„მინ­და, სოფ­ლის მას­წავ­ლებ­ლის ერთი დღე აღვწე­რო… მოკ­ლედ, ვემ­ზა­დე­ბი სკო­ლის­თვის. იმო­დე­ნა სი­ხა­რუ­ლი იყო, ვერ აღვწერ - ვფიქ­რობ­დი, რომ დის­ტან­ცი­უ­რი სწავ­ლის შემ­დეგ, შე­ვი­დო­დი კლას­ში, სა­დაც ჩემი მზე­ე­ბი მე­ლო­დე­ბოდ­ნენ... მეც, რო­გორც ყვე­ლა მას­წავ­ლე­ბე­ლი მო­ვემ­ზა­დე. რად­გან გო­გო­ნა სახ­ლში მყავ­და, თმე­ბიც და­ვიხ­ვიე. სა­ხე­ზე მე­გობ­რის ნა­ჩუ­ქა­რი ღა­მის კრე­მიც წა­ვის­ვი და ვე­ლო­დე­ბი დი­ლის გა­თე­ნე­ბას. სო­ფე­ლი ისე არ არ­სე­ბობს, ძრო­ხა არ გვყავ­დეს. მეც დი­ლით ადრე 6 სა­ათ­ზე ავ­დე­ქი, თავი კარ­გად შე­ვი­ფუ­თე და შე­ვე­დი სა­ქონ­ლის სად­გომ­ში, შე­უ­დე­ქი წვე­ლას. ჰოდა, ძრო­ხის გვერ­დით ხარი მი­ბია. ეს ხარი მო­უ­ლოდ­ნე­ლად დაწ­ვა. ძრო­ხას შე­ე­შინ­და, ახტა და ეს მშვე­ნი­ე­რი კუდი მთელ სა­ხე­ზე გა­და­მა­ფი­ნაა.

მეც გვა­რი­ა­ნად შე­მე­შინ­და მაგ­რამ ყვე­ლა­ფე­რი მშვი­დო­ბით დამ­თავ­რდა - სამი ძრო­ხა მონ­დო­მე­ბით მოვ­წვე­ლე და გავ­დე­ნე... ახლა ხბო­ე­ბი უნდა ამეყ­ვა­ნა, ერთი ცოტა დი­დია და გა­რეთ გა­ვიყ­ვა­ნე, შევტრი­ალ­დი, პა­ტა­რა ხბოს გა­მოყ­ვა­ნას ვა­პი­რებ­დი, იქვე იდგა ღო­რე­ბის საჭ­მე­ლი წაქი. ჰოდა, ამ ხბომ თით­ქოს "ვედ­რა" არ ენა­ხოს, ფეხი ჩაკ­რა. ვი­ფიქ­რე, არი­ქა, არ და­მიქ­ცი­ოს-თქო, ხელი წა­ვაშ­ვე­ლე და გულ­ზე გა­და­მეს­ხა... აქაც მო­ვიწ­მინ­დე სახე და მა­ინც ბედ­ნი­ე­რი დღეს სკო­ლა­ში მივ­დი­ვარ, ხა­სი­ათს არ გა­ვი­ფუ­ჭებ-თქო. მიმ­ყავს ხბო­ე­ბი და­საბ­მე­ლად, ოღონდ შე­მომ­ტო­ვე­ბე­ლი არ მყავს და ვქა­ჩავ. ამ ხბომ ატ­რი­ა­ლა, ატ­რი­ა­ლა თავი და წა­იძ­რო ბა­წა­რი. ჰოდა, ჩემს ვე­ნახს შვიდ­ჯერ შე­მო­ვუ­ა­რე ხბოს დევ­ნა­ში. და­ვი­ჭი­რე და რო­გორც იქნა, და­ვა­ბი.

გა­მო­ვი­ქე­ცი და შევ­ვარ­დი აბა­ზა­ნა­ში. ისევ ხე­ლახ­ლა მო­ვი­წეს­რი­გე თავი, მაგ­რამ ერთი კუ­ლუ­ლაც კი არ მქონ­და თავ­ზე... საჭ­მე­ლის დრო სა­დღა იყო? გავ­რბო­დი, რად­გან მზე­ე­ბი მე­ლო­დე­ბოდ­ნენ კლას­ში, მათი გუ­ლის სხი­ვე­ბი უზო­მოდ გა­მათ­ბოდ­ნენ, მაგ­რამ მათი უსაფრ­თხო­ე­ბის­თვის მე ისი­ნი გულ­ში არ ჩა­მიკ­რავს. 15 სექ­ტემ­ბე­რი, პირ­ვე­ლი დღე სკო­ლა­ში“, - ეს ხა­თუ­ნა ღურ­ჭუ­მა­ლი­ძის იუ­მორ­ნა­რე­ვი „ფე­ის­ბუქპოს­ტია“.

ეს ქალ­ბა­ტო­ნი ცა­გე­რის მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის სო­ფელ ნას­პერ­ში ცხოვ­რობს, სა­დაც ქუ­თა­ი­სი­დან 24 წლის წინ დაბ­რუნ­და. და­წყე­ბი­თი კლა­სე­ბის მას­წავ­ლე­ბე­ლია და ად­გი­ლობ­რივ სკო­ლა­ში მუ­შა­ობს. ნას­პე­რი მა­ღალმთი­ა­ნი სო­ფე­ლია, ლა­მა­ზი, ოღონდ, რთუ­ლად მი­სას­ვლე­ლი. ამი­ტო­მაც, წლე­ბია, იქი­დან ხალ­ხი ბარ­ში მო­ე­მარ­თე­ბა. ხა­თუ­ნა კი, რო­გორც ვთქვით, იქ ქა­ლა­ქი­დან წა­ვი­და. 2019 წელს ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტროს­გან „მთის შვი­ლის“ ჯილ­დო­თიც და­სა­ჩუქრდა. იმის­თვის, რომ მის შე­სა­ხებ, სკო­ლის, სოფ­ლის და და­ცა­რი­ე­ლე­ბულ სო­ფელ­ში მას­წავ­ლებ­ლის ცხოვ­რე­ბის შე­სა­ხებ მეტი მო­ე­თხრო, პი­რა­დად და­ვუ­კავ­შირ­დით.

ასევე დაგაინტერესებთ

20:13 / 26-09-2019

78 წლის პედაგოგის ულამაზესი ბაღი ახმეტაში, რომელიც დედის ხსოვნას მიუძღვნა - "შვილიშვილი უცხოეთიდან მირეკავს, რომ ვაჩვენო, ახალი რა გავაკეთე"

20:56 / 23-10-2020

"მცენარეების სახით ჩემს სახლში ბევრი სულიერი არსებაა" - ვინ არის გაეროს ქართველი თანამშრომელი, რომელმაც ვაკეში ულამაზესი ორანჟერეა მოაწყო

ხა­თუ­ნა ღურ­ჭუ­მა­ლი­ძე:

ქა­ლა­ქი­დან სო­ფელ­ში

- ქა­ლა­ქი­დან ყვე­ლა­ფე­რი უფრო ლა­მა­ზი ჩან­და - სო­ფელ­ში ცხოვ­რე­ბა რთუ­ლი აღ­მოჩ­ნდა. იმ ფუ­ძე­ზე დავ­ბრუნ­დი, სა­დაც ერთი სახ­ლი მა­მა­ჩე­მის აშე­ნე­ბუ­ლი იყო, მე­ო­რე - ბა­ბუ­ის. მა­მას ვაჟი არ ჰყავ­და და არ მინ­დო­და, აქა­უ­რო­ბა ნა­მო­სახ­ლა­რად ქცე­უ­ლი­ყო, ამი­ტომ აქვე შევ­ქმე­ნი ოჯა­ხი და მყავს სამი შვი­ლი. მა­შინ სო­ფე­ლი უფრო დიდი, ხმა­უ­რი­ა­ნი გახ­ლდათ, ბევ­რი მე­ზო­ბე­ლიც მყავ­და, ახლა კი ისე მოხ­ვალთ ჩემს ჭიშ­კრამ­დე, თუ ზუს­ტად არ იცით, სად ვცხოვ­რობ, შე­იძ­ლე­ბა, გზის მო­მას­წავ­ლე­ბე­ლიც არ შეგ­ხვდეთ. ზამ­თარ­ში მგლე­ბიც თა­ვი­სუფ­ლად და­ნა­ვარ­დო­ბენ... დიდი თოვ­ლი რომ მო­ვი­დეს, სახ­ლე­ბის უმ­რავ­ლე­სო­ბას სა­ხუ­რა­ვი ჩა­უ­ტყდე­ბა, რად­გან გად­მომ­თოვ­ლა­ვი კა­ცე­ბიც აღარ დარ­ჩნენ. ხში­რად მე­კი­თხე­ბი­ან, რა მოგ­ცა სო­ფელ­მაო? ბევ­რი რამ! მან მაქ­ცია იმად, ვინც ვარ. აქ გავ­ზარ­დე სამი შრო­მის­მოყ­ვა­რე, უღა­ლა­ტო, ერ­თგუ­ლი და, რაც მთა­ვა­რია, სოფ­ლი­სა და მი­წის მოყ­ვა­რუ­ლი შვი­ლი. სო­ფელ­მა ადა­მი­ა­ნე­ბის სიყ­ვა­რუ­ლი, სი­კე­თე, უან­გა­რო დახ­მა­რე­ბა, თა­ვის გა­ტა­ნა, ფუ­ძი­სა და ადათ-წე­სე­ბის სიყ­ვა­რუ­ლი, წარ­სუ­ლის პა­ტი­ვის­ცე­მა და მო­მავ­ლის იმე­დი მას­წავ­ლა. ოღონდ, სულ მგო­ნია, რომ ვალი მაქვს ჩემი მა­მი­დე­ბის, მშობ­ლე­ბის, მე­ზობ­ლე­ბის, მე­გობ­რე­ბის, ტყის, ჩემი ბი­ნუ­ლის წყლის, მი­წის, ჩემი ბზუ­ი­ლა ფუტკრის, მორ­ჩი­ლი პი­რუ­ტყვის... მოკ­ლედ, ყვე­ლა­სი და ყვე­ლაფ­რის, რაც ასე ძა­ლი­ან მიყ­ვარს და რომ­ლის გა­რე­შეც არ შე­მიძ­ლია...

სკო­ლა

აქ სკო­ლა­ში მუ­შა­ო­ბას რომ ვი­წყებ­დი, მას­წავ­ლე­ბე­ლი სარა ფუტ­კა­რა­ძე დამ­ხვდა, რო­მელ­საც 62 წლის უწყვე­ტი პე­და­გო­გი­უ­რი სტა­ჟი ჰქონ­და. პირ­ვე­ლი ნა­ბი­ჯე­ბი მან და­მი­ლო­ცა და მი­თხრა - „და­წყე­ბი­თი კლა­სე­ბის მას­წავ­ლე­ბე­ლი მუ­ხას უნდა ჰგავ­დეს იებ­ში ჩარ­გულს, თა­ვა­დაც იის სურ­ნე­ლი რომ გა­დას­დე­ბი­აო“. ეს სიყ­ვა­რუ­ლი მეც გად­მო­მე­დო და თან და­ვა­ტა­რებ ამ დიდ გრძნო­ბას. მტკივ­ნე­უ­ლია, როცა მოს­წავ­ლე­თა სტა­ტის­ტი­კას უყუ­რებ - ჩემს პა­ტა­რა სკო­ლა­ში, სა­დაც თა­ვის დრო­ზე, 110 და 80 მოს­წავ­ლე სწავ­ლობ­და, დღეს მე სამი მოს­წავ­ლის მას­წავ­ლე­ბე­ლი ვარ... იკარ­გე­ბა ჯან­სა­ღი ძალა, რო­მე­ლიც სო­ფელ­მა უნდა გა­აგ­რძე­ლოს. ამი­ტომ, ვაგ­რძე­ლებ ჩემი სკო­ლის ის­ტო­რი­ას... მას­წავ­ლებ­ლებს ვალი გვაქვს, ჩვენ პა­ტა­რებს სამ­შობ­ლო შე­ვაყ­ვა­როთ, რაც ჩვე­ნი სოფ­ლი­დან და სკო­ლი­დან იწყე­ბა, სა­დაც პა­ტა­რე­ბი იმე­დის თვა­ლით გვი­ყუ­რე­ბენ...

1996 წელს სკო­ლა­ში მუ­შა­ო­ბა რომ და­ვი­წყე, ჩემი პირ­ვე­ლი ხელ­ფა­სი 7 ლარ-ნა­ხე­ვა­რი იყო, რად­გა­ნაც დრო იყო ასე­თი... მოს­წავ­ლე­ე­ბის რვე­უ­ლებს ჩვენ ვყი­დუ­ლობ­დით და რვე­უ­ლი ხე­ლი­თაც ბევ­რჯერ შე­მი­კე­რავს... შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ იქი­დან იწყე­ბა ჩემი ის­ტო­რი­აც, სამი შვი­ლის გაზ­რდა მარ­ტო­ხე­ლა დე­დის­თვის იოლი არაა, მი­წას ვებ­რძო­დი, რაც იმის სა­შუ­ა­ლე­ბას მაძ­ლევ­და, შვი­ლებს არ მო­ში­ე­ბო­და და შე­ჭივ­რე­ბუ­ლი მოს­წავ­ლის­თვის თუ ოჯა­ხის­თვის ხელი გა­მე­მარ­თა...

იმ დროს მოს­წავ­ლეს მზე და­ვარ­ქვი, ის მზე იყო მა­ში­ნაც და ახ­ლაც, ჩემს გაკ­ვე­თილ­ზე. როცა რამე ეშ­ლე­ბა, ე.ი. ღრუ­ბე­ლი ეფა­რე­ბა, მაგ­რამ მოს­წავ­ლე­ებ­მა იცი­ან, ისი­ნი ყვე­ლა­ნი ანა­თე­ბენ და ცდი­ლო­ბენ, გას­ხი­ვოს­ნე­ბუ­ლი თვა­ლე­ბით ღრუ­ბე­ლი გა­ფან­ტონ!..

რთუ­ლია სოფ­ლის მას­წავ­ლებ­ლის ცხოვ­რე­ბა, მაგ­რამ თა­ვი­სე­ბუ­რად ლა­მა­ზი და სა­ინ­ტე­რე­სოა...

მოს­წავ­ლე­ე­ბი

გა­სუ­ლი სას­წავ­ლო წელი სა­ოც­რად დამ­თრგუნგვე­ლი იყო. პირ­ვე­ლი კლა­სი მყავ­და, გა­მი­ჭირ­და პან­დე­მი­ის პი­რო­ბებ­ში დის­ტან­ცი­უ­რი სწავ­ლე­ბა, რად­გან „და­წყე­ბი­თე­ბი“ ძი­რი­თა­დად თვალ­სა­ჩი­ნო­ე­ბა­ზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი. ამი­ტომ, ჯერ მშობ­ლებს ვას­წავ­ლი­დი, რად­გან დის­ტან­ცი­ურ რე­ჟიმ­ში პა­ტა­რე­ბი ვერ ახერ­ხებ­დნენ კომ­პი­უ­ტერ­თან მუ­შა­ო­ბას. მოკ­ლედ, მშობ­ლე­ბი სა­თი­თა­ოდ და­ვი­ბა­რე, ავუხ­სე­ნი ყვე­ლა­ფე­რი და შემ­დეგ აღ­ნიშ­ნუ­ლი სას­წავ­ლო პრო­ცე­სიც გავ­მარ­თეთ, მაგ­რამ პრობ­ლე­მე­ბი მა­ინც იყო. ინ­ტერ­ნე­ტი ხში­რად ითი­შე­ბო­და, კად­რი ჩერ­დე­ბო­და, - მეს­მო­და ფრა­ზე­ბი - „მას­წავ­ლე­ბე­ლო, ისე­ვე გა­შეშ­დი“?! ან „მას­წავ­ლე­ბე­ლო, რომ გა­შეშ­დი, თქვი რამე“? საკ­ლა­სო ოთახს ნატ­რობ­დნენ.

ამ სას­წავ­ლო წელს სკო­ლამ ტეს­ტი­რე­ბა გა­ი­ა­რა „კო­ვიდ 19“-ზე, უსაფრ­თხო­ე­ბის­თვის ყო­ველ დი­ლით მოს­წავ­ლე­ე­ბი და პე­და­გო­გე­ბი სი­ცხეს ვი­ზო­მავთ, ხე­ლებს სპე­ცი­ა­ლუ­რი ხსნა­რით ვი­მუ­შა­ვებთ და გაკ­ვე­თილ­ზე ისე შევ­დი­ვართ... თუ სიყ­ვა­რუ­ლი არ შე­გიძ­ლია, ნუ შეხ­ვალ კლას­ში. როცა მოს­წავ­ლე­ე­ბი სკო­ლა­ში მო­დი­ან, არ უნდა შევ­ზღუ­დოთ, ფრთე­ბი უნდა გა­ვაშ­ლე­ვი­ნოთ და ფრე­ნა ვას­წავ­ლოთ. სოფ­ლის პა­ტა­რე­ბი ბევრ რა­მეს არი­ან მოკ­ლე­ბუ­ლი. დღეს თე­ატ­რი და სპექ­ტაკ­ლი ვახ­სე­ნე გაკ­ვე­თი­ლის ტექ­სტში იყო, ამი­ტომ, ახლა ხე­ლით ვკე­რავ თო­ჯი­ნებს, რომ ხვალ მცი­რე სპექ­ტაკ­ლი ვაჩ­ვე­ნო და ავუხ­სნა, თუ რა­ტომ გა­ა­კე­თა პა­ტა­რა ბიჭ­მა მუ­ყა­ოს და­თუ­ნია... ბავ­შვებ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის გზა ხომ ძი­რი­თა­დად მათ­თან მე­გობ­რო­ბაა. მათი სურ­ვი­ლე­ბის ოც­ნე­ბე­ბის რე­ა­ლო­ბად ქცე­ვა, გაკ­ვე­თი­ლი კი სხი­ვია, ის სხი­ვი, რო­მელ­საც მას­წავ­ლებ­ლი­დან ირეკ­ლა­ვენ, ჩვე­ნი მა­გა­ლი­თე­ბით ის­წავ­ლი­ან და გა­ი­გე­ბენ, რომ არ მი­ა­ტო­ვონ ფუძე...

შრო­მა სო­ფელ­ში

მარ­თა­ლია, ქა­ლაქ­ში ვიზ­რდე­ბო­დი, მაგ­რამ მიწა უზო­მოდ შე­ვიყ­ვა­რე და ყვე­ლა ტი­პის სა­მე­ურ­ნეო სა­მუ­შა­ოს - მყნო­ბას, მე­ბოსტნე­ო­ბას, მე­ხი­ლე­ო­ბას, მე­სა­ქონ­ლე­ო­ბას, ყვე­ლა­ფერს და­ვე­უფ­ლე. ჩემი ყო­ვე­ლი დილა 6 სა­ათ­ზე იწყე­ბა. მე­ბა­ღე­ო­ბა-მე­ბოსტნე­ო­ბას მივ­დევ. ხე­ხი­ლის მყნო­ბა მა­მამ მას­წავ­ლა. ვე­ძებ ლე­ჩხუმ­ში გავ­რცე­ლე­ბულ და და­ვი­წყე­ბულ ვაშ­ლის ჯი­შებს - აბი­ლო­ურს, თუ­რა­შა­ულს, ყი­ნუ­ლას, სა­მე­ფოს. სოფ­ლად ყვე­ლა­ზე რთუ­ლი გა­ზა­ფხუ­ლია. ამ დროს შვი­ლებ­თან ერ­თად ვა­კე­თებ სათ­ბურს, ვთე­სავთ პო­მი­დორს, ბად­რი­ჯანს, ბულ­გა­რულ წი­წა­კას, გა­მომ­ყავს ნერ­გე­ბი და მომ­ყავს ვარ­დის­ფე­რი, ხა­რის­გუ­ლა, სა­ად­რეო, სა­ტო­მა­ტე პო­მი­დო­რი. მათ­გან ვამ­ზა­დებ სხვა­დას­ხვა სა­წე­ბელს. ვა­კე­თებ ასე­ვე მკვა­ხე ტყე­მალს, მწი­ფე უკურ­კო ტყე­მალს და ვი­ნა­ხავ ძვე­ლი წე­სით მა­რან­ში, თირ­ში (სა­ჭურ­ჭლე მი­წის შე­მად­გე­ნე­ლი ნა­წი­ლი). ლე­ჩხუ­მე­ლი დი­ა­სახ­ლი­სი - „აჯი­კის დე­დო­ფა­ლი“ „ლე­ჩხუ­მე­ლი დი­ა­სახ­ლის“ სა­ხე­ლი­თაც მიც­ნო­ბენ. ლე­ჩხუ­მუ­რი ძვე­ლი ჩა­ნა­წე­რე­ბის მი­ხედ­ვით, აღ­ვად­გი­ნე და ვამ­ზა­დებ ლე­ჩხუ­მურ სა­წებ­ლებს - წოს, ადე­სუ­ლას, რო­მე­ლიც შავი ადე­სი­სა და ბრო­წე­უ­ლის წვე­ნით მზად­დე­ბა. ძვე­ლი სამ­ზა­რე­უ­ლო­და­ნაა გა­ზა­ფხუ­ლის აჯი­კე­ბიც, რო­მელ­თა შე­სა­კაზ­მად იყე­ნე­ბენ ხმელ სა­კაზმს (სუ­ნე­ლებს) და ნი­გოზს. ზა­ფხუ­ლის აჯი­კას ნედლ აჯი­კას ვე­ძა­ხით და მისი მომ­ზა­დე­ბი­სას თით­ქმის ყვე­ლა ბოსტნე­ულს ვი­ყე­ნებთ, შე­მოდ­გო­მის აჯი­კა კი ნედ­ლი და ხმე­ლი სა­კაზ­მი­სა და ნიგვზის ერ­თობ­ლი­ო­ბაა...

გა­ზა­ფხულ­ზე, რო­დე­საც ახა­ლი ბოსტნე­უ­ლი ითე­სე­ბა, დი­ა­სახ­ლი­სე­ბი დარ­ჩე­ნილ მწვა­ნილს აი­ღებ­დნენ, ნიგვზით და მშრა­ლი წი­წა­კით შე­ა­ზა­ვებ­დნენ და თი­ხის ან ხის ჭურ­ჭელ­ში ინა­ხავ­დნენ. ეს სა­კაზ­მი გა­მო­ი­ყე­ნე­ბო­და რო­გორც ხორცთან, ისე - კარ­ტო­ფილ­თან, ჭყინტ ლო­ბი­ოს­თან. ლე­ჩხუ­მურ აჯი­კა­ში ნი­გო­ზი ლი­დე­რია. მე ეს ყვე­ლა­ფე­რი აღ­ვად­გი­ნე და ვამ­ზა­დებ. ლე­ჩხუ­მი მდი­და­რია ნიგვზით. ვხდი ნიგვზის ზეთ­საც, რო­მელ­საც სა­ლა­თებ­ში ვი­ყე­ნებ... ოჯახ­ში დიდი ხა­ნია, ვამ­ზა­დებთ ხალ­მის ყველ­საც, ანუ ყველს თი­ხის ჭურ­ჭელ­ში ვი­ნა­ხავთ. თი­ხის ჭურ­ჭელ­ში ვამწნი­ლებ მჟა­ვე­საც... დე­და­ჩე­მის დე­ი­დის­გან, სონა სა­ღი­ნა­ძის­გან ბევ­რი რამ ვის­წავ­ლე, ის 103 წლის გარ­და­იც­ვა­ლა.

სოფ­ლის ის­ტო­რია

ჩვე­ნი სოფ­ლის ის­ტო­რი­აც საკ­მა­ოდ ძვე­ლია. ნას­პე­რი ლა­მა­ზი სო­ფე­ლია, დიდი წარ­სუ­ლი­თა და ის­ტო­რი­ით, სა­დაც წარ­მარ­თუ­ლი ხა­ნის სა­ლო­ცა­ვია, ის­კე­ლი­ტა. აქვე აღ­მო­ჩე­ნი­ლია ძვ.წ. V-VII სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის არ­ქე­ო­ლო­გი­უ­რი არ­ტე­ფაქ­ტე­ბი (კა­ჟის ია­რა­ღე­ბი, კოლ­ხუ­რი კე­რა­მი­კა, კოლ­ხუ­რი ნა­მო­სახ­ლა­რი), აქ­ვეა უნი­კა­ლუ­რი ბუ­ნე­ბის ძეგლი - სეპ­ტა­რი­ე­ბის ველი, XIX სა­უ­კუ­ნის ღვთის­მშობ­ლის მი­ძი­ნე­ბის ტა­ძარს XII სა­უ­კუ­ნის სამ­რეკ­ლო აქვს...

მე­ა­მა­ყე­ბა, რომ ჩემს სო­ფელ­ში თე­სავ­დნენ ხორ­ბლის სა­ხელ­გან­თქმულ სა­ხე­ო­ბებს - მა­ხა­სა და ზან­დურს...

ად­გილს, სა­დაც ამ ჯი­შებს თე­სავ­დნენ, ნა­ზან­დუ­რებს ვე­ძა­ხით. ამი­ტომ აქ ვაგ­რო­ვებ ის­ტო­რი­ულ ცნო­ბებს მისი ის­ტო­რი­უ­ლი ძეგ­ლე­ბის შე­სა­ხებ, ასე­ვე ვაგ­რო­ვებ ლე­ჩხუ­მუ­რი სამ­ზა­რე­უ­ლოს რე­ცეპ­ტებს და აგრო­ფეს­ტი­ვალ­ზე ვა­ტა­რებ მას­ტერკლა­სებს და მისი პო­პუ­ლა­რი­ზა­ცი­ის მიზ­ნით, ოც­ნე­ბად მაქვს ეს ყვე­ლა­ფე­რი წიგ­ნა­დაც ვი­ხი­ლო.

სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი საქ­მე

ვხელ­მძღვა­ნე­ლობ და ვიბ­რძვი სოფ­ლის მო­სახ­ლე­ო­ბის მიგ­რა­ცი­ის შე­სა­ჩე­რებ­ლად, რად­გან მო­სახ­ლე­ო­ბის შემ­ცი­რე­ბა იმ „გუ­ლის“ სიკ­ვდი­ლია, რო­მელ­საც სკო­ლა ქვია... მიგ­რა­ცი­ის შე­სა­ჩე­რებ­ლად მე­წარ­მე­ო­ბის გან­ვი­თა­რე­ბა და ად­გილ­ზე ოჯა­ხის დი­ა­სახ­ლი­სე­ბის და­საქ­მე­ბაა სა­ჭი­რო. აქ საქ­მი­ა­ნო­ბამ ბევ­რი რამ და­მა­ნა­ხა, რა­მაც გა­და­მა­წყვე­ტი­ნა, სამი წლის წინ ჩავ­დგო­მო­დი არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას ფონდ „ტა­სოს,“ რომ­ლის სა­თე­მო მუ­შა­კი ვი­ყა­ვი და ამ ფონ­დის მი­ზა­ნი ჩვენს თემ­ში ქალ­თა ეკო­მი­კუ­რი გაძ­ლი­ე­რე­ბა იყო... წელს „ტა­სოს­თან“ ერ­თად თემ­ში „კო­ვიდ 19“ პან­დე­მი­ის დაძ­ლე­ვის მიზ­ნით, სულ 3 520 ლა­რის ღი­რე­ბუ­ლე­ბის ტვირ­თი შე­მო­ვი­ტა­ნეთ და ფონ­დის სა­ხე­ლით მარ­ტო­ხე­ლა მო­ხუ­ცებს და შშმ ოჯა­ხებს და­ვეხ­მა­რეთ“! ასე რომ, სო­ფე­ლი სა­მო­თხეა დე­და­მი­წა­ზე, ად­გი­ლი, რო­მე­ლიც ნე­ბის­მი­ერ დროს ადა­მი­ა­ნებს მძი­მე ყო­ფა­შიც უად­ვი­ლებს ცხოვ­რე­ბას, თუ კაცი ზარ­მა­ცი არ არის.