"ეს იყო უყოყმანოდ სიკვდილი მეგობრების გადასარჩენად..." - დღეს საქართველოს ეროვნული გმირი ზაზა დამენია 45 წლის გახდებოდა

საქართველოს სულ 13 ეროვნული გმირი ჰყავს, მათ შორის არის ზაზა დამენია, რომელიც დღეს 45 წლის გახდებოდა...

საქართველოს ეროვნული გმირი, შეიარაღებული ძალების კაპრალი, 2002 წელს ჩაირიცხა ვაზიანის მე-11 მექანიზებული მსუბუქი ქვეითი კომანდოს მესამე ასეულში. 2004 წლის აგვისტოში, ის, ცხინვალის მისადგომებთან იბრძოდა. 16 აგვისტოს, სამაჩაბლოში, თლიაყანის მისადგომებთან, მოწინააღმდეგემ სანგარში ხელყუმბარა ჩააგდო. მტრის მიერ ჩაგდებულ ხელყუმბარას, ზაზა სხეულით გადაეფარა და სამი თანამებრძოლი გარდაუვალი სიკვდილისგან იხსნა...

შემდეგ, თანამებრძოლები იგონებდნენ, რომ ზაზასთვის დაძახებაც ვერ მოასწრეს, ეს ისე სწრაფად გააკეთა, - "ეს იყო იმპულსი, თავგანწირვის, მეგობრების გამო, დაუფიქრებლად უყოყმანოდ სიკვდილი მეგობრების გადასარჩენად, რომელიც ადამიანს ან აქვს ან არა და ამას ასე, იმპულსურ მოქმედებებში მიხვდები... ზაზას ბუნებაში ეს ინსტიქტივით ჰქონდა და შეძლო, - მან იქვე მყოფი სამი თანამებრძოლი გადაარჩინა, რომლებიც განწირული იყვნენ... დაღუპვამდე ორი დღით ადრე, ნაღმის აფეთქების დროს თვალებში მიწა შეეყარა და მხედველობა დაუქვეითდა. ოცმეთაურმა სახლში წასვლა შესთავაზა. ზაზამ იუარა, წიგნის კითხვა არ შემიძლია, მაგრამ მტერს კი ვხედავ და სხვას თუ არააფერი, ტყვიას ხომ მაინც გადაგიტენითო..." - ჰყვებიან ისინი.

ზაზა დამენიას, სიკვდილის შემდეგ, 2004 წლის 26 აგვისტოს განკარგულებით, - სამშობლოს დაცვისა და ერთიანობისთვის ბრძოლებში გამოჩენილი მამაცობისა და გამორჩეული გმირობისთვის ეროვნული გმირის წოდებით დააჯილდოვეს.

"კომანდოს" ბატალიონის კაპრალისთვის ცხინვალის მისადგომები პირველი ბრძოლა არ ყოფილა, - ის საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისთვის 90-იანი წლებიდან იბრძოდა, აფხაზეთისა და ცხინვალის ომებში მონაწილეობდა. მას მეუღლე და ერთი შვილი დარჩა.

ხათუნა დამენია, ზაზა დამენიას მეუღლე:

- ერთ ამბავს გავიხსენებ, უკვე გადაწყვეტილი იყო, რომ ზაზა ერედვში უნდა წასულიყო. მითხრა - ხათუ, გორში მივდივარო... იმ დღეს, საყოფაცხოვრებო ნივთების შესაძენად წავედით, ძალიან ვნერვიულობდი, თითქოს გული ცუდს მიგრძნობდა... მამშვიდებდა, რომ საშიშ ზონაში არ მიდიოდა. სახლში დაბრუნებისას, მე და გიორგის ჩაგვეხუტა და გვითხრა, - როდის გნახავთ კიდევ, არავინ იცისო... ეს იყო ჩვენი ბოლო შეხვედრა... სამწუხაროდ, უკან ვეღარ დაბრუნდა.

წლების შემდეგ, ხათუნა დამენიამ გმირულად დაღუპული მეუღლის ხსნოვნას წიგნი მიუძღვნა, სადაც მუდმივად მონატრებულ მეუღლესთან გატარებული დღეები გააცოცხლა...

მაშინდელი ხელისუფლება იმ დღეებში მიმდინარე სამხედრო პროცესებს ასაიდუმლოებდა, - მხოლოდ მოგვიანებით გაირკვა, რომ იმ საბრძოლო მოქმედებების შედეგად, ოს სეპარატისტთა მხარემ ერთი, ქართულმა კი, - 16 მებრძოლი დაკარგა. 

ლალი პაპასკირი

AMBEBI.GE