აზერბაიჯანი თავისი სამხედრო ავიაციის გაძლიერებას ქართული მოიერიშეებითაც აპირებს - რას წერს Forbes-ი?
"აზერბაიჯანი, სავარაუდოდ, უახლოეს მომავალში მიიღებს გადაწყვეტილებას თავისი სამხედრო-საჰაერო ძალების გაძლიერება-გაფართოების შესახებ და მეზობელ თურქეთში და საქართველოში დამატებით ავიატექნიკას შეიძენს“, - ნათქვამია ამერიკულ "ფორბსში" (Forbes) გამოქვეყნებულ სტატიაში, სათაურით: "აზერბაიჯანი თავის სამხედრო ავიაციას თურქული და ქართული მოიერიშეებით გააძლიერებს“ (ავტორი - პოლ იდონი).
პუბლიკაციაში განხილულია აზერბაიჯანის შეიარაღებული ძალების, კერძოდ, სამხედრო ავიაციის თანამედროვე მდგომარეობა. აღნიშნულია, რომ ბოლო დროს, ყარაბაღის ომის ფონზე, აზერბაიჯან-თურქეთის სამხედრო-ტექნიკური კავშირები მნიშვნელოვნად განმტკიცდა, თურქული ტექნიკის ექსპორტი აზერბაიჯანში თითქმის ექვსჯერ გაიზარდა. მხედველობაშია აზერბაიჯანის არმიის აღჭურვა "ბაირახტრებით“ - უპილოტო აპარატებით (დრონებით).
როგორც სტატიაშია ნათქვამი, აზერბაიჯანის სამხედრო-საჰაერო ძალები მაინცდამაინც დიდი არ არის და აღჭურვილია ავიაგამანადგურებელ "მიგ-29“-ებით და ავიამოიერიშე "სუ-25“-ებით. ბოლო წლებში იყო მცდელობები ზოგიერთი მოდიფიკაციის თვითმფრინავების შეძენის თაობაზე, თუმცა საქმე ბოლომდე არ იქნა მიყვანილი. რაც შეეხება კონკრეტულად "სუ-25“-ებს, აზერბაიჯანს ამ ავიამოიერიშეების მოდერნიზებაში თურქეთი დაეხმარა - შეიცვალა მათი შეიარაღება თურქული ფრთოსანი რაკეტით. ისინი ასევე აღიჭურვა ბელორუსული წარმოების ელექტრობლოკებით და ა.შ.
"გასული წლის სექტემბერ-ოქტომბერში თურქული სოციალური ქსელები აჭრელდა მითქმა-მოთქმით, რომ თითქოსდა თურქეთმა ქართული წარმოების 50 "სუ-25“-ის ყიდვა გადაწყვიტაო, რომლებიც აიწყო ჯერ კიდევ საბჭოთა პერიოდში აგებულ თბილისის საავიაციო ქარხანაში. ეს ინფორმაცია თურქულმა ჟურნალმა TRHabur-მა უარყო, თუმცა იქვე გამოქვეყნდა ავიაექსპერტის ტოლგა ოზბეკის ვარაუდი, რომ შესაძლოა თურქეთმა მონაწილეობა მიიღოს თბილისის საავიაციო ქარხანაში აწყობილი "სუ-25“-ების თანამედროვე თურქული ავიონიკით და იარაღით აღჭურვაში, აზერბაიჯანის სამხედრო-საჰაერო ძალებისათვის გადასაცემად. სხვათა შორის, აზერბაიჯანმა თავისი არმიისათვის საკმაოდ ბევრი "სუ-25“ სწორედ საქართველოსგან იყიდა 2002 წელს.
საქართველოს აქვს "სუ-25“-ების საფუძველზე სრულიად ახალი მოდიფიკაციის მქონე თვითმფრინავის შექმნის ამბიციური გეგმები, რუსული კომპონენტების გარეშე, სახელწოდებით: Ge-31 Bora. თვითმფრინავი, თავისი ფიუზელაჟით და ფრთებით მთლიანად საქართველოში აიწყობა. გარდა იმისა, რომ თბილისი Ge-31 Bora-ს მეშვეობით თავის სამხედრო-საჰაერო ძალებს გააძლიერებს, არის იმის განზრახვაც, რომ რეაქტიული სამხედრო-საბრძოლო თვითმფრინავი საექსპორტოდაც აიწყობა. აღსანიშნავია, რომ საქართველომ მოდერნიზებული "სუ-25“-ების გამოცდა გასული წლის მარტ-აპრილში განახორციელა, ისინი განკუთვნილია როგორც საბრძოლო, ასევე სასწავლო ფრენებისათვის“.
თუმცა, როგორც ანალიტიკოსები აღნიშნავენ, პროექტი Ge-31 Bora-ს განხორციელება მხოლოდ იმ შემთხვევაში მოხდება, თუ საქართველო შეძლებს მნიშვნელოვანი ინვესტიციების მიზიდვას დაინტერესებული უცხოელი პარტნიორებისაგან“. ბოლო დრომდე ყველაზე სავარაუდო ინვესტორ-კანდიდატებად ისრაელი და უკრაინა სახელდებოდა, თუმცა არ არის გამორიცხული, რომ ახლა შესაფერის კანდიდატის სახით მათ აზერბაიჯანიც დაემატოს.
სავარაუდოდ, ბაქოს აქვს პროექტის დაფინანსების შესაძლებლობა და შესაძლოა კონტრაქტიც კი დაუდოს Tbilisi Aircraft Industries-ს თვითმფრინავ Ge-31-ის ისეთი სპეციფიკური ვარიანტის შესაქმნელად, რომელიც იოლად აღიჭურვებოდა თურქული წარმოების იარაღით და სხვა სისტემებით. ასეთი შეთანხმება სამივე მონაწილისათვის ხელსაყრელი იქნება: ბაქო მიიღებს ახალ მოიერიშეებს, თბილისის - ფულს Ge-31-ის წარმოების გაფართოებისათვის, ხოლო ანკარა - მომგებიან კონტრაქტს თურქული წარმოების იარაღის მიწოდებაზე თავისი კავკასიელი ახლო მოკავშირისათვის“, - ნათქვამია სტატიის დასასრულს. წყარო
მოამზადა სიმონ კილაძემ