რას ყვებიან ადამიანები, რომლებმაც კლინიკური სიკვდილი გადაიტანეს - "დღე­საც ვფიქ­რობ, რომ ეს ყვე­ლა­ფე­რი სიზ­მარ­ში ვნა­ხე"

ადამიანისა და თბილსისხლიანი ცხოველების სიკვდილი, უპირველეს ყოვლისა, დაკავშირებულია სუნთქვისა და სისხლის მიმოქცევის შეწყვეტასთან. ამიტომ, განასხვავებენ სიკვდილის ორ ძირითად ეტაპს: ე.წ. კლინიკურ სიკვდილს, რომლის დროსაც, განსაზღვრული დროის მანძილზე, ჯერ კიდევ შესაძლებელია სასიცოცხლო ფუნქციების აღდგენა და მის მომდევნო, ბიოლოგიურ ანუ ჭეშმარიტ სიკვდილს, როდესაც ორგანიზმში შეუქცევი ცვლილებები ვითარდება და წყდება უჯრედებსა და ქსოვილებში მიმდინარე ყველა ფიზიოლოგიური პროცესები. სიცოცხლიდან ბიოლოგიურ სიკვდილში გარდამავალ და გაცოცხლების პერიოდში მომხდარი შეუქცევადი ცვლილებების კრიტერიუმის შესწავლა, რეანიმატოლოგის პრობლემაა, როცა ასეთი ცვლილებები ხდება, ჩვენს სამყაროში შემობრუნებული ადამიანები (როგორც კლინიკური სიკვდილიდან, კომიდან მობრუნებულებს უწოდებენ. - ავტ.) ხშირ შემთხვევაში ჰყვებიან, თუ როგორია სხვა სამყარო, სადაც თავიანთი, აწ განსვენებული ნათესავები, მეგობრები და ა.შ. იხილეს...

ლელა გვაზავა, რეანიმატოლოგი:

- კლინიკური სიკვდილის დროს, გაჩერებულია სუნთქვა და გულისცემა, სისხლის წნევა არ ისაზღვრება, მაგრამ ქსოვილთა, კერძოდ, ცენტრალური ნერვული სისტემის სიცოცხლისუნარიანობა, ჯერ კიდევ შენარჩუნებულია და 5 წუთის განმავლობაში, შესაძლებელია ადამიანის გაცოცხლება. ამ ხნის გავლის შემდეგ, ვითარდება ბიოლოგიური სიკვდილი. კლინიკური სიკვდილიდან გამოღვიძებული ადამიანები უჩვეულო ამბებს ჰყვებიან. მაგალითად, ერთმა გოგონამ, მიუხედავად იმისა, რომ მდგომარეობიდან ახალი გამოსული იყო, თვალის გახელისთანავე, გაბრწყინებული სახე შემოგვანათა: იცით, მე ჩემი საქმრო ვნახე, ის ისეთ ლამაზ ადგილასაა, უკან წამოსვლა არ მინდოდა, მაგრამ ჯერჯერობით იქ ჩემი ადგილი არ ყოფილა და უკან გამომაბრუნა, შემპირდა - დაგელოდები, იქ დაქორწინება არ გვეღირსა, მაგრამ აქ გავბედნიერდებითო: ეს წყვილი, ქორწილის წინადღეებს ზეიმობდა, როცა ბიჭი ავარიაში მოყვა და გარდაიცვალა... ერთმა, სიკვდილის კლანჭებისგან თავდაღწეულმა ადამიანმა მადლობა გადაგვიხადა: ისეთ საშინელ ადგილას ვიყავი, ენით ვერ აღვწერ, აქედან გავალ თუ არა, ეკლესიაში მოვალ, ცოდვებს მოვინანიებო.

ლამარა გასვიანი, ფსიქოლოგი:

- კლინიკური სიკვდილის დროს როგორც ვიცი, სუნთქვა ჩერდება, გრძნობის ორგანოები ქვეითდება, მაგრამ გონება მუშაობს. ბევრჯერ მოსულან პაციენტები ჩემთან და უთქვამთ: კლინიკური სიკვდილის მერე, რაღაცებს წინასწარ ვგრძნობ და ეს ნორმალურია თუ არაო? ან ისეთი სამყარო ვიხილე, იქ მოხვედრა მინდაო. როცა ადამიანი, კლინიკური სიკვდილის შემდეგ უბრუნდება რეალურ სამყაროს, მას ხშირ შემთხვევაში, მართლაც უვითარდება წინასწარმეტყველების უნარი, ასეთ ადამიანს უჩნდება "მესამე თვალი", რომლის მეშვეობითაც ის მოვლენებს წინასწარ ჭვრეტს.

ეკა:

- მძიმე ოპერაცია გადავიტანე. ექიმები ჩემს გადარჩენას არ ელოდნენ. 4-დღიანი კლინიკური ძილის დროს მქონდა ხილვები. უფალი ულამაზეს ადგილას დამატარებდა, დავფრინავდით, მაგრამ ჩემი ადგილი ვერ ვიპოვეთ.

- გინდათ თქვათ, რომ ღმერთი გამოგეცხადათ?

- გამომეცხადა კი არა, ხელიხელჩაკიდებული მატარებდა. სამოთხეც ვნახე და ჯოჯოხეთისკენ მიმავალი გზაც. ხშირად, გარდაცვლილ ადამიანთა სულებსაც ვხვდებოდით. ამ ხილვებში (თუ რა დავარქვა, არ ვიცი) ცოცხალი არავინ მინახავს. ბებიაჩემიც ვნახე, რომელმაც ჩემი ადგილი გამოძებნა, მაგრამ ვიღაც თეთრებში ჩაცმულმა სულმა ფურცელი გადაშალა და თქვა - ამის ადგილი ჯერ აქ არ არის და უნდა გავუშვათო... როგორც აქ არიან კარგები და ცუდები, ისე იქაც არიან: რჩეულები, გამცემები, ძუნწები, ხელგაშლილები და ა.შ. იქ ყოფნისას, ვიხილე ასეთი რამ: ერთ ქალს ასამართლებდნენ. სასამართლო წვერიან წინამძღვარს მიჰყავდა, რომელმაც უხეშად მიმართა მას: ქალო, სოფელში ცხოვრობდი და მწვანილიც არავისთვის მიგიციაო?!. ეს ქალი, ჯოჯოხეთში გაუშვეს... მართლაც, "რასაცა გასცემ, შენია, რაც არა - დაკარგულია", - მაგრამ თუ რაიმეს გასცემ, არ უნდა თქვა: უფალი ყველაფერს ხედავს, შენი ლაპარაკი არ სჭირდება.

- როგორია თქვენი თვალით დანახული სამოთხე?

- სამოთხეში ყოფნის დროს, არც სახლები მინახავს, არც საწოლები. ეს ადგილი ულამაზესია, გაშლილი, ტრიალი მინდორი. ირგვლივ, ყველაფერი მწვანეა (სახლებს ალბათ, სიკვდილის შემდეგ ვნახავ). ერთი პატარა მონაკვეთი გამახსენდა: გაშლილი სუფრა ვნახე, რომელსაც ჩემი მიცვალებულები უსხდნენ. მხოლოდ, მამამთილი იდგა შორს და სუფრას არ ეკარებოდა: თურმე, საკურთხის გაკეთების დროს, მისთვის სიგარეტი არ დამიდვია... იქ გავიგე, რომ აუცილებელია, საკურთხის დროს ყველა მიცვალებულის სახელის მოხსენიება, თუ რომელიმე გამოგრჩა, ის სუფრას ვერ მიეკარება... განაგრძეთ კითხვა