ალ­ბათ ყვე­ლას ჰყო­ლია და ჰყავს საყ­ვა­რე­ლი ლექ­ტო­რი, რომ­ლის ლექ­ცი­ა­ზე ყოფ­ნა, მისი მოს­მე­ნა უყ­ვარს, სი­ა­მოვ­ნებს. ჩვე­ნი რეს­პონ­დენ­ტიც ლექ­ტო­რია, პი­ა­რის ცნო­ბი­ლი სპე­ცი­ა­ლის­ტი კახა მაღ­რა­ძე. ამ­ბო­ბენ, სტუ­დენ­ტებს ძა­ლი­ან უყ­ვართ და მის სა­ჯა­რო ლექ­ცი­ებ­საც უამ­რა­ვი მსმე­ნე­ლი ეს­წრე­ბა. თუმ­ცა თა­ვად კახა ამა­ზე სა­უ­ბარს გა­ურ­ბის... მი­აჩ­ნია, რომ ლექ­ტო­რი უნდა იყოს კომ­პე­ტენ­ტუ­რი და ჰქონ­დეს კარ­გი გად­მო­ცე­მის უნა­რი... უმალ­ღე­სი სას­წავ­ლებ­ლის ლექ­ტო­რი მოგ­ვი­ა­ნე­ბით გახ­და, თა­ვი­დან ტრე­ნე­რი იყო, ცოდ­ნას და გა­მოც­დი­ლე­ბას რიგ სა­კი­თხებ­ში სხვა­დას­ხვა ტი­პის აუ­დი­ტო­რი­ას უზი­ა­რებ­და.

"როცა უკვე ჯეპ­რა­ში და­ვი­წყე მუ­შა­ო­ბა და სპე­ცი­ა­ლის­ტად ჩა­მოვ­ყა­ლიბ­დი, ტრე­ნინ­გე­ბის მო­თხოვ­ნი­ლე­ბაც გაჩ­ნდა, რად­გან ამ მი­მა­თუ­ლე­ბით გა­მოც­დი­ლე­ბა მქონ­და, უკვე ტრე­ნინ­გე­ბი პი­არ­შიც და­ვი­წყე. მერე ქარ­თულ-ამე­რი­კულ უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში პი­არ­სკო­ლაც და­ვა­არ­სეთ, სა­დაც ლექ­ცი­ე­ბის კურ­სი მაქვს, თუმ­ცა მა­ნამ­დე თა­ვი­სუ­ფალ უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში უკვე ვკი­თხუ­ლობ­დი, მერე ჯი­პა­ში, ილი­ას უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში მოწ­ვე­უ­ლი ლექ­ტო­რი ვარ - სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბის სა­ფუძ­ვლებს ვას­წავ­ლი. ახლა იქ ერთ მი­მარ­თუ­ლე­ბას ჩა­ვუ­დე­ქი სა­თა­ვე­ში, ჯგუფს შევ­ქმნით და გან­ვი­თა­რე­ბას და­ვი­წყებთ, რად­გა­ნაც რე­ა­ლუ­რად პი­არ­ში ქარ­თუ­ლი სას­წავ­ლო კურ­სი და სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო არ არ­სე­ბობს - ამის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­ზე ყვე­ლამ ერ­თად უნდა ვი­მუ­შა­ოთ. სა­ერ­თო­დაც, ჩემს მო­მა­ვალს აკა­დე­მი­ურ სფე­როს აქ­ტი­უ­რად ვუ­კავ­ში­რებ", - ამ­ბობს კახა.

- ვი­ცით, რომ შენს ლექ­ცი­ებს უამ­რა­ვი მსმე­ნე­ლი ჰყავს. რითი ხსნი ამას?

- სავ­რა­უ­დოდ, რამ­დე­ნი­მე ფაქ­ტო­რია, თვი­თონ პი­ა­რი ყო­ველ­თვის სა­ინ­ტე­რე­სო, პო­პუ­ლა­რუ­ლი დარ­გია, თუმ­ცა რო­დე­საც უკვე რუ­ტი­ნულ საქ­მი­ა­ნო­ბა­ზე გავ­დი­ვარ, სა­უ­ბარს სპე­ცი­ფი­კურ ტექ­ნო­ლო­გი­ურ სა­კი­თხებ­ზე ვი­წყებ, ჩარ­თუ­ლე­ბი ნაკ­ლე­ბად არი­ან და ამ დროს ინ­ფორ­მა­ცი­ას ნაკ­ლე­ბად იღე­ბენ... ეს არ მომ­წონს... ყო­ველ­თვის ვცდი­ლობ, ადა­მი­ა­ნე­ბი მი­წა­ზე ჩა­მო­ვიყ­ვა­ნო, რად­გა­ნაც პი­არ­ზე გა­და­მე­ტე­ბუ­ლი წარ­მოდ­გე­ნე­ბია შექ­მნი­ლი. ერთი მხრივ ეს არის ცალ­სა­ხად მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ის ია­რა­ღი და მე­ო­რე მხრივ პი­ა­რის სპე­ცი­ა­ლის­ტი არ არის ჯა­დო­ქა­რი, რო­მე­ლიც რა­ღა­ცას მო­ი­გო­ნებს, ან პი­რი­ქით, სი­ტუ­ა­ცი­ას გა­ა­ფუ­ჭებს... იმე­დი მაქვს, ჯა­დოქ­რის იმი­ჯი არ მაქვს, თო­რემ მე­წყი­ნე­ბო­და. ამი­ტომ, ვამ­ბობ, პი­ა­რი ჯა­დოქ­რო­ბა არ არის, რუ­ტი­ნუ­ლი საქ­მეა! აქ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია გულ­წრფე­ლო­ბა, სან­დო­ო­ბა და რე­ცეპ­ტიც ეს არის.

- რო­გო­რია თა­ო­ბა, ვის­თა­ნაც ურ­თი­ერ­თობ?

- პი­ა­რის სკო­ლის კურ­სებ­ზე შე­და­რე­ბით უფ­რო­სი ასა­კის მსმე­ნელ­თან ვმუ­შა­ობ, ვინც სა­კუ­თა­რი პრო­ფე­სი­ულ გან­ვი­თა­რე­ბას ცდი­ლობს, უმაღ­ლეს სას­წავ­ლებ­ლებ­ში ცხა­დია, სტუ­დენ­ტებ­თან. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ სის­ტე­მა ად­რე­ულ წლებ­თან შე­და­რე­ბით შეც­ვლი­ლია, სას­წავლს მა­ინც გა­მოც­დე­ბამ­დე მო­ი­ტო­ვე­ბენ ხოლ­მე. ესე­თი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა კი­დევ არ­სე­ბობს. ასე­ვე მგო­ნია, რომ მო­ტი­ვა­ცია, ინ­ტე­რე­სი ნაკ­ლე­ბია, არ არი­ან მო­წო­დე­ბუ­ლი, რო­გორც ლექ­ტო­რი დაგ­ხარ­ჯონ, შენ­გან მეტი და მეტი მი­ი­ღონ, ჯერ­ჯე­რო­ბით ასეთ მიდ­გო­მას ვხე­დავ... სამ­წუ­ხა­როდ, თით­ქმის ყვე­ლა უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში ასეა, ფორ­მა­ლურ მხა­რეს მეტი უპი­რა­ტე­სო­ბა ენი­ჭე­ბა - ოღონდ, კურ­სი­დან კურ­სზე გა­და­ვიდ­ნენ, საგ­ნე­ბი და­ხუ­რონ, რომ დიპ­ლო­მი ჰქონ­დეთ, ცალ­კე მშობ­ლე­ბიც გა­ა­ხა­რონ და დიპ­ლო­მი სამ­სა­ხუ­რის შოვ­ნა­ში გა­მო­ად­გეთ. ასე­თი სტე­რე­ო­ტი­პუ­ლი მიდ­გო­მა, რო­გორც ადრე, კვლავ არ­სე­ბობს.

- ისიც გა­ვი­გეთ, რომ სტუ­დენ­ტე­ბის უმე­ტე­სო­ბა შენ­თან მე­გობ­რობს, ახ­ლობ­ლობს. დის­ტან­ცია კლა­სი­კუ­რი გა­გე­ბით, ლექ­ტორ­სა და სტუ­დენტს შო­რის თქვენ შო­რის არ არ­სე­ბობს?

- კი, კურ­სე­ბის მსე­ნე­ლი იქ­ნე­ბა თუ სტუ­დენ­ტი, უმ­რავ­ლე­სო­ბას­თან ვმე­გობ­რობ. ლექ­ცი­ებ­მა ბევ­რი ადა­მი­ა­ნი შემ­ძი­ნა და მა­პოვ­ნი­ნა, ჩემი სა­მე­გობ­რო, სა­ახ­ლობ­ლო, სა­ნაც­ნო­ბო გა­ფარ­თოვ­და, თუმ­ცა ჯერ ბავ­შვი არა­ვის­თვის მო­მი­ნათ­ლავს... რო­დე­საც ჯგუ­ფუ­რი სა­მუ­შა­ო­ე­ბი გვაქვს და თა­ვი­ან­თი და­ვა­ლე­ბე­ბის პრე­ზენ­ტა­ცი­ას ახ­დე­ნენ, შემ­დეგ ერ­თმა­ნეთს ტა­შით ამ­ხნე­ვე­ბენ. ამა­ზე ჩემ­მა ერთ-ერ­თმა სტუ­დენ­ტმა, რო­მელ­თა­ნაც ასე­ვე ვმე­გობ­რობ, თქვა: პი­ა­რის რა გი­თხრათ, მაგ­რამ ტა­შის დაკ­ვრა კარ­გად გვას­წავ­ლე­თო...

- თა­ვად რა მო­თხოვ­ნე­ბი გაქვს სტუ­დენ­ტებ­თან?

- მეტ ჩარ­თუ­ლო­ბას ვი­თხოვ, ყვე­ლა ლექ­ცი­ა­ზე სა­კუ­თა­რი აზ­რის გა­მო­ხატ­ვას. ხან­და­ხან პირ­და­ღე­ბუ­ლე­ბი რომ არი­ან, ამა­ზე ვბრაზ­დე­ბი. ხომ ვამ­ბობ, მო­ტი­ვა­ცი­ის ნაკ­ლე­ბო­ბაა. ამას პი­რა­და­დაც მკაც­რად ვსაყ­ვე­დუ­რობ.

- გა­მო­დის, მკაც­რი ლექ­ტო­რი ხარ?

- ადრე უფრო მკაც­რი ვი­ყა­ვი. სტუ­დენ­ტი ლექ­ცი­ა­ზე 2 წუთი თუ და­აგ­ვი­ა­ნებ­და, არ ვუშ­ვებ­დი, თუ წი­ნას­წარ არ ვი­ცო­დი, რომ აგ­ვი­ან­დე­ბო­და, დაგ­ვი­ა­ნე­ბის გამო ლექ­ცი­ი­დან გა­მიშ­ვია კი­დეც, მერე მივ­ხვდი, რომ ასე­თი მიდ­გო­მით, დის­ციპ­ლი­ნას უფრო მი­აქ­ცევ­დნენ ყუ­რა­დღე­ბას, ვიდ­რე ში­ნა­არს, არა­და, ჩემ­თვის ში­ნა­არ­სი უფრო მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია. მთლად ისეც არ გა­მო­ვი­დეს, რომ ძა­ლი­ან მკაც­რი ვარ, ლექ­ცი­ა­ზე ვხუმ­რობ კი­დეც. სა­ერ­თო­დაც მიყ­ვარს ხუმ­რო­ბა. ლექ­ცი­ებ­ზე ეს და­ძა­ბუ­ლო­ბას ხსნის, ეფექ­ტი­ა­ნიც არის და აუ­ცი­ლე­ბე­ლიც... ამას­თან, თუ სტუ­დენ­ტი და­მა­ტე­ბით რამე რჩე­ვას, კონ­სულ­ტა­ცი­ას მთხოვს, ლექ­ცი­ის მიღ­მა, არა­ვის ვზარ­დე­ბი, თუ წვე­უ­ლე­ბა­ზეც მი­მიწ­ვე­ვენ, არც ამა­ზე ვამ­ბობ უარს. ეს ყვე­ლა­ფე­რი კი ამ ჩვენს ურ­თი­ერ­თო­ბებს გან­სა­ზღვრავს.

- რა სა­ერ­თო რჩე­ვის მი­ცე­მა შე­გიძ­ლია სტუ­დენ­ტე­ბის­თვის და მშობ­ლე­ბის­თვის?

- დღეს თა­ნა­მედ­რო­ვე პრო­ცე­სებ­ზე დაკ­ვირ­ვე­ბის ბევ­რი სა­შუ­ა­ლე­ბაა, რად­გა­ნაც ამის­თვის გახ­სნი­ლია სა­ინ­ფორ­მა­ციო სივ­რცე, რა­შიც ინ­ტერ­ნე­ტი გვეხ­მა­რე­ბა, ამ ყვე­ლაფ­რის გაც­ნო­ბა არ უნდა და­ე­ზა­როთ. ასე­ვე პრო­ფე­სი­უ­ლი კუ­თხი­თაც ად­ვი­ლია გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბა. თან, ნე­ბის­მი­ე­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბით - უმაღ­ლე­სი სას­წავ­ლებ­ლის, საგ­ნის, მე­თო­დო­ლო­გი­ის თუ სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის არ­ჩე­ვა. ამი­ტომ თუ სწო­რად და­ინ­ტე­რეს­დე­ბი­ან, ყვე­ლა­ფერს გა­ეც­ნო­ბი­ან, თა­ვის­თვის სა­სარ­გებ­ლო რა­ღა­ცებს იპო­ვი­ან, ყვე­ლა­ფე­რი კი მათ უკე­თეს გან­ვი­თა­რე­ბას, სწავ­ლას, ან სწავ­ლე­ბას მო­ახ­მა­რონ. არ უნდა და­ე­ზა­როთ, იკი­თხონ, გა­ეც­ნონ სხვა­დას­ხვა ავ­ტორს, სტა­ტი­ას. მეს­მის, რომ ახალ­გაზ­რდუ­ლი წლე­ბის გა­მოწ­ვე­ვე­ბი და ცდუ­ნე­ბე­ბი თა­ვი­სას ითხოვს, მაგ­რამ ყვე­ლაფ­რის შე­ხა­მე­ბა და მოს­წრე­ბა შე­იძ­ლე­ბა, მაგ­რამ ხომ ვამ­ბობ, გული მწყდე­ბა, რომ მათ ინ­ტე­რე­სის დე­ფი­ციტს ვამ­ჩნევ. წარ­მა­ტე­ბუ­ლი სტუ­დენ­ტო­ბაც ძა­ლი­ან პი­რო­ბი­თია. სტუ­დენ­ტი მა­ში­ნაა წარ­მა­ტე­ბუ­ლი, როცა სას­წავ­ლებ­ლის დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ, მი­ღე­ბულ ცოდ­ნას, სტა­ტუსს ადეკ­ვა­ტუ­რად გა­მო­ი­ყე­ნებს. ამი­ტომ შე­ფა­სე­ბი­სას მისი კარ­გი აკა­დე­მი­უ­რი მაჩ­ვე­ნებ­ლი, ჩემ­თვის დი­დად მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ინ­დი­კა­ტო­რი არ არის. მთა­ვა­რია, მერე რას იზამს.

- პრო­ფე­სი­ულ არ­ჩე­ვა­ნი ზო­გა­დად რო­გორ უნდა გა­ა­კე­თონ?

- იუ­ნეს­კო ბოლო წლებ­ში ახ­დენს იმ იდე­ის პო­პუ­ლა­რი­ზა­ცი­ას, სა­დაც სას­კო­ლო, სა­ბა­ზი­სო გა­ნათ­ლე­ბა არის მთა­ვა­რი, რად­გა­ნაც იმ­დე­ნად ცვა­ლე­ბა­დი გა­რე­მოა, იმ­დე­ნი პრო­ფე­სია კვდე­ბა გარ­შე­მო და ყო­ველ­დღი­უ­რად იმ­დე­ნი ახა­ლი იბა­დე­ბა, რომ ისე­თი არ­ჩე­ვა­ნის გა­კე­თე­ბა, რო­მე­ლიც ცხოვ­რე­ბის ბო­ლომ­დე გაგ­ყვე­ბა და თავს ბო­ლომ­დე მი­უ­ძღვნი, ამის ალ­ბა­თო­ბა ძა­ლი­ან და­ბა­ლია, ამი­ტომ პრო­ფე­სი­ის არ­ჩე­ვა სტუ­დენ­ტმა თუ კურსდამ­თავ­რე­ბულ­მა კონ­კრე­ტუ­ლი მო­ცე­მუ­ლო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე უნდა მო­ახ­დი­ნოს. ჩემს მა­გა­ლით­ზე გე­ტყვით, სა­ერ­თოდ არ ვი­ფიქ­რებ­დი, თუ კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის სფე­რო­ში და სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ სფე­რო­ში წა­ვი­დო­დი, დიპ­ლო­მა­ტო­ბა მინ­დო­და, სა­ერ­თა­შო­რი­სო ურ­თი­ერ­თო­ბას ვსწავ­ლობ­დი. მერე ისე მოხ­და, რომ გა­ნათ­ლე­ბის სფე­რო­ში მო­მი­წია მუ­შა­ო­ბამ, შემ­დეგ არ­ჩევ­ნე­ბის, ხან რა გა­მო­ვიც­ვა­ლე და ხან - რა... ასე რომ, მალე დაგ­ვჭირ­დე­ბა ადა­მი­ა­ნე­ბი, ვინც რო­ბო­ტე­ბის­თვის პროგ­რა­მებს და­წე­რენ, მათ ენას შექ­მნი­ან. სა­ო­ცა­რი ხალ­ხია მა­გა­ლი­თად, "აი­ტიშ­ნი­კე­ბი", სის­ტე­მებს მარ­თა­ვენ და კი­ბე­რუ­საფრ­თხო­ე­ბით არი­ან და­კა­ვე­ბუ­ლი, ისი­ნი მო­მავლშიც ბევ­რს შეძ­ლე­ბენ. ვინ იფიქ­რებ­და, რომ ამ­დე­ნი პი­არ­მე­ნე­ჯე­რი იქ­ნე­ბო­და, მაგ­რამ უკვე ყვე­ლა­ფერს სჭირ­დე­ბა კო­მუ­ნი­კა­ცია, სწო­რი წარ­მო­ჩე­ნა, პი­ა­რი, პო­ზი­ცი­ო­ნი­რე­ბა, რომ შენს საქ­მე­ში წარ­მა­ტე­ბუ­ლი იყო.

- მაგ­რამ კო­მუ­ნი­კა­ცი­ი­სა და პი­ა­რის მი­მართ და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბაც არა­ერ­თგვა­რო­ვა­ნია.

- კი, ერთი-ორი პი­არ­მე­ნე­ჯე­რი, მარკშე­ი­დე­რი­ვით გვჭირ­დე­ბა, - ასე­თი და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბა დღეს მარ­თლაც არ­სე­ბობს, მაგ­რამ არა უშავს, სულ უფრო ზუს­ტად გა­აც­ნო­ბი­ე­რე­ბენ დამ­საქ­მებ­ლე­ბი, რომ პი­ა­რი ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი დარ­გია. რაც დრო გა­დის, ვი­საც ფული აქვს, ამას მე­ტად აც­ნო­ბი­ე­რებს, ფულს ხარ­ჯავს იმის­თვის, რომ უფრო წარ­მა­ტე­ბუ­ლი იყოს. არას­წო­რი მო­ლო­დი­ნე­ბის პრობ­ლე­მა კი არ­სე­ბობს, მაგ­რამ ამის ფონ­ზე ნელ-ნელა ყვე­ლა დარ­გი ვი­თარ­დე­ბა და კი­დევ უფრო მეტი პერ­სპექ­ტი­ვა აქვს.