სა­ქარ­თვე­ლოს გა­ნათ­ლე­ბის, მეც­ნი­ე­რე­ბის, კულ­ტუ­რი­სა და სპორ­ტის სა­მი­ნის­ტროს მიერ გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი რე­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის ფარ­გლებ­ში "ქარ­თუ­ლი წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრი" და "მწე­რალ­თა სახ­ლი" ერ­თი­ან­დე­ბა. ორი უწყე­ბის უფ­ლე­ბა­მო­ნაც­ვლედ ახ­ლად­შექ­მნი­ლი "ქარ­თუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რის ეროვ­ნუ­ლი ფონ­დი" გა­მო­ცხად­და, რო­მელ­საც ლი­ტე­რა­ტუ­რათმცოდ­ნე ირმა რა­ტი­ა­ნი უხელ­მძღვა­ნე­ლებს.

სა­მი­ნის­ტროს ინი­ცი­ა­ტი­ვას მწე­რალ­თა და გა­მომ­ცე­მელ­თა დიდი ნა­წი­ლის პრო­ტეს­ტი მოჰ­ყვა. მწე­რა­ლი ირაკ­ლი ლო­მო­უ­რი აღ­ნიშ­ნულ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას და­ნა­შა­უ­ლად მი­იჩ­ნევს და მთავ­რო­ბას მი­მარ­თავს, დრო­უ­ლად თქვას უარი მას­ზე:

"მწე­რალ­თა სახ­ლი" და "ქარ­თუ­ლი წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრი" მთავ­რო­ბამ გა­ა­უქ­მა და რა­ღაც გა­უ­გე­ბა­რი ფონ­დი შექ­მნა. ეს და­ნა­შა­უ­ლია სა­კუ­თა­რი ხალ­ხის, ქვეყ­ნის, კულ­ტუ­რის წი­ნა­შე! წი­ნაპ­რე­ბი­სა და შთა­მო­მავ­ლე­ბის წი­ნა­შე! მთავ­რო­ბავ, გონს მოდი და სას­წრა­ფოდ გა­ა­უქ­მე ეს შენი და­ნა­შა­უ­ლებ­რი­ვი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, სა­ნამ ჯერ კი­დევ დროა!

თა­ვის საქ­მეს სა­უ­კე­თე­სოდ ას­რუ­ლებ­და ორი­ვე - "მწე­რალ­თა სახ­ლიც" და "ქარ­თუ­ლი წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრიც". მათი ერთ ფონ­დად ქცე­ვა ისე­თი­ვე აბ­სურ­დია, რო­გორც მუს­კო­მე­დი­ის გა­ერ­თი­ა­ნე­ბა ოპე­რი­სა და ბა­ლე­ტის თე­ატრთან იმ მო­ტი­ვით, რომ ორი­ვე­გან მღე­რი­ან. "მწე­რალ­თა სახ­ლს" თა­ვი­სი ფუნ­ქცია და საქ­მე აქვს, "ქარ­თუ­ლი წიგ­ნის ეროვ­ნულ ცენ­ტრს" - თა­ვი­სი. მათი გა­ერ­თი­ა­ნე­ბა, სი­ნამ­დვი­ლე­ში, მათ დაშ­ლას და მოშ­ლას ნიშ­ნავს. მწერ­ლებს მთავ­რო­ბა არა­ფერს ეკი­თხე­ბა, ისე იღებს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას, ამ დროს ეს ორი­ვე ცენ­ტრი მწერ­ლე­ბი­საა და მკი­თხვე­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის და არა უწიგ­ნუ­რი მო­ხე­ლე­ე­ბის" - უთხრა AMBEBI.GE-ს ირაკ­ლი ლო­მო­ურ­მა.

“პირ­და­პირ მინ­და მივ­მარ­თო კულ­ტუ­რის მეს­ვე­უ­რებს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში: რა­ტომ გა­ა­უქ­მეს მწე­რალ­თა სახ­ლი და ეროვ­ნუ­ლი წიგ­ნის ცენ­ტრი?! ორი ინ­სტი­ტუ­ცია, რო­მე­ლიც ძა­ლი­ან კარგ საქ­მეს აკე­თებ­და ქარ­თუ­ლი კულ­ტუ­რის­თვის. მწე­რალ­თა სახ­ლში ისე­თი სა­ღა­მო­ე­ბი ტარ­დე­ბო­და და ისე­თი ცო­ცხა­ლი აზრი იყო… რა­ტომ გა­ა­უქ­მეს?! ეროვ­ნუ­ლი წიგ­ნის სახ­ლმა ისე­თი ბაზ­რო­ბა მო­ა­წყო ფრან­კფურ­ტში, სტუმ­რის სტა­ტუ­სით… პა­სუ­ხი არ მაქვს. რო­დე­საც გა­წყდე­ბა კავ­ში­რი ხალ­ხსა და ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას შო­რის, მერე იწყე­ბა აუხ­სნე­ლი, მე პა­სუ­ხი არ მაქვს ამა­ზე და მინ­და ვინ­მემ მი­პა­სუ­ხოს: რა­ტომ მოხ­და ასე?!” - აცხა­დებს ლანა ღო­ღო­ბე­რი­ძე.

ასე­თი კრიტ­კუ­ლი შე­ფა­სე­ბე­ბის სა­პა­სუ­ხოდ, კულ­ტუ­რის მი­ნის­ტრის მო­ად­გი­ლემ მე­დი­ას­თან გა­ნა­ცხა­და, რომ „კლა­სი­კუ­რი „ფე­იკ­ნი­უ­სია“, როცა ამ­ბო­ბენ, რომ „მწე­რალ­თა სახ­ლი“ და „წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრი“ და­ი­ხუ­რა.

„ჩემ­თვის აბ­სო­ლუ­ტუ­რად გა­უ­გე­ბა­რი, გა­საკ­ვი­რი და ცოტა გულ­სატ­კე­ნიც არის ის ნე­გა­ტი­ვი, რო­მე­ლიც წარ­მო­იშ­ვა ამ სა­კი­თხე­ბის გარ­შე­მო. პირ­და­პირ ვამ­ბობ, აი ჩემი აზ­რით კლა­სი­კუ­რი მა­გა­ლი­თი არის სწო­რედ იმ “ფეიკ ნი­უ­სის”, სა­დაც ჩვენ ვსა­უბ­რობთ რა­ღა­ცის გა­უქ­მე­ბა­ზე, რა­ღა­ცის დან­გრე­ვა­ზე და არა იმა­ზე თუ რა იქ­მნე­ბა სსიპ-ების გა­ერ­თი­ა­ნე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე და რა სარ­გე­ბე­ლის მომ­ტა­ნი შე­იძ­ლე­ბა იყოს ეს. ვიმ­სჯე­ლოთ ამა­ზე და არა იმა­ზე თუ რა და­ინ­გრა და რა გა­უქ­მდა" - აღ­ნიშ­ნა მი­ხე­ილ გი­ორ­გა­ძემ.

მი­სი­ვე გან­ცხა­დე­ბით, სსიპ-ების გა­ერ­თი­ა­ნე­ბა სა­კად­რო ოპ­ტი­მი­ზა­ცი­ას არ გუ­ლის­ხმობს. კად­რე­ბის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბა­ზე გა­ა­კე­თა აქ­ცენ­ტი „ლი­ტე­რა­ტუ­რის ეროვ­ნუ­ლი ფონ­დის“ ახ­ლად­და­ნიშ­ნულ­მა დი­რექ­ტორ­მა ირმა რა­ტი­ან­მაც.

"ჩემ­თვის გა­უ­გე­ბა­რია, სა­ი­დან წარ­მო­იშ­ვა ეს მითი, რომ მწერ­ლის სახ­ლი უქ­მდე­ბა. მინ­და ყვე­ლა და­ვარ­წმუ­ნო, რომ მწერ­ლის სახ­ლი, რო­მე­ლიც უკვე შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, ბრენ­დია, არა­თუ უქ­მდე­ბა, არა­მედ იქ ფუნ­ქცი­ო­ნი­რე­ბას იწყებს ქარ­თუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რის ეროვ­ნუ­ლი ფონ­დი, რომ­ლის მთა­ვა­რი მი­ზა­ნია წიგ­ნი­ე­რე­ბის ამაღ­ლე­ბა ქარ­თულ სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში და ქარ­თუ­ლი მწერ­ლო­ბის პო­პუ­ლა­რი­ზა­ცია მსოფ­ლი­ო­ში.

მწერ­ლის სახ­ლს თა­ვი­სი ის­ტო­რი­ი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე ვე­რა­ვინ შე­უც­ვლის სა­ხელს, ამი­ტომ მე­გობ­რე­ბო, მინ­და ყვე­ლა და­გამ­შვი­დოთ და და­გი­დას­ტუ­როთ, რომ ეს ის­ტო­რი­უ­ლი შე­ნო­ბა ყო­ველ­თვის იყო და იქ­ნე­ბა მწერ­ლის სახ­ლი. ორი სსიპ-ის გა­ერ­თი­ა­ნე­ბა მოხ­და ქარ­თუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რის ეროვ­ნულ ფონდთან, გად­მო­ვი­და კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტრო­ში არ­სე­ბუ­ლი რამ­დე­ნი­მე მი­მარ­თუ­ლე­ბაც, რო­მე­ლიც ლი­ტე­რა­ტუ­რის სა­კი­თხებ­ზე მუ­შა­ობს. ქარ­თუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რის ეროვ­ნუ­ლი ფონ­დი არის ახა­ლი ორ­გა­ნი­ზა­ცია, რო­მელ­საც ფარ­თო მიზ­ნე­ბი და ამო­ცა­ნე­ბი აქვს" - უთხრა ჟურ­ნა­ლის­ტებს რა­ტი­ან­მა.

ამ­გვა­რი გან­ცხა­დე­ბე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, „მწე­რალ­თა სახ­ლის“ აწ უკვე ყო­ფი­ლი დი­რექ­ტო­რი ნატა ლო­მო­უ­რი თვლის, რომ პა­ნი­კის რე­ა­ლუ­რი სა­ფუძ­ვე­ლი არ­სე­ბობს. მისი თქმით, სა­მი­ნის­ტრომ არ შე­ას­რუ­ლა და­პი­რე­ბა, რაც მიმ­დი­ნა­რე პრო­ცე­სებ­ში ამ ორი უწყე­ბის ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ბი­სა და სხვა თა­ნამ­შრომ­ლე­ბის ჩარ­თვას გუ­ლის­ხმობ­და:

"თა­ვი­დან გვი­თხრეს, რომ აპი­რებ­დნენ რე­ფორ­მას და ჩვენც ვიქ­ნე­ბო­დით ჩარ­თუ­ლი მას­ში, მაგ­რამ სა­ბო­ლო­ოდ ისე მი­ი­ღეს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, რომ ჩვენ არა­ვინ შეგ­ვხვედ­რია და არა­ვის უკი­თხავს აზრი. აზრი არ ჰკი­თხეს უმ­თავ­რეს ბე­ნე­ფი­ცი­ა­რებს, მწერ­ლებ­სა და გა­მომ­ცემ­ლებ­საც. ჩი­ნოვ­ნი­კუ­რად და­ხუ­რულ კარს მიღ­მა გა­და­წყდა ეს უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი სა­კი­თხი. ამ­ბო­ბენ, რომ ამ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას სა­ფუძ­ვლად და­ე­დო ევ­რო­პე­ლი ექ­სპერ­ტის დას­კვნა. თუმ­ცა, მე მაქვს ეს დას­კვა წა­კი­თხუ­ლი და იქ არა­ვი­თა­რი პირ­და­პი­რი მი­ნიშ­ნე­ბაც კი არ არის იმა­ზე, რომ ეს უწყე­ბე­ბი და­ხუ­რუ­ლი­ყო.

მე პი­რა­დად 2011 წლი­დან ვმუ­შა­ობ და უდი­დე­სი შრო­მა მაქვს ჩა­დე­ბუ­ლი იმა­ში, რომ „მწე­რალ­თა სახ­ლი“ წარ­მა­ტე­ბუ­ლი სა­ერ­თა­შო­რი­სო პარტნი­ო­რე­ბის მიერ ყო­ფი­ლი­ყო აღი­ა­რე­ბუ­ლი. თა­ვი­დან იყო სა­უ­ბა­რი კად­რე­ბის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბა­ზე, მაგ­რამ მო­ვი­და ქალ­ბა­ტო­ნი რა­ტი­ა­ნი და თა­ნამ­შრომ­ლე­ბის პი­რით შე­მო­მით­ვა­ლა, რომ ჩემი ად­გი­ლი აქ არ არის. უკვე და­წყე­ბუ­ლია გა­სა­უბ­რე­ბე­ბი თა­ნამ­შრომ­ლებ­თან. გა­სა­უბ­რე­ბას ატა­რებს ირმა რა­ტი­ა­ნი და სამი დე­პარ­ტა­მენ­ტის ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ბი. ამ სა­მი­დან კი არ­ცერ­თი არ არის არც „მწე­რალ­თა სახ­ლის“ და არც „წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ფონ­დის“ თა­ნამ­შრო­მე­ლი.

ჩემი ინი­ცი­ა­ტი­ვით მი­ვე­დი გა­სა­უბ­რე­ბა­ზე და წარ­ვუდ­გი­ნე CV. რო­მელ პო­ზი­ცი­ა­ზეც გა­მოვ­თქვი ინ­ტე­რე­სი, მი­თხრეს, უკვე და­კა­ვე­ბუ­ლი­აო. არა­და, ასეთ შემ­თხვე­ვებ­ში, შრო­მის კო­დექ­სით უპი­რა­ტე­სო­ბა ენი­ჭე­ბათ თა­ნამ­შრომ­ლებს, რომ­ლებ­საც წლე­ბი უმუ­შა­ვი­ათ იმ უწყე­ბა­ში, რო­მელ­საც ეხე­ბა ორ­გა­ნი­ზა­ცია. მო­იყ­ვა­ნეს მთლი­ა­ნად თა­ვი­ან­თი ხალ­ხი. ბევ­რს უშ­ვე­ბენ სა­ერ­თოდ სახ­ლში, ბევ­რს გა­უ­უ­ა­რეს­და შრო­მის პი­რო­ბე­ბი, შე­უმ­ცირ­და ხელ­ფა­სი და ა.შ.

რაც შე­ე­ხე­ბა დე­ბუ­ლე­ბას, რო­მელ­შიც გა­წე­რი­ლია ამ ახა­ლი სსიპ-ის ფუნ­ქცია-მო­ვა­ლე­ო­ბე­ბი, არის სრუ­ლი­ად ქა­ო­ტუ­რი და გა­უ­გე­ბა­რი. მას­ში არა­ფე­რია ნათ­ქვა­მი მწე­რალ­თა რე­ზი­დენ­ცი­ებ­ზე, რო­მე­ლიც "მწე­რალ­თა სახ­ლის" ერთ-ერთი უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი და წარ­მა­ტე­ბუ­ლი პრო­ექ­ტია; არა­ფე­რია ნათ­ქვა­მი „რეპ­რე­სი­რე­ბუ­ლი მწერ­ლე­ბის მუ­ზე­უმ­ზე“ და კი­დევ ბევ­რი რამ არის ყუ­რა­დღე­ბის მიღ­მა დარ­ჩე­ნი­ლი.

ჩემ­თვის გა­უ­გე­ბა­რია, რა­ტომ გახ­და სა­ჭი­რო გან­ვი­თა­რე­ბა­ზე, გა­ნათ­ლე­ბა­ზე, პროგ­რეს­ზე ორი­ენ­ტი­რე­ბუ­ლი პა­ტა­რა, თუმ­ცა უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი ცენ­ტრის, პირ­და­პი­რი გა­გე­ბით, ოა­ზი­სის მი­ზან­ში ამო­ღე­ბა, დაშ­ლა და და­სუს­ტე­ბა?! ეს იყო აბ­სო­ლუ­ტუ­რად საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის სტან­დარ­ტით მი­ღე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა" - უთხრა AMBEBI.GE-ს ნატა ლო­მო­ურ­მა.

AMBEBI.GE და­ინ­ტე­რეს­და "წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის" პო­ზი­ცი­ი­თაც. მისი ხელ­მძღვა­ნე­ლი დეა მეტ­რე­ვე­ლი გვე­უბ­ნე­ბა, რომ რე­ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის ეს ფორ­მა უამ­რავ ეჭვს ბა­დებს.

"მათ საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის რე­ჟი­მის­თვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი ფორ­მა აირ­ჩი­ეს - ორმა კაც­მა ჩუ­მად, კა­ბი­ნეტ­ში მი­ი­ღო ასე­თი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბი, ისე რომ აზრი არა­ვის­თვის უკი­თხავს. პრო­ცე­სებ­ში არ იყ­ვნენ ჩარ­თუ­ლი მწერ­ლე­ბი, გა­მომ­ცემ­ლე­ბი, ექ­სპერ­ტე­ბი. სწო­რედ ეს ბა­დებს ეჭვს - რა­ტომ ჩუ­მად?! იმი­ტომ, რომ რო­დე­საც "წიგ­ნის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრი" და "მწე­რალ­თა სახ­ლი" იქ­მნე­ბო­და, მა­შინ ჩარ­თუ­ლი იყო ეს სექ­ტო­რი და ახლა რა­ტომ და­გეგ­მეს ეს ვი­თომ კე­თილ­შო­ბი­ლუ­რი რე­ფორ­მე­ბი ჩუ­მად?

ჩვე­ნი ქვეყ­ნის პრი­ო­რი­ტე­ტი არის თარ­გმა­ნე­ბი, ჩვე­ნი ენა მცი­რე ენაა, ამი­ტომ თარ­გმა­ნე­ბის კუ­თხით სპე­ცი­ა­ლუ­რი, ცალ­კე ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის არ­სე­ბო­ბა არის აუ­ცი­ლე­ბე­ლი. ეს მო­დე­ლი გად­მო­ტა­ნი­ლია ნორ­ვე­გი­ი­დან, ის­ლან­დი­ი­დან, იმ ქვეყ­ნე­ბი­დან, სა­დაც დგას ეს პრობ­ლე­მა. ამ ტი­პის ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი ქოლ­გა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­ში კი არ უნდა იყოს, პი­რი­ქით უნდა იყოს პრი­ო­რი­ტეტ­ში აყ­ვა­ნი­ლი და კონ­ცენ­ტრი­რე­ბუ­ლი. ასე­თი ნა­ბი­ჯე­ბი მოწ­მობს არაპრო­ფე­სი­ო­ნა­ლიზმს და ვხე­დავ სხვა საფრ­თხე­საც: საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის სუნი ტრი­ა­ლებს უკვე რიგ სა­ხელ­მწი­ფო უწყე­ბებ­ში“ - გა­ნა­ცხა­და დეა მეტ­რე­ველ­მა AMBEBI.GE-სთან სა­უბ­რი­სას.

რაც შე­ე­ხე­ბა ახ­ლად­შექ­მნი­ლი ფონ­დის ფუნ­ქცი­ებს, კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტროს ვებ-გვერ­დზე გან­თავ­სე­ბუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცი­ის თა­ნახ­მად მისი მიზ­ნე­ბი იქ­ნე­ბა ეროვ­ნუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რის, ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი მემ­კვიდ­რე­ო­ბის დაც­ვა და გან­ვი­თა­რე­ბა; ახა­ლი ნა­წარ­მო­ე­ბე­ბის შექ­მნის, გა­მო­ცე­მის, თარ­გმნი­სა და ხელ­მი­საწ­ვდო­მო­ბი­სათ­ვის ხელ­საყ­რე­ლი პი­რო­ბე­ბი­სა და მე­ქა­ნიზ­მე­ბის შექ­მნა; ქარ­თვე­ლი მწერ­ლე­ბის­თვის სა­რე­ზი­დენ­ციო პროგ­რა­მე­ბის და­ნერგვა; ქარ­თუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რის უცხო­ურ ენებ­ზე მთარ­გმნელ­თა გა­დამ­ზა­დე­ბა და მთარ­გმნელ­თა პრო­ფე­სი­უ­ლი ქსე­ლე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბა და ა.შ.