პირველად მოთხრობა რომ მიუტანია დასაბეჭდად, უთქვამთ, სხვა საქმეს მოჰკიდე ხელიო... - გურამ დოჩანაშვილი 80 წლის გახდა
თანამედროვეობის ერთ-ერთ გამორჩეულ მწერალს, გურამ დოჩანაშვილს დღეს, 26 მარტს 80 წელი შეუსრულდა და ამიტომაც თამამად ვიტყვით - 2019 წელი გურამ დოჩანაშვილის წელიწადია!
მასთან ტრადიციული ინტერვიუს ჩაწერა თითქმის შეუძლებელია, ამიტომ "კვირის პალიტრის" სტატიაც ჩვენეულ-ტრადიციული იქნება - ბატონი გურამისა და ქალბატონი ნათელა სეფიაშვილის, მწერლის უსაზღვროდ მზრუნველი მეუღლის გზადაგზა ნაამბობიდან ამოკრებილი.
"რა გგონიათ, მხოლოდ მაქებენ?"
ერთხელ საუბარს ღიმილით მოაყოლა: მწერალი არ დაბადებულა ისე, თავისით, მით უფრო, მე როგორ დავიბადებოდი? არ არსებობს მწერალი, კომპოზიტორი, მხატვარი: მწერალი არის გადამწერი, კომპოზიტორი - გადამმღერებელი, მხატვარი - გადამხატავი, მთავარი კი შენ უნდა ამოიცნო - ყველაფრის შემოქმედიო.
პირველად მოთხრობა რომ მიუტანია დასაბეჭდად, მავანს უთქვამს, სხვა საქმეს მოჰკიდე ხელიო. გაბრაზებულს მისი სახელის პირველი ასო ამოუკაწრავს კედელზე და ყოველდღე იმეორებდა - "ეს როგორ მითხრაო".
- რა გგონიათ, მხოლოდ მაქებენ? - საუბარმა მოიტანა და მითხრა. - მახსოვს, 1971 წელი იქნებოდა, ჩემი მეოთხე თუ მეხუთე წიგნი რომ გამოვიდა, საჩუქრად დავარიგე, მაგრამ ბებიაჩემის მკვიდრი დეიდაშვილი, კატუტა ბებია გამომრჩა. მაშინ იაფი იყო და იოლად ყიდულობდა ხალხი წიგნს, ამიტომ ჩემი პროზა 3 დღეში დახლებიდან გაქრა. ბებიამ დამტუქსა, შე უსინდისო, კაკუტა რავა გამოგრჩაო? რაღა მექნა?
ერთმა კეთილმა კაცმა მირჩია, აეროპორტისკენ სამი მაღაზიაა, მესამესთან არაქართველი მოსახლეობა ცხოვრობს და იქ ქართული წიგნები დიდხანს ძლებსო. ძლივს მივაკვლიე მაღაზიას, შევედი და ახალგაზრდა გამყიდველთან ჩემი წიგნი მოვიკითხე, თუმცა ვინაობა არ გამიმხელია. მოკლედ მომიჭრა, იყო და გათავდაო! რომ წარმოვიდგინე ბებიაჩემი კაკუტა და ისიც, რა მომელოდა, მოვიწყინე. გამყიდველმა ეს შენიშნა და მანუგეშა, რატომ მოიწყინეთ? მე ეგ წიგნი წავიკითხე და თავიდან ბოლომდე სისულელეაო, - გულიანი სიცილით დამისრულა თხრობა...
"რა დრო გასულა?!"
2019 წელი ორმაგად გურამ დოჩანაშვილის წელიწადია - ნათელა სეფიაშვილთან თანაცხოვრების 55-ე წლისთავი!
- გაინტერესებთ, როგორი იყო მასთან თანაცხოვრება? - მეკითხება ქალბატონი ნათელა და თავადვე განაგრძობს, - ძალიან რთული. გაცნობის დღიდან ჩვენი მთავარი შეხების წერტილი და ბრძოლის ველი ბოთლი იყო, სხვა პრობლემა არასდროს შეგვქმნია. სანამ ნაგვის ბუნკერი გვქონდა, სასმელს პირდაპირ ვუშვებდი, ახლა ეზოში უნდა ჩავიტანო. ბოლოს, შტოფი რომ მოიტანეს, ავაყირავე და მეშვიდე სართულიდან პირველ სართულამდე ღვინის მდინარე ჩადიოდა. ამ ბრძოლაში ტომები დაიწერა. განა სმის მოთხოვნილება აქვს, მაგრამ წვეთიც რომ დაალევინონ, ვეღარ ჩერდება.
"სპილო დიდია ძაღლზე,/ მელა - მარდი და ფლიდი./ შენ ხარ პატარა თაგვი,/ მე კი კატა დიდი და/ ბოლოს დაგიჭერ მაინც..." - ეს სახუმარო სტრიქონები გურამმა ჩვენი ურთიერთობის გარიჟრაჟზე დაწერა, 5 წელიწადის განმავლობაში მართლაც დაჭერობანა გვქონდა... ერთხელ ზემელზე გადამყიდველთან ნაყიდი ჰემინგუეის ტომებით უნივერსიტეტში გახარებული შევდიოდი, გურამს რომ დავუნახივარ, უფიქრია: მე მწერალი გამოვალ, ამას კი წიგნის კითხვა უყვარსო და ასე დამადგა თვალი.
პირველ კურსზე უცხო ენების ფაკულტეტზე გერმანულ ენას ვსწავლობდი და შილერის საღამოზე ჟანა დ,არკს ვთამაშობდი. ამიტომ პირველი კორპუსის ბაღში ხშირად შევრბოდი და გამოვრბოდი, ესენი კი: ზვიადი, მერაბი, გურამი, ვოვა, ნაციხარების შაიკა, ისხდნენ და მირევდნენ. სპექტაკლიდან ჩემი ერთი რეპლიკა რომ წამოიძახა ვოვამ, გურამმა თავში ჩაათხლიშა ხელი. კი გამიკვირდა, რატომ აეწვა კუჭი-მეთქი?
ჩვენი პირველი შვილი ქეთო და გურამის პირველი წიგნი ერთად გაჩნდა 1966 წელს, ჩვენი ვაჟის, ირაკლის დაბადება კი მის მწერალთა კავშირის წევრობას დაემთხვა 1968 წელს... რა დრო გასულა? 55 წელიწადია, გურამის ცოლი ვარ...ჟურნალისტებს რომ გაურბის, სულ ვეუბნები, მკითხველს შეკითხვები უჩნდება და რა უფლება გაქვს, უარს რომ ეუბნები-მეთქი. მაგრამ როცა წერს, მტრისას! მთლიანად არის როლში შესული... ყველაზე მშვიდი პერიოდია, როცა ბეჭდავს წაიკითხეთ ვრცლად
ფოტო: ეროვნული ფოტომატიანე
"ერთ დროს ძალიან მიჭირდა, უფასო სასადილოდან საჭმელი მომქონდა შვილისთვის, რომელსაც ძმა ჰყავდა გარდაცვლილი" - როგორ ცხოვრობდა კაცი, რომელიც ყველას უყვარდა
მწერალი გურამ დოჩანაშვილი გარდაიცვალა
