სოხუმის უკანასკნელი ქართველი მერი - როგორ იხსენებენ მეგობრები გურამ გაბესკირიას, რომელიც მტერმა ვერ დააჩოქა

აფხაზი ტელეოპერატორის გადაღებული კადრები - "დაიჩოქე და შეაგინე ქართველებს!" და სოხუმის მერის გურამ გაბისკირიას პასუხი - "არასდროს ჩემს სიცოცხლეში!" (რუს. Никогда в жизни!) - ქართულმა საზოგადოებამ მხოლოდ 90-იანი წლების ბოლოს იხილა.

სოხუმის დაცემის დღეს, 27 სექტემბერს, აფხაზმა და დაქირავებულმა ჩრდილოკავკასიელმა ბოევიკიებმა, დატყვევებული მთავრობის წევრები და მათი თანხმლები პირები პარლამენტის შენობის გარეთ გამოიყვანეს და დაჩოქება უბრძანეს. მას შემდეგ, გურამ გაბისკირია არავის უნახავს...

თავის ქალაქსა და ქვეყანაზე უსაზღვროდ შეყვარებული სოხუმის მერი, საქართველოს ეროვნული გმირი, ახლა 75 წლის იქნებოდა... მისი ნეშტი, თანამებრძოლებთან ერთად, 24 წლის შემდეგ გადმოასვენეს თბილისში.

AMBEBI.GE-სთან ინტერვიუში, სოხუმის უკანასკნელი ქართველი მერი, მისმა ბავშვობის მეგობრებმა გაიხსენეს. ბევრმა არ იცის, რომ თბილისის მერის, კახი კალაძის მამა კარლო კალაძე და გურამ გაბისკირია განუყრელი მეგობრები იყვნენ. მათი გზები ფეხბურთის დახმარებით გადაიკვეთა და წლების განმავლობაში ერთად თამაშობდნენ და გულშემატკივრობდნენ სპორტის ამ სახეობას...

კარლო კალაძე, გურამ გაბისკირიას მეგობარი:

"გურამი, ლანჩხუთის "გურიაში" თამაშობდა, შემდეგ სოხუმის "დინამოში" გადავიდა... მე სამტრედიის "ლოკომიტივში" ვთამაშობდი, გუნდის კაპიტანი ვიყავი... ფეხბურთმა გაგვაცნო ერთმანეთი და დაგვამეგობრა. სოხუმში რომ ჩავდიოდი, სულ მათთან მივდიოდით, ყველას ვიცნობდით, მის ოჯახს, შვილებს. ახლა დიდები არიან, თავიანთი ოჯახები ჰყავთ. ისეთი მამის შვილები არიან, უფლება არ აქვთ, კარგები არ იყონ. როდესაც დასავლეთში ჩამოდიოდა, ჩემთან რჩებოდა. სხვანაირად წარმოუდგენელი იყო...

- ერთად თუ გითამაშიათ?

- ერთმანეთის წინააღმდეგ ვთამაშობდით, ასე გვიწევდა გუნდებში. შეუძლებელი იყო, გურამთან ერთად გეთამაშა მოედანზე და მისი ნიჭი არ დაგენახა... საოცრად ნიჭიერი და ლაღი იყო. გულს და სულს დებდა, მაგრამ მხოლოდ ფეხბურთში კი არა, ყველაფერში ასე იყო... ფეხბურთს რომ დაანება თავი, მსაჯად მუშაობდა და ძალიან მაღალი ხარისხის მსაჯი იყო.

- ამბობენ, რომ ძალიან კარგი იუმორი ჰქონდა.

- საოცრად კარგი იუმორი ჰქონდა და ძალიან ენამოსწრებული იყო. ისე ენაკვიმატურად, ხუმრობით გეტყოდა სათქმელს, დაგაფიქრებდა, თუმცა საოცრად ლაღი, გართობის მოყვარული იყო. აფხაზეთის ომის ბოლო თვეებში ვიცოდი, რომ არ ტოვებდა სოხუმს, განვიცდიდი, მაგრამ რამდენადაც ლაღი იყო, იმდენად ამაყი და ვერავინ შეკადრებდა, - ასე არ მოიქცეო. ტელეფონით ვურეკავდი და ვკითხულობდი, - ვაგრძნობინებდი, რომ ვნერვიულობდი. ჩემი სახლის კარი ყოველთვის ღია იყო მისთვის, მაგრამ აქეთ მამშვიდებდა - ყველაფერი კარგად იქნებაო.

როდესაც გავიგე, რაც მოხდა, ვაღიარებ, არც გამკვირვებია, ვაჟკაცი და კაცური კაცი იყო გურამ გაბისკირია! სხვანაირად რომ მოქცეულიყო, ის უფრო გამიკვირდებოდა. იცით, სულ მწყდება გული - ერთად გადაღებული ფოტოები არ გვაქვს... მაშინ არ იყო ასე, ახლა პირველ რიგში ფოტოებს რომ იღებენ. არ მიწყინოთ ახალგაზრდებმა, მაგრამ დღეს ის სიყვარული დაკარგულია, ჩვენ სხვანაირი მეგობრობა, სხვა ურთიერთობები გვქონდა.

თენგიზ პაჭკორია, სოხუმელი ჟურნალისტი, გურამ გაბისკირიას ბავშვობის მეგობარი:

"ბავშვობიდან ვმეგობრობდით, ძალიან კარგი ფეხბურთელი იყო, ამავდროულად, კარგი ორგანიზატორი, ადამიანებთან ურთიერთობის ხელოვანი. 70-იან წლებში, ის ძალიან ძლიერ ფეხბურთელად ჩამოყალიბდა. ერთ-ერთი ამხანაგური მატჩის დროს, მან ისე ძლიერად დაარტყა, რომ მთელი სტადიონის ოვაციები გამოიწვია. მაშინ, იმ წლებში, ჩვენი გასართობი ფეხბურთი, სტადიონი იყო და ზღვა, სხვა გასართობი არ გვქონდა და არც გვაინტერესებდა. მაშინ ვნახე გურამი და ვუთხარი, - ვინ გასწავლათ ასეთი თამაში-მეთქი - რომ გაიზრდები, შენც გასწავლიო, მითხრა... მაშინ ფეხბურთზე დასასწრები ბილეთების შოვნა ძალიან ძნელი იყო და მაშინდელ მოზარდებს სულ გვაძლევდა," - იხსენებს სოხუმელი ჟურნალისტი.

მისივე თქმით, გურამ გამისკირია კარგად ერკვეოდა სამეწარმეო საკითხებში და 1990 წლის დეკემბრიდან, როდესაც, უკვე აფხაზეთში ანტიქართული განწყობა იგრძნობოდა, ადგილობრივი მაღალჩინოსნების თათბირზე, საკმაოდ ხშირად, თამამად და არგუმენტირებულად ეკამათებოდა მაშინდელი უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარეს ვლადისლავ არძინბას.

"იმდენად კონკრეტული არგუმენტები ჰქონდა, რომ აფხაზებიც კი უჭერდნენ მხარს. ომის დროს, როდესაც ის სოხუმის მერი გახდა, რამდენიმე ადგილობრივს, მათ შორის მე, მითხრა, იმ ადგილობრივების სია მომიტანეთ, ვისაც ყველაზე მეტად უჭირსო და მათ პროდუქტით, ტანსაცმლით და რაც მთავარია, მორალურად დაეხმარა - მათ არ უნდა იფიქრონ, ამ დროს ჩვენ არავის ვახსოვართო... გარშემო ომი იყო და ქალაქში დასუფთავების სამსახური და სამოქალაქო ინფრასტრუქტურა გამართულად მუშაობდა. როდესაც ეშერიდან ან სხვა მხრიდან ქალაქის სხვადასხვა წერტილები იბომბებოდა, ხიდი იყო თუ უბრალოდ ქუჩა, მეორე-მესამე დღეს შესაბამისი სამსახურები მას აუცილებლად აღადგენდნენ...

ალბათ ბევრმა არ იცის, როგორ გავრცელდა კადრები, სადაც გურამის დაჩოქება უბრძანეს და პასუხობს - "არასოდეს ცხოვრებაში" - იქ აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ქართული მთავრობის წევრებთან ერთად, დაცვის ერთ-ერთი წევრი, გვარად შარტავა დახვრიტეს. იმ კაცისა და გურამ გაბისკირიას მეუღლეებმა მოახერხეს ამ კადრების მოპოვება. ის ცნობილი კადრები აფხაზმა ტელეოპერატორმა გადაიღო... 1996 წელს ის თბილისში ჩამოიტანეს..." - იხსენებს თენგიზ პაჭკორია.