სო­ცი­ა­ლუ­რი პრო­ექ­ტი "ქა­ლე­ბი სა­ქარ­თვე­ლო­დან" წარ­მო­გიდ­გენთ 48 წლის მა­ნო­ნი ახვლე­დი­ანს სო­ფელ ღვი­რი­ში­დან (ცა­გე­რის მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტი):

"სერ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი მას­წავ­ლე­ბე­ლი ვარ, ღვი­რი­შის სა­ჯა­რო სკო­ლა­ში ვმუ­შა­ობ. ასე­ვე ვარ მა­ჟო­რი­ტა­რი დე­პუ­ტა­ტი ჩვე­ნი თე­მი­დან, ცა­გე­რის მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტეტ­ში. ჩემი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, რომ დე­პუ­ტა­ტი გავმხდა­რი­ყა­ვი, ოჯახ­მა და სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ კარ­გად მი­ი­ღო, წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბა არა­ვის გა­უ­წე­ვია, პი­რი­ქით. მა­ნამ­დე 15 წელი სოფ­ლის მა­ღა­ზი­ა­ში ვმუ­შა­ობ­დი. შე­უ­რა­ცხყო­ფად არა­ვინ მი­ი­ღოს, მაგ­რამ მა­ღა­ზი­ა­ში მო­მუ­შა­ვე ადა­მი­ანს ხში­რად ვაჭ­რუ­კა­ნად მი­იჩ­ნე­ვენ და ის, რომ სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ დე­პუ­ტა­ტად აირ­ჩი­ოს, ბევ­რს ნიშ­ნავს, პა­ტი­ვის­ცე­მას უნდა იმ­სა­ხუ­რებ­დე. დე­პუ­ტა­ტად პო­ლი­ტი­კის­თვის არ მოვ­სულ­ვარ.

არც მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი და­ინ­ტე­რე­სე­ბა მქო­ნია, მინ­დო­და, სო­ფელს დავ­ხმა­რე­ბო­დი. პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის გრძნო­ბა არც მა­ნამ­დე მაკ­ლდა, მაგ­რამ რაც დე­პუ­ტა­ტი გავ­ხდი, კი­დევ უფრო მო­მე­მა­ტა. გა­ჭირ­ვე­ბი­სა და სი­დუ­ხ­ჭი­რი­სა­გან წელ­ში გა­წყვე­ტი­ლი ხალ­ხის ფეხ­ზე დად­გო­მა­ზე ვოც­ნე­ბობ. მინ­და, ჩემი საქ­მი­ა­ნო­ბით ხელი შე­ვუ­წყო სოფ­ლის გან­ვი­თა­რე­ბას და მგო­ნი, ასე თუ ისე, ვა­ხერ­ხებ. ვფიქ­რობ, ახა­ლი სის­ხლი გა­და­ეს­ხა რა­ღაც-რა­ღა­ცებ­ში. მაქვს ოც­ნე­ბე­ბი - ვაშ­ლის ბა­ღე­ბის გა­შე­ნე­ბა მინ­და და ზან­დუ­რის ჯი­შის ხორ­ბა­ლი უნდა ავა­ღორ­ძი­ნო. ამა­ში ჩემი სკო­ლაც, ბავ­შვე­ბიც აქ­ტი­უ­რად არი­ან ჩარ­თუ­ლი.

"ზან­დუ­რის სახ­ლი"

ზან­დუ­რი ხორ­ბლის სა­ხე­ო­ბაა, ლე­ჩხუ­მის ენ­დე­მი. ამ­ბო­ბენ, ზან­დუ­რის გენ­ზე დგას მსოფ­ლი­ოს ხორ­ბა­ლიო. ხორ­ბალ­ზე მნიშ­ვენ­ლო­ვა­ნი საკ­ვე­ბი დე­და­მი­წა­ზე არ არ­სე­ბობს და თუ იმა­საც გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნებთ, რომ მსოფ­ლიო ხორ­ბა­ლი ზან­დუ­რის გენ­ზე დგას, მას უდი­დე­სი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს, ოქ­როს ფა­სია თი­თო­ე­უ­ლი მარ­ცვა­ლი. რამ­დე­ნა­დაც ვი­ცით, ზან­დუ­რის თეს­ლი ლე­ჩხუ­მი­დან გა­ი­ტა­ნეს სა­ზღვარ­გა­რეთ, მაგ­რამ ამ მარ­ცვალ­მა მუ­ტა­ცია გა­ნი­ცა­და, ის გენი, ის თვი­სე­ბე­ბი აღარ აქვს, რაც ჰქონ­და, რად­გან შე­გუ­ე­ბუ­ლი იყო ამ მი­წას და იმ საკ­ვებს, რა­საც მის­გან იღებ­და. ზან­დუ­რით პირ­ველ რიგ­ში იმი­ტომ და­ვინ­ტე­რეს­დი, რომ ლე­ჩხუ­მუ­რია. ხალ­ხი ლე­ჩხუმს ისე კარ­გად არ იც­ნობს, არ ჩანს სა­ქარ­თვე­ლოს მას­შტა­ბით და ვფიქ­რობ, რომ ლე­ჩხუ­მის სა­ხე­ლის­თვის ეს ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია. ბე­ბი­ა­ჩე­მიც ხში­რად ახ­სე­ნებ­და ზან­დუ­რის პურს და ამა­ნაც გა­მიღ­ვი­ვა სიყ­ვა­რუ­ლი.

ლე­ვან ოზ­ბე­თე­ლაშ­ვილ­მა, რო­მე­ლიც ბო­ტა­ნი­კის ინ­სტი­ტუ­ტში მუ­შა­ობს, ჩაგ­ვი­ტა­რა ზან­დურ­თან და­კავ­ში­რე­ბით პა­ტა­რა ლექ­ცია, რო­მელ­საც ბავ­შვებ­თან ერ­თად და­ვეს­წა­რი. ვი­ფიქ­რე, რომ სა­წყის ეტაპ­ზე შე­მეგ­რო­ვე­ბი­ნა ის ეთ­ნოგ­რა­ფი­უ­ლი მა­სა­ლა, რო­მე­ლიც ზან­დურ­თან იყო და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი, რი­თაც მოჰ­ყავ­დათ და მერე თან­და­თან გან­ვავ­რცე ჩემი ფიქ­რე­ბი და იდე­ე­ბი. და­ვი­წყეთ მა­სა­ლე­ბის მო­პო­ვე­ბა - ზოგი სახ­ლში მქონ­და, ოჯახ­ში. მერე მე­ზობ­ლებ­თან გა­და­ვე­დი, გავ­ცდი მე­ზობ­ლებ­საც და სოფ­ლებ­ში და­ვი­წყე მო­ძი­ე­ბა ბავ­შვებ­თან ერ­თად. ეს ნივ­თე­ბი - შნაკ­ვი, ძღა­ვი, კა­კა­ბა, კევ­რი, კავი, წი­ფხა, უკვე ხმა­რე­ბი­დან ამო­ღე­ბუ­ლია და ფაქ­ტობ­რი­ვად, სხვენ­ზე იყო შე­მოგ­დე­ბუ­ლი.

მა­გა­ლი­თად, წი­ფხა ლე­ჩხუ­მუ­რი ჭურ­ჭე­ლია, ვე­ლუ­რი ბლის კა­ნის­გან კეთ­დე­ბო­და, ძა­ლი­ან ლა­მა­ზად არის დაწ­ნუ­ლი, გვერ­დე­ბი ამოყ­ვა­ნი­ლი, ამოგ­ვი­რის­ტე­ბუ­ლი აქვს. ეს ყვე­ლა­ფე­რი ბე­ღელ­ში გა­მოვ­ფი­ნე, გა­დავ­წყვი­ტე, უფრო გა­მე­ლა­მა­ზე­ბი­ნა იქა­უ­რო­ბა და "ზან­დუ­რის სახ­ლი" და­მერ­ქმია. ეთ­ნოგ­რა­ფი­უ­ლი მა­სა­ლა რომ არის შეგ­რო­ვე­ბუ­ლი, თვა­ლის­თვის სა­სი­ა­მოვ­ნოა, მაგ­რამ ეს ყვე­ლა­ფე­რი მინ­და ემ­სა­ხუ­რე­ბო­დეს იმას, რომ რე­ა­ლუ­რად მი­ვი­ღოთ ხორ­ბლის მო­სა­ვა­ლი და და­ვა­ცხოთ ზან­დუ­რის პური. თეს­ლი ფი­ზი­კუ­რად არ არის, ძლივს მო­ვაგ­რო­ვეთ, დავ­თე­სეთ და ძა­ლი­ან ვუფრ­თხილ­დე­ბით. მო­სა­ვალს ვე­ლო­დე­ბით, რომ კი­დევ გა­და­ვამ­რავ­ლოთ და იქ­ნებ ყა­ნაც დავ­თე­სოთ.

ვცდი­ლობ, პო­პუ­ლა­რო­ბა გა­ვუ­წიო ამას და იქ­ნებ ნი­ჰი­ლის­ტუ­რად გან­წყო­ბი­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი მო­ვაბ­რუ­ნო აქეთ, ძა­ლი­ან დიდი რე­სურ­სი და ბაზა გვაქვს, მაგ­რამ ვერ ვი­ყე­ნებთ. გა­ზარ­მა­ცე­ბუ­ლი კი არ ჰქვია ჩვენს ხალ­ხს, ცნო­ბი­ე­რე­ბა აქვთ გა­ნად­გუ­რე­ბუ­ლი, სა­ზღვარ­გა­რეთ გარ­ბი­ან და იქ ნა­შოვ­ნი ფული მერე რეს­ტორ­ნებ­ში, ბი­ნებ­სა და უძ­რავ ქო­ნე­ბა­ში იხარ­ჯე­ბა. შე­უძ­ლი­ათ, ეს თან­ხა თა­ვი­ანთ სოფ­ლებ­ში და­ა­ბან­დონ, ხე­ხი­ლის ბაღი გა­ა­შე­ნონ, ვაზი ჩა­ყა­რონ, რამე ქნან... ასე­თი გეგ­მა მაქვს და რე­ა­ლო­ბად მინ­და ვაქ­ციო - დავ­თე­სოთ ხორ­ბლის ყა­ნე­ბი, მო­ვი­წი­ოთ მო­სა­ვა­ლი და რე­ა­ლი­ზა­ცია გა­ვუ­კე­თოთ. ვფიქ­რობ, მო­სახ­ლე­ო­ბა­ში გა­მოჩ­ნდე­ბი­ან და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი.

აუ­ცი­ლებ­ლად დად­გე­ბა დრო, როცა ბიო პრო­დუქ­ტებ­ზე იქ­ნე­ბა ძა­ლი­ან დიდი მო­თხოვ­ნა, ამის იმე­დი მაქვს. მო­მა­ვალ თა­ო­ბა­ზე ვა­კე­თებ გათ­ვლას, რომ და­ინ­ტე­რეს­დნენ ეს ბავ­შვე­ბი და ხორ­ბა­ლი და­თე­სონ. მარ­ტო ფუ­ლის გუ­ლის­თვის კი არა, იმის­თვი­საც, რომ ლე­ჩხუ­მი წა­მო­წი­ონ წინა პლან­ზე.

"ზან­დუ­რის სახ­ლი" ეკო­ტუ­რიზ­მის გან­ვი­თა­რე­ბა­საც შე­უ­წყობს ხელს, სო­ფელ­ში რომ ტუ­რის­ტი შე­მო­ვა, სა­ნა­ხა­ვი ექ­ნე­ბა. აქ არის ვაკე ად­გი­ლი და მინ­და, ეთნო სო­ფე­ლი გა­ვა­კე­თოთ, ეთნო კუ­თხე ლე­ჩხუ­მუ­რი ოდა სახ­ლით, თა­ვი­სი ჩუ­ქურ­თმი­ა­ნი აივ­ნე­ბით, ბუხ­რით. მინ­და ფა­ცხე­ბი და­იდ­გას, და­სას­ვე­ნე­ბე­ლი მერ­ხე­ბი... პირ­ვე­ლი აგუ­რი შე­იძ­ლე­ბა მე ჩავ­დო ამ საქ­მე­ში, მაგ­რამ ეკო­ნო­მი­კუ­რი სა­შუ­ა­ლე­ბა დიდი არა­ფე­რი მაქვს, ყვე­ლა­ფე­რი თან­ხებ­თა­ნაა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი. რომ და­ი­ნა­ხოს ეს მთავ­რო­ბამ, ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ, კე­თილ­მა ადა­მი­ან­მა, მთავ­რო­ბაც ხომ ადა­მი­ა­ნე­ბის­გან შედ­გე­ბა და იქ­ნე­ბა ვინ­მე და­ინ­ტე­რეს­დეს. და­ი­ნა­ხონ, რომ მეც რა­ღაც გა­ვა­კე­თე და ჰა­ერ­ზე არ ვამ­ბობ ამ ყვე­ლა­ფერს. ამის­თვის ბევ­რი შრო­მა დამ­ჭირ­დე­ბა, რა თქმა უნდა, მაგ­რამ თავს არ და­ვი­შუ­რებ.

რაც ეს ძვე­ლი ნივ­თე­ბი მო­ვი­ძიე, სულ ვფიქ­რობ, რა სიყ­ვა­რუ­ლი­თაა ნა­კე­თე­ბი. ჩვენ არ და­ვი­ცა­ვით ის სი­მეტ­რი­ე­ბი, ის სიყ­ვა­რუ­ლი და რუ­დუ­ნე­ბა არ ჩავ­დეთ, შე­მოქ­მე­დე­ბი­თო­ბა გა­ნად­გურ­და. 15-16 კი­ლო­მეტ­რი მა­ინც იქ­ნე­ბა ხვამ­ლი­დან, იქ მო­ი­პო­ვებ­დნენ ამ ქვებს და ალ­ბათ რო­გო­რი გა­ჭირ­ვე­ბით მოჰ­ქონ­დათ, რომ სახ­ლის კუ­თხე­ებ­ში ჩა­ედ­გათ სი­ლა­მა­ზის­თვის. მათ ჰქონ­დათ ეს შეგ­რძნე­ბა და ჩვენ - დავ­კარ­გეთ. იქ­ნებ, აღ­ვად­გი­ნოთ. ბავ­შვო­ბა­ში ტრაქ­ტო­რის­ტო­ბა­ზე ვოც­ნე­ბობ­დი. ტრაქ­ტო­რი რომ ვი­ყი­დე, მა­შინ ვხუმ­რობ­დი, ერთი ოც­ნე­ბა ამიხ­და მეთ­ქი. ვაშ­ლის ბა­ღე­ბის გა­შე­ნე­ბაც ბავ­შვო­ბის ოც­ნე­ბა იყო. ჩემი მე­უღ­ლე რომ გარ­და­იც­ვა­ლა, ვი­ყი­დე პან­ტა ვაშ­ლი, დავ­თე­სეთ, შვი­ლე­ბი მო­მეხ­მარ­ნენ, მარ­თლა მძი­მე შრო­მა გავ­წი­ეთ. თურ­მე მწი­ფე არ ყო­ფი­ლა თეს­ლი და არ ამო­ვი­და, კრა­ხი გან­ვი­ცა­დე.

მერე არა­სამ­თავ­რო­ბო­დან იყ­ვნენ მო­სუ­ლი და მი­თხრეს, ჩვენ და­გეხ­მა­რე­ბით სარ­წყა­ვი სის­ტე­მი­თო. არ მე­გო­ნა, თუ რა­მეს მარ­თლა გა­ა­კე­თებ­დნენ და დავ­წე­რე პრო­ექ­ტი, პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა მო­მე­მა­ტა, არც ისე იოლი იყო. გორ­ში ვი­ყი­დე ნერ­გე­ბი, დავ­ხა­ნით და დავრგეთ, მიწა ბე­ტო­ნი­ვით იყო გა­მაგ­რე­ბუ­ლი, ორ­მო­ე­ბი ძლივს ამოვ­თხა­რეთ. შვი­ლე­ბი­ვით ვუვ­ლი­დი ნერ­გებს, უფრო მე­ტა­დაც. პირ­ვე­ლად რომ მო­ის­ხა, მე­ზობ­ლე­ბი დამ­ყავ­და სა­ნა­ხა­ვად, უბედ­ნი­ე­რე­სი ვი­ყა­ვი. დღე­ში ათ­ჯერ მა­ინც მივ­დი­ო­დი და ვე­ფე­რე­ბო­დი ამ ვაშ­ლებს. ახ­ლაც თვალ­წინ მიდ­გას ის ორი წი­თე­ლი ვაშ­ლი.

მერე პო­მი­დო­რი, ბულ­გა­რუ­ლი, ბად­რი­ჯა­ნიც დავრგე. ყო­ველ მე­ხუ­თე დღეს 200 ლიტ­რი წყა­ლი შემ­ქონ­და და ვწამ­ლავ­დი, რომ და­ა­ვა­დე­ბა არ გას­ჩე­ნო­და, ამის გამო მხედ­ვე­ლო­ბა და­მიქ­ვე­ით­და. ერთ წე­ლი­წადს ხახ­ვი და ნი­ო­რიც დავ­თე­სე, 60 მეტ­რი­ა­ნი მწკრი­ვე­ბი იყო, ქვე­მო­დან რომ გა­ხე­დავ­დი, ზე­მოთ ას­ვლამ­დე სული შე­გი­წუხ­დე­ბო­და. კვალს რომ ვთოხ­ნი­დი, მი­ჭირ­და, ნი­ა­და­გი არ იყო და­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი, ისე­დაც მძი­მე მი­წაა და თავ­ში რომ ამო­ვი­დო­დი, ცრემ­ლებს ვყრი­დი, მაგ­რამ რომ გავ­ხე­დავ­დი, ის ბედ­ნი­ე­რე­ბა და სი­ა­მოვ­ნე­ბის გრძნო­ბა რომ მახ­სენ­დე­ბა, ახ­ლაც ჟრუ­ან­ტე­ლი მივ­ლის.

ფუტ­კა­რიც მყავს. ის­ტე­რი­კუ­ლად მე­ში­ნო­და ფუტკრის, ვერ ვე­კა­რე­ბო­დი და ჩემი მე­უღ­ლე უვ­ლი­და. ჩემი მე­უღ­ლე რომ გარ­და­იც­ვა­ლა, მერე მა­მა­ჩე­მი უვ­ლი­და, მაგ­რამ ფუტ­კა­რი სხვი­სი მოვ­ლი­ლი არ გა­მო­დის, შენ უნდა მო­უ­ა­რო და მი­ხე­დო, რო­გორც პა­ტა­რა ბავ­შვს. მე ვერ ვუვ­ლი­დი, მე­ში­ნო­და, ვერ ვე­კა­რე­ბო­დი და თან­და­თან გა­ნად­გურ­და. 4 სკა დარ­ჩა 23-დან. მერე მე­გო­ბარ­მა მი­თხრა, და­გეხ­მა­რე­ბი, ნუ გა­ა­ნად­გუ­რე­ბო. რამ­დენ­ჯერ­მე ამო­ვი­და მო­სახ­მა­რებ­ლად, ფუტ­კარს ისე­თი შრო­მა სჭირ­დე­ბა, სულ უხერ­ხუ­ლად ვი­ყა­ვი.

ერთი წელი მეხ­მა­რე­ბო­და, მე­ო­რე წელს შემ­რცხვა, სულ ხომ ვერ და­ვუ­ძა­ხებ­დი და გავ­რის­კე, მი­ვე­კა­რე. თა­ვი­დან კან­კალ-კან­კა­ლით ვუვ­ლი­დი, მერე ინ­ტერ­ნეტ­ში და­ვი­წყე ინ­ფორ­მა­ცი­ის მო­ძი­ე­ბა. გა­დავ­წყვი­ტე, რომ გა­ზა­ფხულ­ზე დე­დე­ბი გა­მო­მეყ­ვა­ნა. დე­დე­ბის გა­მოყ­ვა­ნა და­ახ­ლო­ე­ბით იმას ნიშ­ნავს, ქალი რომ ამ­შო­ბი­ა­რო, სა­კე­ის­რო გა­უ­კე­თო. პირ­ვე­ლი და­ნამ­ყნე­ბის დროს ისე­თი სტრე­სი მი­ვი­ღე, სამი სა­ა­თის გან­მავ­ლო­ბა­ში მოძ­რა­ო­ბა აღარ შე­მეძ­ლო. ძნე­ლი კი არაა, მაგ­რამ ემო­ცი­უ­რად და­ვი­ძა­ბე. ახლა 54 სკა მყავს. მძი­მე შრო­მა გავ­წიე, გა­მო­მი­ვი­და და მე­ფუტ­კე­რო­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბი­თაც მაქვს გეგ­მე­ბი, ფუტკრის რძის წარ­მო­ე­ბა­სა და ნუკ­ლე­უ­სე­ბის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ას ვა­პი­რებ. თაფლსაც ვყი­დი. სა­ქარ­თვე­ლო­ში მე­ფუტკრე­ო­ბა პრი­ო­რი­ტე­ტად არ აღი­ა­რა სა­ხელ­მწი­ფომ და არ ეხ­მა­რე­ბა ამ დარ­გს. დიდი ხარ­ჯი კი გავ­წიე, ეს ყვე­ლა­ფე­რი რომ შექ­მნი­ლი­ყო.

ჩემი მე­უღ­ლე 14 წლის წინ გარ­და­იც­ვა­ლა და მას მერე ამ ყვე­ლა­ფერს მარ­ტო ვუ­ძღვე­ბი. 14-15 წლის რომ ვი­ყა­ვი, რა­ღა­ცას რომ და­მა­ვა­ლებ­დნენ, არ მინ­დო­და წას­ვლა, მში­შა­რა ვი­ყა­ვი - ბა­ყა­ყე­ბის, გვე­ლე­ბის, პეპ­ლე­ბის, სიბ­ნე­ლის მე­ში­ნო­და. წას­ვლა-წა­მოს­ვლაც მე­ზა­რე­ბო­და და რომ მთხოვ­დნენ, წყა­ლი მო­ი­ტა­ნეო, მე­ში­ნია, ვერ წა­ვალ წყა­რო­ზე მეთ­ქი, ვპა­სუ­ხობ­დი. სულ იმას მე­უბ­ნე­ბოდ­ნენ, ზარ­მა­ცი ხარო და მთე­ლი ცხოვ­რე­ბაა ვცდი­ლობ, ეს კომ­პლექ­სი მო­ვიხ­სნა ბევ­რი შრო­მით.

ში­ნა­გა­ნად მარ­თლა ზარ­მა­ცი ვარ, განა ტყუ­ი­ლია, მაგ­რამ პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის გრძნო­ბა მაქვს სა­ზო­გა­დო­ე­ბის წი­ნა­შე. სა­კუ­თარ თავ­თან უნდა ვიყო მარ­თა­ლი და ში­ნა­გა­ნად თუ მაქვს ეს სიწრფე­ლე, ბედ­ნი­ე­რიც მა­შინ ვარ. თუ რა­ღაც შე­მე­შა­ლა, სი­ყალ­ბე გა­მო­მი­ვი­და, რომ მო­ვალ სახ­ლში ად­გილს ვერ ვპო­უ­ლობ, ტი­რი­ლამ­დე მივ­სულ­ვარ. სი­ნა­ნუ­ლია ჯო­ჯო­ხე­თიო, ხომ ამ­ბო­ბენ, რამ­დენ­ჯერ გა­მო­მივ­ლია ჯო­ჯო­ხე­თი იმის გამო, რომ შე­იძ­ლე­ბა რა­ღაც ცუ­დად ვთქვი, არ ვი­ყა­ვი სწო­რი... სოფ­ლის რუ­ტი­ნით არ ვცხოვ­რობ, ყო­ველ­დღე ვშრო­მობ და ვიბ­რძვი.

ზამ­თარ­ში 8 სა­ათ­ზე მეღ­ვი­ძე­ბა, ფე­ის­ბუქს ჩავ­ხე­დავ, რომ გა­მო­მა­ცო­ცხლოს, მერე ვდგე­ბი და ვი­წყებ შრო­მას. ყვე­ლა­ზე მე­ტად მიყ­ვარს, დი­ლით ჯე­ჯილ­ზე რომ ნა­მია წვე­თე­ბად, ბრი­ლი­ან­ტე­ბი­ვით, ფო­ტო­ებს ვუ­ღებ. დავ­დგე­ბი და ბუ­ნე­ბას ვუ­ყუ­რებ. კიდე ფუტკრებ­თან მიყ­ვარს ფუთ­ფუ­თი. ყვე­ლა­ზე დიდ ენერ­გი­ას მი­წას­თან მუ­შა­ო­ბის­გან ვი­ღებ".

ავ­ტო­რი: ნინო გა­მი­სო­ნია; ფოტო: ნინო ბა­ი­და­უ­რი

©პრო­ექ­ტი ხორ­ცი­ელ­დე­ბა ქალ­თა სა­ი­ნი­ცი­ა­ტი­ვო ჯგუ­ფის "ქა­ლე­ბი სა­ქარ­თვე­ლო­დან" (ავ­ტო­რე­ბი: მა­ი­კო ჩი­ტა­ია, იდა ბახ­ტუ­რი­ძე, ნინო გა­მი­სო­ნია, ფო­ტოგ­რა­ფე­ბი: ნინო ბა­ი­და­უ­რი, სა­ლო­მე ცო­ფუ­რაშ­ვი­ლი, სოფო აფ­ცი­ა­უ­რი) მიერ აღ­მო­სავ­ლეთ-და­სავ­ლე­თის მარ­თვის ინ­სტი­ტუ­ტის (EWMI) ACCESS-ის პრო­ექ­ტის ფარ­გლებ­ში. სტა­ტი­ე­ბის დამ­ზა­დე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლი გახ­და ამე­რი­კე­ლი ხალ­ხის მხარ­და­ჭე­რის შე­დე­გად ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის სა­ერ­თა­შო­რი­სო გან­ვი­თა­რე­ბის სა­ა­გენ­ტოს (USAID) და­ფი­ნან­სე­ბით. სტა­ტი­ე­ბის ში­ნა­არსზე პა­სუ­ხის­მგე­ბე­ლია ქალ­თა სა­ი­ნი­ცი­ა­ტი­ვო ჯგუ­ფი "ქა­ლე­ბი სა­ქარ­თვე­ლო­დან". ის შე­საძ­ლოა არ გა­მო­ხა­ტავ­დეს USAID-ის, ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის მთავ­რო­ბის ან/და EWMI-ს შე­ხე­დუ­ლე­ბებს.