ქარ­თვე­ლებ­მა ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის ის­ტო­რი­ა­ში მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი როლი შე­ი­ტა­ნეს. ერთ-ერთი გა­მორ­ჩე­უ­ლი 1992-1993 წლებ­ში გე­ნე­რა­ლი ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვი­ლი იყო. ის ევ­რო­პა­ში გან­ლა­გე­ბუ­ლი ჩრდი­ლო­ატ­ლან­ტი­კუ­რი კავ­ში­რის (ნატო) ჯა­რე­ბის უმაღ­ლე­სი მთა­ვარ­სარ­და­ლი გახ­ლდათ.

- შალი! ასე ეძახ­და ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვილს ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის პრე­ზი­დენ­ტი ბილ კლინ­ტო­ნი. კლინ­ტო­ნი მას მო­იხ­სე­ნი­ებ­და, რო­გორც მე­გო­ბარს და გან­სა­კუთ­რე­ბულ მრჩე­ველს, რომ­ლის ბრძნულ რჩე­ვებს ყო­ველ­თვის ეყ­რდნო­ბო­და! 2000 წელს, ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბულ შტა­ტებ­ში "ერი­სი­ონს" ვახ­ლდი, რო­გორც ან­სამ­ბლის მე­ნე­ჯე­რი. კარ­გად მახ­სოვს, გე­ნე­რა­ლი შა­ლი­კაშ­ვი­ლი ქა­ლაქ სი­ეტ­ლში კონ­ცერტს და­ეს­წრო. კონ­ცერ­ტის შემ­დეგ იგი სცე­ნა­ზე თა­ვის შვილ­თან, ბრან­ტთან ერ­თად ამო­ვი­და და მისი თა­ნა­მე­მა­მუ­ლე­ე­ბი გაბრ­წყი­ნე­ბუ­ლი თვა­ლე­ბით წა­რუდ­გი­ნა. მოგ­ვი­ა­ნე­ბით, სა­უ­ბარ­ში გვი­თხრა: "დღეს მე ჩემს შვილს სა­ქარ­თვე­ლო გა­ვა­ცა­ნიო". გე­ნე­რა­ლი შა­ლი­კაშ­ვი­ლი არის იმ ლე­გენ­და­რულ ქარ­თველ-ამე­რი­კელ­თა შო­რის, რომ­ლებ­მაც წა­რუშ­ლე­ლი კვა­ლი და­ტო­ვეს ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის უახ­ლეს ის­ტო­რი­ა­ში..." - იხ­სე­ნებს რე­ჟი­სო­რი რა­მაზ ბლუ­აშ­ვი­ლი.

ნა­ტოს ჯა­რე­ბის ქარ­თვე­ლი უმაღ­ლეს მთა­ვარ­სარ­დალს ასე­ვე პი­რა­დად შეხ­ვდა სამ­ხედ­რო ექ­სპერ­ტი ირაკ­ლი ალა­დაშ­ვი­ლი:

- ძმე­ბი შა­ლი­კაშვლე­ბი სა­ქარ­თვე­ლოს1990-იან წლებ­ში ეწ­ვივ­ნენ, იმ პე­რი­ოდ­ში ვარ­დი­კო ნა­დი­ბა­ი­ძე იყო თავ­დაც­ვის მი­ნის­ტრი და მას­თან ერ­თად ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბი შა­ლი­კაშ­ვი­ლებ­თან ერ­თად ვიმ­ყო­ფე­ბო­დით გურ­ჯა­ან­ში, სა­დაც მათი საგ­ვა­რე­უ­ლო სახ­ლი იყო.

- ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვილს რამ­დე­ნად ახ­სოვ­და სა­ქარ­თვე­ლო, შე­ეძ­ლო თა­ვის გავ­ლე­ნით მე­ტად დახ­მა­რე­ბო­და ჩვენს ქვე­ყა­ნას?

- ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვილს ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის შე­ა­რა­ღე­ბულ ძა­ლებ­ში უმაღ­ლე­სი თა­ნამ­დე­ბო­ბა ეჭი­რა, მაგ­რამ რაც შე­ე­ხე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს დახ­მა­რე­ბას, ეს პი­როვ­ნულ დო­ნე­ზე არ წყდე­ბა! უნდა ყო­ფი­ლი­ყო პო­ლი­ტი­კუ­რი ნება ამე­რი­კის პრე­ზი­დენ­ტის, კონ­გრე­სის, სე­ნა­ტის... მა­შინ სა­ქარ­თვე­ლო ამე­რი­კის­თვის გან­ყე­ნე­ბუ­ლი, უცხო თემა იყო. ჩვე­ნი ქვე­ყა­ნა მათი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის­თვის ცნო­ბი­ლი 25 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში გახ­და... თუმ­ცა დღე­საც ერთი ადა­მი­ა­ნი, თუნ­დაც ჩვე­ნი თა­ნა­მე­მა­მუ­ლე იყოს, ვე­რა­ფერს გა­და­წყვეტს. აქ სა­უ­ბა­რია მსოფ­ლიო დო­ნის პო­ლი­ტი­კა­ზე და პირ­ველ რიგ­ში უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სია რუ­სე­თის ფაქ­ტო­რი, რო­მელ­საც ჩვენ­და სამ­წუ­ხა­როდ ყვე­ლა ით­ვა­ლის­წი­ნებს!

ცნო­ბი­ლი ის­ტო­რი­კო­სი რუ­სუ­დან და­უშ­ვი­ლი ძმე­ბი შა­ლი­კაშ­ვი­ლე­ბის შე­სა­ხებ ვრცლად გვე­სა­უბ­რა:

- ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვი­ლი 1992-1993 წლებ­ში გე­ნე­რა­ლი, ევ­რო­პა­ში გან­ლა­გე­ბუ­ლი ჩრდი­ლო-ატ­ლან­ტი­კუ­რი კავ­ში­რის (ნატო) ჯა­რე­ბის უმაღ­ლე­სი მთა­ვარ­სარ­და­ლი იყო. ამას­თან, ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის შე­ი­ა­რა­ღე­ბუ­ლი ძა­ლე­ბის ევ­რო­პის კო­მან­დის მე­თა­უ­რო­ბა­საც ითავ­სებ­და. მთა­ვარ­სარ­დლად ყოფ­ნის პე­რი­ოდ­ში შა­ლი­კაშ­ვილ­მა დიდი გა­მოც­დი­ლე­ბა შე­ი­ძი­ნა სრუ­ლი­ად ახა­ლი ტი­პის კონ­ფლიქ­ტე­ბის გა­და­წყვე­ტა­ში. მან და­ამ­ტკი­ცა, რომ ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის სტრა­ტე­გი­ულ მო­კავ­ში­რე­ებ­თან ურ­თუ­ლეს პი­რო­ბებ­შიც შე­უძ­ლია მუ­შა­ო­ბა...

- გვი­ამ­ბეთ ძმე­ბის ოთარ და ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვი­ლის შე­სა­ხებ...

- მა­მის და ბი­ძის მსგავ­სად, სამ­ხედ­რო კა­რი­ე­რა აირ­ჩი­ეს დი­მიტ­რი შა­ლი­კაშ­ვი­ლის ვა­ჟებ­მაც. ოთარ შა­ლი­კაშ­ვილ­მა სამ­ხედ­რო სამ­სა­ხუ­რი ამე­რი­კის ჯარ­ში 1952 წელს რი­გით ჯა­რის­კა­ცად და­ი­წყო, 1954 წელს გახ­და სერ­ჟან­ტი, 1958 წელს და­ამ­თავ­რა პე­ო­რი­ის უნი­ვე­რი­ტე­ტის სა­ინ­ჟინ­რო გან­ყო­ფი­ლე­ბა და ოფი­ცერ­თა სკო­ლა. და­ნიშ­ნეს ქვე­ი­თი ჯა­რე­ბის ოფიც­რად. დამ­თავ­რე­ბუ­ლი აქვს სარ­დლო­ბი­სა და გე­ნე­რა­ლუ­რი შტა­ბის კო­ლე­ჯი, ასე­ვე აშშ-ს ჯა­რე­ბის საბ­რძო­ლო კო­ლე­ჯი, მი­ღე­ბუ­ლი აქვს ბა­კა­ლავ­რის ხა­რის­ხი ეკო­ნო­მი­კა­ში და მა­გის­ტრის ხა­რის­ხი სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ა­ში. იბ­რძო­და ვი­ეტ­ნამ­ში, 1967-1968 და 1971-1972 წლებ­ში შვე­ულმფრენ­თა სა­დე­სან­ტო ჯა­რის ქვე­გან­ყო­ფი­ლე­ბა­ში. წარ­მა­ტე­ბით მსა­ხუ­რობ­და ოპე­რა­ტი­უ­ლი შტა­ბის, მათ შო­რის არ­მი­ის დე­პარ­ტა­მენ­ტის შტაბ ბი­ნის სხვა­დას­ხვა თა­ნამ­დე­ბო­ბებ­ზე. იყო ქვე­ი­თი ჯა­რე­ბის სკო­ლის გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი არ­მი­ის დე­პარ­ტა­მენ­ტის დი­რექ­ტო­რი და აშშ-ს არ­მი­ის საბ­რძო­ლო კო­ლე­ჯის სა­მე­თა­უ­რო და სა­მე­ნე­ჯმენ­ტო დე­პარ­ტა­მენ­ტის პე­და­გო­გი­უ­რი კო­ლექ­ტი­ვის წევ­რი.

20 წლის წინ ოთარ შა­ლი­კაშ­ვი­ლი პოლ­კოვ­ნი­კის ჩი­ნით გა­ვი­და პენ­სი­ა­ზე, თუმ­ცა შე­უ­ნარ­ჩუნ­და აშშ ჯა­რის ოფიც­რის უფ­ლე­ბე­ბი და ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბი. რამ­დე­ნი­მე წელი პოლ­კოვ­ნი­კი შა­ლი­კაშ­ვი­ლი ევ­რო­პა­ში აშშ-ს ჯა­რე­ბის შტაბ-ბი­ნის­თვის აქ­ტი­ურ სა­კონ­სულ­ტა­ციო სამ­სა­ხურს უძღვე­ბო­და. მო­ნა­წი­ლე­ობ­და ნა­ტოს სამ­ხედ­რო ოპე­რა­ცი­ებ­ში. იგი ამ­ზა­დებ­და აშშ-ს ჯა­რე­ბის ქვე­და­ნა­ყო­ფებს ბოს­ნი­ა­სა და კო­სო­ვო­ში დის­ლო­კა­ცი­ი­სათ­ვის, ასე­ვე აა­ნა­ლი­ზებ­და ამ ქვე­და­ნა­ყო­ფე­ბის გა­მოც­დი­ლე­ბას მათი დის­ლო­კა­ცი­ის შემ­დეგ. 2001 წლი­დან და­ნიშ­ნეს აშშ თავ­დაც­ვის მი­ნის­ტრის უფ­როს მრჩევ­ლად სა­ქარ­თვე­ლოს სა­კი­თხებ­ში. ოთარს დიდი როლი მი­უ­ძღვის ქარ­თუ­ლი არ­მი­ის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­ში - 2001-2005 წლებ­ში იგი უშუ­ა­ლოდ ხელ­მძღვა­ნე­ლობ­და წვრთნი­სა და აღ­ჭურ­ვის პროგ­რა­მას.

- უფრო ცნო­ბი­ლი გახ­და ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვი­ლი..

- კი­დევ უფრო წარ­მა­ტე­ბუ­ლი აღ­მოჩ­ნდა ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვი­ლის სამ­ხედ­რო კა­რი­ე­რა. და­ამ­თავ­რა ბრედ­ლის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის სა­ინ­ჟინ­რო-მე­ქა­ნი­კუ­რი ფა­კულ­ტე­ტი ბა­კა­ლავ­რის ხა­რის­ხით. 1978 წელს ჯორჯ ვა­შინგტო­ნის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ სა­ერ­თა­შო­რი­სო ურ­თი­ერ­თო­ბა­თა მა­გის­ტრის ხა­რის­ხი მი­ე­ნი­ჭა, 1993 წელს მე­რი­ლენ­დის, ხოლო 1994 წელს ბრედ­ლის უნი­ვერ­სი­ტე­ტებ­ში - დოქ­ტო­რის ხა­რის­ხი. აშშ-ს უმაღ­ლე­სი სამ­ხედ­რო-სა­ზღვა­ოს­ნო სა­წავ­ლებ­ლის, შტა­ბის კო­ლე­ჯი­სა და არ­მი­ის სამ­ხედ­რო კო­ლე­ჯის დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ, 1959 წელს, ოფი­ცერ­თა სა­კან­დი­და­ტო სკო­ლაც და­ამ­თავ­რა და არ­ტი­ლე­რი­ის მე­ო­რე ლე­ი­ტე­ნან­ტის სამ­ხედ­რო წო­დე­ბა მი­ე­ნი­ჭა. მომ­დევ­ნო 23 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში იგი სხვა­დას­ხვა სა­პა­სუ­ხის­მგებ­ლო თა­ნამ­დე­ბო­ბა­ზე მსა­ხუ­რობ­და არა მხო­ლოდ ალას­კა­ზე და შტა­ტებ­ში, არა­მედ ევ­რო­პა­სა და აზი­ის მრა­ვალ ქვე­ყა­ნა­ში, კერ­ძოდ გერ­მა­ნი­ის ფე­დე­რა­ცი­ულ რეს­პუბ­ლი­კა­ში, იტა­ლი­ა­ში, ვი­ეტ­ნამ­სა და სამ­ხრეთ კო­რე­ა­ში.

1960-იანი წლე­ბი­დან გე­ნე­რალ­მა შა­ლი­კაშ­ვილ­მა სწრა­ფად გა­ი­ა­რა კა­რი­ე­რის ყვე­ლა სა­ფე­ხუ­რი სა­ვე­ლე-სა­არ­ტი­ლე­რიო სკო­ლის მსმე­ნე­ლი­დან ამე­რი­კის უზე­ნა­ეს სამ­ხედ­რო პი­რამ­დე: 1962 წლის 7 ივ­ლისს გახ­და ლე­ი­ტე­ნან­ტი, 1966 წლის 7 ივ­ლისს _ კა­პი­ტა­ნი, 1973 წლის 7 ივ­ლისს _ მა­ი­ო­რი, 1980 წლის 7 ივ­ლისს _ ლე­ი­ტე­ნანტ-პოლ­კოვ­ნი­კი, ხოლო 1982 წლის 15 მარტს _ პოლ­კოვ­ნი­კი. იმა­ვე წელს კი ბრი­გა­დის გე­ნერ­ლად და­ა­წი­ნა­უ­რეს. ამე­რი­კის სამ­ხედ­რო ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბა­ში ას­რუ­ლებ­და დი­რექ­ტო­რის, სტრა­ტე­გი­სა და პო­ლი­ტი­კუ­რი დამ­გეგ­მა­ვის მო­ვა­ლე­ო­ბებს.

1984 წელს შა­ლი­კაშ­ვი­ლი გერ­მა­ნი­ის ფე­დე­რა­ცი­ულ რეს­პუბ­ლი­კა­ში პირ­ველ ჯავ­შან-სა­ტან­კო დი­ვი­ზი­ის მე­თა­უ­რის ასის­ტენ­ტად და­ნიშ­ნეს. 1986 წლის 1 სექ­ტემ­ბერს 50 წლის ჯონ მალ­ხაზს გე­ნე­რალ-მა­ი­ო­რის წო­დე­ბა მი­ე­ნი­ჭა. დაბ­რუნ­და შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის სამ­ხედ­რო ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბა­ში შე­სა­ბა­მი­სი უწყე­ბის ხელ­მძღვა­ნე­ლის მო­ად­გი­ლის თა­ნა­შემ­წედ. 1987-1989 წლებ­ში მსა­ხუ­რობ­და ვა­შინგტო­ნის შტა­ტის ქა­ლაქ ფორტ ლე­ვის­ში ინ­ფან­ტე­რი­ის მე-9 მო­ტო­რი­ზე­ბულ დი­ვი­ზი­ა­ში. 1989 წლის აგ­ვის­ტო­ში გერ­მა­ნი­ის ფე­დე­რა­ცი­ულ რეს­პუბ­ლი­კა­ში დაბ­რუნ­და და ევ­რო­პა­ში დის­ლო­ცი­რე­ბუ­ლი ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის მე-7 არ­მი­ის შტა­ბის უფ­რო­სის მო­ად­გი­ლედ და­ი­ნიშ­ნა. იმა­ვე წლის 1 ოქ­ტომ­ბერს მას გე­ნე­რალ-ლე­ი­ტე­ნან­ტის წო­დე­ბა მი­ე­ნი­ჭა.

1991 წლის აპ­რილ­ში ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვი­ლი სა­თა­ვე­ში ედგა ოპე­რა­ცი­ას Provide Komfort (ნუ­გე­შის­ცე­მას), რომ­ლის წარ­მა­ტე­ბით გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის შე­დე­გად ჩრდი­ლო­ეთ ერაყ­ში ასი­ა­თა­სო­ბით ლტოლ­ვი­ლი ქურ­თი დაბ­რუნ­და. 1991 წლის აგ­ვის­ტო­ში ვა­შინგტონ­ში გა­იწ­ვი­ეს და ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის შტა­ბე­ბის უფ­როს­თა გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი კო­მი­ტე­ტის თავ­მჯდო­მა­რის თა­ნა­შემ­წედ და­ნიშ­ნეს. 1992-1993 წლებ­ში გე­ნე­რა­ლი ევ­რო­პა­ში გან­ლა­გე­ბუ­ლი ჩრდი­ლო-ატ­ლან­ტი­კუ­რი კავ­ში­რის (ნატო) ჯა­რე­ბის უმაღ­ლე­სი მთა­ვარ­სარ­და­ლი იყო. ამას­თან, ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის შე­ი­ა­რა­ღე­ბუ­ლი ძა­ლე­ბის ევ­რო­პის კო­მან­დის მე­თა­უ­რო­ბა­საც ითავ­სებ­და. მთა­ვარ­სარ­დლად ყოფ­ნის პე­რი­ოდ­ში შა­ლი­კაშ­ვილ­მა დიდი გა­მოც­დი­ლე­ბა შე­ი­ძი­ნა სრუ­ლი­ად ახა­ლი ტი­პის კონ­ფლიქ­ტე­ბის გა­და­წყვე­ტა­ში. მან და­ამ­ტკი­ცა, რომ ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის სტრა­ტე­გი­ულ მო­კავ­ში­რე­ებ­თან ურ­თუ­ლეს პი­რო­ბებ­შიც შე­უძ­ლია მუ­შა­ო­ბა. ამ თა­ნამ­დე­ბო­ბა­ზე ყოფ­ნი­სას შა­ლი­კაშ­ვი­ლი პა­სუხს აგებ­და ნა­ტოს მიერ იუ­გოს­ლა­ვი­ის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბულ ყვე­ლა სამ­ხედ­რო ოპე­რა­ცი­ა­ზე. მას­ვე ეკის­რე­ბო­და, რო­გორც ჰუ­მა­ნუ­რი დახ­მა­რე­ბის აღ­მო­ჩე­ნა ბოს­ნი­ე­ლი მუს­ლი­მე­ბი­სათ­ვის, ასე­ვე ბოს­ნი­ელ სერბთა პო­ზი­ცი­ებ­ზე ნა­ტოს შე­ი­ა­რა­ღე­ბულ ძალ­თა სა­ჰა­ე­რო თავ­დას­ხმის გეგ­მე­ბის შე­მუ­შა­ვე­ბის კო­ორ­დი­ნა­ცია.

გე­ნე­რა­ლი შა­ლი­კაშ­ვი­ლი ამე­რი­კა-კო­რე­ის, ამე­რი­კა-ვი­ეტ­ნა­მის და ერაყ-ქუ­ვე­ი­თის ომე­ბის მო­ნა­წი­ლეა. სპარ­სე­თის ყუ­რე­ში ომის დროს მან თავი გა­მო­ი­ჩი­ნა რთუ­ლი სამ­ხედ­რო და დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი ამო­ცა­ნე­ბის წარ­მა­ტე­ბით გა­და­წყვე­ტით. რო­გორც უკვე აღ­ვნიშ­ნეთ, გე­ნე­რა­ლი შა­ლი­კაშ­ვი­ლი ჩრდი­ლო­ეთ ერაყ­ში ქურთთა დახ­მა­რე­ბის ოპე­რა­ცი­ებს სარ­დლობ­და. რო­გორც აშშ-ს შტა­ბე­ბის უფ­როს­თა გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი კო­მი­ტე­ტის მა­შინ­დე­ლი თავ­მჯდო­მა­რე კო­ლინ პა­უ­ე­ლი აცხა­დებ­და, შა­ლი­კაშ­ვილ­მა, რო­გორც შე­სა­ნიშ­ნავ­მა მე­თა­ურ­მა, ბრძო­ლა­ში თა­ვი­სი უნი­კა­ლუ­რი თვი­სე­ბე­ბი გვიჩ­ვე­ნა. მისი წარ­მა­ტე­ბუ­ლი დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი და სამ­ხედ­რო კა­რი­ე­რა დაგ­ვირ­გვინ­და იმით, რომ პრე­ზი­დენ­ტმა ბილ კლინ­ტონ­მა 1993 წლის 25 ოქ­ტომ­ბერს, ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ბე­ბის უფ­როს­თა გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი კო­მი­ტე­ტის რი­გით მე-13 თავ­მჯდო­მა­რედ და­ნიშ­ნა. ამე­რი­კის უმაღ­ლეს სამ­ხედ­რო თა­ნამ­დე­ბო­ბა­ზე ეს და­ნიშ­ვნა პენ­ტა­გონ­შიც კმა­ყო­ფი­ლე­ბით აღიქ­ვეს.

25-წლი­ა­ნი კა­რი­ე­რი­სა და დიდი თა­ნამ­დე­ბო­ბე­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, არც ერთ ძმას ამე­რი­კე­ლე­ბი­სათ­ვის ძნე­ლად გა­მო­სათ­ქმე­ლი გვა­რი არც შე­უც­ვლია და არც შე­უ­მოკ­ლე­ბია, თუმ­ცა კი კლინ­ტო­ნი ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვილს "შა­ლის" უწო­დებ­და. მათ­მა და­ჟი­ნე­ბამ ნა­ყო­ფი გა­მო­ი­ღო და მალე ამ რთულ გვარს ამე­რი­კე­ლე­ბიც სწო­რად გა­მოთ­ქვამ­დნენ.

გე­ნე­რალ შა­ლი­კაშ­ვილს მრა­ვა­ლი ჯილ­დო აქვს მი­ღე­ბუ­ლი: გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი ღირ­სე­ბის მე­და­ლი, ორი მუ­ხის ფოთ­ლის შტო, ბრინ­ჯა­ოს ვარ­სკვლა­ვი V-ს ემბლე­ბით, მად­ლო­ბის მე­და­ლი სამ­ხედ­რო სამ­სა­ხუ­რი­სათ­ვის, გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი დამ­სა­ხუ­რე­ბი­სათ­ვის ეროვ­ნუ­ლი მე­და­ლი ბრინ­ჯა­ოს ვარ­სკვლა­ვით და უამ­რა­ვი სხვა. ამე­რი­კულ­თან ერ­თად არა­ერ­თი უცხო­უ­რი ჯილ­დოც აქვს მი­ღე­ბუ­ლი, მა­გა­ლი­თად, ბელ­გი­ის სა­მე­ფოს "ლე­ო­პოლ­დის~ ორ­დე­ნი, ვი­ეტ­ნა­მის რეს­პუბ­ლი­კის "მა­მა­ცო­ბის ჯვა­რი" და სხვა.

ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვილს მე­ო­რე ქორ­წი­ნე­ბი­დან ერთი ვაჟი ჰყავს ბრან­ტი. შა­ლი­კაშ­ვი­ლე­ბი პირ­ვე­ლად სა­ქარ­თვე­ლო­ში უმ­ძი­მე პე­რი­ოდ­ში 1992 წელს ჩა­მო­ვიდ­ნენ. ოთარ შა­ლი­კაშ­ვილს თან ჰქონ­და მა­მის ხე­ლით და­ხა­ზუ­ლი კა­ხე­თის რუკა. ისიც იცო­და, რომ მისი წი­ნაპ­რე­ბი გურ­ჯა­ან­ში იყ­ვნენ და­საფ­ლა­ვე­ბულ­ნი.

მომ­დევ­ნო ვი­ზი­ტის დროს ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვილ­მა წი­ნა­პარ­თა საფ­ლა­ვე­ბი მო­ი­ნა­ხუ­ლა და მათი საფ­ლა­ვის ქვის ნა­ტე­ხე­ბი სა­მახ­სოვ­როდ წა­ი­ღო. შა­ლი­კაშ­ვი­ლე­ბი სა­ქარ­თვე­ლო­ში ყო­ვე­ლი ჩა­მოს­ვლი­სას მამა-პა­პის საფ­ლა­ვე­ბის მო­სა­ნა­ხუ­ლებ­ლად მი­დი­ოდ­ნენ. ამი­ტო­მაც 10 წლის წი­ნათ გურ­ჯა­ან­ში სა­ფუძ­ვე­ლი ჩა­ე­ყა­რა სახლ-მუ­ზე­უმს, რო­მელ­საც სა­თა­ვე­ში სამ­ხედ­რო ის­ტო­რი­კო­სი შოთა უტი­აშ­ვი­ლი ჩა­უდ­გა. 2005 წლის დე­კემ­ბერ­ში შა­ლი­კაშ­ვი­ლე­ბის მა­მა­პა­პი­სე­ულ სახ­ლში გა­იხ­სნა შა­ლი­კაშ­ვი­ლე­ბის სა­ხე­ლო­ბის პირ­ვე­ლი ქარ­თუ­ლი სამ­ხედ­რო მუ­ზე­უ­მი, რო­მელ­საც, პენ­სი­ა­ში გას­ვლის შემ­დეგ, მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვილ­მა გა­დას­ცა მუნ­დი­რი და ჯილ­დო­ე­ბი. ჯონ მალ­ხაზ შა­ლი­კაშ­ვი­ლი გარ­და­იც­ვა­ლა 2011 წლის 23 ივ­ლისს ვა­შინგტონ­ში.