დაზარალებული მომხმარებლები და ბარიერი ქართული პროდუქციისთვის - რა წესებით თამაშობენ ქსელური მარკეტები

ალბათ, არაერთხელ გქონიათ შემთხვევა, რომ შესულხართ რომელიმე მსხვილ სუპერმარკეტში და ვერ აღმოგიჩენიათ თქვენთვის სასურველი კომპანიის მიერ წარმოებული პროდუქტი, სამაგიეროდ, შემოუთავაზებიათ მისი კონკურენტის მიერ გამოშვებული პროდუქტი. სხვა ბრენდის სუპერმარკეტში კი, ყველაფერი პირიქით არის. მოკლედ, თქვენთვის სასურველი, რამდენიმე დასახელების პროდუქტის საყიდლად შესაძლოა, მოიაროთ სხვადასხვა ბრენდების სუპერმარკეტები და საყიდლები „ფაზლივით“ ააწყოთ - ერთს იყიდით ვთქვათ, მხოლოდ „ორ ნაბიჯში“, მეორეს მხოლოდ „კარფურში“, მესამეს მხოლოდ „სპარში“ და ა.შ.

ამის მიზეზი ის თამაშის წესებია, რომლებიც ქსელურმა მარკეტებმა დააწესეს.

პროდუქციის შეტანის გადასახადი (ე.წ. ლისტლინგი), „ქეშბექი“, ექსკლუზიური ფასდაკლება, მარკეტინგული ბიუჯეტის შეთანხმება, გაყიდვების წინასწარ განსაზღვრული გეგმის შესრულება - ეს იმ მოთხოვნების მცირე ჩამონათვალია, რომელსაც ქსელური მარკეტები მწარმოებლებს უყენებენ.

მსხვილი ბიზნესს (წარმოება) მეტ-ნალებად აქვს იმის ფინანსური რესურსი, რომ ამ თამაშის წესებს აყვეს. ყველაზე მძიმე დღეში არიან საშუალო და მცირე მეწარმეები, განსაკუთრებით ისინი, ვინც ქართულ პროდუქციას აწარმოებენ.

რეალურად, ქვეყნის განვითარება და თითოეული მოქალაქის კეთილდღეობა დამოკიდებულია იმაზე, თუ როგორ განვითარდება ქართული წარმოება. ეს ოფიციალურადაც არის გაცხადებული და სახელმწიფო ამას ხელს უწყობს პროგრამით „აწარმოე საქართველო.“ თუმცა, საბოლოოდ ვიღებთ შემდეგ სურათს: ქართული პროდუქციის მწარმოებლებისთვის განვითარების ერთ-ერთ მთავარ ბარიერად რჩება სწორედ ქსელური მარკეტების მიერ თავსმოხვეული თამაშის წესები, რადგან თუ შენი პროდუქტის რეალიზება ვერ მოახდინე, წყალში ჩაყრილია კონკრეტული მეწარმის შრომა თუ ინვესტიცია და სახელმწიფოს დახმარებაც. მხოლოდ „ლისტინგის“ გადასახადია იმდენად დიდია, რომ მეწარმეს სუპერმარკეტში „შესვლა“ აღარ უღირს.

როგორც სავაჭრო სფეროს სპეციალისტები აღნიშნავენ, ამ კუთხით ყველაზე უფრო აგრესიული „ორი ნაბიჯი“ და „კარფურია“, რომლებიც დომინანტურ პოზიციებს იყენებენ და პროდუქციის განთავსების სანაცვლოდ, უფრო მაღალ მოთხოვნებს აწესებენ.

არის შემთხვევებიც, როდესაც სუპერმარკეტი კონკრეტულ მიმწოდებელს უთანხმდება, რომ - „შენ ფული გადამიხადე და სხვას არ შემოვიყვან“. მაგალითად, სწორედ ამ შეთანხმების გამო, დღემდე „ორ ნაბიჯში“ არ იყიდება „კოკა-კოლა“, ქსელის დახლები კი სხვა კომპანიის მიერ წარმოებულ გამაგრილებებლ სასმელებს უკავიათ.

"კოკა-კოლა ბოთლერს ჯორჯიას" დამფუძნებელი თემურ ჭყონია აცხადებს, რომ ქსელი მოხმარებლის მოთხოვნებს არ ითვალისწინებს და კომპანიას მისთვის მიუღებელ გადასახადს უწესებს. ეს კი ბიზნესმენის აზრით, პირველ რიგში მომხმარებელს და თავად ქსელის იმიჯს აზარალებს. წაიკითხეთ სრულად