"ეს სასოწარკვეთილი გზავნილი არ ჩავუბეჭდოთ ახალგაზრდებს ცნობიერებაში" - რატომ მოუწოდებს ფსიქოლოგი საზოგადოებას სიფრთხილისკენ

15 წლის ლუკა სირაძის გარდაცვალებამ საზოგადოება შეძრა.

მოზარდმა "მწვანე სკოლასთან" დაკავშირებული ინციდენტის და პოლიციაში დაკითხვის შემდეგ თვითმკვლელობა სცადა და ის იაშვილის სახელობის ბავშვთა ცენტრალურ საავადმყოფოში მძიმე მდგომარეობაში, მართვით სუნთქვაზე ერთი კვირის განმავლობაში იმყოფებოდა.

გამოძიება, რომლის ფარგლებშიც სირაძე დაკითხეს, 10 დეკემბერს "მწვანე სკოლის" შიდა და გარე ტერიტორიაზე გაკეთებული წარწერების ფაქტთან დაკავშირებით დაიწყო.

სახალხო დამცველის აპარატის ცნობით, საქმის გამომძიებლები ლუკასგან აღიარებითი ჩვენების მიღებას მასზე ზეწოლის მოხდენის გზით ცდილობდნენ. თუმცა, როგორც ცნობილია ლუკას აღიარებითი ჩვენება არ მიუცია და უცნობია, ნამდვილად მან დაწერა თუ არა სკოლის კედელზე ფრაზა - "ამ ცხოვრების დედაც".

მომხდარს საზოგადოების მწვავე რეაქცია მოჰყვა. ადამიანები "ფეისბუქზე“ მოზარდის ფოტოებს აზიარებენ ჰეშთეგით #ამცხოვრებისდედაც. ასევე თბილისსა და რეგიონებში სხვადასხვა შენობებზე, გზის სავალ ნაწილზე იმავე შინაარსის წარწერები გაჩნდა.

ფსიქოლოგებისგან არაერთხელ მოგვისმენია, რომ როდესაც სუიციდის, ან სუიციდის მცდელობის შემთხვევა საზოგადოებაში ტირაჟირდება, შესაძლოა, სხვა ადამიანებში მიმბაძველობის სურვილი გაჩნდეს.

ფსიქოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი ჯანა ჯავახიშვილი AMBEBI.GE-სთან ინტერვიუში საუბრობს იმაზე, თუ რატომ არ უნდა ჩავუბეჭდოთ ეს სასოწარკვეთილი გზავნილი ახალგაზრდებს ცნობიერებაში:

"ლუკა სირაძის დაღუპვა სიმბოლოა ჩვენი საზოგადოების პრობლემებისა და კრიზისის. ბევრი ბავშვია დაუცველი, ზოგადად, ადამიანია დაუცველი ჩვენს სახელმწიფოში. თითქოს შევეჩვიეთ უკვე და აღარ გვიკვირს სიკვდილი. აღარ გვიკვირს ძალადობა. აღარ გვიკვირს ძალადობის შემდგომ დაუსჯელობა. აღარ გვიკვირს გულგრილობა.

გავიხსენოთ მუშები, რომლებიც რეგულარულად იღუპებიან მშენებლობებზე და საზოგადოება უკვე გახდა განურჩეველი მათი სიკვდილის მიმართ. რაღაც ხმაური ატყდება ტრაგედიის დღეს, მერე გვავიწყდება და არაფერი იცვლება, არაფერს ვცვლით. არ ვცდილობთ, რომ შრომის დროს ადამიანი იყოს დაცული და არ გრძნობდეს თავს ომში.

ასეთი რამ არ უნდა დაგვემართოს ლუკას შემთხვევაში, უნდა გამოვფხიზლდეთ და ალბათ ამიტომაა, რომ მოზარდის ფრაზას ცხოვრების ამაოებაზე, თუ სუიციდზე ახლა კამპანიასავით იყენებენ მისი სიკვდილით შეძრწუნებული ადამიანები, ზრდასრულებიცა და ახალგაზრდებიც. მაგრამ ალბათ, იმაზეც უნდა დავფიქრდეთ, რომ ეს სასოწარკვეთილი გზავნილი, არ ჩავუბეჭდოთ ახალგაზრდებს ცნობიერებაში. პრობლემის გადაჭრაზე ვიზრუნოთ, ეს უნდა იყოს პასუხი ამ ტრაგედიაზე.

მოზარდი ემსხვერპლა გულგრილობას, უსამართლობას, იმას, თუ რა მაგალითს ვაძლევთ ჩვენ - ზრდასრულები. ზრდასრულთა სამყაროში ძალადობრივი ურთიერთობებია, რომელიც ტირაჟირებულია ყველა დონეზე, გინდა პარლამენტში შევიხედოთ, გინდა საკრებულოში, გინდა სკოლებში - სადაც ყველაზე დიდი პრობლემა არა მოსწავლეებს შორის, არამედ მასწავლებლებსა და მოსწავლეებს შორისაა; გინდა სოციალურ ქსელებში შევიხედოთ - ყველგან ურთიერთბრალდებები, შეუწყნარებლობა და აგრესიაა.

ბავშვებიც ამას ხედავენ, ამას სწავლობენ. აქედან გამომდინარე იყო, სავარაუდოდ, მოზარდის საქციელიც (თუ ეს მან დატოვა წარწერები სკოლის კედლებზე) - მას არაფერი ისეთი არ გაუკეთებია, რასაც ყოველდღე არ აჩვენებს ზრდასრულთა ის სასტიკი სამყარო, რომელიც ჩვენ შევქმენით. პასუხად მიიღო კვლავ ის, რაც ჩვეულია ჩვენი საზოგადოებისთვის - გულგრილობა და ძალადობა.

მისი ოჯახი გლოვობს და ოჯახთან ერთად მთელი საზოგადოება გლოვობს, რომელიც, სავარაუდოდ, საკუთარ ბრალეულობასა, თუ უსუსურობას განიცდის. შეიძლება ვიღაც ამბობს, რომ ეს "ქართული ოცნების“ ბრალია, ვიღაცა „ნაციონალებს“ აბრალებს, მაგრამ ამის უკანაც ადამიანებში საკუთარი ბრალეულობის განცდაა, საკუთარი წილი პასუხისმგებლობისგან გაქცევის ინსტინქტი.

ურთიერთბრალდებებისა და პოლიტიკური მანიპულაციების მოდუსიდან უნდა გამოვიდეთ, ვაღიაროთ ჩვენი წვლილი პასუხისმგებლობა და ვიმუშავოთ ცვლილებებზე

ასეთი უბედურება რომ მოხდება, საზოგადოებამ უნდა იგლოვოს, საზოგადოებას ვერ ეტყვი, რომ არ დაილაპარაკოს ლუკაზე, არ დაწეროს მის შესახებ, არ გააზიაროს მისი ფოტო. მაგრამ გლოვა მარტო ტირილი არ არის - ის იმის გააზრებაც არის, თუ როგორ მოხდა ის, რაც მოხდა და იმაზე დაფიქრებაც არის, თუ რა შევცვალოთ, რომ მომავალში ასეთი რამ აღარ განმეორდეს, რომ სხვა ახალგაზრდები არ ჩავტოვოთ სასოწარკვეთილების მდგომარეობაში.

სამი ასპექტი აქვს პრობლემას:

1. დანაშაული, რომელიც მოხდა მოზარდის მიმართ - თვითმკვლელობამდე მიყვანა და შესაბამისად, უსამართლობა, უნდა აღმოიფხვრას, დამნაშავეები უნდა სამართლიანად დაისაჯონ - ეს არის მომავალში ამგვარი ტრაგედიის თავიდან აცილების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გზა. სიტუაცია უნდა შეიცვალოს. როდემდე უნდა იყოს პოლიცია თუ სახელმწიფო საფრთხე, იმის ნაცვლად, რომ მოქალაქეებს იცავდეს?!

2. მომხდარი უბედურების გამოგლოვება მხოლოდ ტირილს არ გულისხმობს - ეს გულისხმობს სიტუაციის გააზრებას, გაკვეთილების გამოტანას საზოგადოების ყველა დონეზე და დაღუპული ლუკა სირაძის სახელზე იმაზე ზრუნვას, რომ მომავალში სხვა მოზარდები ამგვარ პრობლემებს არ ემსხვერპლონ.

3. ამ უბედურებაზე ისე უნდა ვიმსჯელოთ, რომ თვითმკვლელობის გაშუქების მედია სტანდარტები არ დაირღვეს - და არა მხოლოდ მედია საშუალებების მხრიდან: დღეს ყველა "ჟურნალისტი“ ვართ, ვინც სოციალურ ქსელებში რაიმეს აზიარებს" - ამბობს ჯანა ჯავახიშვილი AMBEBI.GE-სთან საუბარში და იმ მთავარ პრობლემაზეც ამახვილებს ყურადღებას, რომელმაც ასეთ მძიმე შედეგამდე მიიყვანა საზოგადოება.

"ძალადობას ვამართლებთ, ძალადობას ვიწყნარებთ და თავად ვძალადობთ - აი ეს არის ჩვენი საზოგადოების მთავარი პრობლემა. ამ ბიჭუნას მეტი კი არაფერი გაუკეთებია, თუ არა ის, რასაც ხედავდა ყოველდღე ქუჩაში, სკოლაში და არ დავინდეთ იმის გამო, რასაც თვითონვე ვასწავლით და ვაკეთებთ და თან ისიც არ ვიცით, ნამდვილად მან გააკეთა თუ არა.

ასევე, დაუსჯელობის სინდრომია ქვეყანაში. შემთხვევები, სადაც პოლიციის მხრიდან იყო ძალადობა, სრულყოფილად გამოძიებული არ არის და დამნაშავეები დასჯილები არ არიან.

ამავდროულად, როცა ჩვენ, ჩვენი ოჯახის წევრს არ ეხება, ძალადობას ვამართლებთ და თავადაც ვძალადობთ. ცვლილებები ჩვენი თავიდან დავიწყოთ“, - ამბობს ჯანა ჯავახიშვილი.