11 იან­ვარს, მოს­კოვ­ში რუ­სე­თის პრე­ზი­დენტ ვლა­დი­მირ პუ­ტინს, აზერ­ბა­ი­ჯა­ნის პრე­ზი­დენტ ილ­ჰამ ალი­ევ­სა და სომ­ხე­თის პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრ ნი­კოლ ფა­ში­ნი­ანს შო­რის სამმხრი­ვი შეხ­ვედ­რა გა­ი­მარ­თა. კრემ­ლის ცნო­ბით, ლი­დე­რებ­მა მთი­ან ყა­რა­ბაღ­ში ინფრას­ტრუქ­ტუ­რუ­ლი პრო­ექ­ტე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბის შე­სა­ხებ ახალ შე­თან­ხმე­ბას ხელი მო­ა­წე­რეს, ამას­თა­ნავ, რო­გორც პუ­ტინ­მა გა­ნა­ცხა­და, მთი­ან ყა­რა­ბაღ­ში ეკო­ნო­მი­კუ­რი, სა­ვაჭ­რო და სატ­რან­სპორ­ტო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის აღ­დგე­ნის სა­კი­თხებ­ზე სპე­ცი­ა­ლუ­რი სამმხრი­ვი ჯგუ­ფი იმუ­შა­ვებს.

რას მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს შეხ­ვედ­რას, რომ­ლის ფარ­გლებ­შიც რუ­სეთ­ში, სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ის ორი ქვეყ­ნის წარ­მო­მად­გენ­ლებს შო­რის მას შემ­დეგ გა­ი­მარ­თა, რაც მთი­ა­ნი ყა­რა­ბა­ღის კონ­ფლიქტზე ცე­ცხლის შე­წყვე­ტის შე­თან­ხმე­ბა რამ­დე­ნი­მე თვის წინ, სწო­რედ რუ­სე­თის შუ­ა­მავ­ლო­ბით გა­ფორმ­და, რამ­დე­ნად იკ­რებს სა­კუ­თა­რი, შუ­ა­მავ­ლის რო­ლით რუ­სე­თი რე­გი­ონ­ში ძა­ლას და რა არის ის კი­თხვე­ბი, რო­მელ­საც სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ა­ში არ­სე­ბუ­ლი ვი­თა­რე­ბა ტო­ვებს? ამ ყვე­ლა­ფერ­ზე AMBEBI.GE-ს ექ­სპერ­ტი, ანა­ლი­ტი­კუ­რი ორ­გა­ნი­ზა­ცია "ჯე­ო­ქე­ი­სის“ თავ­მჯდო­მა­რე, ვიქ­ტორ ყი­ფი­ა­ნი ესა­უბ­რა.

- ნიშ­ნავს თუ არა აზერ­ბა­ი­ჯა­ნი­სა და სომ­ხე­თის ლი­დე­რე­ბის მოს­კოვ­ში შეხ­ვედ­რა იმას, რომ რუ­სე­თი ნელ-ნელა უკვე სრულ კონ­ტროლს ამ­ყა­რებს სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ის ამ ორი ქვეყ­ნის ურ­თი­ერ­თო­ბებ­ზე?

- ალ­ბათ, სრუ­ლი კონ­ტრო­ლის დამ­ყა­რე­ბა­ზე ჯერ­ჯე­რო­ბით ძა­ლი­ან კა­ტე­გო­რი­უ­ლი ნათ­ქვა­მი გა­მოგ­ვი­ვა, მაგ­რამ მოს­კო­ვის მხრი­დან ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით მკა­ფიო ნა­ბი­ჯე­ბი რომ იდ­გმე­ბა და ჩვე­ნი ჩრდი­ლო­ე­ლი მე­ზო­ბე­ლი ამას მცდე­ლო­ბას რომ არ აკ­ლებს, ეს ფაქ­ტია. სწო­რად აღ­ნიშ­ნეთ, რომ ეს იყო სა­მე­უ­ლის პირ­ვე­ლი შეხ­ვედ­რა მას შემ­დეგ, რაც 10 ნო­ემ­ბერს ცნო­ბილ შე­თან­ხმე­ბას მო­ე­წე­რა ხელი.

აქვე მინ­და ხაზ­გას­მით აღ­ვნიშ­ნო, რომ რა­ტომ­ღაც ხში­რად პრე­სა­ში შეც­დო­მით უწო­დე­ბენ ამ შე­თან­ხმე­ბას სამ­შვი­დო­ბო შე­თან­ხმე­ბას. ეს არ არის სამ­შვი­დო­ბო შე­თან­ხმე­ბა, არა­მედ ესაა ცე­ცხლის შე­წყვე­ტის შე­თან­ხმე­ბა, ხოლო ამ ორ კა­ტე­გო­რი­ას შო­რის ძა­ლი­ან დიდი გან­სხვა­ვე­ბაა. ნე­ბის­მი­ერ შემ­თხვე­ვა­ში, 10 ნო­ემ­ბრის შემ­დეგ გან­ვლო გარ­კვე­ულ­მა პე­რი­ოდ­მა და ეს მხა­რე­თა პირ­ვე­ლი შეხ­ვედ­რა იყო, სა­დაც ერ­თგვა­რად შე­ჯამ­და, თუ რო­გორ სრულ­დე­ბა 10 ნო­ემ­ბრის ზავი, რო­გო­რია 10 ნო­ემ­ბრის შემ­დგო­მი პე­რი­ო­დის დი­ნა­მი­კა და ამ დრო­ის­თვის რა პრობ­ლე­მე­ბი დაგ­როვ­და სა­მო­მავ­ლოდ გა­და­სა­წყვე­ტად. ასე რომ, ამ შეხ­ვედ­რას თა­ვი­სე­ბუ­რი სიმ­ბო­ლუ­რი და პრაქ­ტი­კუ­ლი დატ­ვირ­თვაც ჰქონ­და.

სა­გუ­ლის­ხმოა, რომ მოს­კოვს ამ შეხ­ვედ­რის შე­სა­ხებ ცნო­ბი­ლი მინ­სკის ჯგუ­ფის არც ერთი წევ­რი ქვე­ყა­ნა საქ­მის კურ­სში არ ჩა­უ­ყე­ნე­ბია. უფრო მე­ტიც, გუ­შინ გავ­რცელ­და ინ­ფორ­მა­ცია, რომ სა­კუთ­რივ პრე­ზი­დენ­ტმა მაკ­რონ­მა და ერ­დო­ღან­მა ამ შეხ­ვედ­რის შე­სა­ხებ თით­ქოს­და პოსტ ფაქ­ტუმ გა­ი­გეს. ეს რამ­დე­ნად სარ­წმუ­ნოა, ამა­ზე, რა თქმა უნდა, ლა­პა­რა­კი რთუ­ლია და თავი უნდა შე­ვი­კა­ვოთ მეტი გან­ვრცო­ბის­გან, მაგ­რამ არა­ერ­თი ანა­ლი­ტი­კო­სი ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო სხვა დე­ტა­ლებ­საც აქ­ცევს ყუ­რა­დღე­ბას, და­წყე­ბუ­ლი შეხ­ვედ­რის ან­ტუ­რა­ჟით, - რო­გორ იყო შეხ­ვედ­რა პრო­ტო­კო­ლუ­რად და­გეგ­მი­ლი და წარ­მარ­თუ­ლი, - და დამ­თავ­რე­ბუ­ლი სწო­რედ იმ ას­პექ­ტე­ბით, რაც უკვე აღ­ვნიშ­ნე. თუ პუ­ტი­ნის გან­ცხა­დე­ბებს შეხ­ვედ­რამ­დე და შეხ­ვედ­რის შემ­დგომ ძა­ლი­ან დაკ­ვირ­ვე­ბით მო­ვის­მენთ, მთლი­ა­ნო­ბა­ში, გე­თან­ხმე­ბით, რომ მოს­კო­ვი ცდი­ლობს, უფრო მკა­ფი­ოდ და უკვე სა­მარ­თლებ­რივ ნი­ა­დაგ­ზე დაყ­რდნო­ბით, რე­ა­ლუ­რად და­იმ­კვიდ­როს სა­კუ­თა­რი თავი სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ა­ში და ერ­თა­დერთ ფაქ­ტობ­რივ სა­პირ­წო­ნედ ალ­ბათ, ამ წუ­თი­სათ­ვის თურ­ქეთს თუ მო­ვი­აზ­რებთ. სხვა სა­კი­თხია, თურ­ქე­თის­გან რა შე­იძ­ლე­ბა იყოს სა­პა­სუ­ხო მოქ­მე­დე­ბე­ბი, რომ გარ­კვე­ულ­წი­ლად ბა­ლან­სი შექ­მნან კავ­კა­სი­ა­ში; ისე­ვე, რო­გორც ერთ-ერთი უმ­თა­ვა­რი შე­კი­თხვაა ის, თუ სად არის და­სავ­ლე­თი. ეს ალ­ბათ ყვე­ლა­ზე ძი­რი­თა­დი და არ­სე­ბი­თი სა­კი­თხია, რაც ჩვენ, ქარ­თვე­ლებს გვა­ღელ­ვებს.

- რო­გორც პუ­ტინ­მა აღ­ნიშ­ნა, მთი­ან ყა­რა­ბაღ­ში ეკო­ნო­მი­კუ­რი, სა­ვაჭ­რო და სატ­რან­სპორ­ტო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბის აღ­დგე­ნის სა­კი­თხებ­ზე, სა­ვა­რა­უ­დოდ, სპე­ცი­ა­ლუ­რი სამმხრი­ვი ჯგუ­ფი იმუ­შა­ვებს. რამ­დე­ნად მიგ­ვა­ნიშ­ნებს ეს იმა­ზე, რომ, სა­ვა­რა­უ­დოდ, სწო­რედ რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცია და­ამ­ყა­რებს ამ სა­კო­მუ­ნი­კა­ციო არ­ხებ­ზე კონ­ტროლს?

- ეს ერთი დიდი, ყუ­რადსა­ღე­ბი თე­მაა ჩვენ­თვის, სა­ქარ­თვე­ლოს სტრა­ტე­გი­უ­ლი ინ­ტე­რე­სე­ბის გად­მო­სა­ხე­დი­დან. მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, ჩვე­ნი ქვეყ­ნის პო­ზი­ცი­ო­ნი­რე­ბაა, რო­გორც მთა­ვა­რი სატ­რან­ზი­ტო ქვეყ­ნის რე­გი­ონ­ში. შე­სა­ბა­მი­სად, გუ­შინ­დელ შეხ­ვედ­რა­ზე მო­ნა­წი­ლე­თა მხრი­დან ახა­ლი სატ­რან­სპორ­ტო არ­ტე­რი­ე­ბის, სატ­რან­სპორ­ტო კავ­ში­რე­ბის აღ­დგე­ნა­ზე გან­ცხა­დე­ბე­ბი თბი­ლი­სის მხრი­დან სა­გან­გე­ბო დაკ­ვირ­ვე­ბის სა­გა­ნია. ჩვენს მკი­თხველს შე­ვახ­სე­ნებ, რომ 10 ნო­ემ­ბრის შე­თან­ხმე­ბა­ში ლა­პა­რა­კია ნა­ხი­ჩე­ვა­ნის­კენ სატ­რან­სპორ­ტო კო­რი­დო­რის გაჭ­რა­ზე. შე­თან­ხმე­ბის ხელ­მო­წე­რის­თა­ნა­ვე, სა­კითხს არა­ერ­თი დის­კუ­სია მი­ე­ძღვნა, კერ­ძოდ, შე­საძ­ლე­ბე­ლია თუ არა, ამ კო­რი­დორ­მა ჩა­ა­ნაც­ვლოს რე­გი­ონ­ში გა­მა­ვა­ლი სხვა, უკვე არ­სე­ბუ­ლი სატ­რან­ზი­ტო კო­რი­დო­რე­ბი. ყვე­ლა შემ­თხვე­ვა­ში ფაქ­ტია, რომ რო­გორც რუ­სე­თის პრე­ზი­დენ­ტის მხრი­დან, ასე­ვე პრე­ზი­დენტ ალი­ე­ვის მხრი­დან ამ სატ­რან­სპორ­ტო დე­რეფ­ნის მნიშ­ვნე­ლო­ბა­ზე სა­გან­გე­ბოდ აღი­ნიშ­ნა. სხვა სა­კი­თხია, ეს სატ­რან­სპორ­ტო დე­რე­ფა­ნი რა პო­ტენ­ცი­ა­ლის იქ­ნე­ბა და ვის ექ­ნე­ბა კონ­ტრო­ლი მას­ზე, ფაქ­ტობ­რი­ვად, დამ­ყა­რე­ბუ­ლი. ასე მა­გა­ლი­თად, ალი­ე­ვის წი­ნა­და­დე­ბაა, რომ ნა­ხი­ჩე­ვა­ნის სატ­რან­სპორ­ტო არ­ხის სომ­ხურ მო­ნაკ­ვეთ­ზე კონ­ტრო­ლი რუ­სეთ­მა აწარ­მო­ოს და შე­სა­ბა­მი­სად, ამით თურ­ქულ-აზერ­ბა­ი­ჯა­ნულ ინ­ტე­რეს­თა მი­მარ­თე­ბა­ში სატ­რან­სპორ­ტო კო­რი­დორ­ზე სა­უბ­რი­სას ერ­თგვა­რად რუ­სე­თის მხარ­და­ჭე­რა მო­ი­პო­ვოს. ნე­ბის­მი­ერ შემ­თხვე­ვა­ში, რა თქმა უნდა, ეს ჩვენ­თვის ძა­ლი­ან სა­ყუ­რა­დღე­ბო, თუ მე­ტიც - სა­გან­გა­შო ტენ­დენ­ცი­აა, რაც ახალ რე­გი­ო­ნა­ლურ სატ­რან­სპორ­ტო-ინფრას­ტრუქ­ტუ­რულ მო­ნა­ხაზს უკავ­შირ­დე­ბა. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია ისიც, რომ 10 ნო­ემ­ბრის შე­თან­ხმე­ბა საკ­მა­ოდ ნაჩ­ქა­რე­ვად იყო შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი და ამი­ტომ, ყვე­ლა დე­ტა­ლის ჩაშ­ლა მისი ხელ­მო­წე­რის მო­მენ­ტი­სათ­ვის ვერ მო­ხერ­ხდა. ვფიქ­რობ, რომ თქვენს მიერ ნახ­სე­ნე­ბი სა­მუ­შაო ჯგუ­ფის შეხ­ვედ­რა, თუ არ ვცდე­ბი, 30 იან­ვრის­თვი­საა და­გეგ­მი­ლი, ხოლო სწო­რედ მის შე­დე­გად არა­ერთ სა­კი­თხზე მეტი სი­ცხა­დე უნდა გვქონ­დეს. მაგ­რამ ერ­თია თვა­ლი ვა­დევ­ნოთ პრო­ცესს, ხოლო მე­ო­რეა, რისი გა­კე­თე­ბა შეგ­ვიძ­ლია ან რო­გორ უნდა ვრე­ა­გი­რებ­დეთ, რათა მაქ­სი­მა­ლუ­რად ჩვე­ნი რე­გი­ო­ნა­ლუ­რი რო­ლის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბა შევ­ძლოთ. ეს რა თქმა უნდა, გა­ცი­ლე­ბით ვრცე­ლი მსჯე­ლო­ბის სა­გა­ნია.

- რუ­სე­თის პრე­ზი­დენ­ტმა ასე­ვე ისა­უბ­რა სამმხრი­ვი ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბე­ბის თან­მიმ­დევ­რუ­ლად გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის თა­ო­ბა­ზე, აღ­ნიშ­ნა, რომ გა­და­ად­გი­ლე­ბუ­ლი პი­რე­ბი და ლტოლ­ვი­ლე­ბი ყა­რა­ბაღ­ში ბრუნ­დე­ბი­ან. ეს, რა თქმა უნდა, რუ­სეთს სა­შუ­ა­ლე­ბას აძ­ლევს, სა­ერ­თა­შო­რი­სო ას­პა­რეზ­ზე წარ­მო­ა­ჩი­ნოს სა­კუ­თა­რი, რო­გორც შუ­ა­მავ­ლის, შემ­რი­გებ­ლის და შემ­დგომ, გრძელ­ვა­დი­ა­ნი მშვი­დო­ბის­მყოფ­ლის როლი. თქვე­ნი აზ­რით, რას შეც­ვლის ეს რუ­სე­თი­სა და და­სავ­ლე­თის ურ­თი­ერ­თო­ბებ­ში და ზო­გა­დად, და­სავ­ლე­თის ხედ­ვებ­ში სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ის რე­გი­ონ­თან მი­მარ­თე­ბით?

- რო­გორც ვახ­სე­ნე, ერთი ძა­ლი­ან დიდი შე­კი­თხვა, რო­მელ­ზეც მკა­ფიო პა­სუ­ხი ჯე­რაც არ არ­სე­ბობს, შემ­დე­გია: სად არის და­სავ­ლე­თი ამ პრო­ცეს­ში? თავ­და­პირ­ვე­ლად ის თით­ქოს ჩან­და და 10 ნო­ემ­ბრის შე­თან­ხმე­ბის ირ­გვლივ მიმ­დი­ნა­რე მხა­რე­თა შო­რის კო­მუ­ნი­კა­ცი­ას­თან გარ­კვე­უ­ლი მი­მარ­თე­ბა ჰქონ­და. მაგ­რამ შე­თან­ხმე­ბის შემ­დგომ პე­რი­ოდ­ში ჩვენ და­სავ­ლეთს მე­ტად ვერ ვხე­დავთ, ის არ ჩანს არც სიმ­ბო­ლუ­რად, არც ნო­მი­ნა­ლუ­რად, არც პრაქ­ტი­კუ­ლად და არც ფაქ­ტობ­რი­ვად. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, არ­სე­ბი­თი კი­თხვა მახ­სენ­დე­ბა - რო­გო­რია და­სავ­ლე­თის სტრა­ტე­გია შავი ზღვის, და, კერ­ძოდ, სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ის მი­მართ? რა თქმა უნდა, ეს ძა­ლი­ან დიდი შე­კი­თხვაა, მით უმე­ტეს, რომ მას­ზე პა­სუ­ხის გა­ცე­მის შე­უძ­ლებ­ლო­ბა დრო­ში და­ემ­თხვა თეთრ სახ­ლში ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ის ცვლი­ლე­ბას, ისე­ვე, რო­გორც ერ­თგვარ გა­ურ­კვევ­ლო­ბას ევ­რო­კავ­ში­რის ფარ­გლებ­ში. ასე რომ, თა­ვის­თა­ვად ცხა­დია, ცალ­კე­უ­ლი წყა­რო­ე­ბის მხრი­დან იმა­ზე ლა­პა­რა­კი, თუ რამ­დე­ნად არის და­სავ­ლე­თის მხრი­დან ე.წ. "შემ­გუ­ებ­ლო­ბა“, რომ რე­გი­ონს ასე ვთქვათ, "მი­ხე­დოს“ ან რუ­სულ-თურ­ქულ­მა ერ­თობ­ლივ­მა ან ცალ­მხრი­ვად, რუ­სულ­მა ინ­ტე­რეს­მა, რა თქმა უნდა, უაღ­რე­სად სა­კა­მა­თოა; მით უმე­ტეს, იმის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს და­სავ­ლეთ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბი­სა და თა­ნამ­შრომ­ლო­ბის სა­კუ­თა­რი ხაზი აქვს. თუმ­ცა კვლავ ხაზ­გას­მით აღ­ვნიშ­ნავ, რომ გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი ტენ­დენ­ცი­ე­ბი ძა­ლი­ან სა­ყუ­რა­დღე­ბო და ნი­შან­დობ­ლი­ვია.

რაც შე­ე­ხე­ბა ყა­რა­ბაღ­ში ლტოლ­ვილ­თა დაბ­რუ­ნე­ბა-არ­დაბ­რუ­ნე­ბის სა­კითხს: გუ­შინ­დე­ლი შეხ­ვედ­რის პრო­ცეს­ში არა­ერ­თი პრაქ­ტი­კუ­ლი სა­კი­თხი წა­მო­იჭ­რა, რო­მელ­თა შეს­რუ­ლე­ბის ხა­რისხზე მკა­ფიო ერ­თობ­ლი­ვი შე­ფა­სე­ბა ვერ მო­ი­ძებ­ნა. ესე­ნია ჰუ­მა­ნი­ტა­რუ­ლი, მათ შო­რის ლტოლ­ვი­ლე­ბის დაბ­რუ­ნე­ბის, ტყვე­ე­ბის გაც­ვლის, და­ღუ­პუ­ლე­ბის ცხედ­რე­ბის გაც­ვლის და სხვა სა­კი­თხე­ბი... ამას­თა­ნა­ვე, მა­შინ, რო­დე­საც ბაქო მი­იჩ­ნევს, რომ ყა­რა­ბა­ღის სტა­ტუ­სის სა­კი­თხი უკვე წარ­სულს ჩა­ბარ­და, ერე­ვა­ნი ასე არ თვლის, რაც მიმ­დი­ნა­რე პრო­ცესს დრა­მა­ტიზმს სძენს. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე ვფიქ­რობ, რომ ამ უმ­თავ­რე­სი სა­კი­თხი­სად­მი მხა­რე­თა მიდ­გო­მა პრაქ­ტი­კუ­ლი სა­კი­თხე­ბის გა­დაჭ­რი­სას ერთ-ერთ და­მაბ­რკო­ლე­ბე­ლი გა­რე­მო­ე­ბად იქ­ცე­ვა. ბა­ქოს­თვის სტა­ტუ­სის სა­კი­თხი ამო­წუ­რუ­ლია, ერევ­ნის­თვის კი თურ­მე, ეს სა­კი­თხი ჯერ კი­დევ დღის წეს­რიგ­ში დგას, რა­ზეც გუ­შინ ფა­ში­ნი­ან­მა ძა­ლი­ან არა­ო­რაზ­როვ­ნად გა­ნა­ცხა­და და შე­სა­ბა­მი­სად, ალ­ბათ, მომ­დევ­ნო პე­რი­ოდ­ში ჩვენ ამ სა­კი­თხის ირ­გვლივ არა­ერთ ვნე­ბა­თა­ღელ­ვას ვი­ხი­ლავთ.

- თქვენ ასე­ვე ახ­სე­ნეთ, რომ სა­ქარ­თვე­ლო ერთი მხრივ უნდა და­აკ­ვირ­დეს მოვ­ლე­ნებს, მე­ო­რე მხრივ იფიქ­როს, რომ არ და­ი­კარ­გოს ჩვე­ნი, რო­გორც დე­რეფ­ნის როლი. რა უნდა გა­ვა­კე­თოთ, თუ ჯერ­ჯე­რო­ბით ესეც ბუნ­დო­ვა­ნია?

- დიპ­ლო­მა­ტი­ა­ში არის ტრა­დი­ცი­უ­ლად დამ­კვიდ­რე­ბუ­ლი ხერ­ხე­ბი და, ვვა­რა­უ­დობ, ასეთ დრო­სა და პი­რო­ბებ­ში ჩვე­ნი, ქარ­თუ­ლი დიპ­ლო­მა­ტია ინ­ტენ­სი­ურ კონ­სულ­ტა­ცი­ებს უნდა აწარ­მო­ებ­დეს და­სავ­ლელ კო­ლე­გებ­თან. ამ კონ­სულ­ტა­ცი­ე­ბის მი­ზა­ნი უნდა გახ­დეს, უკეთ გა­ვი­გოთ მათი გან­წყო­ბა, და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა რე­გი­ო­ნი­სად­მი და აქ მიმ­დი­ნა­რე პრო­ცე­სე­ბი­სად­მი. კი­დევ ერთხელ უნდა წა­მო­იჭ­რას ერთი დიდი თემა - აქვს თუ არა და­სავ­ლეთს შავ ზღვას­თან და სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ას­თან მი­მარ­თე­ბა­ში ერ­თი­ა­ნი და მწყობ­რი სტრა­ტე­გია?

ამის შექ­მნის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა­ზე ბოლო პე­რი­ო­დია, მხო­ლოდ სხა­დას­ხვა პუბ­ლი­კა­ცი­ე­ბის დო­ნე­ზე გახ­შირ­და ლა­პა­რა­კი და იმე­დია, ბა­ი­დე­ნის ოფი­ცი­ა­ლუ­რად გაპ­რე­ზი­დენ­ტე­ბის პი­რო­ბებ­ში სტრა­ტე­გი­ა­ზე ჩა­ნა­ფიქ­რი გარ­კვე­ულ მა­ტე­რი­ა­ლი­ზა­ცი­ას შე­ი­ძენს. და­მა­ტე­ბი­თი გა­რე­მო­ბა კი უკვე მე­ტად პრაქ­ტი­კულ ჭრილ­შია მო­სა­ნიშ­ნი. მი­მაჩ­ნია, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს, თა­ვი­სი სატ­რან­სპორ­ტო-სატ­რან­ზი­ტო პო­ტენ­ცი­ა­ლის გა­მო­საკ­ვე­თად, - გარ­და იმ პრო­ექ­ტე­ბი­სა, რომ­ლე­ბიც უკვე გა­დის ქვეყ­ნის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე და ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს, - კი­დევ მეტი ყუ­რა­დღე­ბა აქვს მი­საქ­ცე­ვი 1-2 მსხვი­ლი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რუ­ლი პრო­ექ­ტის ჩაშ­ვე­ბა­ზე. ეს ნა­ბი­ჯი ჩვე­ნი ქვეყ­ნის მნიშ­ვნე­ლო­ბას უფრო მე­ტად გა­მოკ­ვე­თავს რე­გი­ო­ნის სატ­რან­სპორ­ტო რუ­კა­ზე. ვფიქ­რობ იმა­საც, რომ ეს ის ამო­ცა­ნაა, სა­დაც ჩვენ სხვის მომ­ლო­დი­ნე შე­იძ­ლე­ბა არ ვი­ყოთ და თა­მა­მად მო­ვახ­დი­ნოთ პრო­ცე­სის ინი­ცი­რე­ბა სა­სურ­ვე­ლი მი­მარ­თუ­ლე­ბით.