მშობ­ლებს ყო­ველ­დღი­უ­რად არა­ერ­თი კი­თხვა უჩ­ნდე­ბათ, რო­მელ­ზე პა­სუ­ხის მი­სა­ღე­ბა­დაც ხში­რად ვერ უკავ­შირ­დე­ბი­ან პე­დი­ატრს და სამ­წუ­ხა­როდ, უწევთ სხვე­ბის გა­მოც­დი­ლე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბა ან გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბის თა­ვად მი­ღე­ბა. ეს შე­იძ­ლე­ბა ეხე­ბო­დეს რო­გორც მე­დი­კა­მენ­ტე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბას, ასე­ვე კვე­ბი­სა და ძი­ლის რე­ჟიმს ან ბავ­შვე­ბის ეკ­რა­ნებ­თან და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბას.

მშობ­ლე­ბის­თვის ყვე­ლა­ზე აქ­ტუ­ა­ლურ სა­კი­თხებ­ზე გთა­ვა­ზობთ „ნიუ ჰოს­პი­ტალ­სის“ ბავ­შვთა ჯან­მრთე­ლო­ბის ცენ­ტრის სტა­ცი­ო­ნა­რუ­ლი გან­ყო­ფი­ლე­ბის ხელ­მძღვა­ნე­ლის, პე­დი­ატრ ნინო ჭი­თა­ნა­ვას რჩე­ვებს.

1. ახ­ლობ­ლე­ბის სა­მე­დი­ცი­ნო გა­მოც­დი­ლე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბა პე­დი­ატ­რის რჩე­ვის ნაც­ვლად

სამ­წუ­ხა­როდ, ხში­რად ვა­წყდე­ბით ისეთ ფაქ­ტებს, როცა ზო­გი­ერ­თი მშო­ბე­ლი ამა თუ იმ სა­კი­თხზე რე­კო­მენ­და­ცი­ებს იღებს არა პე­დი­ატ­რის­გან, არა­მედ ნა­თე­სა­ვე­ბის­გან, მე­გობ­რე­ბის­გან ან სხვა მშობ­ლე­ბის­გან, მა­გა­ლი­თად, ონ­ლა­ინ სივ­რცე­ში სხვა­დას­ხვა ჯგუ­ფებ­ში. ეს შე­იძ­ლე­ბა არას­წო­რი და რიგ შემ­თხვე­ვა­ში, სა­ვა­ლა­ლოც კი აღ­მოჩ­ნდეს.

კლი­ნი­კუ­რი სუ­რა­თით, გა­რეგ­ნუ­ლად, შე­იძ­ლე­ბა თქვე­ნი და სხვი­სი შვი­ლის ჩი­ვი­ლი ერ­თნა­ი­რად აღიქ­ვათ, მაგ­რამ რე­ა­ლუ­რად ბავ­შვე­ბი შე­საძ­ლოა სა­ჭი­რო­ებ­დნენ სხვა­დას­ხვა დო­ნის სა­მე­დი­ცი­ნო დახ­მა­რე­ბას, გან­სხვა­ვე­ბულ კვლე­ვებს და მკურ­ნა­ლო­ბას. მა­გა­ლი­თად, ნაწ­ლავ­თა მოქ­მე­დე­ბა თხე­ლი გა­ნავ­ლო­ვა­ნი მა­სე­ბით დღე­ში 3-4-ჯერ შე­იძ­ლე­ბა არ იყოს სა­გან­გა­შო მოზ­რდი­ლი ბავ­შვის­თვის, მაგ­რამ ის საკ­მა­ოდ სა­ყუ­რა­დღე­ბო იყოს ჩვი­ლის­თვის, რად­გან ის დე­ჰიდ­რა­ტა­ცია-გა­უ­წყლო­ვა­ნე­ბის სწრა­ფად გან­ვი­თა­რე­ბის რის­კის შემ­ცვე­ლია, რის გა­მოც ბავ­შვს დრო­უ­ლად უნდა ჩა­უ­ტარ­დეს პე­დი­ატ­რის კონ­სულ­ტა­ცია და სწო­რედ მისი რე­კო­მენ­და­ცი­ით უნდა და­ი­გეგ­მოს შემ­დგო­მი მე­ნე­ჯმენ­ტი პა­ცი­ენ­ტის ასა­კის, დი­ა­რე­ის ტი­პის, გა­უ­წყლო­ვა­ნე­ბის ხა­რის­ხის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით;

იგი­ვე შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას ხვე­ლა­ზეც. მშობ­ლე­ბი ხში­რად ექი­მის გა­რე­შე, ახ­ლობ­ლე­ბის რე­კო­მენ­და­ცი­ის სა­ფუძ­ველ­ზე, იყე­ნე­ბენ სხვა­დას­ხვა ამო­სახ­ვე­ლე­ბელ სა­შუ­ა­ლე­ბებს, რაც არ­ცთუ იშ­ვი­ა­თად მდგო­მა­რე­ო­ბის გარ­თუ­ლე­ბის და ბავ­შვის კლი­ნი­კა­ში მოხ­ვედ­რის მი­ზე­ზი გამ­ხდა­რა. ე.წ ამო­სახ­ვე­ლე­ბე­ლი სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბი ზოგ­ჯერ (უპი­რა­ტე­სად ჩვი­ლებ­ში) იწ­ვე­ვენ ნახ­ვე­ლის გა­თხე­ვა­დე­ბას, მა­ტე­ბას, ძნელ­დე­ბა მისი ევა­კუ­ა­ცია სა­სუნ­თქი გზე­ბი­დან და შე­სა­ბა­მი­სად, ჭარ­ბი სეკ­რე­ტის ევა­კუ­ა­ცი­ის პრობ­ლე­მა შე­იძ­ლე­ბა გა­მოვ­ლინ­დეს სუნ­თქვის გაძ­ნე­ლე­ბით, სუნ­თქვის მწვა­ვე უკ­მა­რი­სო­ბით;

2. ან­ტი­ბი­ო­ტი­კე­ბის არა­რა­ცი­ო­ნა­ლუ­რად გა­მო­ყე­ნე­ბა

ამე­რი­კის და­ა­ვა­დე­ბის კონ­ტრო­ლი­სა და პრე­ვენ­ცი­ის ცენ­ტრის მო­ნა­ცე­მე­ბით, პა­ცი­ენ­ტთა და­ახ­ლო­ე­ბით 30%-ში ხდე­ბა ან­ტი­ბი­ო­ტი­კე­ბის არა­რა­ცი­ო­ნა­ლუ­რად ანუ ტყუ­ი­ლად გა­მო­ყე­ნე­ბა, რაც ზი­ანს აყე­ნებს ორ­გა­ნიზმს.

აუ­ცი­ლე­ბე­ლია ვი­ცო­დეთ, რომ, მა­გა­ლი­თად, გა­ხან­გრძლი­ვე­ბუ­ლი ცხე­ლე­ბა ან „ყელ­ში ჩირ­ქი“ ყო­ველ­თვის არ წარ­მო­ად­გენს მი­ზეზს ან­ტი­ბი­ო­ტი­კის აუ­ცი­ლებ­ლად და­ნიშ­ვნის­თვის. ან­ტი­ბი­ო­ტი­კის მი­ღე­ბა უნდა მოხ­დეს მკაც­რად მხო­ლოდ ექიმ­თან ვი­ზი­ტის შემ­დეგ, მისი და­ნიშ­ნუ­ლე­ბით.

3. მე­დი­კა­მენ­ტე­ბის და სა­ყო­ფა­ცხოვ­რე­ბო სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბის უსაფრ­თხოდ შე­ნახ­ვის და მოხ­მა­რე­ბის წე­სის უგუ­ლე­ბელ­ყო­ფა

ნე­ბის­მი­ე­რი სამ­კურ­ნა­ლო მე­დი­კა­მენ­ტის გა­მო­ყე­ნე­ბის წინ, ყო­ველ ჯერ­ზე, აუ­ცი­ლე­ბე­ლია წა­ი­კი­თხოთ მას­ზე დაკ­რუ­ლი ეტი­კე­ტი და დარ­წმუნ­დეთ თქვენ­თვის სა­სურ­ვე­ლი წამ­ლის სი­ზუს­ტე­ში, ამით თა­ვი­დან აი­ცი­ლებთ მე­დი­კა­მენ­ტო­ზურ ინ­ტოქ­სი­კა­ცი­ებს. აუ­ცი­ლე­ბე­ლია ზუს­ტად იცო­დეთ მე­დი­კა­მენ­ტის გახ­სნის თა­რი­ღი და ვარ­გი­სი­ა­ნო­ბის ხან­გრძლი­ვო­ბა. ამის­თვის ჯობს სუს­პენ­ზი­ებს ან სირო­ფებს გა­რე­დან კო­ლოფ­ზე მი­ა­წე­როთ გახ­სნის თა­რი­ღი. მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია იცო­დეთ თი­თო­ე­უ­ლი მე­დი­კა­მენ­ტის­თვის შე­ნახ­ვის წე­სე­ბი - ზოგი მათ­გა­ნი შე­ნახ­ვის­თვის სა­ჭი­რო­ებს ოთა­ხის ტემ­პე­რა­ტუ­რას, ზოგი უფრო გრილ ად­გილს - მა­ცი­ვარს. ეს ნი­უ­ან­სე­ბი შე­გიძ­ლი­ათ გა­არ­კვი­ოთ ექიმ­თან ან ფარ­მა­ცევტთან.

აუ­ცი­ლე­ბე­ლია, წამ­ლე­ბი გქონ­დეთ შე­ნა­ხუ­ლი ცალ­კე უჯ­რა­ში, ჩა­კე­ტილ და შე­და­რე­ბით მა­ღალ ად­გი­ლას, რათა ნაკ­ლე­ბად მი­საწ­ვდო­მი იყოს ბავ­შვის­თვის. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი ყუ­რა­დღე­ბა უნდა მი­ექ­ცეს ასე­ვე სხვა­დას­ხვა საწ­მენდ სა­შუ­ა­ლე­ბებს, რომ­ლე­ბიც ძი­რი­თა­დად ინა­ხე­ბა აბა­ზა­ნებ­ში - ბავ­შვე­ბის­თვის მარ­ტი­ვად მი­საღ­წევ ად­გი­ლას; ხში­რია ბავ­შვე­ბის მიერ მათი და­ლე­ვის მცდე­ლო­ბა, რაც ზოგ­ჯერ კა­ნი­სა და ლორ­წო­ვა­ნის, მაგ. საყ­ლა­პა­ვის დამ­წვრო­ბით და სა­ვა­ლა­ლო შე­დე­გე­ბით შე­იძ­ლე­ბა დას­რულ­დეს.

4. გეგ­მი­უ­რი ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის, ასე­ვე ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის სე­ზო­ნურ გრიპ­ზე უარ­ყო­ფა

ბევ­რმა მშო­ბელ­მა პან­დე­მი­ის გამო გა­მო­ტო­ვა კა­ლენ­და­რუ­ლი ვაქ­ცი­ნა­ცია, რაც იმას ნიშ­ნავს, რომ ამ ეტაპ­ზე იზ­რდე­ბა სხვა­დას­ხვა ინ­ფექ­ცი­ის მი­მართ და­უც­ვე­ლი პო­პუ­ლა­ცი­ის რი­ცხვი და მო­მა­ვალ­ში კი აუ­ცი­ლებ­ლად გა­მოვ­ლინ­დე­ბა და სა­ხე­ზე გვექ­ნე­ბა ინ­ფექ­ცი­ე­ბის სი­ჭარ­ბე.

აუ­ცი­ლე­ბე­ლია გეგ­მი­უ­რად, წე­სე­ბის დაც­ვით, მოხ­დეს პა­ცი­ენ­ტის ვი­ზი­ტი პე­დი­ატრთან და გაგ­რძელ­დეს გეგ­მი­უ­რი ვაქ­ცი­ნა­ცია. სა­სურ­ვე­ლია, ყო­ველ­წლი­უ­რად მოხ­დეს ბავ­შვის ვაქ­ცი­ნა­ცია სე­ზო­ნურ გრიპ­ზეც, ვი­ნა­ი­დან გრი­პი წარ­მო­ად­გენს კლი­ნი­კა­ში მი­მარ­თვი­ა­ნო­ბის ერთ-ერთ ხშირ მი­ზეზს და ხა­სი­ათ­დე­ბა გარ­თუ­ლე­ბე­ბის მა­ღა­ლი რის­კით. ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბულ შტა­ტებ­ში 2018-2019 წლის მო­ნა­ცე­მე­ბით გრი­პით და­ა­ვად­და და­ახ­ლო­ე­ბით 35,5 მი­ლი­ო­ნი ადა­მი­ა­ნი, აქე­დან 16,5 მი­ლი­ონს დას­ჭირ­და სა­მე­დი­ცი­ნო დახ­მა­რე­ბა (ბავ­შვე­ბი და­ახ­ლო­ე­ბით 2,5 მლნ) და 490 600 ჰოს­პი­ტა­ლი­ზა­ცია; და­ფიქ­სირ­და 34200 სიკ­ვდი­ლი აღ­ნიშ­ნუ­ლი ვირუ­სის გამო. გრი­პის ვირუ­სის სა­წი­ნაღ­მდე­გო ვაქ­ცი­ნა­ცია შე­საძ­ლე­ბე­ლია ჩა­ტარ­დეს 6 თვის ასა­კი­დან;

5. ჯან­სა­ღი კვე­ბის და ცხოვ­რე­ბის წე­სის უზ­რუნ­ველ­ყო­ფა

ნე­ბის­მი­ერ ასა­კობ­რივ ჯგუფ­ში ბავ­შვე­ბის­თვის დიდი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს სწო­რი კვე­ბი­თი რა­ცი­ო­ნის შერ­ჩე­ვას. საკ­ვე­ბი გამ­დიდ­რე­ბუ­ლი უნდა იყოს ვი­ტა­მი­ნე­ბით, უჯრე­დი­სით, ცი­ლე­ბით, შე­ზღუ­დუ­ლი რა­ო­დე­ნო­ბით უნდა შე­ი­ცავ­დეს შა­ქარს და მა­რილს. ასე­ვე, აუ­ცი­ლე­ბე­ლია რა­ცი­ონ­ში იყოს ცხი­მე­ბი, სწო­რი სა­ხე­ო­ბის, ნახ­შირ­წყლე­ბი, მაგ­რამ არა დიდი რა­ო­დე­ნო­ბით. ჯან­სა­ღი კვე­ბა უზ­რუნ­ველ­ყოფს ბავ­შვებ­ში გო­ნებ­რი­ვი შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბას, ნორ­მა­ლუ­რი წო­ნის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბას, რაც სხვა­დას­ხვა ქრო­ნი­კუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბის პრე­ვენ­ცი­ის წი­ნა­პი­რო­ბაა.

დიდი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს კვე­ბის რე­ჟი­მის სწო­რად და­გეგ­მა­რე­ბას ბავ­შვო­ბი­დან და ამა­ში მშობ­ლე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბას. ეცა­დეთ თქვენს პა­ტა­რებ­თან ერ­თად შე­არ­ჩი­ოთ დღის საკ­ვე­ბი რა­ცი­ო­ნი, მო­ამ­ზა­დოთ მათ­თან ერ­თად სა­დი­ლე­ბი და მი­ირ­თვათ სა­ა­თობ­რი­ვად და მცი­რე ულუ­ფე­ბით. იცო­დეთ, რომ პირ­ველ რიგ­ში სწო­რედ თქვენ, მშობ­ლე­ბი, წარ­მო­ად­გენთ თქვე­ნი შვი­ლე­ბის­თვის მი­სა­ბაძს და ზუს­ტად ბავ­შვო­ბის ასაკ­ში დამ­კვიდ­რე­ბუ­ლი კვე­ბი­თი თუ ცხოვ­რე­ბის ჯან­სა­ღი წესი იქ­ნე­ბა მათ­თვის მი­სა­ბა­ძი.

ნუ გა­ა­ნე­ბივ­რებთ პა­ტა­რებს კონ­სერ­ვი­რე­ბუ­ლი საკ­ვე­ბით, ჩიფ­სე­ბით. ნუ მის­ცემთ უფ­ლე­ბას იკ­ვე­ბონ ეკ­რა­ნის წინ, ვი­ნა­ი­დან ეს იწ­ვევს გა­უთ­ვით­ცნო­ბი­ე­რებ­ლად მეტი კა­ლო­რი­ე­ბის მი­ღე­ბას. ყო­ველ­დღი­უ­რად ერ­თად მო­ამ­ზა­დეთ ფე­რა­დი, სხვა­დას­ხვა სა­ხე­ო­ბის ხი­ლის ასორ­ტი, მო­ა­თავ­სეთ ლან­გარ­ზე (უნდა იყოს ვი­ზუ­ა­ლუ­რად ფე­რა­დი, ლა­მა­ზი და სა­ინ­ტე­რე­სო) და მი­ირ­თვით დღის მან­ძილ­ზე, რაც საკ­მა­რი­სი იქ­ნე­ბა დღის რა­ცი­ო­ნის­თვის.

აკონ­ტრო­ლეთ ყო­ველ­დღი­უ­რად ბავ­შვის ფი­ზი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბა, ია­რეთ ერ­თად ცურ­ვა­ზე, ისე­ირ­ნეთ სუფ­თა ჰა­ერ­ზე ვე­ლო­სი­პე­დით, წა­ა­ხა­ლი­სეთ და მი­ე­ცით სტი­მუ­ლი ბავ­შვს ამ აქ­ტი­ვო­ბე­ბის­თვის.

6. უსაფრ­თხო ძი­ლის მნიშ­ვნე­ლო­ბა

ჩვი­ლი, მი­ნი­მუმ 1 წლის ასა­კამ­დე, ძი­ლის დროს უნდა იყოს მო­თავ­სე­ბუ­ლი აუ­ცი­ლებ­ლად ზურ­გზე, თა­ვის სა­წოლ­ში. სა­წო­ლის ზე­და­პი­რი უნდა იყოს მყა­რი და არ უნდა იყოს სა­წოლ­ში რბი­ლი, თხე­ლი მსუ­ბუ­ქი საგ­ნე­ბი - ზე­წა­რი, გა­და­სა­ფა­რე­ბე­ლი, ბა­ლი­ში ან ნე­ბის­მი­ე­რი სხვა ნივ­თი, რო­მე­ლიც შე­საძ­ლოა წარ­მო­ად­გენ­დეს პო­ტენ­ცი­ურ საფრ­თხეს ჩვი­ლის ცხვი­რის, პი­რის ობსტრუქ­ცი­ის­თვის - გან­სა­კუთ­რე­ბით 4 თვის და ზე­მოთ ასა­კის ბავ­შვებ­ში, როცა ისი­ნი უკვე იწყე­ბენ გა­აქ­ტი­უ­რე­ბას, მოძ­რა­ო­ბას და გა­დაბ­რუ­ნე­ბას ლო­გინ­ში. წლამ­დე ასა­კის ბავ­შვებ­ში უე­ცა­რი სიკ­ვდი­ლის ერთ-ერთ მი­ზე­ზად სწო­რედ ეს სა­ხელ­დე­ბა. უსაფრ­თხო­ე­ბის მიზ­ნით უმ­ჯო­ბე­სია ბავ­შვს ძი­ლის დროს ეც­ვას თბი­ლად, ვიდ­რე და­ა­ფა­როთ ზე­მო­დან.

უწი­ლა­დეთ ბავ­შვს თქვე­ნი ოთა­ხი და არა თქვე­ნი სა­წო­ლი! ხში­რად დაღ­ლილ დე­დას შე­იძ­ლე­ბა ჩა­ე­ძი­ნოს ღრმად და ვერ მი­აქ­ცი­ოს სა­თა­ნა­დო ყუ­რა­დღე­ბა ბავ­შვს, ამი­ტომ კვე­ბის დროს უმ­ჯო­ბე­სია იჯ­დეთ სკამ­ზე ან სა­ვარ­ძელ­ზე და კვე­ბის დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ ბავ­შვი ჩა­აწ­ვი­ნოთ თა­ვის­სა­ვე სა­წოლ­ში.

7. ეკ­რან­თან გა­ტა­რე­ბუ­ლი დრო­ის კონ­ტრო­ლი

21-ე სა­უ­კუ­ნე­ში და გან­სა­კუთ­რე­ბით კო­ვიდ-პან­დე­მი­ის პი­რო­ბებ­ში კი­დევ უფრო მზარ­დი პრობ­ლე­მა გახ­და ბავ­შვე­ბის მიერ ციფ­რუ­ლი მო­წყო­ბი­ლო­ბე­ბი­სა და ეკ­რა­ნე­ბის მი­მართ და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა.

ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო რე­კო­მენ­და­ცი­ით, 2 წლამ­დე ბავ­შვებ­ში აკ­რძა­ლუ­ლია ეკ­რა­ნებ­თან დრო­ის გა­ტა­რე­ბა. 2-დან 4 წლამ­დე ასა­კის პა­ტა­რე­ბის­თვის და­საშ­ვე­ბია მაქ­სი­მუმ 1 სა­ა­თი. შემ­დეგ ასაკ­ში უკვე და­სა­ბა­ლან­სე­ბე­ლია მშობ­ლი­სა და ბავ­შვე­ბის მიერ.

ციფ­რუ­ლი ტექ­ნი­კის ჭარ­ბი გა­მო­ყე­ნე­ბა იწ­ვევს და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბას ეკ­რან­ზე, მცირ­დე­ბა რე­ა­ლუ­რი სამ­ყა­როს აღ­ქმა და სო­ცი­ა­ლუ­რი უნარ-ჩვე­ვე­ბი, ბავ­შვე­ბი უარს ამ­ბო­ბენ ფი­ზი­კურ აქ­ტი­ვო­ბებ­ზე, იზ­რდე­ბა აგ­რე­სი­უ­ლო­ბა, მცირ­დე­ბა ადა­მი­ა­ნებ­თან კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის სურ­ვი­ლი, ასე­ვე იც­ვლე­ბა კვე­ბა - უარს ამ­ბო­ბენ საკ­ვებ­ზე, ლი­მი­ტი­რე­ბუ­ლი ხდე­ბა ხმო­ვა­ნი მე­ტყვე­ლე­ბა, ჩნდე­ბა პრობ­ლე­მე­ბი სახ­ლში ოჯა­ხის წევ­რებ­თან და მე­გობ­რებ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბა­ში, ხში­რად ვლინ­დე­ბა მხედ­ვე­ლო­ბის გა­უ­ა­რე­სე­ბა.

ყო­ვე­ლი­ვე ამის თა­ვი­დან ასა­ცი­ლებ­ლად სა­ჭი­როა ოჯა­ხის წევ­რე­ბის მაქ­სი­მა­ლუ­რი ჩარ­თუ­ლო­ბა - ყო­ველ­დღი­უ­რი სა­ერ­თო აქ­ტი­ვო­ბე­ბის და­გეგ­მვა, ეკ­რან­თან ლი­მი­ტი­რე­ბუ­ლი დრო­ის წი­ნას­წარ გან­სა­ზღვრა-შე­თან­ხმე­ბა, ყო­ველ 20 წუთ­ში შეს­ვე­ნე­ბა და თვა­ლის ვარ­ჯი­შე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა, ღა­მის ძი­ლის მო­წეს­რი­გე­ბა.

8. უსაფრ­თხო ზა­ფხუ­ლის­თვის სწო­რად მომ­ზა­დე­ბა

ზა­ფხუ­ლი ბავ­შვე­ბის­თვის წარ­მო­ად­გენს წე­ლი­წა­დის ყვე­ლა­ზე საყ­ვა­რელ დროს, ვი­ნა­ი­დან ეს პე­რი­ო­დი მათ­თვის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია თა­ვი­სუფ­ლე­ბას­თან, გარ­თო­ბას­თან, ცურ­ვას­თან, ეზო­ში მე­გობ­რებ­თან ერ­თად ყოფ­ნას­თან. თუმ­ცა, ამა­ვე დროს ზა­ფხულ­ში იზ­რდე­ბა სხვა­დას­ხვა ტრავ­მუ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის სიხ­ში­რე, რის გა­მოც უნდა გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნოთ შემ­დე­გი რჩე­ვე­ბი:

• თვალ­ყუ­რი ადევ­ნეთ ბავ­შვებს ცურ­ვის დროს, რათა თა­ვი­დან იქ­ნას აცი­ლე­ბუ­ლი ტრა­გი­კუ­ლი შე­დე­გე­ბი.
• აი­ცი­ლეთ თა­ვი­დან მა­ღა­ლი ტემ­პე­რა­ტუ­რით გა­მოწ­ვე­უ­ლი ზე­მოქ­მე­დე­ბე­ბი - გა­და­ხუ­რე­ბა. მი­ე­ცით ბავ­შვებს სი­თხე­ე­ბი დიდი რა­ო­დე­ნო­ბით, მო­ა­რი­დეთ ხან­გრძლი­ვი დრო­ის გან­მავ­ლო­ბა­ში მზის პირ­და­პირ სხი­ვებს, გან­სა­კუთ­რე­ბით დღის პიკ სა­ა­თებ­ში, აუ­ცი­ლებ­ლად გა­მო­ი­ყე­ნეთ მზის­გან დამ­ცა­ვი სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბი (მი­ნი­მუმ 30 SPF), ჩა­აც­ვით ბუ­ნებ­რი­ვი მა­სა­ლის­გან დამ­ზა­დე­ბუ­ლი თხე­ლი, ფარ­თე, ღია ფე­რის ტან­საც­მე­ლი, უმ­ჯო­ბე­სია გრძელ სა­ხე­ლო­ე­ბი­ა­ნი, რათა და­იც­ვას მწე­რე­ბის­გან.
• ფრთხი­ლად იყა­ვით სა­თა­მა­შო მო­ედ­ნებ­ზე ყოფ­ნის დროს. ყო­ველ­წლი­უ­რად გა­და­უ­დე­ბე­ლი დახ­მა­რე­ბის გან­ყო­ფი­ლე­ბა­ში 200 000-ზე მეტი ვი­ზი­ტია გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლი გა­სარ­თობ მო­ედ­ნებ­ზე მი­ღე­ბუ­ლი ტრავ­მე­ბის გამო.
• ზა­ფხუ­ლის დღე­ებ­ში წი­ნას­წარ შე­ა­მოწ­მეთ გა­სარ­თო­ბი მო­წყო­ბი­ლო­ბე­ბის ტემ­პე­რა­ტუ­რა ხე­ლის შე­ხე­ბით და შე­ურ­ჩი­ეთ თი­თო­ე­ულ ბავ­შვს მისი ასა­კის შე­სა­ფე­რი­სი.
• ყუ­რა­დღე­ბით იყა­ვით პიკ­ნი­კე­ბის მო­წყო­ბი­სას, იცო­დეთ რომ არ­სე­ბობს რის­კი ხან­ძრის გა­ჩე­ნის. არ და­ტო­ვოთ სა­პიკ­ნი­კე ად­გი­ლი სრუ­ლად მო­წეს­რი­გე­ბის გა­რე­შე.
• ქუ­ჩა­ში ვე­ლო­სი­პე­დით მოძ­რა­ო­ბი­სას, იმოძ­რა­ვეთ მან­ქა­ნე­ბის მოძ­რა­ო­ბის მი­მარ­თუ­ლე­ბით. ეცა­დეთ, ბავ­შვე­ბი და თქვენც იყოთ ად­ვი­ლად აღ­საქ­მე­ლი მძღო­ლე­ბის მიერ - ჩა­იც­ვით ფე­რა­დი, არეკვლა­დი ტან­საც­მე­ლი. გზა ყო­ველ­თვის გა­დაკ­ვე­თეთ სპე­ცი­ა­ლურ გა­და­სას­ვლელ ად­გი­ლას - ზებ­რა­ზე.

9. ბავ­შვის მან­ქა­ნით მგზავ­რო­ბის წე­სე­ბი

აუ­ცი­ლე­ბე­ლია, მუდ­მი­ვად გა­ით­ვა­ლის­წი­ნოთ მან­ქა­ნით მგზავ­რო­ბის წე­სე­ბი:

• 13 წლამ­დე ასა­კის ბავ­შვე­ბი აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა ის­ხდნენ მან­ქა­ნის უკა­ნა სა­ვარ­ძლებ­ზე.
• 2 წლამ­დე ასა­კის ბავ­შვებ­ში მო­წო­დე­ბუ­ლია მან­ქა­ნის სა­ვარ­ძე­ლი და­მაგრდეს უკა­ნა სა­ლონ­ში ისე, რომ ბავ­შვს სახე უკან ჰქონ­დეს მი­მარ­თუ­ლი.
• სა­ვარ­ძელ­ში ბავ­შვს უნდა ეც­ვას შე­და­რე­ბით თხლად (ზამ­თარ­ში არ ჩა­აც­ვათ ქურ­თუ­კი).

კონ­სულ­ტა­ცი­ა­ზე ჩა­სა­წე­რად და­უ­კავ­შირ­დით ნიუ ჰოს­პი­ტალსს 032 2 190 190