1961 წელს ტყიბულის შახტაში მომხდარი აფეთქება, რომელსაც 33 ადამიანი ემსხვერპლა...

მხოლოდ ტყიბულის მაღაროებში, გასულ 15 თვეში 12 ადამიანი გარდაიცვალა. ამის შესახებ პროფესიული კავშირების გაერთიანება იუწყება. ტყიბულში, წლების წინ დაწყებული ტრაგედია, გრძელდება - დღეს მინდელის შახტიდან, რამდენიმესაათიანი ოპერაციის შემდეგ, 6 დაღუპული მეშახტის ცხედარი ამოიყვანეს და ქუთაისის პროზექტურაში ექსპერტიზის ჩასატრებლად გადაასვენეს.

უბედური შემთხვევა 5 აპრილს გამთენიისას, დილის 04:00 საათისთვის მოხდა. დაიღუპა 6 და დაშავდა 3 მაღაროელი. ოფიციალური ინფორმაციით, ტრაგედიის მიზეზი ე.წ. სამთო დარტყმა გახდა...

ყველაზე მასშტაბური უბედური შემთხვევა ტყიბულის შახტაში მეოცე საუკუნის 60-იანი წლების დასაწყისში მოხდა - ტყიბულის მაღაროს სტალინის სახელობის შახტაში 33 ადამიანი დაიღუპა. როგორც ძველი მეშახტეები ჩვენთან საუბარში აცხადებენ, მაშინ ნახშირს ცეცხლი წაეკიდა, რამაც მეთანის აფეთქება გამოიწვია. სამეტაპიან აფეთქებას 33 ადამიანი შეეწირა...

ბაჩუკი გაბრიაძე, 1961 წელს დაღუპული სამთო მაშველის შვილი:

"მამაჩემი სამთო მაშველი იყო. როგორც ვიცი, სტალინის სახელობის შახტაში, გაზმა გაჟონა და აფეთქდა, რასაც 3 მეშახტე შეეწირა. სამთო სამაშველო ბრიგადა გამოიძახეს, რომელიც გასამხედროებული უწყება იყო და ცეცხლი და აფეთქების ტალღა იმდენად ძლიერი იყო, რომ ადგილზე მისული ათეულიდან ათივე კაცი, სრული შემადგენლობით დაიღუპა... მალევე გამოიძახეს მეორე ბრიგადა, ისევ ერთი ათეული და ვერც მათგან გადარჩა ვინმე... შემდეგ, მესამე ათეული გამოიძახეს და მათგან ერთ-ერთი იყო მამაჩემი - ლევანი გაბრიაძე. იმდენად დიდი იყო აფეთქების კერა, მესამე ათეულიც დაიღუპა...

მაშინ იმ ერთ შახტაში, სულ 33 ადამიანი დაიღუპა. მე 8 თვის ვიყავი და ეს ყველაფერი გადმოცემით ვიცი... შემდეგ, ტყვარჩელის სამთო მაშველი გამოიძახეს, თუმცა, მათ ვითარების ანალიზი მოითხოვეს, ჯერ სიტუაციას უნდა გავეცნოთ და მერე ჩავალთო და არ მოვიდნენ... შემდეგ როგორღაც ჩააქრეს აფეთქების კერა და ცხედრების ამოსვენება დაიწყეს.

ტყიბულის ქვანახშირის კარიერი და შახტა, 1961 წელი

- მაშინ ვინმე საუბრობდა უსაფრთხოების ზომების დაღვევაზე?

- კი, როგორ არ ლაპარაკობდნენ, ორივე მხარე არღვევდა უსაფრთხოების ზომებს, უფროსობაც და მუშებიც, ისე, როგორც ახლა. ვიდრე სრულწლოვანები გავხდებოდით, მე და ჩემი და, ფულად კომპენსაციას ვიღებდით...

- თუ იცით ვინმე დაისაჯა, ან პასუხი მოსთხოვეს ვინმეს?

- დასჯით არა, მაგრამ ერთი პირი მოხსნეს, დანარჩენი, ყველაფერმა ისე ჩაიარა, მიჩუმათდა ასე ვთქვათ. თავად 17 წელი ვიმუშავე შახტაში და უსაფრთხოების წესების დარღვევის უამრავ ფაქტს შევსწრებივარ. ეს იყო ძირითადი დარღვევები და როგორც გითხარით, ორივე მხრიდან.

ჯემალ არაბიძე, ტყიბულის შახტის ყოფილი დირექტორი:

- სტალინის სახელობის შახტა, სადაც 60-იანი წლების დასაწყისში აფეთქება მოხდა, ახლა დახურულია. მაშინ, არსებული მონაცემებით, ნახშირს ცეცხლი წაეკიდა, რამაც მეთანის აფეთქება გამოიწვია... როდესაც ნახშირს პირობები ექმნება, თავად აალდება... საერთოდ, იქ ნახშირი იმდენად სახიფათოა, რომ გარეთ, ზედაპირზე რაც ყრია, იმასაც კი ეკიდება ცეცხლი.

- მინდელის სახელობის შახტაში ყოველ წელს ხდება უბედური შემთხვევა, 2017 წელსაც დაიღუპა იქ 4 ადამიანი... არსებული ინფორმაციით, მინდელის შახტა საშიშია...

- შახტა ყველა საშიშია. უბრალოდ, მინდელის სახელობის შახტა, ტყიბულის პირობებში ყველაზე ღრმა არის. მეტი სამთო წნევებია და ბუნებრივი ძვრებია, რაც რისკებს ზრდის... იმ წლებში, რამ გამოიწვია, ნამდვილად არ ვიცი, თუმცა ვიცი, რომ უსაფრთხოების ზომები უფრო მეტად დაცული იყო, უბრალოდ, მას შემდეგ, მნიშვნელოვნად არაფერი შეცვლილა - რაც 70-იან წლებში იყო, იგივე დარჩა ახლა...

ფოტოები: ეროვნული ფოტომატიანე, მფლობელი: საბელაშვილი დავით, ლევან ბრეგაძე