ჟურ­ნა­ლის­ტი და პრო­ზა­ი­კო­სი ეკა­ტე­რი­ნე ტო­გო­ნი­ძე კი­დევ ერთ ლა­მაზ ნა­წარ­მო­ებს ქმნის, გვიყ­ვე­ბა რა, სირ­თუ­ლე­ე­ბით, ტრა­გიზ­მით, ამა­ვე დროს, ლა­მა­ზი, მძაფ­რი და სა­ინ­ტე­რე­სო მო­მენ­ტე­ბით აღ­სავ­სე სა­კუ­თარ ცხოვ­რე­ბა­ზე. ცნო­ბი­ლი ჟურ­ნა­ლის­ტი ასე­ვე ცნო­ბი­ლი პო­ლი­ტი­კო­სის რატი სამ­ყუ­რაშ­ვი­ლის მე­უღ­ლეა. მათი დიდი სიყ­ვა­რუ­ლი 13 - წლი­ა­ნი თა­ნა­ცხოვ­რე­ბის პე­რი­ოდს მო­ი­ცავს - ზუს­ტად ერთი წლის წინ, 6 აპ­რილს რატი სამ­ყუ­რაშ­ვი­ლი მძი­მე სენ­თან ბრძო­ლა­ში და­მარ­ცხდა.

"რა­ტიმ 42 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში იმ­დე­ნი და ისე იცხოვ­რა, იმ­ხე­ლა გუ­ლით ემ­სა­ხუ­რა სი­კე­თეს, სიყ­ვა­რუ­ლის იმო­დე­ნა ბირ­თვი ატა­რა, ერთს კი არა, უამ­რავ ცხოვ­რე­ბას რომ ეყო­ფა" - ამ­ბობს ეკა და სიყ­ვა­რულს უმად­ლის იმას, რა­საც დღემ­დე მი­აღ­წია და რი­თაც დღემ­დე ცხოვ­რობს.

ეკას ნა­წარ­მო­ე­ბე­ბი 2011 წლი­დან იბეჭ­დე­ბა ქარ­თულ და უცხო­ურ პე­რი­ო­დი­კა­ში, ნა­თარ­გმნია ინ­გლი­სურ, ჩე­ხურ, რუ­სულ, აფხა­ზურ და გერ­მა­ნულ ენებ­ზე. მკი­თხვე­ლი იც­ნობს ეკა­ტე­რი­ნე ტო­გო­ნი­ძის მო­თხრო­ბე­ბის კრე­ბუ­ლებს: "ანეს­თე­ზია“ და "მო­მის­მი­ნე“, მცი­რე რო­მა­ნებს: "სხვა გზა“ და "ქა­რიშ­ხა­ლი მარ­გო“, რო­მანს "ასინ­ქრო­ნი”, რო­მე­ლიც 2017 წელს ავ­სტრი­ა­შიც გა­მო­ი­ცა. ის რამ­დე­ნი­მე კი­ნოს­ცე­ნა­რის ავ­ტო­რი­ცაა, ასე­ვე გახ­ლავთ ქარ­თუ­ლი ან­ბა­ნი­სად­მი მი­ძღვნი­ლი ან­თო­ლო­გი­ის "33 ემო­ცია“ იდე­ის ავ­ტო­რი და შემ­დგე­ნე­ლი; მისი ახა­ლი რო­მა­ნი "შინ - შენ“ კი 2020 წელს მწე­რალ­თა სახ­ლის მიერ გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი კონ­კურ­სის - "შე­მოქ­მე­დე­ბი­თი სტი­პენ­დი­ე­ბი ავ­ტო­რე­ბის­თვის“ გა­მარ­ჯვე­ბუ­ლია.

ექ­სკლუ­ზი­უ­რად ambebi.ge-სთვის: ამ­ბა­ვი ეკა­ზე, რა­ტი­ზე და თუ­თა­ზე, რომ­ლის და­ბა­დე­ბი­თაც, რო­გორც ეკა ამ­ბობს, სა­კუ­თარ თავ­ზე გა­მარ­ჯვე­ბა ის­წავ­ლა.

• ბავ­შვო­ბა

ასევე დაგაინტერესებთ

00:07 / 21-02-2012

რატომ გადაინაცვლა ეკა ტოგონიძემ ჟურნალისტიკიდან მწერლობაში

13:54 / 15-05-2020

"ეს ამბავი შენზეა, ყველაზე დიდ ადამიანზე, ვინც ოდესმე შემხვედრია" - რას წერს მეუღლე რატი სამყურაშვილზე, რომელიც გარდაცვალებამდე 22 თვე უმძიმეს სენს ებრძოდა

09:03 / 19-12-2020

"აგვისტოში ავარიაში მოვყევი... შენზე ვფიქრობდი, სანამ მანქანა ოთხ დაუნდობელ ბრუნს აკეთებდა" - მეუღლის ემოციური მილოცვა სამყურაშვილს, რომელიც 43 წლის გახდებოდა

15:17 / 06-04-2021

"ახალფეხადგმულივით ყველაფრის ხელახლა სწავლა მიწევს, ურთიერთობის, ძილის, ცხოვრების..." - ეკატერინე ტოგონიძე მეუღლის უკანასკნელ წუთებსა და მის გარეშე ცხოვრების ტკივილზე

ერთხელ, სტუ­დენ­ტებს ჩვე­ნი ბი­ოგ­რა­ფი­ის და­წე­რა დაგ­ვა­ვა­ლეს და მახ­სოვს, ჩემი პირ­ვე­ლი წი­ნა­და­დე­ბა - "და­ვი­ბა­დე თბი­ლის­ში“ - ლექ­ტორ­მა ჩა­მის­წო­რა ასე: "დავ­ბა­დე­ბულ­ვარ თბი­ლის­ში“. მა­შინ ვი­ფიქ­რე, რომ ეს ფორ­მა მარ­თლაც უფრო სწო­რია, რად­გან და­ბა­დე­ბა ჩვენ­გან და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი აქ­ტია. თუმ­ცა დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში გაჩ­ნდა სხვა­დას­ხვა დაშ­ვე­ბა, მათ შო­რის ისიც, რომ ჩვენ ყვე­ლა­ფერ­ში უნე­ბუ­რად ვმო­ნა­წი­ლე­ობთ, თით­ქოს ვირ­ჩევთ კი­დეც, რო­დის, სად და რო­მე­ლი ოჯა­ხის წი­აღ­ში მო­ვევ­ლი­ნოთ ქვე­ყა­ნას. შემ­თხვე­ვი­თი ხომ არა­ფე­რია. მშო­ბი­ა­რო­ბი­სას უკვე გარ­კვე­ვით ვიგ­რძე­ნი, რომ მე და ჩემი შვი­ლი იმ წუ­თებ­ში ერთი გუნ­დი ვი­ყა­ვით და ექი­მის დამ­ხა­რე­ბით ორი­ვე­ნი ერ­თად გავ­დი­ო­დით ამ რთულ და მნიშ­ვნე­ლო­ვან პრო­ცესს, ისიც მოქ­მე­დებ­და, იბა­დე­ბო­და. ამი­ტომ ისევ ასე ვი­ტყვი: და­ვი­ბა­დე თბი­ლის­ში, მა­ნა­ნა თო­თი­ბა­ძი­სა და კახი ტო­გო­ნი­ძის ოჯახ­ში, 1981 წლის 16 მარტს. მა­მას ძა­ლი­ან უნ­დო­და გოგო და ხა­ლი­სით იხ­სე­ნებ­და ხოლ­მე ამ­ბავს, უე­ქოს­კო­პიო ეპო­ქა­ში რო­გორ აც­ნო­ბა დაღ­ვრე­მილ­მა მა­ხა­რო­ბელ­მა ჩემი სქე­სის შე­სა­ხებ - ლა­მის მი­უ­სამ­ძიმ­რა თურ­მე, - ბავ­შვი ჯან­მრთე­ლი კი გაჩ­ნდა, მაგ­რამ გო­გო­აო. მა­მამ სი­ხა­რუ­ლის­გან ხელ­ში აი­ტა­ცა ის ქალი და შემ­დეგ, მთე­ლი ჩემი ცხოვ­რე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში, გა­ზა­ფხუ­ლი დღე­სას­წა­უ­ლად აქ­ცია. აღ­ნიშ­ვნა პირ­ვე­ლი მარ­ტი­დან იწყე­ბო­და და ჩვენს სახ­ლში ეს დღე მა­მას მო­ტა­ნი­ლი იე­ბით თენ­დე­ბო­და. და­ბა­დე­ბის დღემ­დე მამა ჩემი და­ბა­დე­ბის თვეს ზე­ი­მობ­და და მისი წას­ვლით, ბევრ სხვა რა­მეს­თან ერ­თად, ამ იე­ბის სურ­ნე­ლი და­მაკ­ლდა გა­ზა­ფხუ­ლის პირ­ველ დღეს.

ჩემი ბავ­შვო­ბა ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი მე­გო­ნა. პირ­ვე­ლად, როცა ჩემი წიგ­ნი გერ­მა­ნუ­ლად ითარ­გმნა და ლა­იფ­ცი­გის წიგ­ნის ბაზ­რო­ბა­ზე მოვ­ხვდი, გა­და­ჭარ­ბე­ბუ­ლად მო­მეჩ­ვე­ნა ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბის ინ­ტე­რე­სი საბ­ჭო­თა ბავ­შვო­ბის მი­მართ, კარ­გად ვერ მივ­ხვდი, რას იკ­ვლევ­დნენ, ბო­ლომ­დე არ მქონ­და გა­აზ­რე­ბუ­ლი, რა იყო ასე­თი სა­ინ­ტე­რე­სო და გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი იმა­ში, რაც ჩვენ გა­მო­ვი­ა­რეთ, რო­გორც ჩვენ ვი­ცხოვ­რეთ და რო­გორც გა­დავ­რჩით. არა და, მარ­თლა ყო­ველ­დღი­უ­რი გა­დარ­ჩე­ნა იყო შინ მშვი­დო­ბით დაბ­რუ­ნე­ბა. მე და დედა სა­ღა­მო­ო­ბით ხე­ლოვ­ნე­ბის სკო­ლი­დან რომ გა­მოვ­დი­ო­დით, გან­სა­კუთ­რე­ბით ზამ­თარ­ში, როცა ადრე ღამ­დე­ბა, სა­ირ­მის ბნე­ლი გო­რის გა­და­ლახ­ვა ნამ­დვი­ლი გა­მოწ­ვე­ვა იყო. ნე­ბის­მი­ერ წუთს შე­იძ­ლე­ბო­და თავს დაგ­სხმოდ­ნენ, გა­ე­ქურ­დეთ, ეძა­ლა­დათ. და ჩვენ ამ შიშს შეჩ­ვე­უ­ლე­ბი ვი­ყა­ვით. ყვე­ლას გვე­ში­ნო­და, გმი­რო­ბას ვე­რა­ვის მოს­თხოვ­დი...

გა­დარ­ჩე­ნა იყო 55-ე სკო­ლი­დან ყი­ში­ძე­ზე, სახ­ლში მშვი­დო­ბით დაბ­რუ­ნე­ბა, ქუ­ჩა­ში ატე­ხი­ლი სრო­ლი­სას ძირს და­წო­ლა, მი­წის­ქვე­შა გა­და­სას­ვლე­ლი­დან უვ­ნებ­ლად ამოს­ვლა. დიდი გა­დარ­ჩე­ნა იყო კრი­მი­ნა­ლუ­რი სამ­ყა­როს რო­მან­ტი­კის­გან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბა, მო­ტა­ცე­ბის - ამ წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლი ძა­ლა­დო­ბი­სა და ნა­ად­რე­ვი ქორ­წი­ნე­ბის თა­ვი­დან აცი­ლე­ბა. ჩვენ, გო­გო­ე­ბი იმ გა­რე­მო­ში გა­დარ­ჩე­ნას შე­იძ­ლე­ბა ინ­სტინ­ქტუ­რად იმი­თაც ვცდი­ლობ­დით, რომ ძლი­ე­რი პარტნი­ო­რი გვე­პო­ვა, დამ­ცვე­ლი, მფარ­ვე­ლი და თან იმ ასაკ­ში­ვე მივმხვდა­რი­ყა­ვით, რომ ძლი­ე­რე­ბა ძა­ლა­დო­ბა­ში არ არის, სულ პი­რი­ქით... ისიც გა­დარ­ჩე­ნა იყო, რომ ლო­გინ­ში ტან­საც­მლი­თა და ცხე­ლი წყლით სავ­სე ბოთ­ლე­ბით ვთბე­ბო­დით, წიგ­ნებს სან­თლის შუქ­ზე ვკი­თხუ­ლობ­დით და გა­ნათ­ლე­ბას "კე­რა­სინ­კას“ მი­ფი­ცხე­ბუ­ლე­ბი ვი­ღებ­დით. ასე­თი იყო ჩვე­ნი "ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი“ ბავ­შვო­ბა, ამის გა­აზ­რე­ბა გვი­ან და­ვი­წყე, მოგ­ზა­უ­რო­ბით, გა­ნორ­მა­ლუ­რე­ბუ­ლი ცხოვ­რე­ბით და სწო­რედ იმ კონ­ტრას­ტე­ბით, რო­მელ­საც ცი­ვი­ლი­ზე­ბუ­ლი სამ­ყა­რო, გა­ნათ­ლე­ბა და უსაფრ­თხო გა­რე­მო გვთა­ვა­ზობს.

დე­დას დამ­სა­ხუ­რე­ბით ჩემი ბავ­შვო­ბა სავ­სე იყო ხე­ლოვ­ნე­ბით, რაც გა­დარ­ჩე­ნის სა­მუ­და­მო გზად მექ­ცა. ბა­ლე­ტი, ფორ­ტე­პი­ა­ნო, სიმ­ღე­რა, ხატ­ვა... დათო ან­დღუ­ლა­ძის სპექ­ტაკლში მარ­ჯა­ნიშ­ვი­ლის თე­ატ­რის სცე­ნა­ზე თა­მა­ში, ფი­ლარ­მო­ნი­ის სცე­ნა­ზე ცეკ­ვა, გა­მო­ფე­ნე­ბი, გა­და­ცე­მე­ბი, ფილ­მე­ბი... ეს ყვე­ლა­ფე­რი დე­დამ შე­მაძ­ლე­ბი­ნა დიდი თავ­გან­წირ­ვი­სა და თავ­და­დე­ბის ფა­სად. რაც ვის­წავ­ლე, სა­დღაც გა­მო­მად­გა, ხელი წა­მაშ­ვე­ლა, გზა მაჩ­ვე­ნა და ბო­ლოს ალ­ბათ, ჩემს წიგ­ნებ­შიც მო­ი­ყა­რა თავი. ამი­ტომ ჩემი ბავ­შვო­ბა მახ­სენ­დე­ბა ძა­ლი­ან ტკბი­ლად. მად­ლო­ბე­ლი ვარ ყვე­ლა ადა­მი­ა­ნის, რო­მელ­მაც მშობ­ლებ­თან ერ­თად, ბრძო­ლის აუ­ცი­ლე­ბელ აღ­ჭურ­ვი­ლო­ბად მო­მა­წო­და სი­კე­თე და სწო­რი ღი­რე­ბუ­ლე­ბე­ბი, ბნე­ლი გა­რე­მოს ფა­რად და ჯავ­შნად შე­მო­მაკ­რა სიყ­ვა­რუ­ლი.

• სტუ­დენ­ტო­ბა

უნი­ვერ­სი­ტე­ტის მი­სა­ღე­ბი გა­მოც­დე­ბის­თვის მარ­თლაც მომ­ზა­დე­ბუ­ლი აღ­მოვ­ჩნდი და ლი­ცე­უ­მის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ, 1999 წელს სწავ­ლა თსუ-ს ჟურ­ნა­ლის­ტი­კის ფა­კულ­ტეტ­ზე გან­ვაგ­რძე. ჩვე­ნი დე­კა­ნი სტუ­დენ­ტებ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბა­ში გულ­ღია და მუ­დამ მხარ­ში მდგო­მი აღ­მოჩ­ნდა. არ მახ­სოვს, არ­ცერ­თი გო­ნივ­რუ­ლი ინი­ცი­ა­ტი­ვა, რომ­ლის­თვი­საც მას მხა­რი არ და­ე­ჭი­როს. ამ მხრივ ჩვენ გვქონ­და თა­ვი­სუფ­ლე­ბა, სხვა­დას­ხვა შე­საძ­ლებ­ლო­ბა და მუდ­მი­ვი თა­ნად­გო­მა. უნი­ვერ­სი­ტე­ტის წლე­ბი იმი­თა­ცაა გა­მორ­ჩე­უ­ლი, რომ რამ­დე­ნი­მე ძა­ლი­ან კარგ ადა­მი­ან­თან ერ­თად ჩემს ცხოვ­რე­ბას შე­მო­ე­მა­ტა უძ­ვირ­ფა­სე­სი, გა­ნუყ­რე­ლი მე­გო­ბა­რი და იქ, იმ ფა­კულ­ტეტ­ზე, იმ წელს სწავ­ლა, სხვას ყვე­ლა­ფერს რომ თავი და­ვა­ნე­ბოთ, მხო­ლოდ ამა­დაც მი­ღირ­და.

სა­ერ­თოდ, თუ რა­მე­ში მთლი­ა­ნად მი­მარ­თლებს, ეს მე­გობ­რე­ბია... და თუ რამე მი­ჩენს გან­ცდას, რომ შე­უძ­ლე­ბე­ლი არა­ფე­რია, ეს მე­გობ­რო­ბაა. ჩემი მე­გობ­რე­ბი რა­ღაც უძი­რო სა­ბა­დოს წარ­მო­ად­გე­ნენ, რაც უშ­რეტ ძა­ლას მაძ­ლევს. არას­დროს და­მი­კარ­გავს მე­გო­ბა­რი, მხო­ლოდ შე­მი­ძე­ნია. სკო­ლი­დან ოთხი ლა­მის ტყუ­პის ცალი გა­მომ­ყვა და შემ­დეგ, ყველ­გან, სა­დაც ვის­წავ­ლე ან ვი­მუ­შა­ვე, თითო-ორო­ლა სა­უ­კე­თე­სო ადა­მი­ა­ნი შე­მო­ე­მა­ტა ამ უძ­ვირ­ფა­სეს წრეს. ერთ-ერთი მათ­გა­ნი კი გან­სხვა­ვე­ბუ­ლად, და­უს­წრებ­ლად შე­მიყ­ვარ­და, ისე მოხ­და, რომ გაც­ნო­ბამ­დე გა­ვი­ცა­ნი - თე­ო­ნა დო­ლენ­ჯაშ­ვი­ლი ჯერ წა­ვი­კი­თხე და შემ­დეგ შევ­ხვდი. შევ­ხვდი პირ­და­პირ ეთერ­ში, მა­შინ "ალი­ო­ნის“ წამ­ყვა­ნი ვი­ყა­ვი. გა­და­ცე­მა­ში ჩემ­მა მა­შინ­დელ­მა პრო­დი­უ­სერ­მა და დღეს უკვე მე­გო­ბარ­მა, მწე­რალ­მა რუ­სი­კო რუ­ხა­ძემ მო­იწ­ვია, რა­საც დღემ­დე ვუ­მად­ლი. ჩემი და თე­ო­ნას უკვე მრა­ვალ­წლი­ა­ნი მე­გობ­რო­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, მის გაც­ნო­ბას წიგ­ნის ფურ­ცლე­ბი­დან ისევ ვაგ­რძე­ლებ. ახა­ლი რო­მა­ნი "ჩიტი არ გა­მოფ­რინ­დე­ბა“ ახა­ლი თე­ო­ნაა: მან შეძ­ლო ომის უზუს­ტე­სი ანა­ტო­მი­ის დო­კუ­მენ­ტუ­რი, სუ­ლის­შემ­ძვრე­ლი ამ­ბე­ბით ისე ჩვე­ნე­ბა, რომ წიგ­ნი არა სიკ­ვდი­ლის, არა­მედ სი­ცო­ცხლი­სა და სიყ­ვა­რუ­ლის მა­ნი­ფეს­ტად ექ­ცია.

• პრო­ფე­სია - ჟურ­ნა­ლის­ტი

სტუ­დენ­ტი ვი­ყა­ვი, როცა "მო­ამ­ბე­ში“ჯერ პრაქ­ტი­კან­ტად და რამ­დე­ნი­მე თვე­ში თა­ნამ­შრომ­ლად ამიყ­ვა­ნეს. დღე­ვან­დე­ლი გა­და­სა­ხე­დი­დან, ვფიქ­რობ, რომ არ აღ­მოვ­ჩნდი ამის­თვის მზად. არც ასა­კით (19 წელი ძა­ლი­ან ახალ­გაზ­რდაა), არც მო­რა­ლუ­რად. სუფ­ლი­ო­რი სულ ორ­ჯერ მქონ­და ნა­ნა­ხი, პო­ლი­ტი­კურ ამ­ბებ­ში სა­ფუძ­ვლი­ა­ნად ვერ ვერ­კვე­ო­დი, ვი­ყა­ვი შე­ბო­ჭი­ლი, გრი­მი ცხოვ­რე­ბა­ში პირ­ვე­ლად გა­მი­კე­თეს - სა­კუ­თა­რი თავი ძლივს ვი­ცა­ნი და “მო­ამ­ბის” პირ­და­პირ ეთერ­ში გას­ვლი­დან მთე­ლი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში გა­და­ცე­მის ქუ­დის, ანუ მუ­სი­კის ნაც­ვლად, მღელ­ვა­რე­ბის­გან მხო­ლოდ სა­კუ­თა­რი გუ­ლის­ცე­მა მეს­მო­და.

დღეს ბევ­რს სა­უბ­რო­ბენ სტრე­სის მარ­თვა­ზე, მა­შინ ნაკ­ლე­ბი ვი­ცო­დი ამის შე­სა­ხებ და ზოგ­ჯერ ისეთ შეც­დო­მებ­საც ვუშ­ვებ­დი, რომ­ლე­ბიც მხო­ლოდ ნერ­ვი­უ­ლო­ბის შე­დე­გი იყო. ამას ემა­ტე­ბო­და მუდ­მი­ვი უძი­ლო­ბა, დი­ლას გა­თე­ნე­ბამ­დე ად­გო­მა. თუ ფან­ჯრი­დან ოდ­ნა­ვი შუქი შე­მო­დი­ო­და ან ჩი­ტე­ბის ჭი­კ­ჭიკს გა­ვი­გო­ნებ­დი, ეს ნიშ­ნავ­და გან­გაშს, ე.ი. მაგ­ვი­ან­დე­ბო­და. შემ­დეგ წლე­ბი დამ­ჭირ­და ამ ტრავ­მის­გან გა­სა­თა­ვი­სუფ­ლებ­ლად. ასე იქცა ჩემი სამ­სა­ხუ­რი მუდ­მივ სტრე­სად. გა­მო­ნათ­ქვა­მი რომ არის, ბედ­ნი­ე­რე­ბა ისაა, დი­ლით სამ­სა­ხურ­ში წას­ვლა გი­ხა­რო­დეს და სა­ღა­მოს შინ დაბ­რუ­ნე­ბაო, მე მხო­ლოდ ბედ­ნი­ე­რე­ბის მე­ო­რე ნა­წილს ვგრძნობ­დი. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი უხერ­ხუ­ლო­ბა მუ­შა­ო­ბის და­წყე­ბი­დან უკვე 6 წლის შემ­დეგ შე­მექ­მნა: და­ვო­ჯახ­დი. ჩემი მე­უღ­ლე, რატი სამ­ყუ­რაშ­ვი­ლი იმ დროს პარ­ლა­მენ­ტის წევ­რი იყო და გა­და­ცე­მის მსვლე­ლო­ბი­სას ზოგ­ჯერ უცხო ადა­მი­ა­ნი­ვით მო­ვიხ­სე­ნი­ებ­დი, მას­ზეც ვა­ცხა­დებ­დი ამ­ბებს, ხან­და­ხან სწო­რედ პირ­და­პირ ეთერ­ში ვი­გებ­დი პარ­ლა­მენ­ტში მიმ­დი­ნა­რე ცხა­რე მოვ­ლე­ნე­ბის, და­პი­რის­პი­რე­ბის შე­სა­ხებ და ვცდი­ლობ­დი, მღელ­ვა­რე­ბა არ დამ­ტყო­ბო­და.

ბო­ლოს, პო­ლი­ტი­კის­გან თა­ვი­სუ­ფალ, დი­ლის გა­და­ცე­მა­ში გა­დას­ვლა ვი­თხო­ვე. "ალი­ო­ნის“ფორ­მა­ტი ჩემ­თვის გა­ცი­ლე­ბით ახ­ლო­ბე­ლი და მი­სა­ღე­ბი აღ­მოჩ­ნდა, აღარ ვი­ყა­ვი გა­შე­შე­ბუ­ლი და და­მო­კი­დე­ბუ­ლი სუფ­ლი­ორ­ში ჩა­წე­რილ ტექ­სტზე (რო­მე­ლიც ჩე­მი­ვე და­წე­რი­ლი, ან და­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი იყო და ისე­დაც მახ­სოვ­და), ხე­ლოვ­ნე­ბის, მეც­ნი­ე­რე­ბი­სა, თუ სხვა სფე­რო­ე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლებ­თან ვსა­უბ­რობ­დი სო­ცი­ა­ლურ და კულ­ტუ­რულ თე­მებ­ზე, ანუ იმ სა­კი­თხებ­ზე, რომ­ლე­ბიც ბუ­ნებ­რი­ვად მა­ინ­ტე­რე­სებ­და, მყავ­და არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი თა­ნამ­შრომ­ლე­ბი, შეხ­მატ­კბი­ლე­ბუ­ლი გუნ­დი. მოკ­ლედ, "ალი­ო­ნი“ ნამ­დვი­ლი ხსნა იყო, ამო­ვი­სუნ­თქე - თავი და­ვიბ­რუ­ნე. მაგ­რამ ჩემ­თვის კი­დევ უფრო ახლო და ზუს­ტი საქ­მე მა­შინ გა­მოჩ­ნდა, როცა ეს კა­რიც და­ი­ხუ­რა. ალი­ო­ნი­დან მთე­ლი რე­დაქ­ცია უმი­ზე­ზოდ, და­უმ­სა­ხუ­რებ­ლად გა­მოგ­ვიშ­ვეს. ზო­გა­დად, ამის საფრ­თხე სულ იყო, რად­გან ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში აგო­რე­ბუ­ლი პრო­ტეს­ტი ხში­რად "სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ მა­უ­წყე­ბელ­თან" გა­მარ­თულ აქ­ცი­ებ­ში გა­და­იზ­რდე­ბო­და ხოლ­მე (თა­ვი­სი სირ­ცხვი­ლის კო­რი­დო­რე­ბით და ათა­სი შე­უ­რა­ცხყო­ფით) და პრობ­ლე­მის მოგ­ვა­რე­ბის ნაც­ვლად, იც­ვლე­ბო­და პირ­ვე­ლი არ­ხის დი­რექ­ტო­რი. ახა­ლი დი­რექ­ტო­რი კი, პირ­ველ რიგ­ში, სა­ხე­ებს ცვლი­და. მგო­ნი, 5 ხელ­მძღვა­ნელს გა­და­ვურ­ჩი და ბო­ლოს მეც მოვ­ყე­ვი ამ ტალ­ღა­ში. გა­მოც­დი­ლე­ბას­თან ერ­თად პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლიზ­მი რომ მე­მა­ტე­ბო­და, სწო­რედ მა­შინ ვა­წყდე­ბო­დი ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბის­გან პა­რა­დოქ­სულ მიდ­გო­მას: მა­ყუ­რე­ბელს ძვე­ლი სახე სწყინ­დე­ბა და ახა­ლია სა­ჭი­როო. თუ სამ­სა­ხუ­რი­დან არ გიშ­ვებ­დნენ, შენს გა­და­კე­თე­ბას ცდი­ლობ­დნენ, ვარ­ცხნი­ლო­ბის, სტი­ლის შეც­ვლას, მოკ­ლედ, გა­ნახ­ლე­ბას. ჩემ­თვის ესეც დის­კომ­ფორ­ტი იყო. ზოგ­ჯერ დი­ლით ჟურ­ნა­ლის­ტი რეს­პონ­დენტს ინ­ტერ­ვი­უ­ზე შე­უ­თან­ხმდე­ბო­და, მიკრო­ფონს ხელ­ში აი­ღებ­და, გა­და­ღე­ბა­ზე წა­სას­ვლე­ლად მო­ემ­ზა­დე­ბო­და და შემ­დეგ იგებ­და, რომ ის "მო­ამ­ბე­ში“ აღარ მუ­შა­ობს. ცრემ­ლე­ბით ალა­გებ­და ნივ­თებს და არას­დროს იყო პა­სუ­ხი კი­თხვა­ზე: რა­ტომ? ერთი სი­ტყვით, საკ­მა­ოდ არას­ტა­ბი­ლურ გა­რე­მო­ში ვი­მუ­შა­ვეთ და ეს არას­ტა­ბი­ლუ­რო­ბის გან­ცდა, რაც პრინ­ციპ­ში სულ გას­დევს ჩვენს ტურ­ბუ­ლენ­ტურ ცხოვ­რე­ბას, საქ­მის­თვი­საც სა­ზი­ა­ნო მგო­ნია და ადა­მი­ა­ნის­თვი­საც.

"მო­ამ­ბის“ შემ­დეგ ერთ-ერთი კომ­პა­ნი­ა­ში ვი­მუ­შა­ვე, რო­მე­ლიც სა­ქარ­თვე­ლო­ში ლიტ­ვე­ლებ­მა და­ა­ფუძ­ნეს და გა­მოც­დი­ლე­ბა მარ­კე­ტინ­გის მი­მარ­თუ­ლე­ბი­თაც მი­ვი­ღე. 2008 წლი­დან და­ვი­წყე ლექ­ცი­ე­ბის კი­თხვა სხვა­დას­ხვა უმაღ­ლეს სას­წავ­ლე­ბელ­ში. სტუ­დენ­ტებ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბამ მეც ბევ­რი მომ­ცა: ლექ­ცი­ებ­სა და ტრე­ნინ­გებ­ზე სა­ინ­ტე­რე­სო იდე­ე­ბი იბა­დე­ბა და ძლი­ე­რი სი­ნერ­გია იქ­მნე­ბა. ამი­ტომ ეს საქ­მე, რა­საც უნდა ვა­კე­თებ­დე, პა­რა­ლე­ლურ გზად სულ გას­დევს ჩემს ცხოვ­რე­ბას.

სამ­სა­ხუ­რი, რო­მელ­ში მის­ვლაც სახ­ლი­ვით მი­ხა­რო­და, იყო ქარ­თულ-ამე­რი­კუ­ლი უნი­ვერ­სი­ტე­ტი (GAU). ამ დიდი ოჯა­ხის წევ­რი 2015 წლი­დან გავ­ხდი. აქ არა­ვინ ვით­ვლი­დით სა­მუ­შაო სა­ა­თებს, მყავ­და არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი უფ­რო­სი, ნინო ტო­რონ­ჯა­ძე, სა­უ­კე­თე­სო გუნ­დი და ვმუ­შა­ობ­დით ერ­თად, ხა­ლი­სი­ა­ნად, თავ­და­უ­ზო­გა­ვად. GAUზი­ა­რე, GAUლა­მა­ზე, GAUად­ვი­ლე, GAUღე კარი გა­მოწ­ვე­ვებს - ამ სა­თა­უ­რე­ბით გა­ვა­ერ­თი­ა­ნეთ ათო­ბით სო­ცი­ა­ლუ­რი, სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო, საქ­ველ­მოქ­მე­დო პრო­ექ­ტი, რა­მაც ფუნ­და­მენ­ტუ­რი გა­ნათ­ლე­ბის პა­რა­ლე­ლუ­რად, სტუ­დენ­ტებს თვით­რე­ა­ლი­ზე­ბის მრა­ვალ­მხრი­ვი სა­შუ­ა­ლე­ბა მის­ცა. ერთ-ერთი უნი­კა­ლუ­რი პრო­ექ­ტი, რო­მელ­შიც დიდი ენერ­გია ჩავ­დე, ქარ­თუ­ლი ან­ბა­ნი­სად­მი მი­ძღვნი­ლი ან­თო­ლო­გი­აა, სა­ხელ­წო­დე­ბით: "33 ემო­ცია“ (გა­მომ­ცემ­ლო­ბა "პა­ლიტ­რა L“). ეს წიგ­ნი-ალ­ბო­მი აერ­თი­ა­ნებს 33 ქარ­თველ თა­ნა­მედ­რო­ვე ავ­ტორს, რომ­ლე­ბიც GAU-ს სტუ­დენ­ტე­ბის გა­მო­კი­თხვის შე­დე­გად შე­ირჩნენ. ეს ერ­თგვა­რი თა­ნა­მედ­რო­ვე ან­ბან­თქე­ბაა, რო­მე­ლიც ორე­ნო­ვა­ნია, ქარ­თულ ტექსტს ინ­გლი­სუ­რიც ახ­ლავს და რუ­სუ­დან ფეტვი­აშ­ვი­ლის მიერ შექ­მნი­ლი ასო-ნიშ­ნე­ბი კრე­ბულს მარ­თლაც ჯა­დოს­ნურ სა­ნა­ხა­ო­ბად აქ­ცევს. ან­თო­ლო­გი­ის პრე­ზენ­ტა­ცია 2018 წელს ფრან­კფურ­ტის წიგ­ნის ბაზ­რო­ბა­ზე შედ­გა.

ამ წიგ­ნად ქცე­უ­ლი მო­გო­ნე­ბის გარ­და, GAU-სთან სხვა ბევ­რი რამ მა­კავ­ში­რებს, იქ გა­ვი­ცა­ნი სოფო შუბ­ლა­ძე და ვე­ღარც და­ვი­ჯე­რე, რომ ჩვენ მთე­ლი ცხოვ­რე­ბა არ ვიც­ნობ­დით ერ­თმა­ნეთს. ბევ­რი უშუ­ა­ლო და კე­თილ­გან­წყო­ბი­ლი ადა­მი­ა­ნი მი­ნა­ხავს, მაგ­რამ ის, რაც სო­ფოს ჰქონ­და, იყო მხო­ლოდ მისი - არა­ვის შე­უძ­ლია ერთი შეხ­ვედ­რით ასე მო­გი­ახ­ლოვ­დეს, ერთ წამ­ში ასე და­გი­მე­გობ­რდეს, ერთი ნახ­ვით შე­გიყ­ვა­როს და შე­გაყ­ვა­როს თავი, რო­გორც სო­ფოს. და შემ­დეგ მრა­ვალ­წლი­ა­ნი ურ­თი­ერ­თო­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში მუდ­მი­ვად და­ა­დას­ტუ­როს უტყუ­ა­რი პირ­ვე­ლი შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბა. ყვე­ლას თა­ვი­სი სოფო ჰყავ­და და ერთი სო­ფოს წას­ვლით თით­ქოს უთ­ვა­ლა­ვი სოფო წა­ვი­და, უამ­რავ ადა­მი­ანს გა­მო­ე­ცა­ლა შე­უ­და­რე­ბე­ლი მე­გო­ბა­რი და სა­ი­მე­დო საყ­რდე­ნი.

• სიყ­ვა­რუ­ლი სა­ზღვრებს გა­რე­შე

რატი 18 წლი­სამ უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში გა­ვი­ცა­ნი, უფრო სწო­რად, უბ­რა­ლოდ გა­და­ვე­ყა­რე - პირ­ვე­ლი კორ­პუ­სის გა­სას­ვლელ­ში გა­მა­ჩე­რა და სა­ხე­ლი მკი­თხა, არ ვუ­თხა­რი, მაგ­რამ რამ­დე­ნი­მე დღე­ში შემ­თხვე­ვი­თო­ბამ ისევ შეგ­ვახ­ვედ­რა. რატი შე­მო­ვი­და კა­ფე­ში, სა­დაც მე­გო­ბარ­თან ერ­თად ვი­ყა­ვი და რად­გან სა­ერ­თო სა­მე­გობ­რო წრე აღ­მოგ­ვაჩ­ნდა, ერთ მა­გი­დას­თან გა­ვერ­თი­ან­დით. ასე და­ი­წყო ჩვე­ნი ურ­თი­ერ­თო­ბა, რო­მე­ლიც თა­ვი­დან დიდი ინ­ტერ­ვა­ლე­ბით, წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბე­ბით წა­რი­მარ­თა. არ და­ვუ­ჯე­რე, რომ ერთი ნახ­ვით შე­მიყ­ვა­რა, მაგ­რამ თურ­მე ასეც ხდე­ბა. რატი მკაც­რი და ჩა­კე­ტი­ლი ადა­მი­ა­ნის შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბას მი­ტო­ვებ­და, ანუ იმის სა­პი­რის­პი­რო­სი, რაც სი­ნამ­დვი­ლე­ში იყო. მისი ნამ­დვი­ლი ხა­სი­ა­თი, სით­ბო, ერ­თგუ­ლე­ბა, გო­ნი­ე­რე­ბა და არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი იუ­მო­რის გრძნო­ბა უკვე მოგ­ვი­ა­ნე­ბით, 23-24 წლის ასაკ­ში და­ვი­ნა­ხე. რატი თა­ვი­სი ასა­კის ბი­ჭე­ბის­გან ძა­ლი­ან გა­მო­ირ­ჩე­ო­და, თით­ქოს უფრო დიდი იყო, ზუს­ტად იცო­და, რა უნ­დო­და, მი­ზანს არას­დროს გა­და­უხ­ვევ­და, იყო ძლი­ე­რი ნე­ბის­ყო­ფის, ძლი­ე­რი ფსი­ქი­კის ადა­მი­ა­ნი, რო­მელ­საც ყო­ველ­თვის, ყვე­ლა სი­ტუ­ა­ცი­ა­ში და­ეყ­რდნო­ბი.

შეყ­ვა­რე­ბუ­ლო­ბი­სას ხში­რად ვჩხუ­ბობ­დით, რაც ახლა ძა­ლი­ან სა­სა­ცი­ლოდ მახ­სენ­დე­ბა, ალ­ბათ ესეც სა­ჭი­რო იყო, ჩვენ დიდ­ხანს მა­ინც ვერ ვძლებ­დით უერ­თმა­ნე­თოდ, მა­ლე­ვე ვრიგ­დე­ბო­დით, მაგ­რამ მშობ­ლე­ბი კი ვა­ნერ­ვი­უ­ლეთ. 2007 წელს და­ვო­ჯახ­დით და თან­და­თან ვის­წავ­ლეთ ერ­თად, ერ­თმა­ნე­თის­თვის ცხოვ­რე­ბა, უკონ­ფლიქ­ტო ურ­თი­ერ­თო­ბა. რა­ტის ოჯა­ხი ჩვე­ნი მუდ­მი­ვი მხარ­დამ­ჭე­რი იყო, სი­კე­თით სავ­სე ადა­მი­ა­ნე­ბის გა­რე­მოც­ვა­ში მოვ­ხვდი და სა­უ­კე­თე­სო ნა­თე­სა­ვე­ბი შე­ვი­ძი­ნე: რა­ტის და, მამა, დის­შვი­ლი და კი­დევ ძა­ლი­ან ბევ­რი ახ­ლო­ბე­ლი, რო­მე­ლიც ნა­თე­სა­უ­რი შეკ­რე­ბე­ბი­სა და ტრა­დი­ცი­ე­ბის წყა­ლო­ბით, იმერ­ლე­ბის­თვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბელ ტკბილ ერ­თო­ბას ქმნის. პირ­ვე­ლად რომ რა­ტის დედა, თამ­რი­კო გა­ვი­ცა­ნი, სუფ­რას­თან ვის­ხე­დით და, რო­გორც ასეთ შეხ­ვედ­რას ახა­სი­ა­თებს, ყვე­ლა­ნი ვღე­ლავ­დით. ახ­ლაც თვალ­წინ მიდ­გას ის ღი­მი­ლი, რომ­ლი­თაც თამ­რი­კო მი­ყუ­რებ­და, უტ­კბე­სი ღი­მი­ლი, მხო­ლოდ მას რომ ახა­სი­ა­თებ­და და ამ ღი­მილ­ში რა­ღაც­ნა­ი­რი პი­რო­ბაც იდო, სიყ­ვა­რუ­ლის პი­რო­ბა, პი­რო­ბა, რომ ყვე­ლა­ფე­რი კარ­გად იქ­ნე­ბა. ეს და­ნა­პი­რე­ბი სრულ­ყო­ფი­ლად შე­ას­რუ­ლა და მსოფ­ლი­ო­ში სა­უ­კე­თე­სო დე­დამ­თი­ლად იქცა. თამ­რი­კო იყო მო­სი­ა­რუ­ლე სიყ­ვა­რუ­ლი და სიმ­შვი­დე, სხვის კომ­ფორტზე და სი­ა­მოვ­ნე­ბა­ზე გა­და­გე­ბუ­ლი, თავ­და­დე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნი.

რატი, ასაკ­თან ერ­თად, ისე გა­ი­ზარ­და, რომ ბევ­რჯერ დამ­ტო­ვა სა­სი­ა­მოვ­ნოდ გაკ­ვირ­ვე­ბუ­ლი. ვინ­მე­ზე რომ ვკი­თხავ­დი, ეს ვინ არის-მეთ­ქი, პა­სუხს იწყებ­და ასე: "ძა­ლი­ან კარ­გი ადა­მი­ა­ნია...“ სხვა და­სა­წყი­სი აღარ ჰქონ­და მის წი­ნა­და­დე­ბებს და შემ­დეგ აუ­ცი­ლებ­ლად გა­იხ­სე­ნებ­და ამ სი­კარ­გის და­მა­დას­ტუ­რე­ბელ ამ­ბავს. მეც ვი­ჯე­რებ­დი, რომ ადა­მი­ა­ნე­ბი არი­ან კარ­გე­ბი. შეც­დო­მებს კი უშ­ვე­ბენ, მაგ­რამ რა­ტის სა­ხით მყავ­და სა­უ­კე­თე­სო მა­გა­ლი­თი, რო­გორ უნდა იქცე სი­კე­თის დე­ტექ­ტო­რად, რო­გორ ეძე­ბო ადა­მი­ა­ნებ­ში კარ­გი, შე­აგ­რო­ვო სი­ნათ­ლე და ეს სხი­ვი მი­ა­შუ­ქო სხვებ­საც. მუ­დამ მიკ­ვირ­და, რო­გორ ახერ­ხებ­და პო­ლი­ტი­კუ­რად თუ ფი­ლო­ფო­სი­უ­რად სულ სხვა მხა­რეს მდგო­მი ადა­მი­ა­ნის მოს­მე­ნას, 100%-ით პატ­ვის­ცე­მა­ზე და­ფუძ­ნე­ბულ ურ­თი­ერ­თო­ბას, მას­თან ნამ­დვილ დი­ა­ლოგს, აგ­რე­სი­ი­სა და წი­ნას­წა­რი გან­წყო­ბე­ბის­გან, აბ­სო­ლუ­ტუ­რად, დაც­ლილ მიდ­გო­მას, გულ­წრფელ ინ­ტე­რესს და დაშ­ვე­ბას, იქ­ნებ გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი რა­კურ­სი შენ­სა­ზე არა­ნაკ­ლებ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, იქ­ნებ სხვა­საც აქვს თა­ვი­სი სი­მარ­თლე და თუ მისი თვა­ლე­ბით გა­მო­ი­ხე­დავ, სა­კითხს მისი მხრი­დან შე­ხე­დავ, უფრო სრულ­ფა­სოვ­ნად და­ი­ნა­ხავ ჩვენს ასეთ მრა­ვალ­ფე­რო­ვან სამ­ყა­როს. რა­ტის ანა­ლი­ზი­სა და მოვ­ლე­ნე­ბის აღ­ქმის უნა­რი წლებ­თან ერ­თად ისე­თი ღრმა და ღი­რე­ბუ­ლი გახ­და, სულ მინ­დო­და, მეტ ადა­მი­ანს მო­ეს­მი­ნა მის­თვის. თით­ქოს ყო­ვე­ლი შეც­დო­მის­გან წუ­რავ­და სიბ­რძნეს, გან­საც­დე­ლის­გან - სი­კე­თეს, მეტ შემ­წყნა­რებ­ლო­ბას. როცა ადა­მი­ან­ზე მხო­ლოდ კარ­გს ლა­პა­რა­კობ, არას­დრო­საა და­მა­ჯე­რე­ბე­ლი, მაგ­რამ ვინც რა­ტის მარ­თლა იც­ნობ­და, მიხ­ვდე­ბა, რომ მე მისი მხო­ლოდ პა­ტა­რა ნა­წი­ლი გა­გი­ზი­ა­რეთ. რა­ტიმ 42 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში იმ­დე­ნი და ისე იცხოვ­რა, იმ­ხე­ლა გუ­ლით ემ­სა­ხუ­რა სი­კე­თეს, სიყ­ვა­რუ­ლის იმო­დე­ნა ბირ­თვი ატა­რა, ადა­მი­ა­ნე­ბი ისე გა­ა­ერ­თი­ა­ნა და ხა­ნაც შე­ა­რი­გა, და­ა­მე­გობ­რა, ერთს კი არა, უამ­რავ ცხოვ­რე­ბას რომ ეყო­ფა. ჩემ­გან ეს სუ­ბი­ექ­ტუ­რად ნათ­ქვა­მი ეგო­ნე­ბა ვინ­მეს, მაგ­რამ ზუს­ტად ვიცი, რომ მისი და­კარ­გვით მარ­ტო ოჯახ­მა კი არა, მთლი­ა­ნად ქვე­ყა­ნამ და­კარ­გა ადა­მი­ა­ნო­ბი­სა და მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბის სა­უ­ე­თე­სო მა­გა­ლი­თი და უდი­დე­სი რე­სურ­სი.

• "ცო­ტას მოვ­ყვე­ბი თუ­თა­ზე“

ზოგ­ჯერ მგო­ნია, რომ ბავ­შვის და­ბა­დე­ბით ადა­მი­ა­ნი სა­კუ­თარ თავ­ზე გა­მარ­ჯვე­ბას სწავ­ლობს, რად­გან ერთ მშვე­ნი­ერ დღეს იწყე­ბა ისე­თი სიყ­ვა­რუ­ლი, რო­მე­ლიც არის გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი, უპი­რო­ბო, არა­ფერ­ზე და­მო­კი­დე­ბუ­ლი და ყოვ­ლის­მომ­ცვე­ლი. ჩნდე­ბა ვი­ღაც, ვი­საც ყო­ველ­თვის შენ­ზე წინ და­ა­ყე­ნებ, ვის­თვი­საც და­უ­ფიქ­რებ­ლად გას­ცემ, დათ­მობ, გა­წი­რავ ყვე­ლა­ფერს, რა თქმა უნდა, სი­ცო­ცხლე­საც და რა არის ეს, თუ არა გა­მარ­ჯვე­ბა.

არას­დროს და­მა­ვი­წყდე­ბა ახალ­შო­ბი­ლი თუ­თას ის მზე­რა, რო­მე­ლიც სრულ სიყ­ვა­რულს გა­მო­სა­ხავ­და, მი­ყუ­რებ­და და მე ვი­ყა­ვი ყვე­ლა­ფე­რი, მთა­ვა­რი სა­არ­სე­ბო წყა­რო - ყვე­ლა­ზე ძვრი­ფა­სი ადა­მი­ა­ნი­ცა და ყვე­ლა­ზე გემ­რი­ე­ლი, სა­სარ­გებ­ლო საკ­ვე­ბიც - მთე­ლი სამ­ყა­რო მე ვი­ყა­ვი და ეს შეგ­რძნე­ბა არა­ფერს შე­ედ­რე­ბა. დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში ბავ­შვის სიყ­ვა­რუ­ლი სხვებ­ზე ნა­წილ­დე­ბა, მისი ყუ­რა­დღე­ბა სხვა მოვ­ლე­ნებ­ზე გა­და­დის, ავ­ტო­რი­ტეტს სხვა­გა­ნაც ეძებს, თით­ქოს აღარ ხარ აბ­სო­ლუ­ტუ­რად კმა­რი, ერ­თა­დერ­თი და შე­უც­ვლე­ლი, უფრო და უფრო გვი­წევს იმის გა­აზ­რე­ბა, რომ შვი­ლი არა ჩვე­ნი ნა­წი­ლი, სა­კუთ­რე­ბა, არა­მედ აღ­საზ­რდე­ლად დრო­ე­ბით მო­ბა­რე­ბუ­ლი სუ­ლია. ეს პრო­ცე­სი რთუ­ლი, სა­ინ­ტე­რე­სო, ზოგ­ჯერ მტკივ­ნე­უ­ლი, მაგ­რამ გან­ვი­თა­რე­ბის­თვის სა­სარ­გებ­ლოა. ამ გზა­ზე ვსწავ­ლობთ ბევ­რს: სხვა ადა­მი­ა­ნის მი­ღე­ბას, მისი სურ­ვი­ლე­ბის, მის­წრა­ფე­ბე­ბის პა­ტი­ვის­ცე­მა­სა და ხელ­შე­წყო­ბას, ურ­თი­ერ­თო­ბის მარ­თვას და ისევ და ისევ უპი­რო­ბო სიყ­ვა­რუ­ლის თა­ვი­სე­ბუ­რე­ბას.

ბავ­შვო­ბა­ში სულ მშურ­და მათი, ვი­საც დე­დე­ბი უშურ­ვე­ლად აქებ­დნენ, ჩა­მოთ­ვლიდ­ნენ შვი­ლე­ბის ათას კარგ თვი­სე­ბას, დე­და­ჩემს კი სი­ტყვას ვერ და­აც­დე­ნი­ნებ­დით. მეც მა­სა­ვით რომ არ და­მე­მარ­თოს, ცო­ტას მოვ­ყვე­ბი თა­მარ­ზე (თუ­თა­ზე). ერთხელ სკო­ლა­ში გა­დას­ცეს ჯილ­დო თა­ნაგ­რძნო­ბის, თა­ნად­გო­მი­სა და გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მე­გობ­რუ­ლი უნა­რე­ბის­თვის. აღ­მოჩ­ნდა, რომ მისი ახა­ლი კლა­სე­ლი, რო­მე­ლიც სი­მორ­ცხვის თუ გარ­კვე­უ­ლი ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი სირ­თუ­ლე­ე­ბის გამო არა­ვის­თან ურ­თი­ერ­თობ­და, მხო­ლოდ თუ­თას­თან გა­იხ­სნა, მხო­ლოდ მან შეძ­ლო მდუ­მა­რე ბავ­შვთან და­მე­გობ­რე­ბა, მისი ალა­პა­რა­კე­ბა და პრაქ­ტი­კუ­ლად, შუ­ა­მავ­ლად იქცა მასა და მას­წავ­ლებ­ლებს შო­რის. ეს ძა­ლი­ან ტკბი­ლად და­მა­მახ­სოვ­რდა. თუთა ზო­გა­დად ყო­ველ­თვის ცდი­ლობს იმ ადა­მი­ა­ნის ან ადა­მი­ან­თა ჯგუ­ფის დაც­ვას, ვინც უმ­ცი­რე­სო­ბა­შია და რა­ი­მე ფორ­მით იჩაგ­რე­ბა, მგრძნო­ბი­ა­რეა ამ თე­მე­ბის მი­მართ და ეს მი­ხა­რია...

თუთა იო­ლად სწავ­ლობს უცხო ენებს და აქვს ერთი სა­ინ­ტე­რე­სო ნიჭი, რომ­ლის სა­ხე­ლიც არ ვიცი: სწრა­ფად პო­უ­ლობს კავ­ში­რებს მოვ­ლე­ნებ­სა და სი­ტყვებს შო­რის. მა­გა­ლი­თად, ერთხელ რა­ღა­ცა­ზე ვლა­პა­რა­კობ­დით და შემ­თხვე­ვით გა­ვი­გე, რა გზით და­ი­მახ­სოვ­რა ფრან­გუ­ლად სი­ტყვა "პური“ - “(le)pain”, მარ­ტი­ვად ამიხ­სნა: "ხომ იცი, რომ პური და ღვი­ნო ქრის­ტეს სის­ხლი და ხორ­ცია, ხომ იცი ქრის­ტემ რაც გზაც გა­ი­ა­რა - ტკი­ვი­ლის გზაო - ჰოდა, ინ­გლი­სუ­რად ტკი­ვი­ლი“pain” ფრან­გუ­ლად არის პუ­რიო“. და­ფიქ­რე­ბაც არ სჭირ­დე­ბა, პირ­და­პირ მოს­დის ასო­ცი­ა­ცი­ე­ბი და ამ პა­ტა­რა მა­გა­ლი­თე­ბით კი­დევ ერთხელ ვხვდე­ბი, რამ­დე­ნად სავ­სე და სა­ინ­ტე­რე­სოა მისი სამ­ყა­რო.

• "ვცდი­ლობთ, რა­ტის სახ­ლში ისევ ის­მო­დეს სი­ცი­ლი“

თუ­თას ტვირ­თი იმა­ზე მძი­მე აღ­მოჩ­ნდა, ვიდ­რე წარ­მო­ვიდ­გენ­დით. ჩემი ცხოვ­რე­ბის ყვე­ლა­ზე სა­ში­ნელ მო­მენტს თუ გა­ვიხ­სე­ნებ, ეს ის ხუთი სა­ა­თია, როცა რა­ტის ოთახ­ში ძირს ვი­ჯე­ქი, მისი უსუ­ლო სხე­უ­ლი უკვე ჩაც­მუ­ლი ეს­ვე­ნა ლო­გინ­ზე და მე ვფიქ­რობ­დი, რო­გორ შევ­სუ­ლი­ყა­ვი ჩემი შვი­ლის ოთახ­ში და რო­გორ, რა სი­ტყვე­ბით მეთ­ქვა, რომ ყვე­ლა­ფე­რი დამ­თავ­რდა, წა­ვი­და მამა, მსოფ­ლი­ო­ში ყვე­ლა­ზე კე­თი­ლი, დიდი და უძ­ლე­ვე­ლი ადა­მი­ა­ნი. წავი­და და აღა­რას­დროს დაბ­რუნ­დე­ბა. ამის­თვის ზუს­ტად ხუთი სა­ა­თი დამ­ჭირ­და, გა­თენ­და, მზემ ძალა მო­იკ­რი­ბა, ქა­ლა­ქი ახ­მა­ურ­და, თუ­თას ონ­ლა­ინ­სკო­ლაც და­ი­წყო... ვი­ჯე­ქი გა­შე­შე­ბუ­ლი და ყვე­ლა­ზე მე­ტად მე­ში­ნო­და ამის წარ­მოთ­ქმის, ფეხს ვით­რევ­დი, ვი­ხან­გრძლი­ვებ­დი იმ არაფ­რის­მომ­ტან პა­უ­ზას, დუ­მილს და უთ­ქმე­ლო­ბას, თით­ქოს, თუ არ ვი­ტყო­დი, არც იყო ასე. ბავ­შვი ჩვე­უ­ლე­ბი­სა­მებრ ეს­წრე­ბო­და ონ­ლა­ინ­გაკ­ვე­თი­ლებს და ჯერ არ იცო­და, რომ გვერ­დით ოთახ­ში დრომ ახა­ლი ათ­ვლა და­ი­წყო, დად­გა 6 აპ­რი­ლი, ცხოვ­რე­ბა რა­ტის გა­რე­შე გაგ­რძელ­და და აღა­რა­ფე­რი იქ­ნე­ბა ისე, რო­გორც უწინ. არ ვიცი, რამ უნდა გა­და­ფა­როს ის ხმა, რო­მე­ლიც თუ­თამ ყე­ლი­დან ამო­უშ­ვა და რო­მე­ლიც დღემ­დე ჩა­მეს­მის. თუმ­ცა ტი­რი­ლი მო­უ­ლოდ­ნე­ლად შე­წყვი­ტა და ისე სწრა­ფად გად­მო­ვი­და ჩემს დამ­შვი­დე­ბა­ზე, მარ­თლა გა­ვოგნ­დი. ჩემი სახე ხე­ლე­ბით და­ი­ჭი­რა და ათა­სი სა­ნუ­გე­შო სი­ტყვა მო­ი­ფიქ­რა.

მა­შინ როცა, რა­ტის გარ­დაც­ვა­ლე­ბი­დან რამ­დე­ნი­მე თვე­ში, თუ­თას სას­კო­ლო და­ვა­ლე­ბად ესე უნდა და­ე­წე­რა, ასე­თი თემა შე­არ­ჩია: "სტრე­სის და­დე­ბი­თი მხა­რე­ე­ბი“. ეს ჩემ­თვის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გზავ­ნი­ლი იყო. კარ­გის ძი­ე­ბა მა­მის­გან მემ­კვიდ­რე­ო­ბით ერგო და თუ ეს თვი­სე­ბა ყვე­ლა­ზე დიდი გან­საც­დე­ლის დრო­საც შე­ი­ნარ­ჩუ­ნა, ვფიქ­რობ, ყო­ველ­თვის იპო­ვის ძა­ლას, დად­გეს ცხოვ­რე­ბის ნა­თელ მხა­რეს.

სა­ბავ­შვო ლი­ტე­რა­ტუ­რის და­წე­რა ერ­თა­დერ­თხელ მო­მი­წია ძა­ლი­ან კარ­გი პრო­ექ­ტის ფარ­გლებ­ში. გა­ე­როს ქალ­თა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ამ შექ­მნა რე­ა­ლურ ფი­გუ­რებ­ზე, ჩვე­ნი ის­ტო­რი­ის მნიშ­ვნე­ლო­ვან ქა­ლებ­ზე და­ფუძ­ნე­ბუ­ლი ზღაპ­რე­ბის კრე­ბუ­ლი "იყო ერთი გოგო“. მე ორი უძ­ვირ­ფა­სე­სი პერ­სო­ნა­ჟი, ჩვე­ნი ეროვ­ნუ­ლი გმი­რი მარო მა­ყაშ­ვი­ლი და პირ­ვე­ლი მთამ­სვლე­ლი ქალი ალექ­სან­დრა ჯა­ფა­რი­ძე შემ­ხვდა. ურ­თუ­ლე­სი ამო­ცა­ნა იყო, ბი­ოგ­რა­ფი­უ­ლი ხა­ზის დაც­ვით ბავ­შვე­ბის­თვის გა­სა­გე­ბად და სა­ინ­ტე­რე­სოდ მო­მე­ყო­ლა მათი ტრა­გი­კუ­ლი ამ­ბა­ვი. თუ­თას გა­რე­შე ამას ვერ გა­ვარ­თმევ­დი თავს, ჩემი მთა­ვა­რი ად­რე­სა­ტი ჩემი შვი­ლი იყო, სწო­რედ მან მას­წავ­ლა დი­დე­ბის თე­მე­ბის სა­ბავ­შვო ენა­ზე გა­და­თარ­გმნა.

ზო­გა­დად წერა, ცხა­დია, დიდ დროს, ნე­ბის­ყო­ფას, კონ­ცენ­ტრი­რე­ბას, ყვე­ლა მოვ­ლე­ნი­სა, თუ გან­ცდის სა­კუ­თარ თავ­ში გა­ტა­რე­ბას მო­ი­თხოვს, რაც ჩემ­თვის შე­უძ­ლე­ბე­ლია სრუ­ლი სი­ჩუ­მის, გან­მარ­ტო­ე­ბის გა­რე­შე. მშობ­ლებს მუდ­მი­ვად გვაქვს დი­ლე­მა, რო­გორ გა­ვა­ნა­წი­ლოთ დრო ისე, რომ არც ბავ­შვის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბის­თვის აუ­ცი­ლე­ბელ ენერ­გი­ას მო­ვაკ­ლოთ რამე და თან სრულ­ფა­სო­ვა­ნი მუ­შა­ო­ბაც შევ­ძლოთ. მე, პი­რა­დად, ვერც ერთ წიგნს ვერ დავ­წერ­დი, ვერც ერთი პრო­ე­ტის­თვის ვერ მო­ვიც­ლი­დი, სა­ერ­თოდ ვერ ვი­მუ­შა­ვებ­დი, რომ არა დედა - ეს მუ­დამ კუ­ლი­სებ­ში მდგო­მი, უზარ­მა­ზა­რი და­უ­ფა­სე­ბე­ლი შრო­მის გამ­წე­ვი ადა­მი­ა­ნი, ჩუმი საყ­რდე­ნი და იმე­დი, რო­მელ­საც არა­ვინ უთ­ვლის წლებს, არა­ვინ ით­ვა­ლის­წი­ნებს მის დაღ­ლი­ლო­ბა­სა და სევ­დას, ითხოვს მის­გან ყვე­ლა­ფერს, რად­გან თა­ვად შეგ­ვაჩ­ვია ასე და ბავ­შვო­ბა­ში რომ ჯა­დო­ქა­რი მე­გო­ნა, არას­დროს ვა­პი­რებ, შე­ვე­ლიო ამ რე­ა­ლო­ბად ქცე­ულ ტკბილ ილუ­ზი­ას. ასე­თია ახლა ჩემი ოჯა­ხი, სამი თა­ო­ბის გო­გოს ტკი­ვი­ლი­თა და სიყ­ვა­რუ­ლით გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი ცხოვ­რე­ბა, სა­დაც ყვე­ლა მდუ­მა­რედ ვა­ტა­რებთ ჩვე­ნი დიდი სიყ­ვა­რუ­ლის ჭრი­ლო­ბას და ვცდი­ლობთ, რა­ტის სახ­ლში ისევ ის­მო­დეს სი­ცი­ლი.

• ეკა - ეკა­ზე

სა­კუ­თა­რი თა­ვის და­ხა­სი­ა­თე­ბა ყო­ველ­თვის მი­ჭირს, გერ­მა­ნე­ლებს აქვთ გა­მო­ნათ­ქვა­მი, თა­ვის ქე­ბას უსი­ა­მოვ­ნო სუნი ას­დი­სო, თუმ­ცა არც ძა­გე­ბა მგო­ნია კარ­გი და სულ გა­ჩუ­მე­ბას ვამ­ჯო­ბი­ნებ. ალ­ბათ ჩემი გა­კე­თე­ბუ­ლი საქ­მე­ე­ბია ჩემი და­ხა­სი­ა­თე­ბა, წიგ­ნე­ბი, ჩემი შეც­დო­მე­ბიც და კარ­გი პრო­ექ­ტე­ბიც. თუ მა­ინც რამე უნდა და­ვა­სა­ხე­ლო, საქ­მის ბო­ლომ­დე მიყ­ვა­ნა შე­მიძ­ლია, ნე­ბის­ყო­ფა, რო­გორც წესი, არ მღა­ლა­ტობს, მთა­ვა­რია, მჯე­რო­დეს იმ იდე­ის, რო­მელ­საც ვემ­სა­ხუ­რე­ბი და შემ­დეგ უკვე აღარც დაღ­ლაა, აღარც მერ­ყე­ო­ბა, საქ­მის გა­და­დე­ბა, თა­ვის და­ზოგ­ვა. მარ­ტო მე კი არა, ყვე­ლა ასეა, სიყ­ვა­რუ­ლი იძ­ლე­ვა მო­ტი­ვა­ცი­ას, მო­ტი­ვა­ცია გა­მო­რი­ცხავს სი­ზამ­რა­ცეს, უე­ნერ­გი­ო­ბას. ყვე­ლას ვუ­სურ­ვებ იმგვარ ფუ­ფუ­ნე­ბას, რომ აკე­თოს ის, რაც უყ­ვარს და შეძ­ლოს ამით ცხოვ­რე­ბა, არ დას­ჭირ­დეს პა­რა­ლე­ლუ­რად სხვა სამ­სა­ხუ­რის ძი­ე­ბა. ეს, სამ­წუ­ხა­როდ, ყო­ველ­თვის არ არის შე­საძ­ლე­ბე­ლი, ბევ­რი ხე­ლო­ვა­ნის, მწერ­ლის გა­მოწ­ვე­ვაც ესაა...

ჩვენს უნი­კა­ლურ და სა­ო­ცარ ენა­ზე მხო­ლოდ ქარ­თვე­ლე­ბი ვწერთ და ვკი­თხუ­ლობთ, ამი­ტომ თარ­გმნა ჩვენ­თვის სა­სი­ცო­ცხლოდ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ლი­ტე­რა­ტუ­რის მსოფ­ლიო რუ­კა­ზე სა­არ­სე­ბოდ. ქარ­თუ­ლი წიგ­ნის ეროვ­ნულ­მა ცენ­ტრმა ამ მხრივ ფას­და­უ­დე­ბე­ლი სა­მუ­შაო გას­წია: ფრან­კფურ­ტის წიგ­ნის ბაზ­რო­ბის ოფი­ცი­ა­ლუ­რი სტუმ­რო­ბა აის­ბერ­გის მხო­ლოდ ის წვე­რი იყო, რო­მე­ლიც კარ­გად ჩან­და სფე­რო­ში ჩა­უ­ხე­და­ვი ადა­მი­ა­ნი­ა­ნე­ბის­თვის, სი­ნამ­დვი­ლე­ში კი ამის უკან იდგა უზარ­მა­ზა­რი, რამ­დე­ნი­მე­წ­ლი­ა­ნი შრო­მა, ქარ­თუ­ლი კლა­სი­კუ­რი და თა­ნა­მედ­რო­ვე ლი­ტე­რა­ტუ­რის ევ­რო­პულ ბა­ზარ­ზე გა­ტა­ნა, სხვა­დას­ხვა ენა­ზე თარ­გმნა, პო­პუ­ლა­რი­ზა­ცია, მწერ­ლო­ბის გარ­და ხე­ლოვ­ნე­ბის სხვა სფე­რო­ე­ბი­სა და ჩვე­ნი უნი­კა­ლუ­რი კულ­ტუ­რის მსოფ­ლი­ოს­თვის გა­ზი­ა­რე­ბა... შე­დე­გად, ქარ­თუ­ლი წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრი და­ხუ­რეს. იქ მო­მუ­შა­ვე ადა­მი­ა­ნე­ბი დღემ­დე სხვა­დას­ხვა ფორ­მი­თა და პრო­ექ­ტით ცდი­ლო­ბენ იმ საქ­მის გაგ­რძე­ლე­ბას, რომ­ლი­საც სჯე­რათ და რო­მე­ლიც თავს მსოფ­ლიო სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ღირ­სე­ულ წევ­რად გვაგ­რძნო­ბი­ნებს.

• "შინ - შენ“

რო­მა­ნი "შინ - შენ“ ჩემი ცხოვ­რე­ბის ყვე­ლა­ზე რთულ პე­რი­ოდ­ში დავ­წე­რე. "სუ­ლა­კა­უ­რის გა­მომ­ცემ­ლო­ბის“ გო­გო­ებ­თან ერ­თად გა­რე­კან­ზე მსჯე­ლო­ბი­სას, ვი­ფიქ­რეთ, ჩემს ფო­ტოს მკი­თხვე­ლი შეც­დო­მა­ში არ შეყ­ვა­ნა და წიგ­ნი ავ­ტო­ბი­ოგ­რა­ფი­უ­ლი არ ჰგო­ნე­ბო­და. ეს არ არის ავ­ტო­ბი­ოგ­რა­ფია, მაგ­რამ მას­ში ჩემი იმა­ზე მეტი ნა­წი­ლია, ვიდ­რე ეს ყდა­ზე ჩანს.

რო­მა­ნის ფა­ბუ­ლა მიჰ­ყვე­ბა ქვა­კუ­თხედს: ძილი, რო­გორც რე­ა­ლო­ბის­გან დამ­ცა­ვი ფარი. შიში, რო­გორც გაქ­ცე­ვის ბიძ­გი. ომი - მემ­კვიდ­რე­ო­ბი­თი დაღი. პა­ტი­ე­ბა - სიყ­ვა­რუ­ლის გა­ნუყ­რე­ლი ნა­წი­ლი და თვით სიყ­ვა­რუ­ლი - ხედ­ვა - ადა­მი­ა­ნის ისე­თად და­ნახ­ვა, რო­გო­რიც ის სი­ნამ­დვი­ლე­შია.

ეს არის ახალ­გაზ­რდა მსა­ხი­ო­ბი ქა­ლის ამ­ბა­ვი. თბი­ლის­ში მომ­ხდა­რი მი­წისძვრა ნიას სამ­ყა­როს ძი­რე­უ­ლად შე­არ­ყევს. სახლზე გა­ჩე­ნი­ლი ბზა­რი ყვე­ლა­ზე ძვირ­ფა­სის, ოჯა­ხის, ურ­თი­ერ­თო­ბის, მო­მავ­ლის დან­გრე­ვა­საც უქა­დის. ნია მარ­ტოა, ასე­თია ბრძო­ლის ველ­ზე ეუ­ლად დარ­ჩე­ნი­ლი მე­ომ­რის როლი, თუმ­ცა ცხოვ­რე­ბა მე­ო­რე, ნა­ნატრ კი­ნო­როლ­საც სთა­ვა­ზობს და გა­და­ღე­ბებ­თან ერ­თად იწყე­ბა ახა­ლი, პა­რა­ლე­ლუ­რი რე­ა­ლო­ბა - ხე­ლოვ­ნე­ბა, რო­გორც თავ­შე­სა­ფა­რი, რო­გორც გაქ­ცე­ვა... თუ სი­ნამ­დვი­ლეს­თან და­ახ­ლო­ე­ბი­სა და სა­კუ­თა­რი თა­ვის დაბ­რუ­ნე­ბის ერ­თა­დერ­თი გზა. ამ ლა­ბი­რინთში მკი­თხვე­ლი ნიას აჩ­ქა­რე­ბუ­ლი სუნ­თქვი­სა და მა­ჯის­ცე­მის რიტ­მით მოგ­ზა­უ­რობს, არი­ად­ნეს გორ­გა­ლი­ვით უჭი­რავს უკან და­საბ­რუ­ნე­ბე­ლი ძაფი, თით­ქოს ამ ძა­ფით აღად­გენს კავ­შირს და­კარ­გულ ტე­რი­ტო­რი­ას­თან, წარ­სულ­თან, ადა­მი­ა­ნებ­თან და ხე­დავს იმას, რა­საც თა­ვად ნიაც ვერ ხე­დავ­და - სხვა­თა სი­მარ­თლეს.

რო­მა­ნი "შინ - შენ“ აპ­რი­ლის და­სა­წყის­ში გა­მო­ვა. თუ პან­დე­მი­ის კუ­თხით მდგო­მა­რე­ო­ბა გა­უმ­ჯო­ბეს­და, წარ­დგი­ნე­ბა­საც დავ­გეგ­მავთ რე­გუ­ლა­ცი­ის წე­სე­ბის დაც­ვით.

მად­ლო­ბა ჩემს აფხაზ მე­გო­ბარს, რო­მელ­მაც ერთხელ მას­წავ­ლა, რო­გორ არის აფხა­ზურ ენა­ზე - მე შენ მიყ­ვარ­ხარ - რად­გან ეს იყო ამ წიგ­ნის და­წე­რის მთა­ვა­რი შთა­გო­ნე­ბა.