"კანიბალიზმის შემთხვევების დროს, გერმანელი ოფიცრები ტყვეებს ადგილზე ხვრეტდნენ" - დაკარგული მეომრების ახალი გვარები საკონცენტრაციო ბანაკებიდან და ქერჩიდან

AMBEBI.GE განაგრძობს მეორე მსოფლიო ომში უგზო-უკვლოდ დაკარგული ადამიანების შესახებ მონაცემების მოძიებას. ქერჩის კომისიის ერთმა ჯგუფმა სტავროპოლში, სამხედრო ჰოსპიტალთან მდებარე სასაფლაოზე იპოვნა რამდენიმე ქართველის ნეშტი.

მათგან ერთ-ერთი იდენტიფიცირებულია - შაქრო ალექსის ძე გომარელი (ან გომართელი), დაბადებული 1903 წელს, ხაშურის რაიონის სოფელ ქვიშხეთში. მეუღლე დარია გრიგორის ძე. სამხედრო სამსახურში გაიწვიეს ხაშურის რაიონიდან 1941 წელს. ბოლოს მის შესახებ მონაცემები ფიქსირდება სტავროპოლში, სოფელ პრესკოვეას სამხედრო ჰოსპიტალში, რომლის ეზოში დაკრძალული არიან 1943 წლის თებერვალში ომში მიღებული ჭრილობებისგან გარდაცვლილი ჯარისკაცები.

ასევე გთავაზობთ იმ მეომრების გვარ-სახელებს, რომლებიც სხვადასხვა ბანაკებსა თუ ფრონტის ხაზზე გარდაიცვალნენ და კომისიის წევრებმა მათ მონაცემებს ერთად მოუყარეს თავი. რამდენიმე მათგანის შესახებ პირადი ცნობები გერმანიის ჩრდილოეთ რაინ-ვესტფალიაში მდებარე საკონცენტრაციო ბანაკში იპოვნეს, სადაც ასობით ჯარისკაცი გაუწყლოებისა და დიზენტერიისგან დაიღუპა.

"მკაცრი კონტროლის მიუხედავად, კანიბალიზმის უამრავი შემთხვევა იყო. გერმანელი ოფიცრები მსგავსი შემთხვევის გამოვლენისას ტყვეებს ადგილზე ხვრეტდნენ, თუმცა, მშიერი ტყვეები უდიდესი რისკის ფასად ამას მაინც აკეთებდნენ... ბანაკი მდებარეობდა ქალაქ პადებორნთან ახლოს და სისტემატურად იღებდა ტყვეთა ეშელონებს სხვადასხვა პუნქტებიდან. ეს იყო ცალკე ბანაკი, სადაც აღმოსავლეთ რაიონებიდან წამოყვანილი სამხედრო ტყვეები ჰყავდათ. იქვე ხდებოდა მათი "დახარისხება", შემოწმება და სხვადასხვა ბანაკებში გადანაწილება, თუმცა, იქ ყოფნის პერიოდში ტყვეებს ამუშავებდნენ მაღაროებში.

ბევრი პირობებს ვერ უძლებდა და იხოცებოდა. ბანაკს ერთდროულად 6-7 ათასი სამხედრო ტყვის დატევა შეეძლო. არსებული მონაცემებით, იქამდე, ვიდრე იქაურობა 1945 წლის აპრილში ამერიკის შეიარაღებულმა ძალებმა აიღეს, 500 ათასი სამხედრო ტყვე იყო დარეგისტრირებული" - ამბობს ქერჩის კომისიის წევრი სუსანა კირაკოზიანი.

ტიგრან აკოპიანი - დაბადებული 1912 წელს გაგრის რაიონის სოფელ კოლხიდაში. ტყვედ ჩავარდა 1942 წლის 18 მაისს. გარდაიცვალა ტყვეთა ბანაკში, 1942 წლის 2 თებერვალს, არაადამიანურად მძიმე პირობების გამო.

არტურ მაკოს ძე ავედიან - დაბადებული 1919 წელს გაგრის რაიონში, გარდაიცვალა 1944 წლის 25 ივნისს, ვიტცენდორფის ტყვეთა ბანაკში.

იულონ ანდრეის ძე აბშილავა - დაბადებული ოჩამჩირეში 1919 წლის 10 მარტს, გარდაიცვლა 1941 წლის 7 ნოემბერს. Wietzendorf-ის ტყვეთა ბანაკში.

პორფირე გიორგის ძე ჯელაძე - გარდაიცვალა 1943 წლის 22 სექტემბერს, მიღებული ჭრილობებისგან. დაკრძალულია სმოლენსკში.

მირონ გრიგორის ძე ჩოჩია - დაბადებული 198 წელს. წოდება: ლეიტენანტი, ოცეულის მეთაური. დაიღუპა 1942 წლის 12 დეკემბერს, მარიუპოლში.

ივანე ნადირის ძე თურმანაული - დაბადებული 1916 წელს, თბილისში. ომში გაიწვიეს თელავის რაიონიდან. დაიღუპა 1941 წლის 24 ივნისს უკრაინაში, ლვოვში, კრაკოვეცკის რაიონში.

ასევე ნაპოვნია მისი ძმის - გიორგი ნადირის ძე თურმანაულის მონაცემები - დაბადებული 1902 წელს, დაბადებული ახმეტის რაიონში. ომში გაიწვიეს თელავის რაიონის სამხედრო კომისარიტიდან. სმოლენსკის ოლქში, ბარიატინსკის რაიონის სოფელ მარინოს, საველე ჰოსპიტალში “გაურკვეველი დაავადებისგან” სავარაუდოდ, დიზენტერიისგან გარდაიცვალა.

ლევი კონსტანტინეს ძე კაპანაძე - დაბადებული 1922 წელს ხაშურის რაიონის სოფელ აზორმაში. ომში გაიწვიეს 1941 წელს ხაშურის რაიონის სამხედრო კომისარიატიდან. დაიღუპა 1945 წლის 22 თებერვალს, ლატვიაში, ლეიპასკში.

ლევან ალექსის ძე აბრამიშვილი - დაბადებული 1896 წელს საგარეჯოს რაიონის სოფელ ნინოწმინდაში. დაიღუპა ყირიმის გათავისუფლებისთვის წარმოებულ ბრძოლაში 1944 წლის 19 იანვარს. დასაფლავებულია ყირიმში, სოფელ ბაქსის საერთო სასაფლაოზე.

ალექსანდრე თეიმურაზის ძე აბულაძე - დაბადებული 1899 წელს სოხუმში. წოდება: უფროსი სერჟანტი. მონაწილეობდა ანაპაში მიმდინარე ბრძოლებში. დაიღუპა 1944 წლის 3 მარტს. დასაფლავებულია ყირიმში, ქერჩი, სოფელ ბაქსის აღმოსავლეთით არსებულ საერთო სასაფლაოზე. საფლავის ნომერი 37.

აბულაძე საზონი იულონის ძე - დაბადებული 1923 წელს ჩხარის რაიონის სოფელ ძევრში, საიდანაც გაიწვიეს ომში. დაიღუპა 1944 წლის 20 თებერვალს, ყირიმში. დასაფლავებულია მაიაკ-სალინსკის რაიონის #3 სასაფლაზე, საფლავის ნომერი 51.

მთავარი ფოტო: საბჭოთა ტყვეები საკონცენტრაციო ბანაკში; united states holocaust memorial museum-ის არქივი