როგორ ავიცილოთ კვებითი ალერგია სადღესასწაულო დღეებში - ალერგოლოგის რეკომენდაციები
კვებითი ალერგია 21-ე საუკუნის აქტუალური პრობლემაა, მსოფლიოს მოსახლეობის დაახლოებით 200-250 მილიონი ადამიანი კვებითი ალერგიით არის დაავადებული, განსაკუთრებით ხშირია კვებითი ალერგიის გავრცელება ბავშვებში. პრობლემა აქტუალურია საქართველოშიც, განსაკუთრებით კი საახალწლო დღეებში, როდესაც საახალწლო სუფრა დატვირთულია სხვადასხვა პროდუქტითა და ტკბილეულით.
როგორ ავარიდოთ თავი კვებით ალერგიას, განსაკუთრებით სადღესასწაულო დღეებში - ამ თემაზე ალერგიისა და იმუნოლოგიის ცენტრის ექიმი-ალერგოლოგი, მედიცინის დოქტორი ნინო ლომიძე გირჩევთ.
- ყველაზე უფრო ხშირად რომელი საკვები იწვევს ალერგიულ რეაქციას?
- კვებითი ალერგია თანამედროვე სამყაროს აქტუალური პრობლემაა, არა მარტო საქართველოში, არამედ მთელს მსოფლიოში. ცნობილია, რომ ბავშვთა პოპულაციის დაახლოებით 5-6 პროცენტს აღენიშნება კვებითი ალერგია, ხოლო მოზრდილების 1-2 პროცენტს. მიუხედავად იმისა, რომ შესაძლებელია 200-ზე მეტმა საკვებმა კვებითი რეაქცია გამოიწვიოს, სტატისტიკურად ყველაზე გავრცელებული კვებითი ალერგენებია რძე, კვერცხი, თევზი, ხორბალი, სოიო, არაქისი, თევზი და ზღვის პროდუქტები, რომელიც სამედიცინო ლიტერატურაში "დიდი რვიანის" სახელწოდებითაც არის ცნობილი. საინტერესოა, რომ რძის, კვერცხისა და ხორბლის ალერგია ბავშვთა დაახლოებით 90%-ს სკოლის ასაკამდე გასდის, ხოლო თხილის, ნიგვზის, თევზის, არაქისის მიმართ ალერგია პაციენტების გარკვეულ ნაწილს ცხოვრების ბოლომდეც მიყვება.
- როგორ უნდა იკვებონ სადღესასწაულო დღეებში ალერგიულმა ადამიანებმა?
- როდესაც დღესასწაულებია, ადამიანებმა და განსაკუთრებით ალერგიულმა პაციენტებმა უნდა გაითვალისწინონ შემდეგი რჩევები: ვისაც უკვე დადგენილი აქვს ალერგია სხვადასხვა საკვები პროდუქტის მიმართ, ძალიან მაღალი ალბათობაა, რომ სადღესასწაულო დღეებში მრავალფეროვანი საკვების ხილვისას ცდუნებას ვერ გაუძლონ, ხანდახან სტუმრად ყოფნის დროს მშობლები ბოლომდე ვერ აკონტროლებენ ბავშვებს და ალერგიული საკვების მიღებისას ვითარდება ალერგიული რეაქცია.
ხანდახან კონკრეტულ საკვებზე ალერგია შენიღბული ფორმითაც გვევლინება, მაგალითად გასათვალისწინებელია, რომ თხილი შედის ზოგიერთი მაღალი ხარისხის ლუდების შემადგენლობაში, რძე, ნაღებსა და თეთრი შოკოლადის ლიქიორებში. კვერცხის ცილა კი შესაძლოა გამოყენებულ იქნას სპეციალურ სასმელებში ქაფის დასამატებლად. თუ ადამიანმა იცის რაზეა ალერგიული, სჯობს ერიდოს ან ალერგოლოგთან შეთანხმებით გაიწეროს გეგმა, რა შეიძლება მიიღოს, რა დოზით და ა.შ. ეს ეხებათ ალერგიულ პაციენტებს, ვინც გამოკვლეულია, ხოლო მათ ვისაც არ ჰქონიათ ალერგიული გამოვლინება რეკომენდებულია დაიცვან ზომიერება რათა მოსალოდნელ ალერგიულ გართულებას თავი აარიდონ, რადგან არაალერგიულ ადამიანსაც შესაძლოა განუვითარდეს კვებითი რეაქციები ახალი წლის დღეებში.
- რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?
- ეს ყველაფერი უპირატესად საკვების სიჭარბის გამო ხდება. როცა რამდენიმე დღის მანძილზე დიდი რაოდენობით ალერგიულ საკვებს ღებულობს ადამიანი, იქნება ეს თხილი, ნიგოზი, შოკოლადი, თაფლი, ციტრუსები თუ ალკოჰოლური სასმელი, შესაძლებელია სიჭარბის გამო მოხდეს ალერგიული რეაქციის განვითარება. ალერგიის პროვოცირებას ახდენს ასევე ციტრუსები, ლიმონათი, გოზინაყი, ცხარე, მწარე, მჟავე საკვები, საწებლები, მაიონეზი და სხვ. ზუსტად სადღესასწაულო დღეებში გადავსებულია სუფრა ამ პროდუქტებით, ამიტომ მაქსიმალური ყურადღებაა საჭირო.
- არის თუ არა ალერგიული ღვინო?
- ზოგიერთ შემთხვევაში ღვინომ შესაძლებელია ალერგიული რეაქცია გამოიწვიოს, ღვინო უმჯობესია სუფთა და ნატურალური იყოს, რადგან შესაძლოა, სულფიტების შემცველმა ღვინომაც მოახდინოს ალერგიული რეაქციის პროვოცირება. უფრო მეტად ალერგიულია წითელი ღვინო, ვიდრე თეთრი ღვინო.
- რა ნიშნებით ვლინდება ალერგია სადღესასწაულო დღეებში?
- უხშირესად ეს გამოიხატება კანის ალერგიული გამოვლინებებით. ჭინჭრის ნასუსხის მაგვარი გამონაყარი არის ერთ-ერთ ხშირი ალერგიული გამოვლინება, რომელიც შეიძლება გამოხატული იყოს როგორც მსუბუქი, ასევე გართულებული ფორმით. ასევე შესაძლებელია ადგილი ჰქონდეს ტუჩის, ქუთუთოების, მთლიანი სახის შეშუპებასაც, რთულ შემთხვევებში კანის გარდა შესაძლებელია ბრონქოსპაზმიც განვითარდეს, იშვიათად შოკური რეაქციებიც კი შეიძლება გამოიწვიოს.
- რა რეკომენდაცია შეგიძლიათ მისცეთ სადღესასწაულო დღეებში მკითხველს?
- პირველ რიგში, ადამიანებმა უნდა დაიცვან ზომიერება, არ არის სასურველი ძალიან დიდი რაოდენობით სხვადასხვა ალერგიული საკვების ერთბაშად, დიდი რაოდენობით მიღება. მამაკაცების საყურადღებოდ კი უნდა ითქვას, რომ ალკოჰოლური სასმელების არევა არ არის კარგი. ღვინის, არყის, კონიაკის არევა დაუშვებელია! ეს იწვევს არა მარტო ალერგიას, არამედ ინტოქსიკაციასაც. ასევე სასურველია წინასაახალწლოდ ალერგოლოგის კონსულტაცია, იმისთვის რომ მიიღონ სწორი რჩევები.
- რეკომენდებული თუ არის ახალი წლის დღეებში პროფილაქტიკის მიზნით ალერგიის წამლის მიღება ?
- იმ ადამიანებს, რომელთაც აქვთ ეჭვი რომ არიან ალერგიული კონკრეტული პროდუქტის მიმართ, სასურველია წინასწარ ანალიზების ჩატარება და სწორი მედიკამენტის სწორი დოზირებით დანიშვნა ექიმის მიერ, რომ მკურნალობა იყოს წარმატებული. ხშირად თვითნებური მკურნალობა მეზობლის, ფარმაცევტის, ახლობლის რჩევით იმ მომენტში გარკვეულ შეღავათს აძლევს პაციენტს, მაგრამ მის დაავადებას საბოლოოდ არ კურნავს, ამიტომ ექიმთან მისვლა აუცილებელია. მით უმეტეს, რომ დღევანდელ დღეს მედიცინა ძალიან სწრაფად ვითარდება, მათ შორიც ალერგოლოგიაც, სულ იცვლება მიდგომები, უფრო დეტალური ხდება დაავადებების დიაგნოსტირება და სპეციალისტის რჩევა და რეკომენდაცია ამ დროს მნიშვნელოვანია.
ნანა მღებრიშვილი
უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეობის ყოფილი კანდიდატი თამთა თოდაძეზე - "რა ბრიჯიტ ბარდო ესა მყავს, რა აბია ასეთი ნეტავ"
ვინ არის შორენა ბეგაშვილის ყოფილი ქმრის მეუღლე, რომელიც უკრაინაში ცნობილი დიზაინერია
