"ბიზნესმენ დავით ხიდაშელის მიერ გადმოცემული მასალები აბსოლუტურად სანდოა... დოკუმენტები გადავეცით აზერბაიჯანულ მხარეს" - ლაშა დარსალია

საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილის ლაშა დარსალიას განცხადებით, მას შემდეგ რაც აზერბაიჯანულ მხარეს მასალები გადაეცა, მათთან ოფიციალურ დონეზე შეხვედრა აღარ ჰქონიათ, შესაბამისად, როგორც დარსალია ამბობს, მათი პოზიცია კომისიების შეხვედრაზე გახდება ცნობილი.

„მასალები გადავეცით და აზერბაიჯანული მხარე დიდი ალბათობით სწავლობს ამ მასალებს, შესაბამისად, ეს პოზიცია უკვე უშუალოდ კომისიების შეხვედრებზე იქნება ცნობილი. ამ შეხვედრის შემდგომ ოფიციალურ დონეზე შეხვედრა არ ყოფილა ქართულ და აზერბაიჯანულ მხარეებს შორის.

თვითონ ამ დოკუმენტაციაზე მუშაობა, მათ შორის, აზერბაიჯანულ მხარესთან რამდენიმე თვის წინ მიმდინარეობდა, მათ შორის, ეს შეხვედრაც იყო სექტემბრის ბოლოს, როცა ამ მასალების გადაცემა მოხდა. ეს არის საქართველოს შიდა საქმე და ამაზე თვითონ აზერბაიჯანის მხარის წარმომადგენლებმაც ისაუბრეს და ჩვენმა მინისტრმა და ქართულმა მხარემაც და ყველგან, როგორც ქართული, ასევე აზერბაიჯანული მხარე ხაზს უსვამს, რომ ნებისმიერი მუშაობა ამ კომისიების, რა თქმა უნდა, სენსიტიური თემაა, მაგრამ მიმდინარეობს იმ ფორმატში, რომელიც შეესაბამება და ეკადრება ქართულ-აზერბაიჯანულ ურთიერთობებს და მომავალშიც ასე გაგრძელდება. მე არც ერთი მხარიდან იმის წინაპირობას ვერ ვხედავ, რომ რომელიმემ ეს პროცესი გადაიყვანოს დაძაბულობის ხაზში,“ - განაცხადა დარსალიამ.

დარსალიას განცხადებით, 22 სექტემბერს, დავით გარეჯის საკითხზე, საერთაშორისო ექსპერტებმა შუალედური დასკვნა გამოაგზავნეს, სადაც წერია, რომ 1:200 000-იანი მასშტაბის რუკა დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსის სადაო ტერიტორიაზე საქართველოს პრეტენზიებს ამყარებს.

როგორც მან ჟურნალისტებს განუცხადა, კომისიის მუშაობისას მთავარი ამოსავალი წერტილი იყო 1996 წლის პროტოკოლი, სადაც ხაზგასმულია, რომ რითაც კომისიებმა უნდა იხელმძღვანელონ არის 1938 წლის ხაზი, რომელიც საბჭოთა რესპუბლიკებს შორის არსებობდა.

"ერთ-ერთი სირთულე რაც კომისიას ჰქონდა იყო ის, რომ ბევრი მასალა არ იყო ხელმისაწვდომი, რომელსაც შეიძლებოდა ჩვენი არგუმენტაცია დაფუძნებოდა. ეს იყო ერთ-ერთი სისუსტე. ერთ-ერთი მიმართულება სწორედ ამიტომ იყო ამ მასალების მოძიებაზე მუშაობა და სხვადასხვა დოკუმენტაციების შეგროვება, იქნებოდა ეს რუკები, პროტოკოლები, ოქმები და ა.შ. რამდენიმე თვის წინ გარკვეული მასალა დაგროვდა, მას შემდეგ იყო რუკები, შესაბამისად, ჩვენ დავიწყეთ ამ მასალის ანალიზი თუ რამდენად გამოდგებოდა ის მომავალში მოლაპარაკებისას საქართველოს პოზიციის გასამყარებლად. იმისთვის, რომ ეს მუშაობა სრულყოფილი ყოფილიყო და დარწმუნებული ვყოფილიყავით ამ ნაბიჯების სისწორეში, ვიმუშავეთ მათ შორის საერთაშორისო პარტნიორებთანაც. გარკვეული შეფასება ამ მასალების მათაც ვთხოვეთ. 22 სექტემბერს მივიღეთ შუალედური დასკვნა, რამდენად გამოსადეგი იყო ეს დოკუმენტაცია საქართველოს პოზიციებისთვის. 24 სექტემბერს აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო საქართველოში ჩამოსული ვიზიტით, ამის შემდეგ მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ ეს მასალები აზერბაიჯანის მხარისთვის გადაგვეცა. საკმაოდ მშვიდ ვითარებაში ჩაიარა მოლაპრაკებათა პროცესის ამ ნაწილმა და შევთანხმდით, რომ ქართულ-აზერბაიჯანული კომისია ამ მასალების შესწავლას დაიწყებდა. შემდგომ სხდომებზე მოხდებოდა ამ მასალების განხილვა და კომისიის მუშაობისთვის გამოყენება", - განაცხადა დარსალიამ.

მისივე თქმით, საერთაშორისო ექსპერტების დასკვნის ნაწილის გასაჯაროვება შესაძლებელია, ნაწილი კი საქართველოს შემდგომი სტრატეგიის დასაგეგმადაა საჭირო.

"ამ შეფასებებში მკაფიოდ წერია, რომ 1:200 000 -იანი მასშტაბის რუკა ამყარებს საქართველოს პრეტენზიებს დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსის სადაო ტერიტორიაზე. ასევე ის, რომ მათი თქმით, საერთაშორისო სამართლის კუთხით აღნიშნული რუკა განსახილველია არა როგორც ცალკე აღებულ რუკად, არამედ როგორც 1:500 000 რუკის მხარდამჭერ დოკუმენტად, რომელიც სავარაუდოდ, შესაძლოა 1:200000 -იან მასშტაბის რუკას ეფუძნებოდეს, რომელიც 1938 წლის გადაწყვეტილების ოქმის დანართადაა წარმოდგენილი. ასევე შეფასებული იყო ქართული მხარის მიერ სხვადასხვა დროს გადადგმული ნაბიჯები, რამდენად რელევანტური იყო, აქვეა შეფასებული, რომ გარკვეული გამონათქვამები სხვადასხვა დროს და ქართული ხელისუფლების მიერ გადადგმული გარკვეული ნაბიჯები არასათანადოდ ამყარებს ჩვენს პოზიციებს და პირიქით, შესაძლოა, ჩვენს საზიანოდაც იქნას გამოყენებული. შესაბამისად, შემდგომში შესაცვლელი იქნება აზერბაიჯანელ კოლეგებთან მიმართებით გარკვეული მიდგომებიც", - განაცხადა დარსალიამ.

ლაშა დარსალიას განცხადებით, სიმართლეს არ შეესაბამება ინფორმაცია, რომ ახალი რუკის თანახმად, საქართველო სომხეთთან მიმართებაში 700 ჰექტარს კარგავს. როგორც მან აღნიშნა, საქართველო რაიმეს დაკარგვას არ აპირებს.

„სომხეთთან უშუალო მოლაპარაკებების პროცესი ამ ეტაპზე არაა განახლებული. მოთხოვნილია კომისიების შეხვედრა. არაფერს არ კარგავს საქართველო, მათ შორის არც ამ რუკით. კომისია საქართველოს ეროვნული ინტერესებით ხელმძღვანელობს და იხელმძღვანელებს იურიდიულად დასაბუთებული მასალებით“,-აღნიშნა მინისტრის მოადგილემ.

ამასთან, კითხვაზე, დაძაბა თუ არა საზღვრის დელიმიტაციის პროცესი 2019 წელს სალომე ზურაბიშვილის განცხადებამ, მინისტრის მოადგილის თქმით, საზღვრის დელიმიტაციის პროცესი ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობებს ვერ დაძაბავს.

„არ ვფიქრობ, რომ საზღვრის დელიმიტაციის პროცესი რაიმე სახით დაძაბავს ქართულ-აზერბაიჯანულ ურთიერთობებს. ის რომ საზღვარი არ დგინდება, არის გარეშე ძალების ინტერესი. დელიმიტაციის პროცესის სამართლიანად დასრულებაა მთავარი ამოცანა, რათა მომავალში ნებისმიერი სახის პროვოკაციული პროცესები გამოირიცხოს და სწორედ ის, რომ იწელება პროცესი და არ მთავრდება, მათ შორის ჩვენი ქვეყნების არაკეთილმოსურნეების ინტერესშია“,-აღნიშნა ლაშა დარსალიამ.

გარდა ამისა, საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე უარყოფს, რომ ბიზნესმენი დავით ხიდაშელი, საქართველო-აზერბაიჯანის საზღვრის დელიმიტაცია-დემარკაციის საკითხზე შექმნილი სახელმწიფო კომისიის წევრად იყო მიწვეული.

როგორც დარსალიამ ჟურნალისტებს ბრიფინგზე განუცხადა, თავად ის ხიდაშელს არ იცნობდა მანამ, ვიდრე ის კომისიას დავით გარეჯის საკითხზე დოკუმენტებს გადასცემდა.

ამასთან, დარსალია ადასტურებს, რომ ხიდაშელთან შეხვედრა სწორედ ამ დოკუმენტაციის გადაცემის დროს ჰქონდა.

„მასალები მოძიებულ იქნა მსოფლიოს მასშტაბით სხვადასხვა არქივებიდან და მათი ავთენტურობა დადასტურებულია. კომისიაში ხიდაშელი ჩართული არ იყო. მაგ მომენტამდე, რომელზეც თქვენ ამბობთ, ბატონ ხიდაშელს არ შევხვედრივარ, თუმცა ვხვდებოდი ძალიან ბევრ ადამიანს, რომელსაც მოუწოდებია ბევრი მასალა. ყველა მასალა, რომელიც ღირებულია კომისიისთვის, განვიხილავთ და ჩვენთვის საინტერესოა. მასალები მოძიებული იყო ამერიკული, ფრანგული, შვეიცარული და ბევრი სხვა ქვეყნის არქივიდან. ეს მასალები ავთენტურია და დადასტურებულია ექსპერტების მიერ. სანამ მასალებს მოიტანდა, ამ ეტაპამდე ბატონ ხიდაშელს არ ვიცნობდი, მაგრამ როდესაც მასალები მოიტანა, რა თქმა უნდა, ჰაერზე ხომ არ მომცემდა? - ფიზიკურად გადმოგვცა კომისიას. ეს მასალები აბსოლუტურად სანდოა, რაც ჩვენთვის იყო გადმოცემული“, - განაცხადა დარსალიამ.

რაც შეეხება იმას, რომ ადვოკატების შეფასებით, დავით ხიდაშელის პროკურატურისთვის მიცემულ ჩვენებასა და შემდეგ ინტერვიუებში ნათქვამს შორის აცდენებია, დარსალია ამბობს, რომ მისთვის ჩვენებები და პროკურატურის მასალები ცნობილი არ არის.

ცნობისთვის, ბიზნესმენმა დავით ხიდაშელმა, რომელმაც ქართულ მხარეს დავით გარეჯის რუკების დედნები გადასცა, განცხადებაც გაავრცელა, სადაც ნათქვამია, რომ კარტოგრაფიული მასალა მას რომელიმე ხელისუფლებისთვის არ ჩამოუტანია.

მისი თქმით, მან სამშობლოს, ის მტკიცებულებები დაუბრუნა, რომლებმაც მნიშვნელოვანი როლი უნდა შეასრულოს აზერბაიჯანთან მოლაპარაკებების დროს.