ში­ნა­გან საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტროს სა­გან­გე­ბო სი­ტუ­ა­ცი­ე­ბის მარ­თვის სამ­სა­ხუ­რის სტრუქ­ტუ­რუ­ლი რე­ფორ­მი­რე­ბის ფარ­გლებ­ში, მყვინ­თავ-მაშ­ვე­ლებს ხელ­ფა­სე­ბი 100 პრო­ცენ­ტით გა­ე­ზარ­დათ. ში­ნა­გან საქ­მე­თა მი­ნის­ტრის, ვახ­ტანგ გო­მე­ლა­უ­რის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბით, გან­სა­კუთ­რე­ბულ სი­ტუ­ა­ცი­ებ­ზე რე­ა­გი­რე­ბის მთა­ვარ სამ­მარ­თვე­ლო­ში, და­სავ­ლეთ და აღ­მო­სავ­ლეთ სა­ქარ­თვე­ლოს გან­ყო­ფი­ლე­ბე­ბი შე­იქ­მნა, რომ­ლებ­შიც მყვინ­თავ-მაშ­ვე­ლე­ბი გა­ერ­თი­ან­დე­ბი­ან.

უწყე­ბის ცნო­ბით, დე­ცენ­ტრა­ლი­ზა­ცია ხელს შე­უ­წყობს რე­ა­გი­რე­ბის ეფექ­ტუ­რო­ბის გაზ­რდას. აღ­ნიშ­ნუ­ლი სი­ახ­ლე მყვინ­თავ-მაშ­ვე­ლებს სა­გან­გე­ბო სი­ტუ­ა­ცი­ებ­ზე მარ­თვის სამ­სა­ხუ­რის უფ­როს­მა, თე­მურ მღებ­რიშ­ვილ­მა, სა­ხან­ძრო-სა­მაშ­ვე­ლო ძა­ლე­ბის უფ­როს და­ვით სუ­ხიშ­ვილ­თან და გან­სა­კუთ­რე­ბულ სი­ტუ­ა­ცი­ებ­ზე სწრა­ფი რე­ა­გი­რე­ბის სამ­მარ­თვე­ლოს უფ­როს ავთო თუ­თი­სან­თან ერ­თად გა­აც­ნო.

მყვინ­თა­ვი მაშ­ვე­ლის პრო­ფე­სი­ის ადა­მი­ანს, თა­ვი­სუფ­ლად შე­იძ­ლე­ბა ეწო­დოს რკი­ნის ნერ­ვე­ბის პატ­რო­ნი, რად­გან ის მა­შინ ერ­თვე­ბა საქ­მე­ში, რო­დე­საც ადა­მი­ა­ნის ცო­ცხლად გა­დარ­ჩე­ნის შან­სი, ფაქ­ტობ­რი­ვად, ნუ­ლის ტო­ლია. ის­ტო­რი­ე­ბი, რომ­ლებ­საც მყვინ­თა­ვი მაშ­ვე­ლე­ბი იხ­სე­ნე­ბენ, მათი სამ­სა­ხუ­რის რის­კებს კარ­გად წარ­მო­ა­ჩენს.

ვა­რა­ზი წო­წო­ნა­ვა, სწრა­ფი რე­ა­გი­რე­ბის სამ­მარ­თვე­ლოს უფ­რო­სი:

- ოცი წე­ლია ამ სამ­სა­ხურ­ში ვარ, უამ­რა­ვი მძი­მე საქ­მე მახ­სოვს, რო­მელ­თა შო­რი­საც არა­ერ­თი გა­მორ­ჩე­უ­ლად რთუ­ლი ამ­ბა­ვი იყო. ერთ-ერთი ასე­თი საქ­მეა, მიმ­დი­ნა­რე წლის მარ­ტში, ცა­გერ­ში მომ­ხდა­რი ტრა­გე­დია, რო­დე­საც ხი­დი­დან მან­ქა­ნა გა­და­ვარ­და და მდი­ნა­რის დი­ნე­ბამ, 6-კმი­ან არხში შე­ი­ტა­ნა. ღა­მის 3 სა­ა­თი იყო, შემ­თხვე­ვის ად­გი­ლას რომ მი­ვე­დით, მა­შინ­ვე ძებ­ნა და­ვი­წყეთ, ხალ­ხი გვე­ლო­დე­ბო­და. მაშ­ვე­ლე­ბის დახ­მა­რე­ბით, ერთი და­კარ­გუ­ლი ვი­პო­ვეთ და მე­ო­რეს ვე­ძებ­დით... პა­უ­ზაც არ გაგ­ვი­კე­თე­ბია, მე­ო­რე და­კარ­გუ­ლის ჭი­რი­სუ­ფა­ლიც იქ იყო და მო­უთ­მენ­ლად გვე­ლოდ­ნენ... ჩა­ვე­დი, მაგ­რამ ვერ ვი­პო­ვე, მაგ­რამ არც კი შეგ­ვის­ვე­ნია, ისე შე­ვე­დით იმ 6-კმი­ან არხში. იმ­დე­ნად ცი­ო­და, ყი­ნულს ვამ­ტვრევ­დით და ისე ჩავ­დი­ო­დით წყალ­ში, მე­ო­რე რომ გვე­პო­ვა. სამი დღე-ღამე ვე­ძებ­დით, ისე­თი სი­ცი­ვე იყო, არას­დროს და­მა­ვი­წყდე­ბა... მო­რიგ ჯერ­ზე რომ ჩა­ვე­დი, სულ რა­ღაც 15-წუ­თი­ა­ნი ძებ­ნის შემ­დეგ ვი­პო­ვე, - არ­ხის ბო­ლო­ში, და­გუ­ბე­ბა აქვს წყალს და იქ, კე­დელ­თან იყო. ასე, მო­სა­ყო­ლად ად­ვი­ლია, მაგ­რამ უძი­მე­სი საქ­მე იყო. დამ­ხმა­რე ძალა მო­დი­ო­და, რათა შე­ვეც­ვა­ლეთ, მაგ­რამ მე სულ იქ ვი­ყა­ვი...

- სად არის გა­მორ­ჩე­უ­ლად მძი­მე სა­მუ­შაო?

- მი­იჩ­ნე­ვა, რომ "ენ­გურ­ჰეს­ში" გა­და­ვარ­დნი­ლის პოვ­ნის­თვის გა­წე­უ­ლი შრო­მა უშე­დე­გოა, თუმ­ცა, გა­მი­მარ­თლა. წლე­ბის წინ, "ენ­გურ­ჰე­სის" კაშ­ხალ­ში გა­და­ვარ­და ადა­მი­ა­ნი - მე­ო­რე ნა­პი­რი­დან ტი­ვით შეშა გად­მოჰ­ქონ­დათ. რამ­დე­ნი­მე ადა­მი­ა­ნი იყო, ქარი ამო­ვარ­და, ტივი ამო­უტ­რი­ალ­დათ და წყალ­ში გა­დაც­ვივ­დნენ. ერთს ვე­ღარ პო­უ­ლობ­დნენ, და­ნარ­ჩე­ნე­ბი გა­დარ­ჩნენ... დაგ­ვი­რე­კეს და დახ­მა­რე­ბა გვთხო­ვეს. ზუგ­დი­დის სა­ხან­ძრო სამ­სა­ხუ­რის თა­ნამ­შრო­მელ­თან ერ­თად უნდა მე­მუ­შა­ვა. იმ დრო­ის­თვის უკვე საკ­მაო გა­მოც­დი­ლე­ბა მქონ­და და ვუ­თხა­რი - და­მო­უ­კი­დებ­ლად ვცდი-თქო, ვნა­ხოთ, რა გა­მო­მი­ვა-მეთ­ქი. ად­გი­ლობ­რი­ვი სამ­სა­ხუ­რის თა­ნამ­შრო­მელ­მა მი­თხრა, ენ­გუ­რის კაშ­ხალ­ში არა­ვის არას­დროს არა­ფე­რი უპო­ვია, თუ იპო­ვით, რა­ღაც სა­ოც­რე­ბა იქ­ნე­ბაო. იმ ხუთ­მა გა­დარ­ჩე­ნილ­მა მაჩ­ვე­ნა და­ახ­ლო­ე­ბი­თი ად­გი­ლი, სა­ი­და­ნაც წყალ­ში გა­დაც­ვივ­დნენ. გა­მიკ­ვირ­და, რად­გან თით­ქმის ნა­პირ­თან ყო­ფი­ლან გა­სუ­ლი. თურ­მე, "ენ­გურ­ჰეს­ში" ასე­თი სუ­რა­თია - ნა­პი­რი­დან 300 მეტრში 18 მეტ­რამ­დეა წყლის სიღ­რმე, ანუ რამ­დე­ნი­მე ნა­ბი­ჯში ძა­ლი­ან ღრმაა. ჩა­ვე­დი თუ არა, ძა­ლი­ან მალე, სულ რამ­დე­ნი­მე წუთ­ში ვი­პო­ვე და­კარ­გუ­ლი. არას­დროს და­მა­ვი­წყდე­ბა ჩემი ემო­ცია - ვყვი­რო­დი, ვი­პო­ვე-მეთ­ქი...

- ხელ­ფა­სი გა­გე­ზარ­დათ 100%-ით, ეს სტი­მუ­ლია?

- ძა­ლი­ან დიდი სტი­მუ­ლია, რად­გან ყვე­ლა ჩვენ­გა­ნის უკან ოჯა­ხე­ბი დგას და ძა­ლი­ან გაგ­ვი­ხარ­და იმის გა­გე­ბა, რომ თუ ადრე 1000 ლა­რამ­დე ჰქონ­და, ახლა მათი ხელ­ფა­სი 2000-მდე გა­ი­ზარ­და. თუმ­ცა, შე­და­რე­ბით და­ბა­ლი ანა­ზღა­უ­რე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, არას­დროს გავ­ჩე­რე­ბულ­ვართ და თავ­და­უ­ზო­გა­ვად ვა­კე­თებ­დით ჩვენს საქ­მეს. რო­დე­საც წყალ­ში გა­და­ვარ­დნი­ლი ადა­მი­ა­ნის ოჯა­ხის წევ­რი თვა­ლებ­ში გი­ყუ­რებს, რო­გორც მის მშვე­ლელს, თუნ­დაც ცხე­და­რი მა­ინც რომ უპო­ვო, იმ დროს ძნე­ლია სხვა რა­მე­ებ­ზე იფიქ­რო.

წყალ­ქვე­შა სა­ძი­ე­ბო ტექ­ნი­კა კი არა, ნა­ვიც კი არ გვქონ­და და მშე­ნებ­ლო­ბა­ზე სა­მუ­შაო ხელ­თათ­მა­ნე­ბი გვეც­ვა

მა­ხა­რე ბზე­კა­ლა­ვა, გან­სა­კუთ­რე­ბულ სი­ტუ­ა­ცი­ებ­ზე რე­ა­გი­რე­ბის მთა­ვა­რი სამ­მარ­თვე­ლოს, სწრა­ფი რე­ა­გი­რე­ბის სამ­მარ­თვე­ლოს აღ­მო­სავ­ლეთ სა­ქარ­თვე­ლოს გან­ყო­ფი­ლე­ბის უფ­რო­სი:

- და­ახ­ლო­ე­ბით 22 წე­ლია, მყვინ­თა­ვად ვმუ­შა­ობ. ამ ხნის გან­მავ­ლო­ბა­ში უამ­რა­ვი რამ გვი­ნა­ხავს და გა­დაგ­ვი­ტა­ნია. ად­რე­ულ წლებ­ში, მხო­ლოდ სა­სუნ­თქი აპა­რა­ტი გვქონ­და, გა­ყი­ნულ წყალ­ში ნა­ხევ­რად შიშ­ვლე­ბი ჩავ­დი­ო­დით და თერ­მო­ი­ზო­ლი­რე­ბუ­ლი სა­მო­სის შიგ­ნით შა­ლის ტან­საც­მელს, მა­ტყლის წინ­დებ­სა და უამ­რავ თბილ ტან­საც­მელს ვიც­ვამ­დით. მა­შინ მყვინ­თა­ვე­ბის საკ­მა­რი­სი რა­ო­დე­ნო­ბაც არ გვყავ­და, უბე­დუ­რი შემ­თხვე­ვე­ბი კი უფრო მეტი ხდე­ბო­და და გა­და­ქან­ცუ­ლე­ბი ვი­ყა­ვით. ეკი­პი­რე­ბა­ზე რომ არა­ფე­რი ვთქვა, ამ­ხე­ლა გა­მოც­დი­ლე­ბაც არ გვქონ­და, ახლა სა­ერ­თა­შო­რი­სო სერ­თი­ფი­კა­ტე­ბი გვაქვს, მა­შინ ღია წყლებ­ში მყვინ­თა­ვის სერ­თი­ფი­კა­ტი გვქონ­და, ისე ვმუ­შა­ობ­დით, ყვე­ლა­ნა­ირ ნორ­მას ვარ­ღვევ­დით, თუმ­ცა, სი­ტუ­ა­ცია ითხოვ­და და მა­ინც ვმუ­შა­ობ­დით. და­ღუ­პუ­ლი ადა­მი­ა­ნის ძებ­ნის თხოვ­ნით მო­სულ ადა­მი­ანს ძნე­ლია, უარი უთხრა, რად­გან ადა­მი­ა­ნუ­რი ფაქ­ტო­რი ძა­ლი­ან დი­დია. არა­და, წყალ­ქვე­შა სა­ძი­ე­ბო ტექ­ნი­კა კი არა, ნა­ვიც კი არ გვქონ­და და მშე­ნებ­ლო­ბა­ზე სა­მუ­შაო ხელ­თათ­მა­ნე­ბი გვეც­ვა. თუმ­ცა, ისე­თი უფ­რო­სი გვყავ­და, ელ­გუ­ჯა ჯამ­რიშ­ვი­ლი, შე­სა­ნიშ­ნა­ვი ადა­მი­ა­ნი, რო­მე­ლიც მუ­დამ ცდი­ლობ­და, თა­ვი­სი შე­საძ­ლებ­ლო­ბის ფარ­გლებ­ში, რო­გორ­მე ჩვე­ნი პი­რო­ბე­ბი გა­ე­უმ­ჯო­ბე­სე­ბი­ნა, რათა მუ­შა­ო­ბის პრო­ცეს­ში ჯან­მრთე­ლო­ბა არ დაგვზი­ა­ნე­ბო­და.

- პირ­ვე­ლი გა­მო­ძა­ხე­ბა გახ­სოვთ?

- დიახ, აჭა­რე­ლი ბიჭი იყო მტკვარ­ში გა­და­ვარ­დნი­ლი, გვა­რიც კი მახ­სოვს, ხიმ­ში­აშ­ვი­ლი. ძა­ლი­ან ცი­ო­და, თან ღა­მის 2 სა­ათ­ზე და­ვი­წყეთ ძებ­ნა და რამ­დე­ნი­მე­სა­ა­თი­ა­ნი მუ­შა­ო­ბის შემ­დეგ ამო­ვიყ­ვა­ნეთ. ღამე ისე­დაც რთუ­ლია მუ­შა­ო­ბა, მით უფრო, რომ მდი­ნა­რე­ში ისე ბნე­ლა, თვალ­თან მი­ტა­ნი­ლი თითი არ ჩანს. ამას ემა­ტე­ბა, ის, რომ და­ზღვე­ვა ვერ გა­კონ­ტრო­ლებს, ჩვენ რომ თო­კით გვაქვს კო­მუ­ნა­კი­ცია, სხვა­დას­ხვა რა­ო­დე­ნო­ბის ჩა­მო­ქაჩ­ვა, სხვა­დას­ხვა რა­მეს ნიშ­ნავს. კი­დევ, სიღ­რმე­ში მუ­შა­ო­ბი­სას, ადა­მი­ანს აზ­როვ­ნე­ბა უნელ­დე­ბა და შე­საძ­ლოა, ისე­თი რამ გა­ა­კე­თოს, რაც სრუ­ლი­ად არ არის გათ­ვლი­ლი.

წინა წლებ­ში, ხა­რის­ხი­ა­ნი სიღ­რმის სა­ზო­მიც კი არ გვქონ­და, რაც მუ­შა­ო­ბის პრო­ცეს­ში, ბევრ პრობ­ლე­მას გვიქ­მნი­და. ახლა ხან­და­ხან ვფიქ­რობ, რა­ტომ ავირ­ჩიე ეს გზა, მა­შინ, რო­დე­საც მუ­შა­ო­ბა ძა­ლი­ან სა­რის­კო იყო, ალ­ბათ იმი­ტომ, რომ არას­დროს მე­ში­ნო­და სირ­თუ­ლე­ე­ბის, არც წყლის და მიც­ვა­ლე­ბუ­ლის შიში მქონ­და, თო­რემ აქამ­დე უამ­რავ­ჯერ და­ვა­ნე­ბებ­დი თავს.

მქო­ნია შემ­თხვე­ვა, რომ სა­სუნ­თქი აპა­რა­ტი პირ­ში ჩამ­ყინ­ვია. გა­ყი­ნუ­ლი ტბის წყალ­ში 8 სა­ა­თი ვე­ძებ­დით ადა­მი­ანს და ფი­ზი­კუ­რად გა­უ­საძ­ლი­სი პი­რო­ბე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, მა­ინც ვი­პო­ვეთ

- დამ­წყე­ბებს რა სირ­თუ­ლე­ე­ბის გა­და­ლახ­ვა უწევთ?

- უამ­რა­ვი რა­მის, მო­რევ­ში მო­ყო­ლი­სას ორი­ენ­ტა­ცი­ას კარ­გა­ვენ, რად­გან ის თი­თის­ტა­რი­ვით გატ­რი­ა­ლებს. ამას ემა­ტე­ბა, ის, რომ რო­დე­საც ხილ­ვა­დო­ბა არ არის, ამ სი­ტუ­ა­ცი­ა­ში მუ­შა­ო­ბა სა­სი­ცო­ცხლოდ სა­რის­კოა. მქო­ნია შემ­თხვე­ვა, რომ სა­სუნ­თქი აპა­რა­ტი პირ­ში ჩამ­ყინ­ვია. გა­ყი­ნუ­ლი ტბის წყალ­ში 8 სა­ა­თი ვე­ძებ­დით ადა­მი­ანს და ფი­ზი­კუ­რად გა­უ­საძ­ლი­სი პი­რო­ბე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, მა­ინც ვი­პო­ვეთ. შემ­დეგ, დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში სი­ტუ­ა­ცია და­ლაგ­და და გა­მოს­წორ­და. ხელ­ფა­სე­ბის მო­მა­ტე­ბა ძა­ლი­ან დიდი სტი­მუ­ლი იყო ჩვენ­თვის, რად­გან ეს არის საქ­მე, რო­მე­ლიც უდი­დეს ფსი­ქო­ლო­გი­ურ დატ­ვირ­თვას მო­ი­თხოვს. სახ­ლი­დან საქ­მე­ზე გა­მო­სუ­ლი მყვინ­თა­ვი იმა­ზე არ უნდა ფიქ­რობ­დეს, რომ ოჯახ­ში მა­ტე­რი­ა­ლურ პრობ­ლე­მებს ვერ აგ­ვა­რებს, არა­და, ლა­მის ყო­ველ­დღე სიკ­ვდილს თვა­ლებ­ში უყუ­რებს. გარ­და ამი­სა, ახალ თა­ო­ბა­საც უნდა ჰქონ­დეს და უღირ­დეს ამ სა­რის­კო საქ­მის შეს­წავ­ლა. არც ერთი ღო­ნის­ძი­ე­ბა, სამ­თო იქ­ნე­ბო­და თუ წყალ­ზე სა­მაშ­ვე­ლო, არას­დროს ჩაგ­ვიგ­დია იმი­ტომ, რომ და­ბა­ლი ანა­ზღა­უ­რე­ბა გვქონ­და, თუმ­ცა, რა თქმა უნდა, პი­რო­ბე­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბა და­მა­ტე­ბით სტი­მუ­ლია.

ხელ­ფა­სე­ბის მო­მა­ტე­ბა ძა­ლი­ან დიდი სტი­მუ­ლი იყო ჩვენ­თვის, რად­გან ეს არის საქ­მე, რო­მე­ლიც უდი­დეს ფსი­ქო­ლო­გი­ურ დატ­ვირ­თვას მო­ი­თხოვს. სახ­ლი­დან საქ­მე­ზე გა­მო­სუ­ლი მყვინ­თა­ვი იმა­ზე არ უნდა ფიქ­რობ­დეს, რომ ოჯახ­ში მა­ტე­რი­ა­ლურ პრობ­ლე­მებს ვერ აგ­ვა­რებს, არა­და, ლა­მის ყო­ველ­დღე სიკ­ვდილს თვა­ლებ­ში უყუ­რებს

- ახალ თა­ო­ბა­ში რამ­დე­ნად შე­ი­ნიშ­ნე­ბა ამ საქ­მის მი­მართ ინ­ტე­რე­სი?

- ძა­ლი­ან დი­დია, მო­ტი­ვი­რე­ბუ­ლი ახალ­გაზ­რდე­ბი მო­დი­ან. მე ძი­რი­თა­დად, რთულ საქ­მე­ებ­ზე მი­წევს გას­ვლა და დამ­წყე­ბე­ბიც თან მყავს, რომ­ლე­ბიც თვა­ლებ­სა და ხე­ლებ­ში მი­ყუ­რე­ბენ, რომ ყვე­ლა­ფე­რი აით­ვი­სონ.