ხში­რად ექიმ­თან ვი­ზი­ტის დროს, პა­ცი­ენ­ტმა არ იცის სა­კუ­თა­რი უფ­ლე­ბე­ბის შე­სა­ხებ და ის, თუ რო­გორ მო­ემ­სა­ხუ­რე­ბა ექი­მი, მხო­ლოდ მის პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლიზმსა და კე­თილ­გან­წყო­ბის ხა­რისხზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი.

დიახ, უმე­ტე­სად არ ვი­ცით, თუნ­დაც ოჯა­ხის ექიმს ჩვენ­თვის რა ინ­ფორ­მა­ცი­ის მო­წო­დე­ბის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა აქვს, ან სას­წრა­ფო დახ­მა­რე­ბის გა­მო­ძა­ხე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში, რა უნდა მო­ვი­თხო­ვოთ სა­მე­დი­ცი­ნო ბრი­გა­დის­გან და არც ის ვი­ცით, ექი­მის არაკ­ვა­ლი­ფი­ცი­უ­რო­ბის გამო და­ზა­რა­ლე­ბულ­მა პა­ცი­ენ­ტმა სა­მარ­თა­ლი რო­გორ იპო­ვოს.

ამ სა­კი­თხებ­ზე სა­სა­უბ­როდ AMBEBI.GE-მ სა­მე­დი­ცი­ნო სა­მარ­თლის მკვლე­ვარს, ევ­რო­პის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის ვიცე-რექ­ტორს და ასის­ტენტ-პრო­ფე­სორს თა­მარ კერ­ძა­ი­ას მი­მარ­თა.

- რა უფ­ლე­ბე­ბი აქვს პა­ცი­ენტს ექიმ­თან ვი­ზი­ტის დროს და რა შე­იძ­ლე­ბა მო­ი­თხო­ვოს მის­გან?

- პირ­ველ რიგ­ში, პა­ცი­ენტს უფ­ლე­ბა აქვს სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის გამ­წე­ვი­სა­გან მი­ი­ღოს სრუ­ლი, ობი­ექ­ტუ­რი, დრო­უ­ლი და გა­სა­გე­ბი ინ­ფორ­მა­ცია სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის შე­სა­ხებ. სა­მე­დი­ცი­ნო პერ­სო­ნალ­მა უნდა გა­ნუ­მარ­ტოს პა­ცი­ენტს არამ­ხო­ლოდ მის მიერ შე­თა­ვა­ზე­ბუ­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის ში­ნა­არ­სი, არა­მედ ყვე­ლა სხვა ალ­ტერ­ნა­ტი­უ­ლი მკურ­ნა­ლო­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა, თუნ­დაც მო­ცე­მუ­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა ვერ სთა­ვა­ზობ­დეს მკურ­ნა­ლო­ბის აღ­ნიშ­ნულ მე­თო­დებს პა­ცი­ენტს, შე­სა­ბა­მი­სი აპა­რა­ტუ­რის თუ კად­რე­ბის არ­ყო­ლის გამო.

პა­ცი­ენტს აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა გა­ნე­მარ­ტოს და­გეგ­მი­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის ყვე­ლა თან­ხმლე­ბი რის­კი, რო­მე­ლიც შე­საძ­ლოა დად­გეს, თუნ­დაც ძა­ლი­ან მცი­რე ალ­ბა­თო­ბით. აღ­ნიშ­ნუ­ლი სა­კი­თხი არ­სე­ბი­თად მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, რად­გან პა­ცი­ენტს შე­სა­ბა­მი­სი რის­კის (გვერ­დი­თი მოვ­ლე­ნის) ცოდ­ნის შემ­თხვე­ვა­ში, შე­საძ­ლოა, სა­ერ­თოდ უარი ეთ­ქვა შე­თა­ვა­ზე­ბულ მკურ­ნა­ლო­ბა­ზე. თუ ექი­მი წი­ნას­წარ­ვე არ მო­ახ­დენს რის­კე­ბის შე­სა­ხებ პა­ცი­ენ­ტის ინ­ფორ­მი­რე­ბას და ასე­თი რის­კი დად­გე­ბა, ექი­მი პა­სუხს აგებს იმის მი­უ­ხე­და­ვად, სწო­რად გა­უ­წია თუ არა სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბა.

მა­გა­ლი­თად, ერთ-ერთ შემ­თხვე­ვა­ში, სა­სა­მარ­თლომ ექი­მის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის სა­კი­თხი და­ა­ყე­ნა იმის გამო, რომ 74 წლის პა­ცი­ენტს ინ­ტრა­ვე­ნუ­რი ინექ­ცი­ით მი­ე­წო­და პე­ნი­ცი­ნი­ლის შემ­ცვე­ლო­ბის მქო­ნე წა­მა­ლი, რომ­ლი­თაც გა­მოწ­ვე­უ­ლი ალერ­გი­უ­ლი რე­აქ­ცი­ის შე­დე­გად პა­ცი­ენ­ტი გარ­და­იც­ვა­ლა. აქ მთა­ვა­რი დარ­ღვე­ვა ის გახ­ლდათ, რომ პა­ცი­ენტს არ მი­ე­წო­და ინ­ფორ­მა­ცია აღ­ნიშ­ნუ­ლი წამ­ლის გა­მო­ყე­ნე­ბის შე­საძ­ლო რის­კებ­ზე, რისი ვალ­დე­ბუ­ლე­ბაც ექიმს ჰქონ­და.

ხში­რად, სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბი არ­ღვე­ვენ პა­ცი­ენ­ტის უფ­ლე­ბას, გა­ეც­ნოს მის შე­სა­ხებ არ­სე­ბულ ნე­ბის­მი­ერ სა­მე­დი­ცი­ნო ჩა­ნა­წერს. პერ­სო­ნა­ლურ მო­ნა­ცემ­თა დაც­ვის ინ­სპექ­ტო­რის ან­გა­რიშ­ში ხში­რა­დაა შემ­თხვე­ვა, რო­დე­საც პა­ცი­ენ­ტის მო­თხოვ­ნის მი­უ­ხე­და­ვად, სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­უ­რე­ბის გამ­წე­ვი არ აწ­ვდის ან დაგ­ვი­ა­ნე­ბით აწ­ვდის პა­ცი­ენტს გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის შე­სა­ხებ ჩა­ნა­წე­რებს.

სა­ყუ­რა­დღე­ბოა, რომ უზე­ნა­ე­სი სა­სა­მარ­თლოს მიერ დად­გე­ნი­ლი პრაქ­ტი­კით, თუ ექიმ­მა ვერ უზ­რუნ­ველ­ყო სა­მე­დი­ცი­ნო ჩა­ნა­წე­რე­ბის სწო­რად წარ­მო­ე­ბა ან არ გა­დას­ცა ეს ინ­ფორ­მა­ცია პა­ცი­ენტს, სა­სა­მარ­თლო­ში მტკი­ცე­ბის ტვირ­თი სწო­რედ სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის გამ­წე­ვის მხა­რეს გა­და­დის, რაც იმას ნიშნვს, რომ არა პა­ცი­ენ­ტმა, არა­მედ ექიმ­მა უნდა ამ­ტკი­ცოს, რომ შე­სა­ბა­მი­სი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­უ­რე­ბა პა­ცი­ენტს სწო­რად და კვა­ლი­ფი­კა­ცი­უ­რად გა­ე­წია.

უმ­ნიშ­ნე­ლო­ვა­ნე­სი ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა, რო­მე­ლიც ასე­ვე გა­აჩ­ნია ექიმს პა­ცი­ენ­ტის წი­ნა­შე, ნე­ბის­მი­ე­რი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის გა­წე­ვის წინ, პა­ცი­ენ­ტი­სა­გან ინ­ფორ­მი­რე­ბუ­ლი თან­ხმო­ბის მი­ღე­ბაა. ხოლო, თუ პა­ცი­ენ­ტი მცი­რე­წლო­ვა­ნი ან გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბის უნა­რის არმ­ქო­ნეა, მისი კა­ნო­ნი­ე­რი წარ­მო­მად­გენ­ლის თან­ხმო­ბაა აუ­ცი­ლე­ბე­ლი.

თუმ­ცა, პრაქ­ტი­კა­ში ხში­რია შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც პა­ცი­ენ­ტი მცი­რე­წლო­ვა­ნია ან უგო­ნო მდგო­მა­რე­ო­ბა­შია და მისი ნა­თე­სა­ვი უარს აცხა­დებს მის­თვის შე­სა­ბა­მი­სი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის გა­წე­ვა­ზე, რო­მე­ლიც აუ­ცი­ლე­ბე­ლია მისი სი­ცო­ცხლის გა­და­სარ­ჩე­ნად.

მა­გა­ლი­თად, იყო ასე­თი შემ­თხვე­ვა: სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში შე­მო­იყ­ვა­ნეს მცი­რე­წლო­ვა­ნი გო­გო­ნა, რო­მელ­საც გა­და­უ­დებ­ლად ესა­ჭი­რო­ე­ბო­და ოპე­რა­ცი­უ­ლი ჩა­რე­ვა, რა დრო­საც შე­საძ­ლოა დას­ჭირ­ვე­ბო­და სის­ხლის გა­დას­ხმა. პა­ცი­ენ­ტის მშობ­ლებ­მა ამა­ზე კა­ტე­გო­რი­უ­ლი უარი გა­ნა­ცხა­დეს მათი მრწამ­სი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე - იე­ღო­ვას მოწ­მე­ე­ბი იყ­ვნენ.

ექი­მე­ბი გა­მო­უ­ვალ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში აღ­მოჩ­ნდენ - ერთ მხა­რეს იყო მშობ­ლე­ბის კა­ტე­გო­რი­უ­ლი უარი სის­ხლის გა­დას­ხმა­ზე, ხოლო მე­ო­რე მხა­რეს - პა­ტა­რა გო­გო­ნას სი­ცო­ცხლე. სა­ბედ­ნი­ე­როდ, ექი­მებ­მა სწო­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მი­ი­ღეს და მშობ­ლე­ბის უა­რის მი­უ­ხე­და­ვად, გო­გო­ნას შე­სა­ბა­მი­სი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბა გა­უ­წი­ეს, რის შე­დე­გა­დაც იგი გა­დარ­ჩა. ასეთ დროს, რო­გორც შიდა კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით, ასე­ვე სა­ერ­თა­შო­რი­სო კონ­ვენ­ცი­ე­ბით ცალ­სა­ხა­დაა დად­გე­ნი­ლი, რომ გა­და­უ­დე­ბელ შემ­თხვე­ვებ­ში, სა­მე­დი­ცი­ნო ჩა­რე­ვა უნდა გან­ხორ­ცი­ელ­დეს მხო­ლოდ პა­ცი­ენ­ტის სა­უ­კე­თე­სო ინ­ტე­რე­სე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, მი­უ­ხე­და­ვად მისი კა­ნო­ნი­ე­რი წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბის უა­რი­სა.

- რა იგუ­ლის­ხმე­ბა ხა­რის­ხი­ან სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბა­ში და კონ­კრე­ტუ­ლად რა უნდა მო­ი­თხო­ვოს პა­ცი­ენ­ტმა?

- ხა­რის­ხი­ან მომ­სა­ხუ­რე­ბა­ში იგუ­ლის­ხმე­ბა ქვე­ყა­ნა­ში აღი­ა­რე­ბუ­ლი და და­ნერ­გი­ლი პრო­ფე­სი­უ­ლი და სა­მომ­სა­ხუ­რეო სტან­დარ­ტე­ბის შე­სა­ბა­მი­სი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბა. მოძ­ვე­ლე­ბუ­ლი მე­თო­დით ან აპა­რა­ტუ­რით მომ­სა­ხუ­რე­ბის გა­წე­ვა ვერ იქ­ნე­ბა გა­მარ­თლე­ბუ­ლი ახა­ლი აპა­რა­ტუ­რის სიძ­ვი­რით ან ექი­მის მიერ თა­ნა­მედ­რო­ვე, გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბუ­ლი და ახ­ლე­ბუ­რი სა­მე­დი­ცი­ნო მიდ­გო­მე­ბის არ­ცოდ­ნით.

თა­ვის მხრივ, სა­ხელ­მწი­ფოს აქვს ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა, აკონ­ტრო­ლოს, რომ ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბუ­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბი ხა­რი­ხი­ან მომ­სა­ხუ­რე­ბას აწ­ვდიდ­ნენ მო­ქა­ლა­ქე­ებს.

სწო­რედ ამ მიზ­ნით, სა­ქარ­თვე­ლოს ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი ტე­რი­ტო­რი­ე­ბი­დან დევ­ნილ­თა, შრო­მის, ჯან­მრთე­ლო­ბი­სა და სო­ცი­ა­ლუ­რი დაც­ვის სა­მი­ნის­ტო აწარ­მო­ებს ექიმ­თა სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბას, სა­მე­დი­ცი­ნო საქ­მი­ა­ნო­ბის ლი­ცენ­ზი­რე­ბას, შე­ი­მუ­შა­ვებს გა­იდ­ლა­ი­ნებს და პრო­ტო­კო­ლებს. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, სამ­წუ­ხა­როდ, ქვე­ყა­ნა­ში ხში­რია უხა­რის­ხოდ გა­წე­უ­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის შე­დე­გად დამ­დგა­რი ფა­ტა­ლუ­რი შემ­თხვე­ვე­ბი.

მა­გა­ლი­თად, ერთ-ერთი ქალ­ბა­ტო­ნი სამ­შო­ბი­ა­რო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში გა­დას­ხმუ­ლი სის­ხლის შე­დე­გად აივ ინ­ფექ­ცი­ით და­ინ­ფი­ცირ­და და გარ­და­იც­ვა­ლა. სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბამ თავი იმარ­თლა იმით, რომ მის ხელთ არ­სე­ბუ­ლი ტექ­ნო­ლო­გი­ით, სის­ხლის და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ის აღ­მო­ჩე­ნა შე­უძ­ლე­ბე­ლი იყო ე.წ. ფან­ჯრის (ინ­კუ­ბა­ცი­ის) პე­რი­ო­დის გამო.

სა­სა­მარ­თლომ მა­ინც და­ა­კის­რა და­წე­სე­ბუ­ლე­ბას პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა, ვი­ნა­ი­დან, დად­გინ­და, რომ იმ დრო­ის­თვის არ­სე­ბობ­და დო­ნო­რის შიდსის ვირუ­სით და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის უზუს­ტე­სი მე­თო­დით დად­გე­ნის აპა­რა­ტუ­რა, რო­მე­ლიც მო­ცე­მულ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბას არ გა­აჩ­ნდა. მარ­თა­ლია ეს მო­წყო­ბი­ლო­ბა ძა­ლი­ან ძვი­რი ღირ­და, მაგ­რამ ეს არ იყო სა­პა­ტიო მი­ზე­ზი და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის­თვის, პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის თა­ვი­დან ასა­ცი­ლებ­ლად.

- რა უნდა იცო­დეს პა­ცი­ენ­ტმა, როცა სახ­ლში იძა­ხებს სას­წრა­ფო სა­მე­დი­ცი­ნო დახ­მა­რე­ბას?

- სას­წრა­ფოს გა­მო­ძა­ხე­ბი­სას ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი პრობ­ლე­მა არის ის, რომ რიგ შემ­თხვე­ვებ­ში, სას­წრა­ფო სა­მე­დი­ცი­ნო დახ­მა­რე­ბის ჯგუფს თა­ვი­სი შე­ხე­დუ­ლე­ბით გა­დაჰ­ყავს პა­ცი­ენ­ტი კონ­კრე­ტულ სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში, რაც ცალ­სა­ხად არ­ღვევს პა­ცი­ენ­ტის უფ­ლე­ბებს.

პა­ცი­ენ­ტთა უფ­ლე­ბე­ბის შე­სა­ხებ კა­ნო­ნის თა­ნახ­მად, პა­ცი­ენ­ტმა და­მო­უ­კი­დებ­ლად უნდა აირ­ჩი­ოს, თუ რო­მელ სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში სურს მომ­სა­ხუ­რე­ბის მი­ღე­ბა. ამი­სათ­ვის, მას სწო­რად და ამომ­წუ­რა­ვად უნდა მი­ე­წო­დოს ინ­ფორ­მა­ცია, მისი ჯან­მრთე­ლო­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, თუ რო­მელ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბებს შე­უძ­ლი­ათ მისი მი­ღე­ბა. გა­და­უ­დე­ბე­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ასე­ვე დრო­ის ფაქ­ტო­რი, კერ­ძოდ, ინ­ფორ­მა­ცია იმის შე­სა­ხებ, თუ ტე­რი­ტო­რი­უ­ლად ყვე­ლა­ზე ახ­ლოს მდე­ბა­რე რო­მე­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა შეძ­ლებს პა­ცი­ენ­ტის მი­ღე­ბას.

პრაქ­ტი­კა­ში იყო შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც პა­ცი­ენ­ტი, მის­თვის შე­სა­ბა­მი­სი ინ­ფორ­მა­ცი­ის მი­წო­დე­ბის გა­რე­შე, სას­წრა­ფო დახ­მა­რე­ბის ჯგუფ­მა გა­და­იყ­ვა­ნა კლი­ნი­კა­ში, რო­მე­ლიც ტე­რი­ტო­რი­უ­ლად უფრო შორს მდე­ბა­რე­ობ­და, ვიდ­რე სხვა სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბი, რო­მელ­თაც ასე­ვე შე­ეძ­ლოთ მსგავ­სი მომ­სა­ხუ­რე­ბის გა­წე­ვა. ამის გამო, პა­ცი­ენ­ტის­თვის შე­სა­ბა­მი­სი დახ­მა­რე­ბა დაგ­ვი­ან­და, რა­მაც ჯან­მრთე­ლო­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბის გა­უ­ა­რე­სე­ბა გა­მო­იწ­ვია. ასეთ დროს, ბუ­ნებ­რი­ვია, დგე­ბა სას­წრა­ფო დახ­მა­რე­ბის ჯგუ­ფის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის სა­კი­თხი.

- შე­უძ­ლია თუ არა სა­მე­დი­ცი­ნო პერ­სო­ნალს, პა­ცი­ენ­ტის თან­ხმო­ბის გა­რე­შე, სა­ტე­ლე­ვი­ზიო კო­მენ­ტარ­ში და­ა­სა­ხე­ლოს პა­ცი­ენ­ტის ჯან­მრთე­ლო­ბის შე­სა­ხებ დე­ტა­ლე­ბი? თუ არა, მა­შინ ინ­ფორ­მა­ცია რო­გორ უნდა მი­ე­წო­დოს სა­ზო­გა­დო­ე­ბას, როცა საქ­მე ეხე­ბა გახ­მა­უ­რე­ბულ შემ­თხვე­ვებს?

- პა­ცი­ენ­ტის ჯან­მრთე­ლო­ბის შე­სა­ხებ მო­ნა­ცე­მე­ბი გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი კა­ტე­გო­რი­ის მო­ნა­ცე­მებს გა­ნე­კუთ­ვნე­ბა და კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა მისი დაც­ვის მა­ღალ სტან­დარ­ტებს ად­გენს. ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ პა­ცი­ენ­ტის გა­ცხა­დე­ბუ­ლი თან­ხმო­ბის გა­რე­შე, არა­ვის აქვს უფ­ლე­ბა, გა­ამ­ჟღავ­ნოს ინ­ფორ­მა­ცია, მისი ჯან­მრთე­ლო­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბის შე­სა­ხებ.

ქვეყ­ნის კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა ამომ­წუ­რა­ვად ად­გენს იმ სა­გა­მო­ნაკ­ლი­სო შემ­თხვე­ვე­ბის ჩა­მო­ნათ­ვალს, როცა ამ­გვა­რი ინ­ფორ­მა­ცი­ის გამ­ჟღავ­ნე­ბა შე­საძ­ლოა, პა­ცი­ენ­ტის თან­ხმო­ბის გა­რე­შე მოხ­დეს. მა­გა­ლი­თად, ეს ის შემ­თხვე­ვე­ბია, რო­დე­საც სა­ხელ­მწი­ფო ან სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი უსაფრ­თხო­ე­ბის ინ­ტე­რე­სე­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, აუ­ცი­ლე­ბე­ლია პა­ცი­ენ­ტის ჯან­მრთე­ლო­ბის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ის გა­და­ცე­მა შე­სა­ბა­მი­სი სა­ხელ­მწი­ფო უწყე­ბე­ბის­თვის.

ამას­თან, სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ცნო­ბის­მოყ­ვა­რე­ო­ბის დაკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბა ვერ ჩა­ით­ვლე­ბა ლე­გი­ტი­მურ მიზ­ნად, რო­მე­ლიც გა­ა­მარ­თლებს პა­ცი­ენ­ტის ჯან­მრთე­ლო­ბის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ის გამ­ჟღავ­ნე­ბას, თუ ამ მო­ნა­ცე­მე­ბის გა­უმ­ჟღავ­ნებ­ლო­ბა საფრ­თხეს არ უქ­მნის მო­სახ­ლე­ო­ბის უსაფრ­თხო­ე­ბას ან ჯან­მრთე­ლო­ბას. ასე­თი დარ­ღვე­ვე­ბი ძა­ლი­ან ხში­რია პრაქ­ტი­კა­ში.

რამ­დე­ნი­მე წლის წინ იყო შემ­თხვე­ვა, რო­დე­საც ერთ-ერთი ცნო­ბი­ლი სა­ხის ჯან­მრთე­ლო­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბი­სა და გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი ოპე­რა­ცი­უ­ლი ჩა­რე­ვე­ბის შე­სა­ხებ მო­ნა­ცე­მე­ბი სა­მე­დი­ცი­ნო პერ­სო­ნალ­მა პა­ცი­ენ­ტის თან­ხმო­ბის გა­რე­შე სა­ტე­ლე­ვი­ზიო კო­მენ­ტა­რი­სას გა­აჟ­ღე­რა. დი­აგ­ნო­ზის სპე­ცი­ფი­კი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, პა­ცი­ენ­ტმა ამ ინ­ფორ­მა­ცი­ის გამ­ჟღავ­ნე­ბით უმ­ძი­მე­სი ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი ტრამ­ვა მი­ი­ღო, და­ენგრა ოჯა­ხი და დას­ჭირ­და ინ­ტენ­სი­უ­რი მკურ­ნა­ლო­ბა სრუ­ლად გა­მო­სა­ჯან­მრთე­ლებ­ლად.

ამ­დე­ნად, სა­მე­დი­ცი­ნო პერ­სო­ნა­ლის მიერ პა­ცი­ენ­ტის ჯან­მრთე­ლო­ბის შე­სა­ხებ, მისი თან­ხმო­ბის გა­რე­შე გა­კე­თე­ბუ­ლი სა­ტე­ლე­ვი­ზიო კო­მენ­ტა­რი წარ­მო­ად­გენს პა­ცი­ენ­ტის პი­რა­დი ცხოვ­რე­ბი­სა და კონ­ფი­დენ­ცი­ა­ლუ­რო­ბის უფ­ლე­ბის მძი­მე დარ­ღვე­ვას.

- სად და რო­გორ უნდა იპო­ვოს სა­მარ­თა­ლი არაკ­ვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი სპე­ცი­ა­ლის­ტის­გან და­ზა­რა­ლე­ბულ­მა პა­ცი­ენ­ტმა?

- პირ­ველ რიგ­ში, პა­ცი­ენტს უფ­ლე­ბა აქვს, დას­ვას ექი­მის პრო­ფე­სი­უ­ლი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის სა­კი­თხი და მი­მარ­თოს სა­ჩივ­რით სსიპ "სა­მე­დი­ცი­ნო საქ­მი­ა­ნო­ბის სა­ხელ­მწი­ფო რე­გუ­ლი­რე­ბის სა­ა­გენ­ტოს". თუმ­ცა, საქ­მე ის არის, რომ სა­ა­გენ­ტოს არ გა­აჩ­ნია უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბა და­ა­კის­როს ექიმს ან სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბას ქო­ნებ­რი­ვი ზი­ა­ნის, მათ შო­რის, პა­ცი­ენ­ტის მკურ­ნა­ლო­ბის ან მე­დი­კა­მენ­ტე­ბის ხარ­ჯე­ბის ანა­ზღა­უ­რე­ბა. სა­ა­გენ­ტოს შე­უძ­ლია მხო­ლოდ ად­მი­ნის­ტრა­ცი­უ­ლი სან­ქცია გა­მო­ი­ყე­ნოს ექი­მის წი­ნა­აღ­მდეგ, კერ­ძოდ, ეს შე­იძ­ლე­ბა იყოს გაფრ­თხი­ლე­ბა, საქ­მი­ა­ნო­ბის უფ­ლე­ბის შე­ჩე­რე­ბა, ექი­მის სერ­ტი­ფი­კა­ტის გა­უქ­მე­ბა და სხვა. ამ­დე­ნად, ასე­თი სა­ჩივ­რის შე­დე­გად, ექი­მი შე­საძ­ლოა, და­ი­სა­ჯოს, მაგ­რამ ამით პა­ცი­ენ­ტის მდგო­მა­რე­ო­ბა ვერ გა­მოს­წორ­დე­ბა.

შემ­დე­გი გზა სის­ხლის­სა­მარ­თლებ­რი­ვი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის­კენ მი­დის და იმ შემ­თხვე­ვა­ში, თუ ექი­მის ქმე­დე­ბა­ში გა­მო­იკ­ვე­თა ბრა­ლე­უ­ლო­ბა, შე­საძ­ლოა, მოხ­დეს მის­თვის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თაც. ამას­თან, აქაც, რო­გორც წინა შემ­თხვე­ვა­ში, პა­ცი­ენ­ტის ჯან­მრთე­ლო­ბი­სათ­ვის მი­ყე­ნე­ბუ­ლი ზი­ა­ნის ანა­ზღა­უ­რე­ბა არ ხდე­ბა.

ერ­თა­დერ­თი გზა, რი­თაც პა­ცი­ენტს შე­უძ­ლია უკვე სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის გამ­წევს მოს­თხო­ვოს ჯან­მრთე­ლო­ბის­თვის მი­ყე­ნე­ბუ­ლი ზი­ა­ნის ქო­ნებ­რი­ვი ანა­ზღა­უ­რე­ბა, სა­მო­ქა­ლა­ქო და­ვე­ბის გან­მხილ­ველ სა­სა­მარ­თლომ­დე მი­დის. ეს კი გრძელ და რთულ პრო­ცე­სებ­თა­ნაა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი. ზო­გი­ერ­თი პრო­ცე­სი წლო­ბით გრძელ­დე­ბა.

მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, ჯან­მრთე­ლო­ბის და­ზი­ა­ნე­ბი­სას, დრო­ულ სა­მე­დი­ცი­ნო ჩა­რე­ვას არ­სე­ბი­თი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს და დრო­ში გა­ჭი­ა­ნუ­რე­ბუ­ლი სა­სა­მარ­თლო პრო­ცე­სი ისევ პა­ცი­ენ­ტის ინ­ტე­რე­სებს ეწი­ნა­აღ­მდე­გე­ბა. ამას­თან, პა­ცი­ენტს უწევს ფი­ნან­სუ­რი ხარ­ჯე­ბის გა­წე­ვაც, ვი­ნა­ი­დან პრო­ცე­სის წარ­მო­ე­ბა კარ­გი ად­ვო­კა­ტის გა­რე­შე, ფაქ­ტობ­რი­ვად, წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლია, რაც თა­ვის მხრივ, კი­დევ ერთი შე­მა­ფერ­ხე­ბე­ლი გა­რე­მო­ე­ბაა პა­ცი­ენ­ტის დარ­ღვე­უ­ლი უფ­ლე­ბის აღ­დგე­ნის გზა­ზე.

- გა­მო­დის, მი­უ­ხე­და­ვად კა­ნო­ნით პა­ცი­ენ­ტის­თვის მი­ნი­ჭე­ბუ­ლი ამ­დე­ნი უფ­ლე­ბი­სა, მათი დაც­ვის ეფექ­ტი­ა­ნი მე­ქა­ნიზ­მე­ბი არ არ­სე­ბობს. რო­გორ უნდა გა­მოს­წორ­დეს ეს პრობ­ლე­მა?

- აქ უკვე სა­ჭი­როა პრობ­ლე­მის კომ­პლექ­სუ­რი გა­ა­ნა­ლი­ზე­ბა და ქმე­დი­თი ნა­ბი­ჯე­ბის გა­დად­გმა, რაც შე­სა­ბა­მი­სი სა­კა­ნონ­მდებ­ლო ბერ­კე­ტე­ბი­სა და სა­ხელ­მწი­ფო ორ­გა­ნო­ე­ბის კო­ორ­დი­ნი­რე­ბუ­ლი მუ­შა­ო­ბის გა­რე­შე შე­უძ­ლე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა. მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, რო­გორც ასო­ცი­რე­ბის ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბით, ისე მთავ­რო­ბის სტრა­ტე­გი­ის შე­სა­ბა­მი­სად, აღ­ნიშ­ნუ­ლი სა­კი­თხის გა­დაჭ­რა პრი­ო­რი­ტე­ტუ­ლია და სა­ჭი­როა დრო­უ­ლი მოქ­მე­დე­ბა.

ამი­სათ­ვის, აუ­ცი­ლე­ბე­ლია ერთი მხრივ, სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის სა­ხელ­მწი­ფოს წი­ნა­შე ან­გა­რიშ­ვალ­დე­ბუ­ლე­ბის გაზ­რდა და სა­მე­დი­ცი­ნო მომ­სა­ხუ­რე­ბის ხა­რის­ხი­სა და უსაფრ­თხო­ე­ბის მო­ნი­ტო­რინ­გის ეფექ­ტი­ა­ნი მე­ქა­ნიზ­მე­ბის შე­მუ­შა­ვე­ბა და იმპლე­მენ­ტა­ცია, ხოლო მე­ო­რე მხრივ, სა­მე­დი­ცი­ნო და­ვე­ბის გან­ხილ­ვის ალ­ტერ­ნა­ტი­უ­ლი მე­ქა­ნიზ­მე­ბის შე­მუ­შა­ვე­ბა.