"საშინელი კრიზისია... წარმოიდგინეთ, მთელი წელი სცენაზე რომ არ გამოდიხარ" - პანდემიის გამო გაჩერებული ქართველი მომღერალი, რომელსაც მსოფლიო აქვს მოვლილი

მისი დებიუტი ოპერის მომღერლის რანგში 2010 წელს შედგა. უკვე 10 წელზე მეტია, ამ სფეროში აქტიურად მოღვაწეობს. მღერის მსოფლიოს მასშტაბით ცნობილი საოპერო თეატრების სცენებზე, თუმცა 2020 წელს პანდემიამ როგორც ყველა, სოპრანო სოფიო გორდელაძეც შეაფერხა, რადგან ყველა თეატრი დაიხურა.

სოფიო საინტერესოდ გვიყვება საკუთარ განვლილ ცხოვრებაზე, კარიერასა და მუსიკაზე, რომელიც მისთვის ყველაფერია. ჩვენთან საუბარს კი ასე იწყებს:

"ჩემს შემთხვევაში ბვერი რამ ოჯახმა განსაზღვრა - დედა პიანისტია და ბავშვობიდან ჟღერდა ჩვენს ოჯახში კლასიკური მუსიკა, მამა ექიმი იყო, მაგრამ მელომანი, მრავალმხრივი მუსიკალური ინტერესის მქონე ადამიანი... 3 წლიდან ვმღერი, დედა მომღერლებთან კონცერტმეისტერად მუშაობდა და სიმღერა მან მასწავლა, თუმცა ყველაფერი მაინც ბუნებრივად მოხდა. თავიდან ათწლედში საფორტეპიანო განყოფილებაზე ჩავაბარე, მერე იმავე განხრით უკვე - კონსერვატორიაში.

რაღაც პერიოდის შემდეგ მივხვდი, რომ სიმღერა ძალიან მაკლდა და პარალელურად ქალბატონი გულიკო კარიაულის კლასში ვოკალურ ფაკულტეტზე ჩავაბარე. მაშინ გადავწყვიტე, რომ ეს იქნებოდა ჩემი ცხოვრების წამყვანი სფერო და არა პიანისტობა, თუმცა საფორტეპიანო განათლება დღეს ძალიან მეხმარება. შემიძლია ნაწარმოები ჩემით გავარჩიო, დავუკრა და ვიმღერო. კონსერვატორიის ბაკალავრის დამთავრების შემდეგ ისე მოხდა, რომ მივიღე სტიპენდია და იტალიაში სასწავლებლად გავემგზავრე," - გვიყვება სოფიო, რომელიც როგორც გვეუბნება, იმ პერიოდში უკვე ნამყოფი იყო ორ მასტერკლასზე - ლეგენდარულ მომღერალთან, ელიზაბეტ შვარცკოპფთან და მისთვის სათაყვანებელ იტალიელ მომღერალ მირელა ფრენისთან აკადემიაში.

- აკადემიაში მირელა ფრენიმ თავად მიგიწვიათ?

- კი, მაგრამ ის სტიპენდია რომ არ მოენიჭებინათ ჩემთვის, ალბათ წასვლას ვერ შევძლებდი. ჩვენი ოჯახი ამას ვერ გასწვდებოდა - მოგეხსენებათ, საქართველოში ექიმისა და მუსიკის პედაგოგის ფინანსური მდგომარეობა როგორია... ის 2 წელი ჩემთვის უდიდესი სკოლა იყო, სადაც არაერთი მასტერკლასი გავიარე ერთმანეთზე ცნობილ მომღერლებთან, თუმცა თბილისის კონსერვატორიაში მიღებული განათლება ჩემთვის მნიშვნელოვანი საფუძველი აღმოჩნდა.

- საერთაშორისო კონკურსებში მონაწილეობდით?

- დიახ, სწავლის შემდეგ სერიოზული ეტაპი საერთაშორისო კონკურსებში მონაწილეობა იყო. 2009-2010 წლებში იტალიაში, ავსტრიასა და ესპანეთში ალბათ 10 კონკურსი მაინც მექნება მოგებული. დებიუტი ავსტრიაში ვიოლეტას პარტიით შედგა ვერდის ოპერიდან „ტრავიატა“. მანამდე თბილისშიც უამრავი კონცერტი იყო, რომელშიც ვმონაწილეობდი, ვთანამშრომლობდი სიმფონიურ, კამერულ ორკესტრებთან. 2006 წელს ძალიან მნიშვნელოვანი ეპიზოდი გახლდათ ის, როცა საოპერო თეატრის სცენაზე "კარმინა ბურანაში" ევგენი მიქელაძის ეროვნულ სიმფონიურ ორკესტრთან ერთად ვიმღერე და ეს იყო ჩემი დებიუტი თბილისის ოპერის სცენაზე. მერე იყო ჩემი თანამშრომლობა თბილისის საოპერო თეატრთან - 2010-2011 წლებში. სამწუხაროდ, შენობა რემონტზე იყო მაშინ დაკეტილი, მაგრამ ჩვენ ვმღეროდით რუსთაველის თეატრის სცენაზე. შემდგომ 2019 წელს ოპერის სცენაზე "ტრავიატადან" ჩემი საყვარელი ვიოლეტას პარტია ვიმღერე. ესეც ამაღელვებელი და ემოციური მომენტი იყო, რომელმაც წარმატებით ჩაიარა. უამრავი ადამინი დაესწრო, გადაჭედილი იყო დარბაზი.

- მოკლედ, ევროპამ თქვენთვის ბევრი და მნიშვნელოვანი კარი გახსნა...

- კი, ასე მოხდა... ყველაზე მეტად ეს "კარი" საერთაშორისო კონკურსების ეტაპით გაიხსნა, რადგანაც კონკურსებზე ჟიურიში სააგენტოების წარმომადგენლები ჩამოდიან, ან საოპერო თეატრების წარმომადგენლები, რომელბიც გისმენენ. შეიძლება, კონკურსი ვერ მოიგო, მაგრამ ისეთმა ადამიანმა მოგისმინოს, საინტერესო წინანადება შემოგთავაზოს და კონტრაქტიც გაგიფორმოს, რომ ვერც კი წარმოიდგენ მანამდე. ასეთი რთული კონკურსი გერმანიაში Neue Stimmen (ნოიე შტიმენი) იყო, სადაც ფინალში ვერ გავედი, მაგრამ იქ ჩიკაგოს საოპერო თეატრის ხელმძღვანელმა მომისმინა თუ არა, იქვე შოსტაკოვიჩის ოპერაში ერთ-ერთ მთავარ როლზე კონტრაქტი გამიფორმა. ასევე მომისმინა ტიროლის საერთაშორისო ფესტივალის ხელმძღვანელმა - გუსტავ კუნმა, საიდანაც დაიწყო ჩვენი მრავალწლიანი და ძალიან მნიშვნელოვანი ინტენსიური თანამშრომლობა.

მერე ნელ-ნელა სააგენტოებიც გავიცანი იტალიაში, ავსტრიაში, ინგლისში... 2 წელი ჟენევაში ახალგაზრდულ საოპერო დასში ვმუშაობდი. საინტერესო წლები იყო, საინტერესო დირიჟორებით, მოწვეული საოცარი მომღერლებით. იქიდანაც არაერთი კონტაქტი შევიძინე, საიდანაც კიდევ სხვაგან მიმიწვიეს. შემდეგ ვიცხოვრე ვენაში, შვეიცარიაში...

- თუმცა ბოლო ერთი წელიწადია, რაც უკვე სტაბილურად თბილისში ხართ და ვერსად მიდიხართ...

- საერთოდ, მესამე წელიწადია, თავისუფალი მომღერალი ვარ და მაქვს კონტრაქტები სხვადასხვა ქვეყნის საოპერო თეატრთან. ასე მოსახერხებელია, მეტ დროს ვატარებ ჩემი ოჯახის წევრებთან, მეგობრებთან. საშუალება მაქვს, როგორც მომესურვება, ჩემს სახლში ისე ვიმეცადინო.

მსოფლიო პანდემიამ ყველას შეუქმნა პრობლემები, მაგრამ ვფიქრობ, რომ ხელოვნების სფეროში მაინც საშინელი კრიზისი შეიქმნა, ყველაფერი გაურკვეველი დროით გაუქმებული, გადადებული და შეჩერებულია. რთულია ეს ფსიქოლოგიურ-ემოციური თვალსაზრისითაც... წარმოიდგინეთ, მთელი წელი მსახიობი სცენაზე რომ არ გამოვა, რა საოცარი რამ არის... თავიდან ფორმაში ჩადგომას დრო დასჭირდება, მაგრამ ოპტიმისტი ვარ, მთავარია, რეპეტიციები დაიწყოს. ნელ-ნელა შევალთ ფორმაში, გარდა ამისა, ფინანსურადაც ძალიან რთული პერიოდია...

პირადად მე რაც შემეხება, ვცდილობ, ფორმაში ვიყო. ბევრი ახალი პარტია მაქვს სასწავლი, რომლებსაც ზუსტად არ ვიცი, როდის ვიმღერებ, მაგრამ იმედს ვიტოვებ, რომ მალე ჩვენი საქმიანობა განახლდება. მიუხედავად ამისა, მაინც სისტემატურად ვცდილობ, ვიმუშაო, ვისწვალო, ვიმღერო, ვიმეცადინო. შარშან ზაფხულში დოქტურანტურაში ჩავაბარე, კონსერვატორიის დოქტორანტი გახლავართ. აქდან გამომდნარე, ბევრი სამუშაო მაქვს - ვწერ დისერტაციას, მაქვს პრაქტიკული მასალა, რომელიც აუცილებლად უნდა ვიმღერო. მინდა, რომ ჩემს საქმეში მეტ-ნაკლებად ჩართული ვიყო და არ გავჩერდე.

- რა არის ეს პროფესია პირადად თქვენთვის?

- პროფესიაზე ბევრად მეტია - ჩემი ცხოვრების დიდი ნაწილია. თუ ადამიანს შეუძლია ხელოვნების, მუსიკის გარეშე იცხოვროს, მაშინ ალბათ ჯობია, სხვა რამ აკეთოს. ჩემთვის ეს მოთხოვნილებაა, რომლის გარეშეც დიდხანს ყოფნა არ შემიძლია. ვიმეორებ, ეს ჩემი ცხოვრებაა, პროფესიაზე ბევრად მეტია, ეს არის სამყარო, რომელსაც უდიდესი სიამოვნება მოაქვს. როდესაც ოთახის კარს მივიხურავ და ინსტრუმენტთან დავჯდები ნაწარმოების სასწავლად, სხვა დანარჩენი, რაც გარშემოა, ჩემთვის მეორეხარისხოვანი ხდება. ასე რომ, ჩემი პროფესიით ძალიან საინტერსო ცხოვრება მაქვს. ამასთან ერთად, ამ ყველაფერს ბევრი მოგზაურობა ახლავს მსოფლიოს გარშემო... ბევრი ბედნიერი წუთი სცენაზე, დიდი გამოცდილება, შეხვედრა და თანამშრომლობა არაერთ საინტერესო მუსიკოსთან, მომღერალთან... იყო დიდი სირთულეების დაძლევის პერიოდიც, რაშიც ასევე არის სიამოვნება, ეს ყველაფერი გამოცდილებასთან ერთად, რაღაც პერიოდის მერე ერთად გროვდება და გაძლევს სიმტკიცეს, გიძლიერებს თვითრწმენას, წარმატება დიდი და მუხლჩაუხრელი შრომის შედეგად მოდის.

- ახალგაზრდებს, ვისაც საოპერო მიმართულებით უნდა წასვლა, რას ურჩევდით?

- ეს არ არის პროფესია, რომელშიც დიდი ფულის შოვნის, გამდიდრების, ან პოპულარობის მოპოვების იმედით უნდა წახვიდე. ეს საქმე უნდა აკეთო მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ძალიან გიყვარს...

- როგორია თქვენი უახლოესი გეგმები?

- ერთი სასიხარულო ინფორმაცია მაქვს - 11 აპრილს მოცარტის „რექვიემში“ შევასრულებ სოპრანოს პარტიას თბილისის სიმფონიურ ორკესტრთან და მაესტრო ვახტანგ კახიძესთან ერთად. აგრეთვე ირლანდიაში ვექსფორდის საერთაშორისო საოპერო ფესტივალი უნდა ჩატარდეს, სადაც სექტემბერ-ოქტომბერში ძალიან საინტერესო ახალი პარტია უნდა შევასრულო. იმედი მაქვს, რომ იმ პრიოდისთვის სიტუაცია პანდემიური თვალსაზრისით, დასტაბილურდება, მით უფრო, რომ ვაქცინაც არსებობს და ნელ-ნელა ფინიშისკენ წავა ვირუსი. ყველაფერი აღდგება და ჩადგება თავის კალაპოტში. შეიძლება, თავიდან რაღაც ფინანსური სირთულეები იყოს, მაგრამ ალბათ დროთა განმავლობაში ესეც დასაძლევი გახდება...