინგტონი უფრო მეტად ჩინეთით იყო დაკავებული.

ევროპელი სამხედრო ექსპერტი ბრიუსელიდან მარი დიუმელენიც ასევე აღნიშნავს რუსეთის არმიის მზარდ ძლიერებას:

"2000-იანი წლებიდან დაწყებული და პირველ რიგში 2008 წელს საქართველოსთან მომხდარი სამხედრო კონფლიქტის შემდეგ - რუსებმა სამხედრო სფეროში ძალიან დიდი თანხების ინვესტირება მოახდინეს. შესაბამისად, დღეს რუსეთს ჰყავს მაღალი დონის მოქმედი არმია, რომელსაც წარმატებით შეუძლია განახორციელოს საომარი ოპერაციები საკუთარი ტერიტორიიდან შორს. ჩვენ ამაში სირიის მაგალითზეც დავრწმუნდით“, - ამბობს მარი დიუმელენი. წყარო

მოამზადა სიმონ კილაძემ