უკა­ნას­კნელ წლებ­ში, ყვე­ლა ჩვენ­თა­გა­ნი თვალს ადევ­ნებს, რო­გორ ეწი­რე­ბა ერთ დროს რეკ­რე­ა­ცი­უ­ლი ზო­ნე­ბი­თა და მწვა­ნე სა­ფა­რით მდი­და­რი თბი­ლი­სი ქა­ო­ტუ­რი ურ­ბა­ნუ­ლი გა­ნა­შე­ნი­ა­ნე­ბის პრო­ცესს.

საბ­ჭო­თა პე­რი­ო­დის ფო­ტო­ებ­ში ეს ად­გი­ლე­ბი აბ­სო­ლუ­ტუ­რად სხვაგ­ვა­რად და სხვა ფე­რებ­ში შე­მო­სი­ლად გა­მო­ი­ყუ­რე­ბო­და. არა­და, მა­შინ­დე­ლი სტან­დარ­ტის მი­ხედ­ვით, ქა­ლაქ­ში, სა­დაც 0.5 მი­ლი­ო­ნი ადა­მი­ა­ნი ცხოვ­რობ­და, გამ­წვა­ნე­ბის კო­ე­ფი­ცი­ენ­ტი ერთ სულ მო­სახ­ლე­ზე 15 კვ.მ უნდა ყო­ფი­ლი­ყო, თუმ­ცა მა­ში­ნაც ვერ ვაკ­მა­ყო­ფი­ლებ­დით სტან­დარტს, რად­გან რე­ა­ლუ­რად ეს მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი 8 კვ.მ-ს შე­ად­გენ­და. გამ­წვა­ნე­ბის ყვე­ლა­ზე მა­ღა­ლი კო­ე­ფი­ცი­ენ­ტი თბი­ლის­ში 1983 წელს და­ფიქ­სირ­და - 13 კვ.მ. დღე­ი­სათ­ვის ეს მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი 10 ერ­თე­უ­ლით და­ბა­ლია და 3 კვ. მეტრს შე­ად­გენს.

დღეს გი­ამ­ბობთ, რო­გორ შენ­დე­ბო­და სხვა­დას­ხვა სა­რეკ­რე­ა­ციო ზონა თბი­ლის­ში და რა დარ­ჩა დღეს მათ­გან.

ვა­კის პარ­კი

ასევე დაგაინტერესებთ

10:55 / 13-06-2018

თბილისში ორი დიდი პარკის რეაბილიტაცია იწყება

ვა­კის შუ­ა­გულ­ში პარ­კის მშე­ნებ­ლო­ბა 1945 წელს ქუ­ჩუ დგე­ბუ­ა­ძი­სა და ნე­ლი ცი­ციშ­ვი­ლის პრო­ექ­ტის მი­ხედ­ვით და­ი­წყო და 226 ჰექ­ტარ ფარ­თობ­ზე გა­შენ­და. დღეს ვა­კის პარ­კი 19 ჰექ­ტარს მო­ი­ცავს. პარ­კის ცენ­ტრა­ლუ­რი ღერ­ძი ქედ­ზე მე­ო­რე მსოფ­ლიო ომი­სად­მი მი­ძღვნი­ლი დი­დე­ბის მე­მო­რი­ა­ლით სრულ­დე­ბა.

დიღ­მის ტყე-პარ­კი

დე­და­ქა­ლაქ­ში ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე დიდი ტყე-პარ­კი ახ­მე­ტე­ლი­სა და ლუბ­ლი­ა­ნას ქუ­ჩებს შო­რის მდე­ბა­რე­ობს. ტე­რი­ტო­რია 1934 წელს 75 ჰექ­ტარს შე­ა­დ­გენ­და. აქ თბი­ლი­სის სა­ბა­ზი­სო სა­ნერ­გე მე­ურ­ნე­ო­ბა იყო გან­თავ­სე­ბუ­ლი. დღე­ი­სათ­ვის ამ ფარ­თო­ბი­დან 20.5 ჰექ­ტა­რია გა­დარ­ჩე­ნი­ლი.

ვე­რის ბაღი

დღეს მისი ფარ­თო­ბი 4 ჰექ­ტარ­ზე ნაკ­ლე­ბია. უწინ ამ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე გა­შე­ნე­ბუ­ლი ბა­ღე­ბი, ლურ­ჯი მო­ნას­ტრი­დან მდი­ნა­რე ვე­რეს მტკვარ­თან შე­სარ­თა­ვამ­დე ვრცელ­დე­ბო­და. შემ­დეგ ბა­ღე­ბის ნა­წი­ლი სა­საფ­ლა­ოს და­ეთ­მო. 1898 წელს, რო­დე­საც ქა­ლა­ქურ­მა გა­ნა­შე­ნი­ა­ნე­ბამ ვე­რის უბ­ნის დიდი ნა­წი­ლი მო­იც­ვა, სა­ქარ­თვე­ლოს ეგ­ზარ­ქო­სის თან­ხმო­ბით ქა­ლა­ქის მთავ­რო­ბამ სა­საფ­ლაო გა­ა­უქ­მა და ბა­ღის მო­წყო­ბა და­ი­წყო. საბ­ჭო­თა პე­რი­ოდ­ში ბაღს სერ­გეი კი­რო­ვის სა­ხე­ლი მი­ე­ნი­ჭა და 1933 წელს და­ი­წყო მისი კე­თილ­მო­წყო­ბა აგ­რო­ნომ-დე­კო­რა­ტორ მა­ჭა­ვა­რი­ა­ნის პრო­ექ­ტით. საბ­ჭო­თა წლე­ბის და­სას­რულ­თან ერ­თად ამ ად­გილს ვე­რის ბა­ღის სა­ხე­ლი და­უბ­რუნ­და.

ალექ­სან­დრეს ბაღი

დღეს ამ ბა­ღის ზედა ტე­რა­სა 9 აპ­რი­ლის, ხოლო ქვე­და - გი­ორ­გი ლე­ო­ნი­ძის სა­ხელს ატა­რებს, თუმ­ცა, სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში მა­ინც ძვე­ლე­ბუ­რად ალექ­სან­დრეს, ან ალექ­სან­დრო­ვის ბა­ღად მო­იხ­სე­ნი­ე­ბენ. ეს სა­ხე­ლი რუსი იმ­პე­რა­ტო­რის ალე­ქასნდრეს პა­ტივ­სა­ცე­მად და­ერ­ქვა. ალექ­სან­დრეს ბაღი ოფი­ცი­ა­ლუ­რად ქა­ლა­ქის პირ­ვე­ლი სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი დას­ვე­ნე­ბის პარ­კია, რო­მელ­საც სა­ფუძ­ვე­ლი 1859 წელს ჩა­ე­ყა­რა. გერ­მა­ნელ არ­ქი­ტექ­ტორ ოტო სი­მონ­სონს და­ე­ვა­ლა პარ­კის პრო­ექ­ტის შე­მუ­შა­ვე­ბა, რო­მე­ლიც ორ ტე­რა­სა­ზე უნდა გა­შე­ნე­ბუ­ლი­ყო. 1865 წელს პარ­კი ოფი­ცი­ა­ლუ­რად გა­იხ­სნა და რო­გორც ამ­ბო­ბენ, დღე­ვან­დე­ლი რუს­თა­ვე­ლის გამ­ზი­რი­დან მტკვრის პი­რამ­დე ტე­რი­ტო­რი­ას მო­ი­ცავ­და. მე-19 სა­უ­კუ­ნე­ში ბაღი ორად გაყო გზამ, რო­მე­ლიც ახ­ლაც არის და თა­ბუ­კაშ­ვი­ლის ქუ­ჩის სა­ხელს ატა­რებს. მე-20 სა­უ­კუ­ნე­ში, ერთხანს, ამ გზა­ზე ტრამ­ვა­იც მოძ­რა­ობ­და.

ზო­ო­ლო­გი­უ­რი პარ­კი

თბი­ლი­სის ზო­ო­ლო­გი­უ­რი პარ­კი და­არ­სდა 1927 წელს თბი­ლი­სის სა­ქა­ლა­ქო საბ­ჭოს აღ­მას­კო­მის დად­გე­ნი­ლე­ბით. ზო­ო­პარ­კის მო­სა­წყო­ბად მდ. ვე­რეს ხე­ო­ბა­ში გა­მო­ი­ყო 70-მდე (შემ­დეგ 120-მდე) ჰექ­ტა­რი მი­წის ნაკ­ვე­თი. 2015 წლის წყალ­დი­დო­ბის შე­დე­გად ზო­ო­პარ­კის დიდი ნა­წი­ლი და­იტ­ბო­რა. უკვე და­წყე­ბუ­ლია ზო­ო­პარ­კის თბი­ლი­სის ზღვის მი­და­მო­ებ­ში გა­ტა­ნის პრო­ცე­სი. მის ად­გი­ლას კი რო­გორც ამ­ბო­ბენ, ცენ­ტრა­ლუ­რი პარ­კი გა­შენ­დე­ბა.

დედა ენის ბაღი

დედა ენის ბაღი გა­შე­ნე­ბუ­ლია მტკვრის მარ­ჯვე­ნა სა­ნა­პი­რო­ზე. უწინ, ამ ბა­ღის მიმ­დე­ბა­რე ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე მა­და­თო­ვის კუნ­ძუ­ლი მდე­ბა­რე­ობ­და, რო­მე­ლიც მტკვრის დო­ნის აწე­ვის შე­დე­გად გაქ­რა. ამ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე ბა­ღის გა­შე­ნე­ბა მე­ო­რე მსოფ­ლიო ომის შემ­დეგ გა­და­წყდა, რო­დე­საც სა­ნა­პი­რო­ზე სტა­ლი­ნის სა­ხე­ლო­ბის მა­გის­ტრა­ლი გა­იყ­ვა­ნეს. დედა ენის ბაღი ცნო­ბი­ლია, რო­გორც დე­მონ­სტრან­ტე­ბის თავ­შეყ­რის ად­გი­ლი. 1977 წელს ახა­ლი საბ­ჭო­თა კონ­სტი­ტუ­ცი­ის მი­ღე­ბის შემ­დეგ სა­ქარ­თვე­ლოს სსრ უზე­ნა­ეს­მა საბ­ჭომ შე­ი­მუ­შა­ვა კონ­სტი­ტუ­ცი­ის გეგ­მა, რო­მელ­შიც ქარ­თუ­ლი სა­ხელ­მწი­ფო ენად უკვე აღარ იყო გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი. ამ ინი­ცი­ა­ტი­ვას საპ­რო­ტეს­ტო აქ­ცი­ე­ბის მთე­ლი სე­რია მოჰ­ყვა. 1978 წლის 14 აპ­რილს დედა ენის ბაღ­ში ჩა­ტარ­და დიდი მი­ტინ­გი ენის სტა­ტუ­სის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბის მო­თხოვ­ნით, რა­მაც შე­დე­გი გა­მო­ი­ღო და ქარ­თუ­ლი სა­ხელ­მწი­ფო ენად დარ­ჩა. მოგ­ვი­ა­ნე­ბით 14 აპ­რი­ლი დედა ენის დღედ გა­მო­ცხად­და. ბოლო წლებ­ში, დედა ენის ბა­ღის გარ­კვე­უ­ლი ტე­რი­ტო­რია იუს­ტი­ცი­ის სახ­ლის მშე­ნებ­ლო­ბას შე­ე­წი­რა.

მზი­უ­რი

ამ სა­ბავ­შვო ქა­ლა­ქის გა­შე­ნე­ბის იდეა მწე­რალ ნო­დარ დუმ­ბა­ძეს ეკუთ­ვნის. მშე­ნებ­ლო­ბა მდი­ნა­რე ვე­რეს ხე­ო­ბა­ში 1981 წელს და­იწყ­ო. "მზი­უ­რის" სიგ­რძე პრო­ექ­ტის მი­ხედ­ვით 15 კმ იყო. მოგ­ვი­ა­ნე­ბით პარ­კის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე რამ­დე­ნი­მე სა­ცხოვ­რე­ბე­ლი კორ­პუ­სი და პო­ლი­ცი­ის შე­ნო­ბა აიგო. 2015 წლის 13 ივ­ნისს მდი­ნა­რე ვე­რეს ხე­ო­ბა­ში მომ­ხდა­რი წყალ­დი­დო­ბის შე­დე­გად, და­ზი­ან­და პარ­კის ქვე­და ნა­წი­ლი, რო­მე­ლიც უშუ­ა­ლოდ მდი­ნა­რის ნა­პირ­ზე იყო გა­შე­ნე­ბუ­ლი.

ექ­სპო-ჯორ­ჯია

წე­რეთ­ლის გამ­ზირ­ზე სა­გა­მო­ფე­ნო ცენ­ტრის შექ­მნის ის­ტო­რია 1958 წელს იწყე­ბა. ამ დროს ქვე­ყა­ნამ დრო­ე­ბი­თი სა­გა­მო­ფე­ნო პა­ვი­ლი­ო­ნე­ბი აა­შე­ნა და თბი­ლი­სის 1500 წლის იუ­ბი­ლეს აღ­სა­ნიშ­ნა­ვად მო­ა­წყო ინ­დუსტრი­უ­ლი ნა­წარ­მის გა­მო­ფე­ნა. ფარ­თო­მას­შტა­ბი­ა­ნი სამ­შე­ნებ­ლო სა­მუ­შა­ო­ე­ბი 1961 წელს და­ი­წყო და შე­დე­გად თბი­ლი­სის ცენ­ტრში გან­თავ­სდა 11 პა­ვი­ლი­ო­ნი, სათ­ბუ­რი, აუზი და პარ­კი. საბ­ჭო­თა პე­რი­ოდ­ში სა­გა­მო­ფე­ნო ცენ­ტრში საბ­ჭო­თა მიღ­წე­ვე­ბის ხაზ­გა­სას­მე­ლად, ეწყო­ბო­და ინ­დუსტრი­ი­სა და სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ო­ბის პერ­მა­ნენ­ტუ­ლი გა­მო­ფე­ნე­ბი. წე­ლი­წად­ში ერთხელ სივ­რცე ეთ­მო­ბო­და სა­ერ­თა­შო­რი­სო გა­მო­ფე­ნებს. 1994-1998 წლებ­ში მოხ­და ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის პრი­ვა­ტი­ზი­რე­ბა და კომ­პა­ნია გარ­და­იქ­მნა სა­აქ­ციო სა­ზო­გა­დო­ე­ბად. ინფრას­ტრუქ­ტუ­რა გა­ნახ­ლდა და სიმწვა­ნეც მაქ­სი­მა­ლუ­რად შე­ნარ­ჩუნ­და.

თბი­ლი­სის ზღვის პარ­კი

თბი­ლი­სის ზღვა 31 მლნ კუ­ბა­მეტ­რი წყლის ტე­ვა­დო­ბით 1951 წელს შე­იქ­მნა. წარ­სულ­ში აქ ყო­ფი­ლა ე.წ მლა­შე ტბე­ბი, სა­დაც თბი­ლი­სე­ლე­ბი იკ­რი­ბე­ბოდ­ნენ. წყალ­სა­ცავ­ში ზემო მა­გის­ტრა­ლის არ­ხით ივ­რის წყა­ლი ჩა­ე­დი­ნე­ბა. არ­ხის ვარ­დნი­ლებ­ში მო­წყო­ბი­ლია სამი მომცრო ელექტრო­სად­გუ­რი. ზღვის მიმ­დე­ბა­რე მი­წებ­ზე, 250 ჰექ­ტარ ფარ­თობ­ზე გა­და­ჭი­მუ­ლი დენ­დრო­პარ­კი 1956 წელს შე­იქ­მნა. პარ­კის გა­შე­ნე­ბის იდეა იო­სებ ჩოდ­რიშ­ვილს ეკუთ­ვნო­და, რომ­ლის ხორ­ცშეს­ხმა­შიც ცე­კა-ს მდი­ვა­ნი ვა­სილ მჟა­ვა­ნა­ძე და­ეხ­მა­რა. თავ­და­პი­რვე­ლად პარ­კი 250 ჰექ­ტა­რი იყო, მოგ­ვი­ა­ნე­ბით კი 50 ჰექ­ტა­რი შე­უ­ერ­თეს.

რი­ყის პარ­კი

გა­იხ­სნა 2010 წლის 26 მა­ისს. მას სა­ქარ­თვე­ლოს რუ­კის ფორ­მა აქვს და თი­თო­ე­უ­ლი რე­გი­ო­ნი ერ­თმა­ნეთს სა­ფეხ­მავ­ლო ბი­ლი­კე­ბით უკავ­შირ­დე­ბა. გვი­ან­დელ შუა სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში რი­ყედ იწო­და მტკვრის მარ­ცხე­ნა სა­ნა­პი­რო ზოლი, რომ­ლის ნა­წი­ლი მოგ­ვი­ა­ნე­ბით სო­ფელ­მა ჩუ­ღუ­რეთ­მა და­ი­კა­ვა. XVII სა­უ­კუ­ნე­ში რიყე სა­ას­პა­რე­ზო ად­გილს წარ­მო­ად­გენ­და. მდი­ნა­რე მტკვრის ადი­დე­ბი­სას რიყე იტ­ბო­რე­ბო­და. XIX სა­უ­კუ­ნე­ში აქ ჩამ­წრი­ვე­ბუ­ლი იყო ბა­ზა­რი, ქარ­ვას­ლა, სა­ხე­ლოს­ნო­ე­ბი. 2000-იანი წლე­ბის და­სა­წყი­სი აქ ამა­ვე პრინ­ცი­პით რეს­ტორ­ნე­ბი იყო გან­თავ­სე­ბუ­ლი, რომ­ლის აღე­ბის შემ­დე­გაც რი­ყის პარ­კი გა­შენ­და.

მთაწ­მინ­დის პარ­კი

მთაწ­მინ­დის პარ­კი ფუ­ნი­კუ­ლი­ო­რის ზედა სად­გუ­რის ღერძზე 1930 წელს გა­შენ­და. მისი ფარ­თი 100 ჰექ­ტარს აღე­მა­ტე­ბა და თბი­ლი­სის ყვე­ლა­ზე მა­ღა­ლი პარ­კია. დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში პარ­კმა იერ­სა­ხე შე­იც­ვა­ლა და ის დღემ­დე თბი­ლი­სელ­თა თავ­შეყ­რის საყ­ვა­რელ ად­გი­ლად რჩე­ბა.

ბო­ტა­ნი­კუ­რი ბაღი

ოთხი სა­უ­კუ­ნის წინ ამ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე 3 ბაღი იყო გა­დაშ­ლი­ლი, სა­მი­ვე სა­მე­ფო ოჯახს ეკუთ­ვნო­და და ასეც ერ­ქვა - მე­ფის ბა­ღე­ბი. 1795 წელს აღა მაჰ­მად ხან­მა თბი­ლი­სი გა­დაწ­ვა და ხან­ძარს ბა­ღე­ბიც ემსხვერ­პლა. 1801 წლი­დან სა­ქარ­თვე­ლოს სა­მე­ფო კა­რის ბაღი სა­ხელ­მწი­ფო სა­კუთ­რე­ბა­ში გა­და­ვი­და და "სა­ხელ­მწი­ფო სა­ხა­ზი­ნო ბაღი ეწო­და". 1809 წლი­დან ბაღი კავ­კა­სი­ის მმარ­თვე­ლის გან­კარ­გუ­ლე­ბით, ამი­ერ­კავ­კა­სი­ის სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ო­ბი­სა და მა­ნუ­ფაქ­ტუ­რის მრეწ­ვე­ლო­ბის წა­მა­ხა­ლი­სე­ბელ სა­ზო­გა­დო­ე­ბას გა­და­ე­ცა, რო­მელ­საც საფ­თი­ა­ქო მცე­ნა­რე­ე­ბის გა­ხა­რე­ბა ჰქონ­და გა­და­წყვე­ტი­ლი, თუმ­ცა მრა­ვა­ლი დე­კო­რა­ტი­უ­ლი და იშ­ვი­ა­თი სა­ხე­ო­ბის მცე­ნა­რეც და­ირ­გო. 1845 წელს ვო­რონ­ცო­ვის ბრძა­ნე­ბით ბაღს"ბო­ტა­ნი­კუ­რი ბაღი" ეწო­და. 1856 წელს მე­ფის­ნაც­ვალ­მა ბა­რი­ა­ტინ­სკიმ თბი­ლი­სის ბო­ტა­ნი­კუ­რი ბაღი ხა­ზი­ნი­სათ­ვის არა­მომ­გე­ბი­ან და­წე­სე­ბუ­ლე­ბად მი­იჩ­ნია და მო­ქა­ლა­ქე­თა და­სას­ვე­ნე­ბელ და სა­სე­ირ­ნო ბა­ღად აქ­ცია. 4 წელ­ში ბაღს კვლავ და­უბ­რუნ­და ბო­ტა­ნი­კუ­რი ბა­ღის სტა­ტუ­სი. ბაღ­ში მცე­ნა­რე­თა კო­ლექ­ცი­ე­ბის გა­შე­ნე­ბას 1900 წლი­დან სა­ფუძ­ვლად და­ე­დო სრუ­ლი­ად ახა­ლი მე­თო­დი, რო­მე­ლიც დღე­საც კო­ლექ­ცი­ე­ბის გან­ლა­გე­ბის ძი­რი­თად პრინ­ცი­პა­დაა მიჩ­ნე­უ­ლი ბო­ტა­ნი­კურ ბა­ღებ­ში. ბა­ღის ფარ­თო­ბი გარ­კვე­უ­ლი ხნის წინ 128 000 ჰექ­ტა­რი იყო, დღეს გა­ცი­ლე­ბით ნაკ­ლე­ბია.

მუშ­ტა­ი­დის ბაღი

ბაღი გა­ა­შე­ნა 1830-იან წლებ­ში ირა­ნი­დან გა­მოქ­ცე­ულ­მა მირ ფეთე აღა სეიდ თავ­რი­ზიმ, რო­მე­ლიც ირა­ნის აზერ­ბა­ი­ჯან­ში ში­ი­ტე­ბის რე­ლი­გი­უ­რი ლი­დე­რი - მუჯ­თა­ჰი­დი იყო. რუ­სე­თის მთავ­რო­ბამ მას თბი­ლის­ში ად­გი­ლი გა­მო­უ­ყო, სა­დაც ეს პი­როვ­ნე­ბა წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ცხოვ­რობ­და ოჯახ­თან ერ­თად და ამა­ვე ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე გა­ა­შე­ნა ბაღი, რო­მე­ლიც დღე­ვან­დე­ლი თბი­ლი­სის სტა­დი­ო­ნის ტე­რი­ტო­რი­ა­საც მო­ი­ცავ­და. მირ ფეთე აღა მუჯ­თა­ჰი­დი გარ­კვე­უ­ლი დრო­ის შემ­დგომ ისევ ირან­ში დაბ­რუნ­და, სახ­ლი და ბაღი კი კერ­ძო პირს მიჰ­ყი­და. მას შემ­დეგ ამ ბაღ­მა კი­დევ არა­ერ­თი მფლო­ბე­ლი გა­მო­იც­ვა­ლა, მე-19 სა­უ­კუ­ნის მი­წუ­რულს ქა­ლა­ქის მა­შინ­დელ­მა მმარ­თვე­ლო­ბამ აიღო მას­ზე მზრუნ­ვე­ლო­ბა. კო­მუ­ნის­ტურ წლებ­ში მუშ­ტა­ი­დის ბაღი სერ­გო ორ­ჯო­ნი­კი­ძის სახ. კულ­ტუ­რი­სა და დას­ვე­ნე­ბის ბა­ღად იწო­დე­ბო­და. 1935 წელს ბაღ­ში სა­ბავ­შვო რკი­ნიგ­ზა ამოქ­მედ­და.

ვარ­დე­ბის ბა­ღი

ყო­ფი­ლი გორ­კის ბა­ღი, ახ­ლა უკ­ვე "ვარ­დე­ბის ბა­ღი", და­ვით აღ­მა­შე­ნებ­ლის გამ­ზირ­ზე მდე­ბა­რე­ობს. ბაღს რე­კონ­სტრუქ­ცია 2011 წელს ჩა­უ­ტარ­და. მისი ტე­რი­ტო­რია მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად შემ­ცი­რე­ბუ­ლია.

ფო­ტო­ე­ბი: speakingstones.jumpstart.ge; თბილ­სერ­ვის ჯგუ­ფი