ვინ დგანან წარმატებული და წარუმატებელი ქართველი ფეხბურთელების უკან - აგენტები ქართულ ფეხბურთში

საიდუმლო არავისთვისაა, რომ დღევანდელ ფეხბურთში აგენტები უდიდეს როლს თამაშობენ ფეხბურთელის კარიერაში. რაც უნდა ნიჭიერი იყოს მოთამაშე, შეიძლება მან კარიერა ვერ აიწყოს აგენტის ხუშტურების და დიდი ფინანსური მადის გამო. ან პირიქით - შედარებით მოკრძალებული შესაძლებლობების ფეხბურთელი მოხვდეს ისეთ კლუბში, სხვა დროს და სხვა ვითარებაში რომ ვერ შეძლებდა.

ჩვენი წერილი ქართველი აგენტების ნაღვაწის შეფასების ერთგვარი მცდელობაა - ამ წერილში ქართული ფეხბურთისათვის ლეგენდარულ არაერთ პერსონას შეხვდებით, რომლებიც აგენტები, ამ სიტყვის პირდაპირი გაგებით, არ ყოფილან და თავიანთი პირადი კავშირებით ეხმარებოდნენ ქართველ ფეხბურთელებს კარიერის აწყობაში, რაც უდავოდ საშური საქმე გახლდათ წლების წინ და ახლანდელი გადასახედიდანაც იმ ხალხს მხოლოდ მადლობა ეკუთვნის.

ამ წერილზე მუშაობისას ვესაუბრე ჩემს უფროს კოლეგებს. იმ ადამიანებს, ვისაც კარგად ახსოვთ 90-იანი წლების დასაწყისი. მათი უმრავლესობა ამტკიცებს, რომ პირველი საფეხბურთო აგენტი საქართველოში გახლდათ ილია კოკაია. მას ქართველი გულშემატკივრების წინაშე წარდგენა ნამდვილად არ სჭირდება. მოგვიანებით მან შექმნა ქართული საკლუბო ფეხბურთისათვის სამაგალითო "ზესტაფონი" და დღემდე მისი მფლობელია. სწორედ კოკაიას დამსახურება გახლდათ დავით მუჯირის გადასვლა ტირასპოლის "შერიფში". მას ასევე ძალიან ახლო ურთიერთობა ჰქონდა გერმანულ და ევროპის სხვა ქვეყნების წარმომადგენელ კლუბებთან.

როცა 90-იან წლებზე ვსაუბრობთ, არ უნდა გამოგვრჩეს მერაბ ჟორდანიას ღვაწლი ქართველი ფეხბურთელების წინსვლის საქმეში. მაშინ საქართველოდან უცხოურ კლუბებში გადასვლა ასე იოლი არ იყო. ჟორდანიას ინიციატივით გაიცნო ევროპამ გიორგი ქინქლაძის საფეხბურთო ნიჭი. ის დროებით "ზაარბრიუკენში" გახლდათ განათხოვრებული თბილისის "დინამოდან", მერე მცირე ხნით დაუბრუნდა მშობლიურ კლუბს და გადავიდა "მანჩესტერ სიტიში". ეს ტრანსფერი კარგა ხნის განმავლობაში სარეკორდო გახლდათ ქართული ფეხბურთისათვის. ჟორდანია არ იყო აგენტი. ის პირადი კავშირებით, დიდი ნაცნობობით ახერხებდა ბევრს. სწორედ ჟორდანიას მეშვეობით გაიცვნეს ქართველმა მოთამაშეებმა მაშინდელ სინამდვილეში ძალიან წარმატებული მენეჯერი, ერვინ კაზაკოვსკი.

ქინქლაძის ტრანსფერის საკითხი კარგა ხნის განმავლობაში სადავოდ ითვლებოდა - "მრეტები" საკმაოდ სოლიდური თანხის მიღებას იმედოვნებდა, მაგრამ დრო გავიდა, კლუბმა მიზანს ვერ მიაღწია და დაიშალა კიდეც. ამ ბრძოლის წაგების შემდეგ ქართულ ფეხბურთში აღარ ჩანს ვაჟა ჩხაიძე - უდავოდ ძალიან საინტერესო და თვითმყოფადი მოღვაწე ჩვენი ფეხბურთისა.

ძალიან საინტერესო ფიგურაა რევაზ ჭოხონელიძე. უკრაინაში მცხოვრები ქართველი, ვინც თავის დროზე წარმატებული ფეხბურთელი გახლდათ. ჭოხონელიძეს ძალიან მჭიდრო კავშირები ჰქონდა კიევის "დინამოსთან" და "მილანთან". სწორედ მან დააინტერესა კიეველები კალაძით. ამავე დროს, უნდა ვივარაუდოთ, რომ კიეველთა მაშინდელი ლეგენდა - მწვრთნელი, ვალერი ლობანოვსკი უსათუოდ დაეკითხებოდა ჭკუას ქართული და მსოფლიო ფეხბურთის კიდევ ერთ ცოცხალ ლეგენას, დავით ყიფიანს.

საინტერესოა ქართული ფეხბურთის კიდევ ერთი ლეგენდის, რევაზ ძოძუაშვილისა და შეპეტოვკის "ტემპის" ისტორია. როცა ეს კლუბი უკრაინის ჩემპიონატის უმაღლეს ლიგაში ასპარეზობდა, მისი პრეზიდენტი კი ქართველი, გვარად ნიშნიანიძე გახლდათ. სამწუხაროდ, ეს ურთიერთობა დიდხანს არ გაგრძელდა. წაიკითხეთ სრულად