28 წლის ჯონი თავართქილაძე 3 წლიდან ელმავლის მემანქანეობაზე ოცნებობდა. უკვე 5 წელია, რაც საოცნებო სამსახურში მუშაობს - თბილისის მახარისხებელ სალოკომოტივო სამმართველოში, ელმავლის მემანქანის თანაშემწე გახლავთ. მიიჩნევს, რომ მემანქანე დინჯი უნდა იყოს. მას არანაკლები პასუხისმგებლობა აკისრია, ვიდრე პილოტსა თუ გემის კაპიტანს. სამსახურში ავტომობილით დადის. ამბობს, რომ ელმავლის მემანქანეობასთან შედარებით, ავტომობილის მართვა მზესუმზირის ჭამასავით იოლია. ჯონის შინ საქართველოს რკინიგზის მაკეტი აქვს, რომელიც წლების წინ, საკუთარი ხელით შექმნა. გაგვიმხილა, რომ "სახლის რკინიგზაში" 100.000 დოლარს სთავაზობდნენ, მაგრამ თავის ნამუშევარს ვერ შეელია...
- ჩემთვის რკინიგზა ცოცხალი ორგანიზმია. 3 წლის ვიყავი, როცა მამაჩემის მანქანიდან სადგურ "ზესტაფონში" ელმავალი პირველად დავინახე. ელმავალმა ჩემზე ისეთი ძლიერი შთაბეჭდილება მოახდინა, რომ გადავწყვიტე, ახლოს მივსულიყავი და მენახა. მანქანიდან ჩუმად გავიპარე. ელმავალი ისე მომეწონა, რომ ვთქვი, - მატარებლის "მძღოლი" უნდა გამოვიდე-მეთქი.
- თქვენი ოცნება როგორ აიხდინეთ?
- როცა შორ გზაზე მივდიოდით, მშობლებს ყოველთვის ვეხვეწებოდი, - ავტობუსი, თვითმფრინავი თუ მანქანა არ გვინდა, მატარებლით წავიდეთ-მეთქი. ბავშვობაში ვოცნებობდი, რომ საქართველოს რკინიგზის ასლი შემექმნა. 13 წლისა თბილისში, ვარკეთილში ვცხოვრობდი, სადაც ძველი, გაფუჭებული ტელევიზორი ვიპოვე, რომელსაც ეკრანის გარშემო ლითონის ლენტი ჰქონდა დახვეული. ეს ლითონის ლენტი ისე დავამუშავე, რომ რელსის ფორმა მიეღო, ხისგან შპალები (რასაც ლიანდაგის ქვეშ აგებენ) გამოვთალე და პატარა ლურსმნებით დავამაგრე. ასე შევქმენი ლიანდაგი. პირველი ლიანდაგი თბილისში "გავიყვანე", სადაც ვცხოვრობდი. ზედ ჩვეულებრივი, სათამაშო მატარებელი დამყავდა... შემდეგ უკვე თბილისში ბინები გავყიდეთ და საცხოვრებლად პატარძეულში გადავედით (ახლაც იქ ვცხოვრობ - სამსახურში პატარძეულიდან დავდივარ). "ჩემი რკინიგზა" (საქართველოს რკინიგზის მაკეტი) ფართო მასშტაბის იქ გავხადე: 35 კვ/მ ოთახში შევქმენი. სათამაშო მატარებლებს აღარ ვიყენებდი. ელმავალიც თავად შევქმენი (ელექტროფიცირებული), რომელსაც თავდაპირველად, 110 ვოლტზე ვამუშავებდი. შემდეგ დავხვეწე, უკეთესები გავაკეთე... დღესდღეობით, საქართველოს რკინიგზის ანალოგი მაქვს, მოქმედი ლოკომოტივებით, ვაგონებით ანუ რაც საქართველოს რკინიგზაზეა, ჩემთანაც იმავენაირადაა თითქმის ყველაფერი... სკოლა რომ დავამთავრე, ჩემი "სახლის რკინიგზა" უკვე შექმნილი მქონდა. რკინიგზის ინსტიტუტში ჩავაბარე. პროფესიით კავშირგაბმულობის სპეციალისტი ვარ. გარკვეული პერიოდი უმუშევარი ვიყავი - მაშინ რკინიგზაში სამუშაო ადგილები არ იყო, სამსახურში არავინ მიღებდა. მანქანიდან თუ დავინახავდი, მატარებელი მიდიოდა, ცრემლები მდიოდა - ელმავალში ყოფნა მინდოდა... მაკეტის სანახავად ჩემთან ბევრი სტუმარი მოდიოდა. ახლაც მსტუმრობენ ხოლმე. ერთხელ ევროკავშირის წარმომადგენლებიც იყვნენ. ერთ-ერთმა ქართველმა ბიზნესმენმა (მის ვინაობას შეგნებულად არ დავასახელებ) 100.000 დოლარიც კი შემომთავაზა, მაგრამ არ დავთანხმდი - ჩემი ნაშრომი ჩემთან, სახლში უნდა იყოს.
- ახალი რომ გააკეთოთ?
- საავტორო უფლებას მართმევდა. ასეც რომ არ ყოფილიყო, მაინც არ გავყიდდი, რადგან "ჩემი რკინიგზის" შექმნა ჩემი ბავშვობის ისტორიას უკავშირდება, სამსახურიც მან დამაწყებინა: მაკეტის გამო, ტელევიზიებმა გადამიღეს. ერთ-ერთი გადაცემის ეთერში გასვლის შემდეგ, რკინიგზის სატვირთო გადაზიდვების უფროსმა - ბატონმა დავით ჯინჯორიამ რკინიგზაში მუშაობა შემომთავაზა, რაზეც უყოყმანოდ დავთანხმდი, რადგან ეს ჩემი ოცნება იყო. თავდაპირველად, გურჯაანის სალოკომოტივო დეპოში ზეინკლად მუშაობის სხვადასხვა ეტაპი გავიარე და ბოლოს ბატონი ბეჟან გუჯაბიძის (ვინც ჩემი უფროსია) რეკომენდაციით, ჩემს საოცნებო ადგილზე სამუშაოდ გადმოვედი.
- ელმავლის მემანქანეს რა პროფესიული უნარ-ჩვევები უნდა ჰქონდეს?
- ყურადღებიანი, ფხიზელი, მოძრაობის უსაფრთხოების წესების მცოდნე უნდა იყოს. სასურველია, ლოკომოტივისა და მოძრავი შემადგენლობის აგებულებისა და მექანიზმის ცოდნაც. რა თქმა უნდა, რკინიგზის სფეროში განათლება უნდა ჰქონდეს. მატარებლის მართვისას ურთიერთრეგლამენტის დაცვა და შეთანხმებული, გააზრებული მოქმედება გვევალება. აგრეთვე, ჩვენს საქმეში, ექსტრემალურ სიტუაციაში ფხიზელი და ჯანმრთელი გონებით უნდა მიიღო გადაწყვეტილება. მძინარა ადამიანი მემანქანის თანაშემწედ ვერ იმუშავებს... განაგრძეთ კითხვა