ვინ იყო ქალი, რომელიც I მსოფლიო ომში დასახიჩრებულ ჯარისკაცებს სახეს უბრუნებდა

პირველ მსოფლიო ომს მილიონობით სამხედრო და სამოქალაქო პირი შეეწირა, უამრავი ჯარისკაცი კი დაშავდა და დასახიჩრდა. სახის დაზიანებები ბევრი მათგანისთვის ყველაზე დიდი სადარდელი იყო, რადგან ჯარისკაცები უნდა გამკლავებოდნენ საზოგადოების ყურადღებასაც, რას იფიქრებდა ხალხი მათ გარეგნობაზე, შეიცვლებოდა თუ არა მათ მიმართ მეგობრებისა და ოჯახის წევრების დამოკიდებულება.

სახის დაზიანებების ნაწილი პლასტიკური ქირურგიით სწორდებოდა, თუმცა ექიმები ყველას ვერ შველოდნენ. გამოსავალს სკულპტორებმა მიაგნეს - პორტრეტული ნიღბების დამზადება ინგლისელმა დერვენტ ვუდმა დაიწყო, თუმცა მოგვიანებით იდეა და საქმიანობა ამერიკელმა სკულპტორმა ანა კოულმენ ლედმა დახვეწა. ნიღბები იმ ფოტოების მიხედვით მზადდებოდა, რომელიც ჯარისკაცებს დასახიჩრებამდე ჰქონდათ გადაღებული.

ყველაფერი 1917 წელს დაიწყო, როდესაც ბოსტონში მცხოვრებმა ლედმა წაიკითხა ბრიტანელი სკულპტორის შესახებ, რომელსაც „ცხვირების“ მაღაზია ჰქონდა გახსნილი - იქ ბრიტანელი ჯარისკაცებისთვის ნიღბებს ამზადებდნენ. იდეა ანას ძალიან მოეწონა, ამიტომ გახსნა საკუთარი სტუდია პარიზში და ახალ „სახეებზე“ მუშაობა დაიწყო. სკულპტორი თაბაშირისგან აკეთებდა ნიღბებს და დეტალებამდე ხვეწდა. ნიღბების ნაწილი მთლიან სახეს ფარავდა, ნაწილი კი - მხოლოდ დაზიანებული ნაკვთებისთვის იქმნებოდა. მსურველებისთვის ნიღაბზე ულვაშების დატანაც იყო შესაძლებელი.

წელიწადნახევრის განმავლობაში ლედმა და მისმა კოლეგებმა 100-მდე ნიღაბი შექმნეს. თითოეულის ღირებულება სულ რაღაც 18 აშშ დოლარი იყო. სკულპტორს საქმიანობაში წითელი ჯვარი ეხმარებოდა.

როდესაც ომი დასრულდა, წითელ ჯვარს აღარ შეეძლო ლედის სტუდიის დაფინანსება, სკულპტორს მისი დახურვა მოუხდა. ანა ბოსტონში დაბრუნდა.

1932 წელს საფრანგეთის ხელისუფლებამ ამერიკელი სკულპტორი გაწეული საქმიანობისთვის დააჯილდოვა.