პოლიტიკა
საზოგადოება
მსოფლიო

3

ივნისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

სამშაბათი, მთვარის მერვე დღე დაიწყება 13:13-ზე, მთვარე ქალწულშია – დღეს დაწყებული და დაგეგმილი ყველაფერი გაცილებით ნელა მიმდინარეობს, ვიდრე ჩვენ გვსურს. შესაძლებელია მოვლენების მოულოდნელი შემობრუნება, კონფლიქტები და საგანგებო სიტუაციები. რეკომენდებულია კრეატიული მიდგომები ძველი პროექტების განსახორციელებლად. მოაგვარეთ მხოლოდ მცირე ფინანსური საკითხები. მოძებნეთ ახალი პარტნიორები. ინდივიდუალურად იმუშავეთ. შეზღუდეთ კოლექტიური მუშაობა. შეგიძლიათ დაიცვათ მარხვა, შესაფერისია მსუბუქი საკვები, მარცვლეული და თევზი. ალკოჰოლი და ნიკოტინი უკუნაჩვენებია.
სამხედრო
სამართალი
სპორტი
კულტურა/შოუბიზნესი
მოზაიკა
კონფლიქტები
მეცნიერება
Faceამბები
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
რა აკავშირებდა ფარაონ ტუტანხამონს ზეზვასთან და მზიასთან? - მეცნიერული აღმოჩენა, რომელმაც ისტორია შეცვალა
რა აკავშირებდა ფარაონ ტუტანხამონს ზეზვასთან და მზიასთან? - მეცნიერული აღმოჩენა, რომელმაც ისტორია შეცვალა

ქარ­თვე­ლი მკვლე­ვა­რი კა­ხა­ბერ ჭიღ­ლა­ძე სო­ცი­ა­ლურ ქსლე­ში უახ­ლე­სი მეც­ნი­ე­რუ­ლი აღ­მო­ჩე­ნის შე­სა­ხებ წერს, რომ­ლის თა­ნახ­მა­დაც, ევ­რო­პე­ლე­ბი­სა და ეგ­ვიპ­ტე­ლე­ბის წი­ნაპ­რე­ბი კავ­კა­სი­ა­ში ცხოვ­რობ­დნენ. გე­ნე­ტი­კუ­რი ანა­ლი­ზის მი­ხედ­ვით, ეგ­ვიპ­ტის ფა­რა­ონ ტუ­ტან­ხა­მონ­სა და პირ­ველ ევ­რო­პე­ლებს, მათ შო­რის ზეზ­ვას და მზი­ას, წარ­მო­მავ­ლო­ბის სა­ერ­თო ად­გი­ლი (კავ­კა­სია), ანუ სა­ერ­თო სამ­შობ­ლო აქვთ:

"რა აკავ­ში­რებ­და ფა­რა­ონ ტუ­ტან­ხა­მონს და დმა­ნის­ში აღ­მო­ჩე­ნილ პირ­ველ ევ­რო­პელს ერ­თმა­ნეთ­თან? და­ვი­წყოთ თა­ვი­დან დმა­ნი­სით, რო­მელ­მაც სა­ქარ­თვე­ლო მსოფ­ლი­ოს ყუ­რა­დღე­ბის ცენ­ტრში მო­აქ­ცია. "დმა­ნი­სის რა­ი­ო­ნი მდი­და­რია თა­ვი­სი ის­ტო­რი­უ­ლი წარ­სუ­ლით. ამ რა­ი­ონ­ში მრავ­ლად არის აღ­მო­ჩე­ნი­ლი ბრინ­ჯა­ოს, ან­ტი­კუ­რი და შუა სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის ხა­ნის მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნი არ­ქე­ო­ლო­გი­უ­რი (ნა­ქა­ლა­ქა­რი, ნა­სოფ­ლა­რე­ბი, სა­მა­როვ­ნე­ბი) და არ­ქი­ტექ­ტუ­რუ­ლი (ციხე-სი­მაგ­რე­ე­ბი, ეკ­ლე­სია-მო­ნას­ტრე­ბი) ძეგ­ლე­ბი.

ყვე­ლა­ზე სა­ინ­ტე­რე­სო დმა­ნი­სის ნა­ქა­ლა­ქა­რია, სა­დაც არ­ქე­ო­ლო­გი­უ­რი გა­თხრე­ბის შე­დე­გად გა­მოვ­ლინ­და ჩვე­ნი ქვეყ­ნის ის­ტო­რი­ი­სა და წი­ნა­რე ის­ტო­რი­ის ყვე­ლა პე­რი­ო­დი: გვი­ანბ­რინ­ჯაო-ად­რერ­კი­ნის, ან­ტი­კუ­რი და შუა სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის ხა­ნის ფე­ნე­ბი და მდი­და­რი არ­ქე­ო­ლო­გი­უ­რი მა­სა­ლა. მდი­ნა­რე­ე­ბის - მა­შა­ვე­რა­სა და ფი­ნე­ზა­უ­რის შე­სარ­თავ­თან აღ­მარ­თულ კონ­ცხზე გა­შე­ნე­ბუ­ლი იყო შუა სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე ძლი­ე­რი ქა­ლა­ქი. იგი სა­ვაჭ­რო გზაჯ­ვა­რე­დინ­ზე მდე­ბა­რე­ობ­და. აქ შე­მო­დი­ოდ­ნენ მთა­ვა­რი სა­ქა­რავ­ნო გზე­ბი, აღ­მო­სავ­ლე­თი­დან, წინა აზი­ი­დან და და­სავ­ლე­თი­დან-ევ­რო­პი­დან.

დმა­ნი­სის ნა­ქა­ლა­ქა­რის უნი­კა­ლუ­რო­ბა გან­სა­კუთ­რე­ბით იმა­ში გა­მო­ი­ხა­ტე­ბა, რომ მის ცენ­ტრა­ლურ ნა­წილ­ში შუა სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის ნა­გე­ბო­ბე­ბის ქვეშ არ­სე­ბულ და­ნა­ლექ ფე­ნებ­ში გა­მოვ­ლინ­და დიდი რა­ო­დე­ნო­ბით უძ­ვე­ლე­სი (დღეს გა­და­შე­ნე­ბუ­ლი) ცხო­ვე­ლე­ბის (მარ­ტორ­ქა, სპი­ლო, ჟი­რა­ფი, გი­გან­ტუ­რი სი­რაქ­ლე­მა, ხმალ­კბი­ლა ვე­ფხვი და სხვა) და ადა­მი­ა­ნის (5 თა­ვის ქალა, 4 ქვე­და ყბა და 60-მდე სხვა ნა­წი­ლე­ბი) ძვლე­ბი.

მეც­ნი­ე­რე­ბის მიერ სა­ბო­ლო­ოდ დად­გინ­და, რომ დმა­ნი­სე­ლი ადა­მი­ა­ნი ჰომო ერექ­ტუს-ების ად­რე­ულ ჯგუფს ჰომო ერ­გას­ტერ-ს გა­ნე­კუთ­ვნე­ბა და თა­რიღ­დე­ბა 1,8-1,7 მი­ლი­ო­ნი წლით. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე მსოფ­ლი­ო­ში აფ­რი­კის გა­რეთ უძ­ვე­ლე­სი ადა­მი­ა­ნი დმა­ნის­ში აღ­მოჩ­ნდა.

პირ­ველ ევ­რო­პე­ლებს არ­ქე­ო­ლო­გებ­მა ქარ­თუ­ლი სა­ხე­ლე­ბი მის­ცეს ზეზ­ვა და მზია. უკვე ჩა­მო­ყა­ლიბ­და აზრი მთელ მსოფ­ლი­ო­ში, რომ დმა­ნი­სი პირ­ვე­ლი ევრო-აზი­ე­ლის სამ­შობ­ლოა".

რა კავ­ში­რია დმა­ნი­სელ ზეზ­ვა­სა და მზი­ას და ფა­რა­ონ ტუ­ტან­ხა­მონს შო­რის?

ტუ­ტან­ხა­მო­ნი, იგი­ვე "თუთ-ანქ-ათო­ნი" - ძნე­ლია გა­იხ­სე­ნო ძვე­ლი ეგ­ვიპ­ტის უფრო ცნო­ბი­ლი ფა­რა­ო­ნი! მას შემ­დეგ, რაც 1922 წელს მე­ფე­ე­ბის სა­მარხში არ­ქე­ო­ლოგ­მა ჰო­ვარდ კარ­ტერ­მა აღ­მო­ა­ჩი­ნა მისი საფ­ლა­ვი, მუ­მია და ჯერ­არ­ნა­ხუ­ლი გან­ძი, რო­მე­ლიც ხე­ლუხ­ლე­ბე­ლად ინა­ხე­ბო­და, ანუ უკვე 70 წელ­ზე მე­ტია, ეგ­ვიპ­ტო­ლო­გე­ბი და­ო­ბენ ამ ახალ­გაზ­რდა მე­ფე­ზე, რო­მე­ლიც ოც­და­ცა­მე­ტი სა­უ­კუ­ნის წინ სა­მე­ფო ტახ­ტზე 9 წლი­სა ავი­და და 19 წლის ასაკ­ში გარ­და­იც­ვა­ლა. ვინ იყ­ვნენ მისი მშობ­ლე­ბი? მარ­თლა და­ხო­ცეს თუ არა ისი­ნი, რო­გორც ამას მეც­ნი­ე­რე­ბი ვა­რა­უ­დო­ბენ? სულ ცოტა ხნის წინ ამის შე­სა­ხებ მეტი გახ­და ცნო­ბი­ლი. სა­ერ­თა­შო­რი­სო ჯგუფ­მა მე­ფის DNM-ი შე­ა­და­რა სხვა თხუთ­მე­ტი მუ­მი­ის DNM-ს, რო­მელ­თა­გან 10 იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი იყო, და­ნარ­ჩე­ნი 5 კი - უსა­ხე­ლო. გე­ნე­ტი­კუ­რი ტეს­ტე­ბის პა­სუ­ხე­ბი და­ზუს­ტე­ბუ­ლია: მამა ეხ­ნა­თო­ნია, პაპა- ამე­ნჰო­ტეპ III, ბე­ბია - დე­დო­ფა­ლი თია. ეგ­ვიპ­ტო­ლო­გე­ბის დიდი ხნის წი­ნან­დე­ლი ჰი­პო­თე­ზა და­დას­ტურ­და. ეხ­ნა­თო­ნი ყვე­ლა­ზე სა­ო­ცა­რი პი­როვ­ნე­ბაა ფა­რა­ო­ნებს შო­რის - რე­ვო­ლუ­ცი­ო­ნე­რი, რო­მელ­მაც უარ­ყო ეგ­ვიპ­ტის ღმერ­თე­ბი და ისი­ნი მზის ღმერ­თით-ათო­ნით ჩა­ა­ნაც­ვლა. დედა ვინ იყო? მე­ფე­ე­ბის სხვა სა­მარხში ნა­პოვ­ნია მუ­მია, ცნო­ბი­ლი კო­დით-KV35YL. მაგ­რამ ამ მშვე­ნი­ე­რი სამ­ყა­როს წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბის DNM-ების შე­და­რე­ბა სხვა რა­მეს ამ­ბობს: ტუ­ტან­ხა­მო­ნის, ანუ თუთ-ანქ-ათო­ნის დედა ამა­ვე დროს მა­მა­მი­სის და იყო, ამ­გვა­რად, ჩვე­ნი ფა­რა­ო­ნი იქ­ნე­ბო­და და-ძმას შო­რის სის­ხლის აღ­რე­ვის შე­დე­გად და­ბა­დე­ბუ­ლი, რაც ფა­რა­ო­ნებ­ში ფარ­თოდ იყო გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი. არის თუ არა უც­ნო­ბი მუ­მია ლე­გენ­და­რუ­ლი ნე­ფერ­ტი­ტი, ეხ­ნა­თო­ნის პირ­ვე­ლი მე­უღ­ლე და სა­ო­ცა­რი სი­ლა­მა­ზის დე­დო­ფა­ლი, თუ ეხ­ნა­თო­ნის მე­ო­რე ცოლი - თია, ჯერ­ჯე­რო­ბით ზუს­ტად არ ვი­ცით... რაც ვი­ცით, ის არის რომ ახალ­გაზ­რდა ტუ­ტან­ხა­მო­ნი არ იყო მოკ­ლუ­ლი. ნახ­ვრე­ტი, რო­მე­ლიც მისი მუ­მი­ის კე­ფა­ზე აღ­მო­ა­ჩი­ნეს, უნდა ყო­ფი­ლი­ყო ბალ­ზა­მი­რე­ბის ოს­ტა­ტე­ბის ია­რა­ღის დარ­ტყმის შე­დე­გად მი­ყე­ნე­ბუ­ლი ტრამ­ვა. დამ­ტკი­ცე­ბუ­ლია, რომ ტუ­ტან­ხა­მონს ჯამ­რთე­ლო­ბის არა­ერ­თი პრობ­ლე­მა ჰქონ­და. გე­ნე­ტი­კუ­რი ანა­ლი­ზი გვიჩ­ვე­ნებს, რომ ის და­ა­ვად­და მა­ლა­რი­ით-მო­მაკ­ვდი­ნე­ბე­ლი სე­ნით. ასე­ვე აღ­მოჩ­ნდა რომ ის იყო კოჭ­ლი, ჰქონ­და ძვლე­ბის ავად­მყო­ფო­ბა და ცუ­დად მოვ­ლი­ლი ჭრი­ლო­ბა ფეხ­ში.

და სა­ერ­თოდ რა არის გენი? ან ევ­რო­პუ­ლი გენი რა­ღას ნიშ­ნავს? გენი წარ­მო­ად­გენს მემ­კვიდ­რე­ო­ბის ფი­ზი­კურ და ფუნ­ქცი­ურ ერ­თე­ულს, რომ­ლის მეშ­ვე­ო­ბი­თაც ხდე­ბა ინ­ფორ­მა­ცი­ის გა­და­ტა­ნა ორ­გა­ნიზ­მე­ბის ერთი თა­ო­ბი­დან მე­ო­რე­ში. მო­ლე­კუ­ლურ დო­ნე­ზე იგი არის დნმ-ის მო­ნაკ­ვე­თი, რო­მე­ლიც მო­ი­ცავს ფუნ­ქცი­უ­რი ცი­ლის ან რნმ-ის სინ­თე­ზი­სათ­ვის სა­ჭი­რო ყვე­ლა ინ­ფორ­მა­ცი­ას. კერ­ძოდ, გე­ნის დნმ-ის ნუკ­ლო­ტი­დუ­რი თა­ნა­მიმ­დევ­რო­ბა მო­ი­ცავს ეგ­ზო­ნებს, ინ­ტრო­ნებს და არა­კო­დი­რე­ბად ტრნასკრი­პცი­ის რე­გუ­ლა­ტო­რულ ელე­მენ­ტებს.

დღეს იაჰუ კა­ნა­და-ზე გა­მოქ­ვეყ­ნდა კვლე­ვე­ბის შე­დე­გე­ბი, რო­მელ­შიც შვე­ი­ცა­რი­ელ­მა მეც­ნი­ე­რებ­მა დე­ე­ნე­მის გა­მოკ­ვლე­ვე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე და­ად­გი­ნეს რომ, ევ­რო­პელ­თა ნა­ხე­ვარ­ზე მეტს (70%-ინ­გლი­სე­ლე­ბი, ეს­პა­ნე­ლე­ბი, 60%-ფრან­გე­ბი, 50%-და­ნარ­ჩე­ნი და­სავ­ლეთ ევ­რო­პა) აქვს ეგ­ვიპ­ტე­ლი ფა­რა­ო­ნის ტუ­ტენ­ხა­მო­ნის გე­ნე­ბი.

პრო­ფე­სორ რო­მან შოლ­ცის მი­ხედ­ვით, ტუ­ტან­ხა­მო­ნის გე­ნე­ტი­კუ­რი პრო­ფი­ლი გა­ნე­კუთ­ვნე­ბა ე.წ. haplogroup R1b1a2 დე­ე­ნე­მის ჯგუფს. იგი­ვე ჯგუ­ფის დე­ე­ნე­მი კი აქვს ევ­რო­პელ­თა 50%-ზე მეტს, რაც იმას ნიშ­ნავს რომ მათ (ტუ­ტენ­ხა­მონ­სა და ევ­რო­პე­ლებს) სა­ერ­თო წი­ნაპ­რე­ბი ყავ­დათ.

სა­ინ­ტე­რე­სოა ის ფაქ­ტიც, რომ თა­ნა­მედ­რო­ვე ეგ­ვიპ­ტე­ლე­ბის მხო­ლოდ 1% აქვს ამ ჯგუ­ფის გე­ნე­ტი­კუ­რი კოდი. პრო­ფე­სორ შოლ­ცის აზ­რით: (თარ­გმნი­ლია სი­ტყვა-სი­ტყვით) "ჩვენ ვფიქ­რობთ, რომ სა­ერ­თო წი­ნაპ­რე­ბი ცხოვ­რობ­დნენ 9,500 წლის წინ კავ­კა­სი­ა­ში" (იგუ­ლის­ხმე­ბა ევ­რო­პე­ლე­ბი­სა და ეგ­ვიპ­ტე­ლე­ბის სა­ერ­თო წი­ნაპ­რე­ბი iGENEA-ს (კვლე­ვი­თი ცენ­ტრი) აზ­რით, აგ­რო­კულ­ტუ­რის გან­ვი­თა­რე­ბამ გა­მო­იწ­ვია haplogroup R1b1a2 ჯგუ­ფის ხალ­ხე­ბის მიგ­რა­ცია (კავ­კა­სი­ი­დან) ევ­რო­პა­ში. თუმ­ცა, ისი­ნი ვერ ხსნი­ან თუ რო­გორ მოხ­ვდნენ ტუ­ტენ­ხა­მო­ნის წი­ნაპ­რე­ბი თა­ვი­ან­თი სა­წყი­სი რე­გი­ო­ნი­დან (ანუ კავ­კა­სი­ი­დან) ეგ­ვიპ­ტე­ში.

ვი­საც წა­უ­კი­თხია ჰე­რო­დო­ტე, ემახ­სოვ­რე­ბა რომ ის­ტო­რი­ის მამა ამ­ტკი­ცებ­და, რომ ეგ­ვიპ­ტე­ლე­ბი და კოლ­ხე­ბი მო­ნა­თე­სა­ვე ხალ­ხე­ბი იყ­ვნენ, რომ: "მხო­ლოდ კოლ­ხე­ბი და ეგ­ვიპ­ტე­ლე­ბი ამუ­შა­ვე­ბენ სელს ერ­თნა­ი­რად; მთე­ლი ცხოვ­რე­ბა და ენა მსგავ­სი აქვთ ერ­თმა­ნე­თის". (ჰე­რო­დო­ტე, პირ­ვე­ლი ტომი, II – წიგ­ნი, 105. გვერ­დი: 156 1975 თ. ყა­უხ­ჩიშ­ვი­ლის თარ­გმა­ნი) ჰე­რო­დო­ტე წერს სხვა მსგავ­სე­ბებ­ზეც, (თმა, კა­ნის ფერი, წი­ნა­თაც­ვე­თა…) და ამ­ტკი­ცებს, რომ ეგ­ვიპ­ტე­ლე­ბი სკვი­თე­ბის და­მარ­ცხე­ბის შემ­დგომ უკან ბრუნ­დე­ბოდ­ნენ, როცა: "მეფე სე­სოს­ტრის­მა გა­მო­ყო თა­ვი­სი ლაშ­ქრის რა­ღა­ცა ნა­წი­ლი და და­ტო­ვა აქ, ამ ქვეყ­ნის მცხოვ­რებ­ლად" (მდი­ნა­რე ფა­ზის­თან) აი, აქ კი გან­სხვავ­დე­ბა მეც­ნი­ე­რუ­ლი სა­ბუ­თი ის­ტო­რი­უ­ლის­გან თვით ყა­უხ­ჩიშ­ვი­ლის აზ­რით: "რა­კი­ღა ეგ­ვიპ­ტე არის ჰე­რო­დო­ტე­სათ­ვის ძი­რი­თა­დი წყა­რო თით­ქმის ყვე­ლაფ­რის­თვის, კოლხთა დავ­და­პირ­ველ სამ­შობ­ლო­დაც მას ეგ­ვიპ­ტე მი­აჩ­ნია" თუმ­ცა, თუ უახ­ლეს მეც­ნი­ე­რულ კვლე­ვას და­ვეყ­რდნო­ბით, პი­რი­ქით კი ყო­ფი­ლა… ეგ­ვიპ­ტელ­თა წი­ნაპ­რე­ბი წა­სუ­ლან სა­ქარ­თვე­ლო­დან ეგ­ვიპ­ტე­ში!"

მკითხველის კომენტარები / 3 /
თარიღის მიხედვით
მოწონების მიხედვით
ირმა
0

ვინმეს თუ გაგიკეთებიათ დნმ-ს ანალიზი?

 

ავტორი:

რა აკავშირებდა ფარაონ ტუტანხამონს ზეზვასთან და მზიასთან? - მეცნიერული აღმოჩენა, რომელმაც ისტორია შეცვალა

რა აკავშირებდა ფარაონ ტუტანხამონს ზეზვასთან და მზიასთან? - მეცნიერული აღმოჩენა, რომელმაც ისტორია შეცვალა

ქართველი მკვლევარი კახაბერ ჭიღლაძე სოციალურ ქსლეში უახლესი მეცნიერული აღმოჩენის შესახებ წერს, რომლის თანახმადაც, ევროპელებისა და ეგვიპტელების წინაპრები კავკასიაში ცხოვრობდნენ. გენეტიკური ანალიზის მიხედვით, ეგვიპტის ფარაონ ტუტანხამონსა და პირველ ევროპელებს, მათ შორის ზეზვას და მზიას, წარმომავლობის საერთო ადგილი (კავკასია), ანუ საერთო სამშობლო აქვთ:

"რა აკავშირებდა ფარაონ ტუტანხამონს და დმანისში აღმოჩენილ პირველ ევროპელს ერთმანეთთან? დავიწყოთ თავიდან დმანისით, რომელმაც საქართველო მსოფლიოს ყურადღების ცენტრში მოაქცია. "დმანისის რაიონი მდიდარია თავისი ისტორიული წარსულით. ამ რაიონში მრავლად არის აღმოჩენილი ბრინჯაოს, ანტიკური და შუა საუკუნეების ხანის მრავალფეროვანი არქეოლოგიური (ნაქალაქარი, ნასოფლარები, სამაროვნები) და არქიტექტურული (ციხე-სიმაგრეები, ეკლესია-მონასტრები) ძეგლები.

ყველაზე საინტერესო დმანისის ნაქალაქარია, სადაც არქეოლოგიური გათხრების შედეგად გამოვლინდა ჩვენი ქვეყნის ისტორიისა და წინარე ისტორიის ყველა პერიოდი: გვიანბრინჯაო-ადრერკინის, ანტიკური და შუა საუკუნეების ხანის ფენები და მდიდარი არქეოლოგიური მასალა. მდინარეების - მაშავერასა და ფინეზაურის შესართავთან აღმართულ კონცხზე გაშენებული იყო შუა საუკუნეების ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი ქალაქი. იგი სავაჭრო გზაჯვარედინზე მდებარეობდა. აქ შემოდიოდნენ მთავარი საქარავნო გზები, აღმოსავლეთიდან, წინა აზიიდან და დასავლეთიდან-ევროპიდან.

დმანისის ნაქალაქარის უნიკალურობა განსაკუთრებით იმაში გამოიხატება, რომ მის ცენტრალურ ნაწილში შუა საუკუნეების ნაგებობების ქვეშ არსებულ დანალექ ფენებში გამოვლინდა დიდი რაოდენობით უძველესი (დღეს გადაშენებული) ცხოველების (მარტორქა, სპილო, ჟირაფი, გიგანტური სირაქლემა, ხმალკბილა ვეფხვი და სხვა) და ადამიანის (5 თავის ქალა, 4 ქვედა ყბა და 60-მდე სხვა ნაწილები) ძვლები.

მეცნიერების მიერ საბოლოოდ დადგინდა, რომ დმანისელი ადამიანი ჰომო ერექტუს-ების ადრეულ ჯგუფს ჰომო ერგასტერ-ს განეკუთვნება და თარიღდება 1,8-1,7 მილიონი წლით. აქედან გამომდინარე მსოფლიოში აფრიკის გარეთ უძველესი ადამიანი დმანისში აღმოჩნდა.

პირველ ევროპელებს არქეოლოგებმა ქართული სახელები მისცეს ზეზვა და მზია. უკვე ჩამოყალიბდა აზრი მთელ მსოფლიოში, რომ დმანისი პირველი ევრო-აზიელის სამშობლოა".

რა კავშირია დმანისელ ზეზვასა და მზიას და ფარაონ ტუტანხამონს შორის?

ტუტანხამონი, იგივე "თუთ-ანქ-ათონი" - ძნელია გაიხსენო ძველი ეგვიპტის უფრო ცნობილი ფარაონი! მას შემდეგ, რაც 1922 წელს მეფეების სამარხში არქეოლოგმა ჰოვარდ კარტერმა აღმოაჩინა მისი საფლავი, მუმია და ჯერარნახული განძი, რომელიც ხელუხლებელად ინახებოდა, ანუ უკვე 70 წელზე მეტია, ეგვიპტოლოგები დაობენ ამ ახალგაზრდა მეფეზე, რომელიც ოცდაცამეტი საუკუნის წინ სამეფო ტახტზე 9 წლისა ავიდა და 19 წლის ასაკში გარდაიცვალა. ვინ იყვნენ მისი მშობლები? მართლა დახოცეს თუ არა ისინი, როგორც ამას მეცნიერები ვარაუდობენ? სულ ცოტა ხნის წინ ამის შესახებ მეტი გახდა ცნობილი. საერთაშორისო ჯგუფმა მეფის DNM-ი შეადარა სხვა თხუთმეტი მუმიის DNM-ს, რომელთაგან 10 იდენტიფიცირებული იყო, დანარჩენი 5 კი - უსახელო. გენეტიკური ტესტების პასუხები დაზუსტებულია: მამა ეხნათონია, პაპა- ამენჰოტეპ III, ბებია - დედოფალი თია. ეგვიპტოლოგების დიდი ხნის წინანდელი ჰიპოთეზა დადასტურდა. ეხნათონი ყველაზე საოცარი პიროვნებაა ფარაონებს შორის - რევოლუციონერი, რომელმაც უარყო ეგვიპტის ღმერთები და ისინი მზის ღმერთით-ათონით ჩაანაცვლა. დედა ვინ იყო? მეფეების სხვა სამარხში ნაპოვნია მუმია, ცნობილი კოდით-KV35YL. მაგრამ ამ მშვენიერი სამყაროს წარმომადგენლების DNM-ების შედარება სხვა რამეს ამბობს: ტუტანხამონის, ანუ თუთ-ანქ-ათონის დედა ამავე დროს მამამისის და იყო, ამგვარად, ჩვენი ფარაონი იქნებოდა და-ძმას შორის სისხლის აღრევის შედეგად დაბადებული, რაც ფარაონებში ფართოდ იყო გავრცელებული. არის თუ არა უცნობი მუმია ლეგენდარული ნეფერტიტი, ეხნათონის პირველი მეუღლე და საოცარი სილამაზის დედოფალი, თუ ეხნათონის მეორე ცოლი - თია, ჯერჯერობით ზუსტად არ ვიცით... რაც ვიცით, ის არის რომ ახალგაზრდა ტუტანხამონი არ იყო მოკლული. ნახვრეტი, რომელიც მისი მუმიის კეფაზე აღმოაჩინეს, უნდა ყოფილიყო ბალზამირების ოსტატების იარაღის დარტყმის შედეგად მიყენებული ტრამვა. დამტკიცებულია, რომ ტუტანხამონს ჯამრთელობის არაერთი პრობლემა ჰქონდა. გენეტიკური ანალიზი გვიჩვენებს, რომ ის დაავადდა მალარიით-მომაკვდინებელი სენით. ასევე აღმოჩნდა რომ ის იყო კოჭლი, ჰქონდა ძვლების ავადმყოფობა და ცუდად მოვლილი ჭრილობა ფეხში.

და საერთოდ რა არის გენი? ან ევროპული გენი რაღას ნიშნავს? გენი წარმოადგენს მემკვიდრეობის ფიზიკურ და ფუნქციურ ერთეულს, რომლის მეშვეობითაც ხდება ინფორმაციის გადატანა ორგანიზმების ერთი თაობიდან მეორეში. მოლეკულურ დონეზე იგი არის დნმ-ის მონაკვეთი, რომელიც მოიცავს ფუნქციური ცილის ან რნმ-ის სინთეზისათვის საჭირო ყველა ინფორმაციას. კერძოდ, გენის დნმ-ის ნუკლოტიდური თანამიმდევრობა მოიცავს ეგზონებს, ინტრონებს და არაკოდირებად ტრნასკრიპციის რეგულატორულ ელემენტებს.

დღეს იაჰუ კანადა-ზე გამოქვეყნდა კვლევების შედეგები, რომელშიც შვეიცარიელმა მეცნიერებმა დეენემის გამოკვლევების საფუძველზე დაადგინეს რომ, ევროპელთა ნახევარზე მეტს (70%-ინგლისელები, ესპანელები, 60%-ფრანგები, 50%-დანარჩენი დასავლეთ ევროპა) აქვს ეგვიპტელი ფარაონის ტუტენხამონის გენები.

პროფესორ რომან შოლცის მიხედვით, ტუტანხამონის გენეტიკური პროფილი განეკუთვნება ე.წ. haplogroup R1b1a2 დეენემის ჯგუფს. იგივე ჯგუფის დეენემი კი აქვს ევროპელთა 50%-ზე მეტს, რაც იმას ნიშნავს რომ მათ (ტუტენხამონსა და ევროპელებს) საერთო წინაპრები ყავდათ.

საინტერესოა ის ფაქტიც, რომ თანამედროვე ეგვიპტელების მხოლოდ 1% აქვს ამ ჯგუფის გენეტიკური კოდი. პროფესორ შოლცის აზრით: (თარგმნილია სიტყვა-სიტყვით) "ჩვენ ვფიქრობთ, რომ საერთო წინაპრები ცხოვრობდნენ 9,500 წლის წინ კავკასიაში" (იგულისხმება ევროპელებისა და ეგვიპტელების საერთო წინაპრები iGENEA-ს (კვლევითი ცენტრი) აზრით, აგროკულტურის განვითარებამ გამოიწვია haplogroup R1b1a2 ჯგუფის ხალხების მიგრაცია (კავკასიიდან) ევროპაში. თუმცა, ისინი ვერ ხსნიან თუ როგორ მოხვდნენ ტუტენხამონის წინაპრები თავიანთი საწყისი რეგიონიდან (ანუ კავკასიიდან) ეგვიპტეში.

ვისაც წაუკითხია ჰეროდოტე, ემახსოვრება რომ ისტორიის მამა ამტკიცებდა, რომ ეგვიპტელები და კოლხები მონათესავე ხალხები იყვნენ, რომ: "მხოლოდ კოლხები და ეგვიპტელები ამუშავებენ სელს ერთნაირად; მთელი ცხოვრება და ენა მსგავსი აქვთ ერთმანეთის". (ჰეროდოტე, პირველი ტომი, II – წიგნი, 105. გვერდი: 156 1975 თ. ყაუხჩიშვილის თარგმანი) ჰეროდოტე წერს სხვა მსგავსებებზეც, (თმა, კანის ფერი, წინათაცვეთა…) და ამტკიცებს, რომ ეგვიპტელები სკვითების დამარცხების შემდგომ უკან ბრუნდებოდნენ, როცა: "მეფე სესოსტრისმა გამოყო თავისი ლაშქრის რაღაცა ნაწილი და დატოვა აქ, ამ ქვეყნის მცხოვრებლად" (მდინარე ფაზისთან) აი, აქ კი განსხვავდება მეცნიერული საბუთი ისტორიულისგან თვით ყაუხჩიშვილის აზრით: "რაკიღა ეგვიპტე არის ჰეროდოტესათვის ძირითადი წყარო თითქმის ყველაფრისთვის, კოლხთა დავდაპირველ სამშობლოდაც მას ეგვიპტე მიაჩნია" თუმცა, თუ უახლეს მეცნიერულ კვლევას დავეყრდნობით, პირიქით კი ყოფილა… ეგვიპტელთა წინაპრები წასულან საქართველოდან ეგვიპტეში!"