"შეიძლება, სისხლის შედედებაზე მოქმედი მედიკამენტები გამოვიყენოთ..." - რა ცვლილებები იგეგმება კორონავირუსის მკურნალობის ქართულ პროტოკოლში?

კორონავირუსის სამკურნალო მედიკამენტების ეფექტურობის შესახებ ყოველდღიურად ახალ-ახალი ინფორმაციები ვრცელდება. იკვეთება მკურნალობის ცალკეული ტენდენციები და ინოვაციური მეთოდები.

28 აპრილს თენგიზ ცერცვაძემ განაცხადა, რომ ქართულ კლინიკებს COVID-19-ის მკურნალობაში მნიშვნელოვანი გამოცდილილება დაუგროვდათ, რის გამოც გაიდლაინში ცვლილებები შევა.

როდის და რა ცვლილებები შევა კორონავირუსის მკურნალობის ქართულ პროტოკოლში? - ამ საკითხთან დაკავშირებით AMBEBI.GE ინფექციური საავადმყოფოს ბოქსირებული განყოფილების ხელმძღვანელს, ინფექციონისტ მარინა ენდელაძეს ესაუბრა:

- ჯერჯერობით, უმოკლეს ვადაში, პროტოკოლში ცვლილებები არ შევა. თუმცა ჩვენ უკვე დაგვიგროვდა მნიშვნელოვანი გამოცდილება კორონავირუსის მკურნალობაში და ცვლილებები, რა თქმა უნდა, იქნება. მე ახლა კონკრეტულ ვადას ვერ გეტყვით, როდის შეიძლება, რომ მკურნალობის პროტოკოლი შეიცვალოს. რაც მთავარია, პლანქველინი აუცილებლად დარჩება, რადგან მას ძალიან კარგი შედეგები აქვს როგორც საქართველოში, ისე მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში.

ამ ბოლო დროს განსაკუთრებით აქტიური მსჯელობა ამ მედიკამენტის ირგვლივაა. სიახლე ისაა, რომ მაგალითად, შვეიცარიამ დაიწყო კვლევა იმაზე, რომ შესაძლოა პლანქველინი ვირუსის არამხოლოდ მკურნალობისთვის, არამედ პრევენციისთვისაც აღმოჩნდეს ეფექტური. თუმცა ჩვენ პროფილაქტიკისთვის იგი არ მოგვიხმარია. ვუნიშნავდით საშუალო და მძიმე პაციენტებს, ისიც ყველას - არა, მხოლოდ შესაბამისი ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული კვლევების საფუძველზე. პაციენტებს მას ვაძლევთ მინიმალური ვადებით და არა დიდი დროით. პროტოკოლში ცვლილება იმ შემთხვევაშიც შევა, თუ შეიქმნება ახალი ანტივირუსული მედიკამენტი და დამტკიცდა.

ამ ეტაპზე საუბარია იმაზე, რომ შეიძლება, გამოყენებული იქნეს სისხლის შედედებაზე მოქმედი მედიკამენტები... ვირუსი, ზოგადად, აზიანებს სისხლის შემდედებელ სისტემას

ამიტომ ასეთი მედიკამენტები შესაძლოა იქნეს ჩართული მკურნალობაში. საუბარია იმაზეც, რომ ჩატარდეს პლაზმაფერეზი - სისხლის გაწმენდით მკურნალობა. ანუ ვირუსის მოქმედების დროს გამოყოფილი მავნე ნივთიერებებისგან სისხლის გაწმენდა. ჩვენ ასევე ვმუშაობთ გამოჯანმრთელებულთა პლაზმის გადასხმის მეთოდით მკურნალობაზეც და ა.შ. მაგრამ დღეს და ხვალ ეს ცვლილებები პროტოკოლში ვერ შევა.

- რომელია ქართული პროტოკოლით ამ ეტაპზე კორონავირუსის მკურნალობაში წამყვანი მედიკამენტი? პლანქველინი?

- არა! რა თქმა უნდა, არა! და ძალიან დასანანია, რომ ზოგიერთი მედიასაშუალებით ასე შეზღუდულად და არასწორად ვრცელდება ინფორმაციები. გვყოლია პაციენტები, რომლებთანაც პლანქველინი საერთოდ არ გამოგვიყენებია და მიგვიცია სხვა ძლიერი ანტივირუსული მედიკამენტები. გამოვიყენეთ ძალიან რთული მედიკამენტი, რომელიც შეიცავს ანტისხეულებს და ძალიან დიდი ძალისხმევა მივმართეთ იმაზე, რომ გვერდითი ეფექტი არ ჰქონოდა.

ამ მედიკამენტით, რომლის დასახელება არ მგონია მკითხველისთვის მნიშვნელოვანი, ჩვენ გადავარჩინეთ 41 წლის პაციენტი. მას უმძიმესი პნევმონია ჰქონდა. ასე რომ მხოლოდ პლანქველინით არ ვმუშაობთ და რატომ კეთდება განსაკუთრებული აქცენტი პლანქველინზე და თანაც ნეგატიურ ჭრილში ზოგიერთი ტელევიზიის მიერ, გასაგებია. ეს აშკარად პოლიტიკურ მიზანს ემსახურება.

- რას გულისხმობთ? რატომ დაიწყო პოლემიკა პლანქველინზე?

- პლანქველინს აქვს თავისი ბევრი გვერდითი მოქმედება, მაგრამ ჩვენი დაკვირვებით ჯერ არცერთ პაციენტზე არ მოუტანია ზიანი. რაც იმას ნიშნავს, რომ ჩვენ მას სწორად ვუნიშნავთ, ხოლო წამლის მიღების პროცესში კი ინტენსიურად ვაკვირდებით, როგორ მიმდინარეობს პროცესი. შეიძლება იმის თქმაც, რომ ეს წამალი რომ არ გამოგვეყენებინა ისედაც გამოჯანმრთელდებოდნენ ეს პაციენტები, თუმცა ჩვენ გულხელდაკრეფილი ვერ ვისხდებოდით და ფაქტია, ამ წამალმა გაამართლა, რადგან გვყავს უამრავი განკურნებული პაციენტი.

რაც შეხება პოლემიკას, იგი ახლა არსებულ ყველა წამალზე არსებობს. ჩვენ ვისმენთ ურთიერთგამომრიცხავ მოსაზრებებს სხვადასხვა მედიკამნტებზე. კლინიკები სხვადასხვა მედიკამენტს იყენებენ და ამის საქმის კურსში ყოველთვის უნდა იყოს პაციენტი. "რემდისივირსაც" ძალიან იმედის თვალით უყურებდნენ, მაგრამ ამ წამალზეც წამოვიდა ნეგატიური და უიმედო მოსაზრებები. მიუხედავად ამისა, ამ მედიკამენტით კვლავ მკურნალობენ პაციენტებს. მასზე კვლევები ჯერ არ დასრულებულა, რეალურად არის თუ არა შედეგიანი რამდენიმე თვეში გვეცოდინება. რაც შეეხება ქართულ პოლემიკას პლანქველინზე, ერთ ექიმს, ზურა გურულს, როგორც ჩანს, უნდოდა, პოლიტიკურ ჭრილში ამ საკითხის განხილვა. ექიმებს შორის პოლემიკა მოსულა და კარგიცაა, მაგრამ ეს არ არის სატელევიზიო განხილვის თემა.

ძალიან არაეთიკური იყო პლანქველინზე ასე საუბარი, რადგან ადამიანებმა მიიღეს ეს მედიკამენტი და მათ ფსიქიკაზე ძალიან ნეგატიურად აისახებოდა ასეთი საუბარი. გარდა ამისა, ეს ექიმი ამბობდა, რომ იზოლატორებში აძლევენ პლანქველინს ადამიანებსო, რაც არასწორია. ეს იყო აბოლუტურად ცრუ და არაეთიკური ინფორმაცია. აშკარად პოლიტიკური მიზნით გაკეთებული. ჩვენ ძალიან ნაწყენები ვართ ექიმები ამ პროცესებით, ეს არ იყო სატელევიზიო განხილვის საკითხი და აშკარად ემსახურებოდა დისკრედიტაციას.

- კიდევ ერთხელ რომ განვუმარტოთ მკითხველს, რა წამლებით მკურნალობთ კორონავირუსით ინფიცირებულ მსუბუქ, საშუალო, მძიმე და კრიტიკულ პაციენტებს?

- მსუბუქ პაციენტებს მკურნალობა საერთოდ არ სჭირდებათ. მათთან ჩვენ ძირითადად დაკვირვებებს ვაწარმოებთ. რაც შეეხება გართულებულ მდგომარეობას, როდესაც უკვე პნევმონია გვაქვს სახეზე, ამ შემთხვევაში ინიშნება ანტიბიოტიკები. მძიმე პაციენტებში ჩვენ ვიყენებთ პლანქველინს და ასევე სხვა ანტივირუსულ მედიკამენტებს. როგორც იცით, ამ ეტაპზე, მხოლოდ სიმპტომურად ვმურნალობთ, რადგან არ არსებობს მედიკამენტი პათოგენეზურად სამკურნალოდ. რაც შეეხება კრიტიკულ პაციენტებს, იქ უკვე ერთვება ჟანგბადით მკურნალობა. თავდაპირველად ჩვეულებრივი მეთოდით მიდის, შემდეგ კი მდგომარეობის მიხედვით ირჩევა ჟანგბადის მხარდაჭერის მეთოდები. ეს ცოტა რთული საკითხია და ძნელია ფართე საზოგადოებისთვის ახსნა.

საერთო ჯამში, ყველაზე მთავარი ის არის, რომ მკურნალობის დანიშვნას წინ უძღვის სერიოზული კვლევები და აზრთა შეჯერება. დღის მანძილზე ორჯერ ტარდება კონსილიუმი და თითოეული ავადმყოფის რადიოლოგიური კვლევა და ანალიზები განიხილება. მხოლოდ ამის შემდეგ წყდება, ვისთან რა მკურნალობის გზა იქნება გამართლებული.