პოლიტიკა
საზოგადოება
მსოფლიო

3

ივნისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

4 ივნისი, ოთხშაბათი, მთვარის მეცხრე დღე დაიწყება 14:30-ზე, მთვარე სასწორში გადავა 17:41-ზე – დღის ენერგია უარყოფითად მოქმედებს ადამიანებზე. პროვოკაციების დღეა, უფრთხილდით მოტყუებას და ცდუნებებს, იყავით მოკრძალებული. ცოტა დაისვენეთ, აღიდგინეთ ძალა. მოუფრთხილდით პირად ნივთებს. იყავით თავშეკავებული და ტოლერანტული სამსახურში, კომუნიკაციაში, ეცადეთ არავის ანაწყენოთ. არ მიიღოთ მონაწილეობა სარისკო საქმიანობაში. არ არის რეკომენდებული ბიზნესის დაწყება, პრეზენტაციებსა და გასართობ ღონისძიებებზე დასწრება, ხელშეკრულებების გაფორმება. საბუთების შედგენა. აქტიური ორგანოებია: თირკმელები, შარდის ბუშტი, გამომყოფი სისტემა.
სამხედრო
სამართალი
სპორტი
კულტურა/შოუბიზნესი
მოზაიკა
კონფლიქტები
მეცნიერება
Faceამბები
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
ფინეთის "საგანმათლებლო სასწაული" და მოსწავლეები უმაღლესი შედეგებით - რა უნდა გადმოვიღოთ ფინური სკოლებიდან?
ფინეთის "საგანმათლებლო სასწაული" და მოსწავლეები უმაღლესი შედეგებით - რა უნდა გადმოვიღოთ ფინური სკოლებიდან?

ფი­ნე­თის გა­ნათ­ლე­ბის სის­ტე­მა მსოფ­ლიო მას­შტა­ბით ყვე­ლა­ზე წარ­მა­ტე­ბუ­ლად მი­იჩ­ნე­ვა. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ ქვე­ყა­ნა რე­ი­ტინ­გის სა­თა­ვე­ში ბოლო 40 წე­ლია, იკა­ვებს პო­ზი­ცი­ებს. ეს, რა თქმა უნდა, გა­ნათ­ლე­ბის ძი­რე­უ­ლი რე­ფორ­მე­ბის შე­დე­გია, რაც მრა­ვალ ქვე­ყა­ნა­ში ახლა ინერ­გე­ბა. შე­სა­ბა­მი­სად, შემ­თხვე­ვი­თი არაა, სკო­ლე­ბი თუ უნი­ვერ­სი­ტე­ტე­ბი სა­მო­თხეს რომ წარ­მო­ად­გე­ნენ რო­გორც მოს­წავ­ლე­ე­ბის­თვის, ასე­ვე მას­წავ­ლებ­ლე­ბის­თვი­საც.

რო­გორ ახერ­ხე­ბენ ფი­ნე­ლი ახალ­გაზ­რდე­ბი, რომ სკო­ლა­ში ცოტა დროს ატა­რე­ბენ, სახ­ლში ნაკ­ლე­ბი და­ვა­ლე­ბა აქვთ და მა­ინც მსოფ­ლი­ო­ში ერთ-ერთ სა­უ­კე­თე­სო შე­დეგს აღ­წე­ვენ?

ეს კი­თხვა დიდი ხა­ნია აწუ­ხებთ იმ იდე­ო­ლო­გი­ის მიმ­დევ­რებს, რომ­ლე­ბიც მი­იჩ­ნე­ვენ, რომ ბავ­შვებ­მა მაქ­სი­მა­ლუ­რად მეტი უნდა იმე­ცა­დი­ნონ სკო­ლა­სა თუ სახ­ლში.

ეკო­ნო­მი­კუ­რი თა­ნამ­შრომ­ლო­ბი­სა და გან­ვი­თა­რე­ბის ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­ში (OECD) ამ­ბო­ბენ, რომ მარ­თლაც სა­ო­ცა­რია, თუ რო­გორ ახერ­ხე­ბენ ასე­თი წარ­მა­ტე­ბის მიღ­წე­ვას ფი­ნე­ლი ახალ­გაზ­რდე­ბი, რომ­ლე­ბიც ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის სხვა წევ­რი ქვეყ­ნე­ბის (OECD 35 ქვე­ყა­ნას აერ­თი­ა­ნებს) მოს­წავ­ლე­ებ­თან შე­და­რე­ბით, ყვე­ლა­ზე ნაკ­ლებ დროს ატა­რე­ბენ სკო­ლებ­ში.

ფი­ნეთ­ში სა­ზა­ფხუ­ლო არ­და­დე­გე­ბი უფრო ხან­გრძლი­ვია, ვიდ­რე სხვა ქვეყ­ნებ­ში. მა­გა­ლი­თად, დიდ ბრი­ტა­ნეთ­ში მოს­წავ­ლე­ე­ბი შუა ივ­ლი­სამ­დე სწავ­ლო­ბენ, ფი­ნეთ­ში დას­ვე­ნე­ბა 10-11 კვი­რა გრძელ­დე­ბა. მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ის ფაქ­ტიც, რომ ფი­ნე­ლი ბავ­შვე­ბი სკო­ლა­ში სწავ­ლას 7 წლის ასაკ­ში იწყე­ბენ. ეს საკ­მა­ოდ რა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბაა, რად­გან ით­ვლე­ბა, რომ ბავ­შვმა 7 წლამ­დე პე­რი­ო­დი მშობ­ლებ­თან და სხვა ახ­ლო­ბელ ადა­მი­ა­ნებ­თან ერ­თად უნდა გა­ა­ტა­როს. შე­დე­გად, Programme for International Student Assessment-ის შე­ფა­სე­ბით, ფი­ნე­თი კი­თხვის დო­ნის მაჩ­ვე­ნებ­ლით მე-6 ად­გილ­ზეა, დიდი ბრი­ტა­ნე­თი - კი 23-ზე. მა­თე­მა­ტი­კის რე­ი­ტინ­გში ფი­ნე­თი მე-12 პო­ზი­ცი­ას იკა­ვებს, დიდი ბრი­ტა­ნე­თი - 26-ს.

"ბი­ბი­სი" ფი­ნე­თის სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო სის­ტე­მის რამ­დე­ნი­მე მნიშ­ვნე­ლო­ვან პუნ­ქტს ავ­რცე­ლებს:

მას­წავ­ლებ­ლე­ბის პა­ტი­ვის­ცე­მა

ფი­ნე­ლი მას­წავ­ლებ­ლე­ბის გან­ცხა­დე­ბით, მთა­ვა­რი მა­რე­გუ­ლი­რე­ბე­ლი არის ნდო­ბა. მშობ­ლე­ბი ენ­დო­ბი­ან სკო­ლას, რომ ის მი­ი­ღებს სწორ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას და ბავ­შვებს სკო­ლა­ში ყოფ­ნის პე­რი­ოდ­ში საკ­მა­რის გა­ნათ­ლე­ბას მი­აწ­ვდის. ნდო­ბის გა­რან­ტი მას­წავ­ლებ­ლე­ბის მა­ღა­ლი პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლიზ­მია. ფი­ნეთ­ში მას­წავ­ლებ­ლო­ბა ძა­ლი­ან პრეს­ტი­ჟუ­ლია.

მას­წავ­ლებ­ლე­ბი მხო­ლოდ 4 სა­ათს ატა­რე­ბენ სას­წავ­ლო ოთა­ხებ­ში და პი­რა­დი გან­ვი­თა­რე­ბის­თვის სა­ხელ­მწი­ფო უფი­ნან­სებთ და­მა­ტე­ბით 2 სა­ათს კვი­რა­ში. ამავდრო­უ­ლად, ფი­ნეთ­ში იმ­დე­ნი­ვე მას­წავ­ლე­ბე­ლია, რამ­დე­ნიც ნიუ-იორკში, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ მოს­წავ­ლე­ე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა 2-ჯერ ჩა­მო­უ­ვარ­დე­ბა მე­გა­პო­ლი­სის მაჩ­ვე­ნე­ბელს.

რაც შე­ე­ხე­ბა ანა­ზღა­უ­რე­ბას, მას­წავ­ლებ­ლე­ბის სა­შუ­ა­ლო ხელ­ფა­სი ფი­ნეთ­ში 2008 წლის მო­ნა­ცე­მე­ბით, 29 000 დო­ლარს შე­ად­გენს, ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბულ შტა­ტებ­ში კი - 36,000 დო­ლარს.

მას­წავ­ლებ­ლე­ბი ისე­თი­ვე ავ­ტო­რი­ტე­ტით სარ­გებ­ლო­ბენ, რო­გორც ექი­მე­ბი ან იუ­რის­ტე­ბი. სა­ვალ­დე­ბუ­ლო 5 წლი­ა­ნი მა­გის­ტრის დიპ­ლო­მით გა­ნათ­ლე­ბის სფე­რო­ში და სამ­შობ­ლო­სად­მი გა­ღე­ბუ­ლი უდი­დე­სი ღვაწ­ლის­თვის, ისი­ნი ძა­ლი­ან პა­ტივ­სა­ცემ ადა­მი­ა­ნე­ბად ით­ვლე­ბი­ან.

გრძელ­ვა­დი­ა­ნი და­გეგ­მა­რე­ბა

ფი­ნეთ­ში ცვლი­ლე­ბე­ბი სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო სის­ტე­მა­ში 1970-იან წლებ­ში და­ი­წყო. სის­ტე­მა კვლა­ვაც იმ მი­მარ­თუ­ლე­ბით მუ­შა­ობს, რაც მა­შინ და­ი­წყო. შე­და­რე­ბის­თვის, დიდ ბრი­ტა­ნეთ­ში მუდ­მი­ვად იც­ვლე­ბა გა­ნათ­ლე­ბის სის­ტე­მის მიდ­გო­მე­ბი და მე­თო­დო­ლო­გია.

ფი­ნე­თი ხარ­ჯავს 30%-ით ნაკ­ლებს თი­თო­ე­ულ მოს­წავ­ლე­ზე, ვიდ­რე ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბი. მოს­წავ­ლე­ე­ბის 66% უმაღ­ლეს სას­წავ­ლე­ბელ­ში აბა­რებს. ეს ყვე­ლა­ზე მა­ღა­ლი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლია ევ­რო­პა­ში. ამავდრო­უ­ლად, მათი 93% გა­ნათ­ლე­ბის მი­ღე­ბას ამ­თავ­რებს, რაც აშშ-სთან შე­და­რე­ბით 17.5%-ით მე­ტია.

ფი­ნე­თის სკო­ლე­ბის აბ­სო­ლუ­ტურ უმ­რავ­ლე­სო­ბას სა­ხელ­მწი­ფო აფი­ნან­სებს. მათ სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის აგენ­ტე­ბი მარ­თა­ვენ და არა ბიზ­ნეს­მე­ნე­ბი, სამ­ხედ­რო თუ კა­რი­ე­რის­ტი ლი­დე­რე­ბი.

სტუ­დენ­ტე­ბის სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო მიღ­წე­ვე­ბის შე­ფა­სე­ბის სა­ერ­თა­შო­რი­სო პროგ­რა­მის 2015 წლის მო­ნა­ცე­მე­ბის მი­ხედ­ვით, ფი­ნე­თის მო­სახ­ლე­ო­ბა მე­ხუ­თეა მსოფ­ლი­ო­ში. ქუ­ლე­ბი, რომ­ლე­ბიც ამ ქვე­ყა­ნამ აიღო, არის 531 მეც­ნი­ე­რე­ბა­ში, 526 კი­თხვა­ში და 511 მა­თე­მა­ტი­კა­ში.

ფი­ნუ­რი გა­ნათ­ლე­ბის სის­ტე­მის წარ­მა­ტე­ბის მთა­ვა­რი გა­სა­ღე­ბი თი­თო­ე­ულ სტუ­დენტზე მორ­გე­ბუ­ლი გა­ნათ­ლე­ბაა, რო­მე­ლიც ყვე­ლა სტუ­დენ­ტის ჩარ­თუ­ლო­ბა­სა და თა­ნას­წო­რო­ბას უზ­რუნ­ველ­ყოფს. სხვა­დას­ხვა სა­ჭი­რო­ე­ბის მქო­ნე სტუ­დენ­ტე­ბის მი­მარ­თვი­ა­ნო­ბა და მათ­ზე რე­ა­გი­რე­ბა ისე ხდე­ბა, რომ სხვა სტუ­დენ­ტებ­მა ამის შე­სა­ხებ არა­ფე­რი იცი­ან და აღ­ნიშ­ნუ­ლით არც ფერ­ხდე­ბი­ან. მას­წავ­ლე­ბელ­თან ერ­თად, თი­თო­ე­ულ მოს­წავ­ლეს­თან ურ­თი­ერ­თო­ბა­ში ჩარ­თუ­ლი არი­ან ფსი­ქო­ლო­გე­ბი, სპე­ცი­ა­ლუ­რი გა­ნათ­ლე­ბის პე­და­გო­გე­ბი და სკო­ლის ად­მი­ნის­ტრა­ცია. ეს ყვე­ლა­ფე­რი კი მშობ­ლე­ბის მო­ნა­წი­ლე­ო­ბი­თა და თან­ხმო­ბით ხდე­ბა.

სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბე­ბი

ეს არის ყვე­ლა­ზე რთუ­ლი კი­თხვა, რო­მელ­საც ბევ­რი მომ­ხრე და მო­წი­ნა­აღ­მდე­გე ჰყავს. ეკო­ნო­მი­კუ­რი თა­ნამ­შრომ­ლო­ბი­სა და გან­ვი­თა­რე­ბის ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის სა­გან­მა­ნათ­ლებ­ლო სა­კი­თხე­ბის დი­რექ­ტო­რი ან­დრე­ას შლე­ი­ჩე­რი ამ­ბობს, რომ სწავ­ლა­ში გა­ტა­რე­ბუ­ლი ყო­ვე­ლი და­მა­ტე­ბი­თი სა­ა­თი წარ­მა­ტე­ბის გა­რან­ტია. ფი­ნეთ­ში კი სა­წი­ნა­აღ­მდე­გოს ამ­ბო­ბენ: ნაკ­ლებ დრო­ში მი­ღე­ბუ­ლი გა­ნათ­ლე­ბა მეტ წარ­მა­ტე­ბას მო­გი­ტანთ. ეს არის ხა­რის­ხი­სა და რა­ო­დე­ნო­ბის ბა­ლან­სის სა­კი­თხი.

2017 წლის აგ­ვის­ტო­ში წა­რად­გი­ნეს ახა­ლი ხედ­ვა, რო­მე­ლიც სას­კო­ლო სის­ტე­მის კი­დევ უფრო დახ­ვე­წას გუ­ლის­ხმობს. ის მო­ი­ცავს: მას­წავ­ლე­ბელ­თა პრო­ფე­სი­ულ გან­ვი­თა­რე­ბას, ინო­ვა­ცი­ე­ბი­სა და ექ­სპე­რი­მენ­ტე­ბის მი­მარ­თუ­ლე­ბით გა­აქ­ტი­უ­რე­ბას, მას­წავ­ლებ­ლე­ბის­თვის მენ­ტო­რე­ბის აყ­ვა­ნას, რო­მე­ლიც მათ ციფ­რულ და ახალ პე­და­გო­გი­ურ მიღ­წე­ვებს შე­ას­წავ­ლი­ან. ხაზ­გას­მუ­ლია ფი­ზი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბის სა­კი­თხიც. მოს­წავ­ლე­ებ­მა ფი­ზი­კურ ვარ­ჯიშს დღე­ში 1 სა­ა­თი მა­ინც უნდა და­უთ­მონ.

ფი­ნეთ­ში ბავ­შვს და­ბა­დე­ბი­დან­ვე აძ­ლე­ვენ პას­პორ­ტს და უყუ­რე­ბენ, რო­გორც ქვეყ­ნის სრულ­ფა­სო­ვან მო­ქა­ლა­ქეს.

მშობ­ლებს არ აქვთ უფ­ლე­ბა სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი თავ­შეყ­რის ად­გი­ლებ­ში ბავ­შვს უყ­ვი­რონ - ეს მას ამ­ცი­რებს. ბავ­შვის ცემა კი სო­ლი­დუ­რი ჯა­რი­მით ან თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თით ის­ჯე­ბა.

ფი­ნეთ­ში არ არი­ან მი­უ­სა­ფა­რი ბავ­შვე­ბი, რომ­ლე­ბიც მშობ­ლებ­მა მი­ა­ტო­ვეს.

სა­ბავ­შვო ბაღ­ში სწავ­ლის უფ­ლე­ბა ყვე­ლა ბავ­შვს 10 თვის ასა­კი­დან აქვს. ბავ­შვთა კვე­ბა ბა­ღებ­ში უფა­სოა.

ჩვე­უ­ლებ­რივ ბა­ღებ­ში შე­ზღუ­დუ­ლი შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბის მქო­ნე ბავ­შვე­ბიც და­დი­ან. ისი­ნი ცდი­ლო­ბენ არ ჩა­მორ­ჩნენ თა­ნა­ტო­ლებს, რისი წყა­ლო­ბი­თაც ბევ­რი მათ­გა­ნი უკვე ად­რე­ულ ასაკ­ში ახერ­ხებს ფუნ­ქცი­ე­ბის აღ­დგე­ნას.

6 წლის ასა­კი­დან ბავ­შვს თა­მა­შით აწ­ვდი­ან აუ­ცი­ლე­ბელ ცოდ­ნა­სა და უნა­რებს, რო­მე­ლიც მას პირ­ველ ეტაპ­ზე, სას­კო­ლო პროგ­რა­მის ასათ­ვი­სებ­ლად დას­ჭირ­დე­ბა.

ფი­ნეთ­ში სჯე­რათ, რომ ბავ­შვე­ბი იმ­დე­ნად ნი­ჭი­ე­რე­ბი არი­ან, რომ სკო­ლამ­დელ ასაკ­ში ბუ­ნებ­რი­ვად უნდა აით­ვი­სონ ორი ენა.

სას­კო­ლო გა­ნათ­ლე­ბის პრინ­ცი­პე­ბი:

- ყვე­ლა ბავ­შვი თა­ნა­ბა­რია

- კო­მერ­ცი­ას სკო­ლა­ში ად­გი­ლი არ აქვს

- სას­კო­ლო წიგ­ნე­ბი და ნივ­თე­ბი უფა­სოა

- სას­კო­ლო სა­დი­ლი უფა­სოა

- მოს­წავ­ლე­თა სატ­რან­სპორ­ტო ხარ­ჯებს მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტი ფა­რავს

- მას­წავ­ლებ­ლებს ყვე­ლა ენ­დო­ბა

- ბი­უ­როკ­რა­ტია მი­ნი­მუ­მამ­დეა დაყ­ვა­ნი­ლი

- ფი­ნეთ­ში 9-წლი­ან სკო­ლა­ში არ არ­სე­ბობს არა­ნა­ი­რი სე­ლექ­ცია

- 1990-იანი წლებ­ში, ფი­ნე­ლებ­მა გა­და­წყვი­ტეს უარი ეთ­ქვათ მოს­წავ­ლე­ე­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბი­სა და კა­რი­ე­რუ­ლი უპი­რა­ტე­სო­ბე­ბის მი­ხედ­ვით ჯგუ­ფე­ბად გა­ნა­წი­ლე­ბა­ზე მოს­წავ­ლეს შე­უძ­ლია გა­მოც­და­ზე მო­ი­ტა­ნოს ნე­ბის­მი­ე­რი სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო, წიგ­ნი, მო­ი­ძი­ოს ინ­ფორ­მა­ცია ინ­ტერ­ნეტ­ში. მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია არა და­ზე­პი­რე­ბუ­ლი ტექ­სტე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა, არა­მედ ის, თუ რო­გორ შე­უძ­ლია მოს­წავ­ლეს სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს ან ინ­ტერ­ნე­ტის სა­შუ­ა­ლე­ბით ინ­ფორ­მა­ცი­ის მო­ძი­ე­ბა და არ­სე­ბუ­ლი პრობ­ლე­მის გა­და­საჭ­რე­ლად ყვე­ლა აუ­ცი­ლე­ბე­ლი რე­სურ­სის ათ­ვი­სე­ბა.

მეტი სა­ჭი­რო ცოდ­ნა! - უკვე სკო­ლა­ში ფი­ნელ ბავ­შვებს ას­წავ­ლი­ან იმას, თუ რა არის გა­და­სა­ხა­დე­ბი, ბან­კე­ბი, ცნო­ბე­ბი. მა­გა­ლი­თად, სკო­ლა­ში ბავ­შვებს ას­წავ­ლი­ან, რომ თუკი ბე­ბია, დედა ან დე­ი­და მემ­კვიდ­რე­ო­ბას და­უ­ტო­ვებს, მას მო­უ­წევს სხვა­დას­ხვა გა­და­სა­ხა­დე­ბის გა­დახ­და.

კლას­ში ჩარ­ჩე­ნა სა­მარ­ცხვი­ნოდ არ ით­ვლე­ბა, იმი­ტომ რომ სკო­ლის შემ­დგო­მი ცხოვ­რე­ბის­თვის სა­ფუძ­ვლი­ა­ნი მომ­ზა­დე­ბაა სა­ჭი­რო.

ყვე­ლა ფი­ნურ სკო­ლა­ში არის პე­და­გო­გი, რო­მე­ლიც ეხ­მა­რე­ბა მოს­წავ­ლე­ებს სა­კუ­თა­რი მო­მავ­ლის გან­სა­ზღვრა­ში. ის ბავ­შვის შე­საძ­ლებ­ლო­ბებს იკ­ვლევს, მათი გე­მოვ­ნე­ბის შე­სა­ბა­მი­სად უმაღ­ლე­სი სას­წავ­ლებ­ლის არ­ჩე­ვა­ში ეხ­მა­რე­ბა და თი­თო­ე­უ­ლი მოს­წავ­ლის მო­მავ­ლის სხვა­დას­ხვა ვა­რი­ან­ტებს გა­ნი­ხი­ლავს.

მოს­წავ­ლე­ე­ბი თა­ვად მი­დი­ან ასეთ პე­და­გოგ­თან, ისე­ვე რო­გორც ფსი­ქო­ლოგ­თან. ეს ნე­ბა­ყოფ­ლო­ბი­თია, და არა სა­ვალ­დე­ბუ­ლო.

ფი­ნურ სკო­ლებ­ში გაკ­ვე­თი­ლის დროს მოს­წავ­ლეს შე­უძ­ლია არ მო­უს­მი­ნოს მას­წავ­ლე­ბელს და და­კავ­დეს თა­ვი­სი საქ­მით. მა­გა­ლი­თად, თუ ლი­ტე­რა­ტუ­რის გაკ­ვე­თილ­ზე მას­წავ­ლე­ბე­ლი აჩ­ვე­ნებს სას­წავ­ლო ფილ­მს, მაგ­რამ მოს­წავ­ლეს არ სურს ფილ­მის ყუ­რე­ბა, მას შე­უძ­ლია აი­ღოს ნე­ბის­მი­ე­რი წიგ­ნი და წა­ი­კი­თხოს. მთა­ვა­რია, ხელს არ უშ­ლი­დეს სხვებს.

მას­წავ­ლებ­ლე­ბის აზ­რით, "მთა­ვა­რია მო­ტი­ვი­რე­ბა და არა სწავ­ლის და­ძა­ლე­ბა"

ყო­ველ­თვი­უ­რად კუ­რა­ტო­რი მშობ­ლებს მოს­წავ­ლის მოს­წრე­ბის ფურ­ცელს უგ­ზავ­ნის. დღი­უ­რე­ბი მოს­წავ­ლე­ებს არ აქვთ. გა­მო­საშ­ვე­ბი გა­მოც­დე­ბი სა­ვალ­დე­ბუ­ლო არაა. სა­კონ­ტრო­ლო და შუ­ა­ლე­დუ­რი გა­მოც­დე­ბის და­ნიშ­ვნა უშუ­ა­ლოდ მას­წავ­ლებ­ლის პრე­რო­გა­ტი­ვაა.

ფი­ნეთ­ში სა­მო­მავ­ლოდ სკო­ლის სას­წავ­ლო პროგ­რა­მი­დან საგ­ნე­ბის ამო­ღე­ბას გეგ­მა­ვენ. ჰელ­სინ­კის გა­ნათ­ლე­ბის დე­პარ­ტა­მენ­ტის ხელ­მძღვა­ნე­ლის მა­რიო კი­ლო­ნე­ნის გან­ცხა­დე­ბით, სწავ­ლე­ბის მე­თო­დი, რო­მე­ლიც ამ­ჟა­მად გა­მო­ი­ყე­ნე­ბა არის მოძ­ვე­ლე­ბუ­ლი და იგი სარ­გებ­ლის მომ­ტა­ნი მხო­ლოდ 1900-იან წლებ­ში იყო. ახლა კი ყვე­ლა­ფე­რი შე­იც­ვა­ლა და მოს­წავ­ლე­ებ­თან მო­დერ­ნი­ზე­ბუ­ლი სწავ­ლე­ბის მე­თო­დე­ბი უნდა და­ი­ნერ­გოს. მი­სი­ვე თქმით, დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში ადა­მი­ა­ნე­ბის სა­ჭი­რო­ე­ბე­ბი იც­ვლე­ბა და სა­ჭი­როა სწავ­ლე­ბის ახა­ლი მე­თო­დე­ბის შე­მო­ღე­ბა, რათა მოს­წავ­ლე­ებს აზ­როვ­ნე­ბის და გან­ვი­თა­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა მი­ე­ცეთ.

ამ მიზ­ნით იგეგ­მე­ბა სას­წავ­ლო პროგ­რა­მი­დან ყვე­ლა საგ­ნის ამო­ღე­ბა, რომ­ლე­ბიც ჩა­ნაც­ვლდე­ბა სწავ­ლე­ბის ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლურ მე­თო­დე­ბით. ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ მოს­წავ­ლე­ებს აღარ ჩა­უ­ტარ­დე­ბათ მა­თე­მა­ტი­კის, გე­ოგ­რა­ფი­ის ან ის­ტო­რი­ის გაკ­ვე­თი­ლე­ბი. მათი გაკ­ვე­თი­ლე­ბის ში­ნა­არ­სი მა­გა­ლი­თად შე­იძ­ლე­ბა იყოს მე­ო­რე მსოფ­ლიო ომი, მა­თე­მა­ტი­კის პერ­სპექ­ტი­ვე­ბი და ა.შ. ასე­ვე მა­გა­ლი­თად გაკ­ვე­თი­ლი "კა­ფე­ში მუ­შა­ო­ბა", რო­მე­ლიც სტუ­დენ­ტებს ინ­გლი­სუ­რი ენის, ეკო­ნო­მი­კი­სა და კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის უნა­რე­ბის დახ­ვე­წა­ში და­ეხ­მა­რე­ბა.

ახა­ლი სის­ტე­მა, რო­მე­ლიც 2020 წლის­თვის ამოქ­მედ­დე­ბა, 16 წლის მოს­წავ­ლე­ებ­ზე იქ­ნე­ბა გათ­ვლი­ლი, რის შემ­დე­გაც მო­ზარდს ექ­ნე­ბა ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბუ­ლი ინ­ტე­რე­სე­ბი და ამის მი­ხედ­ვით აირ­ჩევს პრო­ფე­სი­ას.

ინი­ცი­ა­ტო­რე­ბი აცხა­დე­ბენ, რომ ახა­ლი კონ­ცეფ­ცი­ის ამოქ­მე­დე­ბის შემ­დეგ მოს­წავ­ლე­ე­ბი ცალ­კე­უ­ლი საგ­ნის გაკ­ვე­თი­ლებ­ზე აღარ ის­ხდე­ბი­ან უინ­ტე­რე­სოდ, ვი­ნა­ი­დან ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში, რო­დე­საც მოს­წავ­ლემ იცის რომ ფი­ზი­კა მას მო­მავ­ლის პრო­ფე­სი­ა­ში არ სჭირ­დე­ბა, ამ სა­გან­ზე დროს ტყუ­ი­ლად ხარ­ჯავს. ამის ნაც­ვლად, მათ სა­შუ­ა­ლე­ბა ექ­ნე­ბათ გა­მო­ი­მუ­შა­ვონ სხვა­დას­ხვა უნა­რი და გა­მოკ­ვე­თონ სა­კუ­თა­რი ინ­ტე­რე­სე­ბი, რო­მელ­საც სა­მო­მავ­ლოდ გა­მო­ი­ყე­ნე­ბენ.

ფი­ნე­თის გა­ნათ­ლე­ბის სის­ტე­მა ასე­ვე დიდ ყუ­რა­დღე­ბას აქ­ცევს გუნ­დურ მუ­შა­ო­ბას, რაც იმას ნიშ­ნავს, რომ იქ მოს­წავ­ლე­ე­ბი პრო­ექ­ტებ­ზე ცალ­კე არ მუ­შა­ო­ბენ, ისი­ნი მცი­რე ჯგუ­ფებ­ში სწავ­ლო­ბენ პრობ­ლე­მის გა­დაჭ­რის გზე­ბის პოვ­ნას.

ჰელ­სინ­კის მას­წავ­ლე­ბელ­თა 70%-მა ახა­ლი სის­ტე­მის­თვის მზა­დე­ბა უკვე და­ი­წყო.

ავტორი:

ფინეთის "საგანმათლებლო სასწაული" და მოსწავლეები უმაღლესი შედეგებით - რა უნდა გადმოვიღოთ ფინური სკოლებიდან?

ფინეთის "საგანმათლებლო სასწაული" და მოსწავლეები უმაღლესი შედეგებით - რა უნდა გადმოვიღოთ ფინური სკოლებიდან?

ფინეთის განათლების სისტემა მსოფლიო მასშტაბით ყველაზე წარმატებულად მიიჩნევა. აღსანიშნავია, რომ ქვეყანა რეიტინგის სათავეში ბოლო 40 წელია, იკავებს პოზიციებს. ეს, რა თქმა უნდა, განათლების ძირეული რეფორმების შედეგია, რაც მრავალ ქვეყანაში ახლა ინერგება. შესაბამისად, შემთხვევითი არაა, სკოლები თუ უნივერსიტეტები სამოთხეს რომ წარმოადგენენ როგორც მოსწავლეებისთვის, ასევე მასწავლებლებისთვისაც.

როგორ ახერხებენ ფინელი ახალგაზრდები, რომ სკოლაში ცოტა დროს ატარებენ, სახლში ნაკლები დავალება აქვთ და მაინც მსოფლიოში ერთ-ერთ საუკეთესო შედეგს აღწევენ?

ეს კითხვა დიდი ხანია აწუხებთ იმ იდეოლოგიის მიმდევრებს, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ ბავშვებმა მაქსიმალურად მეტი უნდა იმეცადინონ სკოლასა თუ სახლში.

ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციაში (OECD) ამბობენ, რომ მართლაც საოცარია, თუ როგორ ახერხებენ ასეთი წარმატების მიღწევას ფინელი ახალგაზრდები, რომლებიც ორგანიზაციის სხვა წევრი ქვეყნების (OECD 35 ქვეყანას აერთიანებს) მოსწავლეებთან შედარებით, ყველაზე ნაკლებ დროს ატარებენ სკოლებში.

ფინეთში საზაფხულო არდადეგები უფრო ხანგრძლივია, ვიდრე სხვა ქვეყნებში. მაგალითად, დიდ ბრიტანეთში მოსწავლეები შუა ივლისამდე სწავლობენ, ფინეთში დასვენება 10-11 კვირა გრძელდება. მნიშვნელოვანია ის ფაქტიც, რომ ფინელი ბავშვები სკოლაში სწავლას 7 წლის ასაკში იწყებენ. ეს საკმაოდ რაციონალური გადაწყვეტილებაა, რადგან ითვლება, რომ ბავშვმა 7 წლამდე პერიოდი მშობლებთან და სხვა ახლობელ ადამიანებთან ერთად უნდა გაატაროს. შედეგად, Programme for International Student Assessment-ის შეფასებით, ფინეთი კითხვის დონის მაჩვენებლით მე-6 ადგილზეა, დიდი ბრიტანეთი - კი 23-ზე. მათემატიკის რეიტინგში ფინეთი მე-12 პოზიციას იკავებს, დიდი ბრიტანეთი - 26-ს.

"ბიბისი" ფინეთის საგანმანათლებლო სისტემის რამდენიმე მნიშვნელოვან პუნქტს ავრცელებს:

მასწავლებლების პატივისცემა

ფინელი მასწავლებლების განცხადებით, მთავარი მარეგულირებელი არის ნდობა. მშობლები ენდობიან სკოლას, რომ ის მიიღებს სწორ გადაწყვეტილებას და ბავშვებს სკოლაში ყოფნის პერიოდში საკმარის განათლებას მიაწვდის. ნდობის გარანტი მასწავლებლების მაღალი პროფესიონალიზმია. ფინეთში მასწავლებლობა ძალიან პრესტიჟულია.

მასწავლებლები მხოლოდ 4 საათს ატარებენ სასწავლო ოთახებში და პირადი განვითარებისთვის სახელმწიფო უფინანსებთ დამატებით 2 საათს კვირაში. ამავდროულად, ფინეთში იმდენივე მასწავლებელია, რამდენიც ნიუ-იორკში, მიუხედავად იმისა, რომ მოსწავლეების რაოდენობა 2-ჯერ ჩამოუვარდება მეგაპოლისის მაჩვენებელს.

რაც შეეხება ანაზღაურებას, მასწავლებლების საშუალო ხელფასი ფინეთში 2008 წლის მონაცემებით, 29 000 დოლარს შეადგენს, ამერიკის შეერთებულ შტატებში კი - 36,000 დოლარს.

მასწავლებლები ისეთივე ავტორიტეტით სარგებლობენ, როგორც ექიმები ან იურისტები. სავალდებულო 5 წლიანი მაგისტრის დიპლომით განათლების სფეროში და სამშობლოსადმი გაღებული უდიდესი ღვაწლისთვის, ისინი ძალიან პატივსაცემ ადამიანებად ითვლებიან.

გრძელვადიანი დაგეგმარება

ფინეთში ცვლილებები საგანმანათლებლო სისტემაში 1970-იან წლებში დაიწყო. სისტემა კვლავაც იმ მიმართულებით მუშაობს, რაც მაშინ დაიწყო. შედარებისთვის, დიდ ბრიტანეთში მუდმივად იცვლება განათლების სისტემის მიდგომები და მეთოდოლოგია.

ფინეთი ხარჯავს 30%-ით ნაკლებს თითოეულ მოსწავლეზე, ვიდრე ამერიკის შეერთებული შტატები. მოსწავლეების 66% უმაღლეს სასწავლებელში აბარებს. ეს ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია ევროპაში. ამავდროულად, მათი 93% განათლების მიღებას ამთავრებს, რაც აშშ-სთან შედარებით 17.5%-ით მეტია.

ფინეთის სკოლების აბსოლუტურ უმრავლესობას სახელმწიფო აფინანსებს. მათ სამთავრობო ორგანიზაციების აგენტები მართავენ და არა ბიზნესმენები, სამხედრო თუ კარიერისტი ლიდერები.

სტუდენტების საგანმანათლებლო მიღწევების შეფასების საერთაშორისო პროგრამის 2015 წლის მონაცემების მიხედვით, ფინეთის მოსახლეობა მეხუთეა მსოფლიოში. ქულები, რომლებიც ამ ქვეყანამ აიღო, არის 531 მეცნიერებაში, 526 კითხვაში და 511 მათემატიკაში.

ფინური განათლების სისტემის წარმატების მთავარი გასაღები თითოეულ სტუდენტზე მორგებული განათლებაა, რომელიც ყველა სტუდენტის ჩართულობასა და თანასწორობას უზრუნველყოფს. სხვადასხვა საჭიროების მქონე სტუდენტების მიმართვიანობა და მათზე რეაგირება ისე ხდება, რომ სხვა სტუდენტებმა ამის შესახებ არაფერი იციან და აღნიშნულით არც ფერხდებიან. მასწავლებელთან ერთად, თითოეულ მოსწავლესთან ურთიერთობაში ჩართული არიან ფსიქოლოგები, სპეციალური განათლების პედაგოგები და სკოლის ადმინისტრაცია. ეს ყველაფერი კი მშობლების მონაწილეობითა და თანხმობით ხდება.

საშინაო დავალებები

ეს არის ყველაზე რთული კითხვა, რომელსაც ბევრი მომხრე და მოწინააღმდეგე ჰყავს. ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის საგანმანათლებლო საკითხების დირექტორი ანდრეას შლეიჩერი ამბობს, რომ სწავლაში გატარებული ყოველი დამატებითი საათი წარმატების გარანტია. ფინეთში კი საწინააღმდეგოს ამბობენ: ნაკლებ დროში მიღებული განათლება მეტ წარმატებას მოგიტანთ. ეს არის ხარისხისა და რაოდენობის ბალანსის საკითხი.

2017 წლის აგვისტოში წარადგინეს ახალი ხედვა, რომელიც სასკოლო სისტემის კიდევ უფრო დახვეწას გულისხმობს. ის მოიცავს: მასწავლებელთა პროფესიულ განვითარებას, ინოვაციებისა და ექსპერიმენტების მიმართულებით გააქტიურებას, მასწავლებლებისთვის მენტორების აყვანას, რომელიც მათ ციფრულ და ახალ პედაგოგიურ მიღწევებს შეასწავლიან. ხაზგასმულია ფიზიკური აქტივობის საკითხიც. მოსწავლეებმა ფიზიკურ ვარჯიშს დღეში 1 საათი მაინც უნდა დაუთმონ.

ფინეთში ბავშვს დაბადებიდანვე აძლევენ პასპორტს და უყურებენ, როგორც ქვეყნის სრულფასოვან მოქალაქეს.

მშობლებს არ აქვთ უფლება საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში ბავშვს უყვირონ - ეს მას ამცირებს. ბავშვის ცემა კი სოლიდური ჯარიმით ან თავისუფლების აღკვეთით ისჯება.

ფინეთში არ არიან მიუსაფარი ბავშვები, რომლებიც მშობლებმა მიატოვეს.

საბავშვო ბაღში სწავლის უფლება ყველა ბავშვს 10 თვის ასაკიდან აქვს. ბავშვთა კვება ბაღებში უფასოა.

ჩვეულებრივ ბაღებში შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვებიც დადიან. ისინი ცდილობენ არ ჩამორჩნენ თანატოლებს, რისი წყალობითაც ბევრი მათგანი უკვე ადრეულ ასაკში ახერხებს ფუნქციების აღდგენას.

6 წლის ასაკიდან ბავშვს თამაშით აწვდიან აუცილებელ ცოდნასა და უნარებს, რომელიც მას პირველ ეტაპზე, სასკოლო პროგრამის ასათვისებლად დასჭირდება.

ფინეთში სჯერათ, რომ ბავშვები იმდენად ნიჭიერები არიან, რომ სკოლამდელ ასაკში ბუნებრივად უნდა აითვისონ ორი ენა.

სასკოლო განათლების პრინციპები:

- ყველა ბავშვი თანაბარია

- კომერციას სკოლაში ადგილი არ აქვს

- სასკოლო წიგნები და ნივთები უფასოა

- სასკოლო სადილი უფასოა

- მოსწავლეთა სატრანსპორტო ხარჯებს მუნიციპალიტეტი ფარავს

- მასწავლებლებს ყველა ენდობა

- ბიუროკრატია მინიმუმამდეა დაყვანილი

- ფინეთში 9-წლიან სკოლაში არ არსებობს არანაირი სელექცია

- 1990-იანი წლებში, ფინელებმა გადაწყვიტეს უარი ეთქვათ მოსწავლეების შესაძლებლობებისა და კარიერული უპირატესობების მიხედვით ჯგუფებად განაწილებაზე მოსწავლეს შეუძლია გამოცდაზე მოიტანოს ნებისმიერი სახელმძღვანელო, წიგნი, მოიძიოს ინფორმაცია ინტერნეტში. მნიშვნელოვანია არა დაზეპირებული ტექსტების რაოდენობა, არამედ ის, თუ როგორ შეუძლია მოსწავლეს სახელმძღვანელოს ან ინტერნეტის საშუალებით ინფორმაციის მოძიება და არსებული პრობლემის გადასაჭრელად ყველა აუცილებელი რესურსის ათვისება.

მეტი საჭირო ცოდნა! - უკვე სკოლაში ფინელ ბავშვებს ასწავლიან იმას, თუ რა არის გადასახადები, ბანკები, ცნობები. მაგალითად, სკოლაში ბავშვებს ასწავლიან, რომ თუკი ბებია, დედა ან დეიდა მემკვიდრეობას დაუტოვებს, მას მოუწევს სხვადასხვა გადასახადების გადახდა.

კლასში ჩარჩენა სამარცხვინოდ არ ითვლება, იმიტომ რომ სკოლის შემდგომი ცხოვრებისთვის საფუძვლიანი მომზადებაა საჭირო.

ყველა ფინურ სკოლაში არის პედაგოგი, რომელიც ეხმარება მოსწავლეებს საკუთარი მომავლის განსაზღვრაში. ის ბავშვის შესაძლებლობებს იკვლევს, მათი გემოვნების შესაბამისად უმაღლესი სასწავლებლის არჩევაში ეხმარება და თითოეული მოსწავლის მომავლის სხვადასხვა ვარიანტებს განიხილავს.

მოსწავლეები თავად მიდიან ასეთ პედაგოგთან, ისევე როგორც ფსიქოლოგთან. ეს ნებაყოფლობითია, და არა სავალდებულო.

ფინურ სკოლებში გაკვეთილის დროს მოსწავლეს შეუძლია არ მოუსმინოს მასწავლებელს და დაკავდეს თავისი საქმით. მაგალითად, თუ ლიტერატურის გაკვეთილზე მასწავლებელი აჩვენებს სასწავლო ფილმს, მაგრამ მოსწავლეს არ სურს ფილმის ყურება, მას შეუძლია აიღოს ნებისმიერი წიგნი და წაიკითხოს. მთავარია, ხელს არ უშლიდეს სხვებს.

მასწავლებლების აზრით, "მთავარია მოტივირება და არა სწავლის დაძალება"

ყოველთვიურად კურატორი მშობლებს მოსწავლის მოსწრების ფურცელს უგზავნის. დღიურები მოსწავლეებს არ აქვთ. გამოსაშვები გამოცდები სავალდებულო არაა. საკონტროლო და შუალედური გამოცდების დანიშვნა უშუალოდ მასწავლებლის პრეროგატივაა.

ფინეთში სამომავლოდ სკოლის სასწავლო პროგრამიდან საგნების ამოღებას გეგმავენ. ჰელსინკის განათლების დეპარტამენტის ხელმძღვანელის მარიო კილონენის განცხადებით, სწავლების მეთოდი, რომელიც ამჟამად გამოიყენება არის მოძველებული და იგი სარგებლის მომტანი მხოლოდ 1900-იან წლებში იყო. ახლა კი ყველაფერი შეიცვალა და მოსწავლეებთან მოდერნიზებული სწავლების მეთოდები უნდა დაინერგოს. მისივე თქმით, დროთა განმავლობაში ადამიანების საჭიროებები იცვლება და საჭიროა სწავლების ახალი მეთოდების შემოღება, რათა მოსწავლეებს აზროვნების და განვითარების საშუალება მიეცეთ.

ამ მიზნით იგეგმება სასწავლო პროგრამიდან ყველა საგნის ამოღება, რომლებიც ჩანაცვლდება სწავლების ინდივიდუალურ მეთოდებით. ეს იმას ნიშნავს, რომ მოსწავლეებს აღარ ჩაუტარდებათ მათემატიკის, გეოგრაფიის ან ისტორიის გაკვეთილები. მათი გაკვეთილების შინაარსი მაგალითად შეიძლება იყოს მეორე მსოფლიო ომი, მათემატიკის პერსპექტივები და ა.შ. ასევე მაგალითად გაკვეთილი "კაფეში მუშაობა", რომელიც სტუდენტებს ინგლისური ენის, ეკონომიკისა და კომუნიკაციის უნარების დახვეწაში დაეხმარება.

ახალი სისტემა, რომელიც 2020 წლისთვის ამოქმედდება, 16 წლის მოსწავლეებზე იქნება გათვლილი, რის შემდეგაც მოზარდს ექნება ჩამოყალიბებული ინტერესები და ამის მიხედვით აირჩევს პროფესიას.

ინიციატორები აცხადებენ, რომ ახალი კონცეფციის ამოქმედების შემდეგ მოსწავლეები ცალკეული საგნის გაკვეთილებზე აღარ ისხდებიან უინტერესოდ, ვინაიდან ხშირ შემთხვევაში, როდესაც მოსწავლემ იცის რომ ფიზიკა მას მომავლის პროფესიაში არ სჭირდება, ამ საგანზე დროს ტყუილად ხარჯავს. ამის ნაცვლად, მათ საშუალება ექნებათ გამოიმუშავონ სხვადასხვა უნარი და გამოკვეთონ საკუთარი ინტერესები, რომელსაც სამომავლოდ გამოიყენებენ.

ფინეთის განათლების სისტემა ასევე დიდ ყურადღებას აქცევს გუნდურ მუშაობას, რაც იმას ნიშნავს, რომ იქ მოსწავლეები პროექტებზე ცალკე არ მუშაობენ, ისინი მცირე ჯგუფებში სწავლობენ პრობლემის გადაჭრის გზების პოვნას.

ჰელსინკის მასწავლებელთა 70%-მა ახალი სისტემისთვის მზადება უკვე დაიწყო.

ქუჩები თბილისში, სადაც 26 მაისის ღონისძიებების გამო, ტრანსპორტის მოძრაობა შეიზღუდება

"გელათის მხატვრობის განადგურება ჩემი ბრალი ყოფილა" - "ფეისბუქში" გავრცელებული ვიდეო და საპასუხო ბრალდება კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოსგან

გერმანიაში სეზონურ სამუშაოებზე მყოფ საქართველოს ორ მოქალაქეს, შესაძლოა, სანქციები დაეკისროს - რა გახდა ამის მიზეზი?