"ირაკლი ჩარკვიანი | ისტორია" - "მეფის" შემოქმედების ყველაზე მასშტაბური კონცერტი და უკვდავი სიმღერები ახალი ინტერპრეტაციით
"მგონი, სიკვდილის აღარ მეშინია და ალბათ ამიტომ ჩემი სული საბოლოოდ გაიხსნა უსასრულო გრძნობისთვის, რომელიც მხოლოდ მარტოობაშია შესაძლებელი", - ირაკლი ჩარკვიანი "მშვიდი ცურვა"...
15 აგვისტოს, ცნობილი ქართველი ავტორის და მომღერლის ირაკლი ჩარკვიანის საღამო "ირაკლი ჩარკვიანი | ისტორია" გაიმართება. ეს იქნება ირაკლის სახელობის ყველაზე მასშტაბური კონცერტი, რომელიც "Check in Georgia"-ს ფარგლებში BLACK SEA ARENA-ზე შედგება, "ბრავო რექორდსი"-სა და "Altervision Group"-ის ერთობლივი ორგანიზებით. მსმენელს საშუალება ექნება მოისმინოს საყვარელი სიმღერები ახალი ინტერპრეტაციით, ცნობილი ქართველი მომღერლებისა და ჯგუფების შესრულებით. კონცერტში მონაწილეობას მიიღებენ: "საქართველოს ეროვნული სიმფონიური ორკესტრი" ნიკოლოზ რაჭველის ხელმძღვანელობით, სტეფანე, ოთო ნემსაძე, ნინა სუბლატი, ლევან მასპინძელაშვილი, მარიკო ლეჟავა, მაია დარსმელიძე & დათო ევგენიძე, გვანცა ჯაფარიძე, "SOFT EJECT", "GREEN ROOM", "NEW ONE ",რობი კუხიანიძე & "OUTSIDER", "LOUDspeakers" და "EREKLE DEISADZE & BEQA KUNDALINI".
"პროექტს ქვია "ისტორია" და პრაქტიკულად ეს იქნება მე-20 საუკუნის ისტორია გადმოცემული ვიდეოინსტალაციების მეშვეობით, რომლებიც კონცერტის პარალელურად გავა ეკრანზე. ეს კადრები ასახავს იმ თემებს რაზეც ირაკლი მღეროდა. ეს იქნება მისი სიმღერების ახლებური ვერსიები, ძალიან საინტერესოდ შესრულებული და გააზრებული საქართველოს მე-20 საუკუნის ისტორიის ჭრილში. ეს იქნება დემონსტრაცია, თუ როგორ ეხმიანებოდა ირაკლი თავისი შემოქმედებით სხვადასხვა მოვლენას, რაც საქართველოში ხდებოდა" - აღნიშნავს AMBEBI.GE-სთან საუბრისას "ბრავო რეკორდსის" პრეზიდენტი ზაზა შენგელია.
ამასთან, შენგელია მადლობას უხდის ეკონომიკის მინისტრს და პრემიერ მინისტრს, რომლებმაც გაითვალისწინეს მათი წინადადებები და წელს ბევრად საინტერესოდ და მრავალფეროვნად ტარდება "Check in Georgia":
"ეს პროექტი მართლა უნიკალურია როგორც ტურისტების მოზიდვის თვალსაზრისით, ასევე ეს არის საშუალება, რომ გამოცოცხლდეს ქართული შოუბიზნესი. ასევე დიდი მადლობა მინდა გადავუხადო თვითონ Black Sea Arena-ს, რომლის გუნდი ძალიან მაღალ პროფესიონალიზმს ავლენს და ურთულეს პროექტებს ახორციელებს".
როგორც კონცერტის ერთ-ერთი მონაწილე ნინა სუბლატი აღნიშნავს, ის ირაკლის ცნობილ სიმღერას "ნაიარევს" შეასრულებს.
"პირველად ეს სიმღერა რამდენიმე წლის წინ ვიმღერე, ამიტომ ვეცდები მას ახლებურად მივუდგე და შესაძლოა, რაიმე ცვლილებაც შევიტანო. ქართველი თანამედროვე არტისტებიდან ირაკლი ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეულია. მისი სიმღერების შესრულება, იმის ფონზეც, რომ ქართულ სიმღერებს არც ისე ხშირად ვმღერი, ძალიან სასიამოვნოა. გრძნობებს რაც შეეხება, ის ყოველ ჯერზე განსხვავებულია, " - ამბობს ნინა სუბლატი.
"თუ გსურს, რომ შენი ქმნილება უკვადი გახდეს, განუდექი მას, მიეცი განმარტოების საშუალება, სუნთქვის შანსი. ყველაზე ძნელია დაშორდე იმას, რასაც მთელი სიცოცხლის მანძილზე ეტრფი. დღე და ღამე აშენებ, მაგრამ დგება დრო, როცა უნდა განუდგე, რათა მთლიანად დაინახო ის, რასაც ქმნიდი. გაანდო სივრცეს ყველაზე დიადი საიდუმლო. დაე, დრომ მიუჩინოს საკუთარი ადილი იმ კარადაში, რომელსაც უკვდავება ჰქვია", - ირაკლი ჩარკვიანი "მშვიდი ცურვა".
...დრომ მართლაც დაუმკვიდრა ირაკლის შემოქმედებას თავისი ადგილი. რაც მეტი დრო გადის მით უფრო მეტ სიღრმეს და მნიშვნელობას იძენს ირაკლის შემოქმედება, ამის დასტურია ის ფაქტი, რომ ყველა თაობამ იცის და მღერის მის სიმღერებს. ასეთი მასშტაბის კონცერტი კი მცდელობაა, კიდევ ერთხელ გავიცნოთ ირაკლი და განსხვავებული პრესპექტივით დავინახოთ მისი შემოქმედება.
ირაკლის, როგორც მომღერლის კარიერას 1976 წელ ჩაეყარა საფუძველი, როდესაც მან ჯგუფ "არიშთან" ერთად დაიწყო მოღვაწეობა, თუმცა მისი პირველი კავშირი ხელოვნებასთან სწორედ ლიტერატურის მეშვეობით მოხდა. "ის პირველ რიგში იყო, პოეტი, ავტორი და შემდეგ მუსიკოსი", - იხსენებს ირაკლის მამა გელა ჩარკვიანიი.
მიუხედავად იმისა, რომ მის შემოქმედებას ყველა კარგად იცნობს, ბევრისთვის ირაკლი ჩარკვიანი დღემდე ამოუცნობ პიროვნებად რჩება. სწორედ ნამდვილი ირაკლის ახლოს გასაცნობად ჩვენ პირადად გავესაუბრეთ მომღერლის მამას, გელა ჩარკვიანს, რომელიც ალბათ მას ყველაზე კარგად იცნობდა.
"ირაკლის მუსიკაც და ნაწერებიც მრავალშრიანია, ამიტომ სხვადსხვა ადამიანი ხედავს სხვადასხვა შრეს, შესაბამისად ის ძალიან კარგად ექვემდებარება ინტერპრეტაციას. ის უსწრებდა დროს და ეს ხელოვანისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ არის. ავტოგრაფს როცა მთხოვენ, ხშირად მეუბნებიან, რომ დავწერო "მეფის მამა". ყველაზე მნიშვნელოვანი ირაკლიში ის არის, რომ მან რამდენიმე მნიშვნელოვანი გარღვევა მოახდინა. პირველ რიგში, მან ქართულ ენაზე გადმოიყვანა როკი, რაც ასე ადვილი არ იყო. როკის ქართულ ენაზე აღქმა არ იყო ადვილი, მაგრამ ირაკლიმ ეს შეძლო. მან თავისი ვიზუალური კლიპებითაც და მუსიკით, რაც მაშინ მიუღებელი და მეტისმეტად ავანგარდული ჩანდა, გახადა ეს ყველაფერი ნორმალური. რაც მან მაშინ გააკეთა, დღეს უკვე მუსიკალურ ყოველდღიურობად იქცა.
"ისეთი ადამიანები, როგორიც ირაკლია, ძალიან ადრეულ ასაკში ავლენენ თავს. ის სულ პატარა იყო, რომ უკვე შემოქმედებითად ფიქრობდა, ეს ემჩნეოდა მის ენას, ლექსსაც და მე სერთოდ მიმაჩნია, რომ ირაკლის შემოქმედებითობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვი კომპონენტი არის პოეზია, იმიტომ რომ, ირაკლი იყო პოეტი. მხოლოდ პოეტი ხედავს სამყაროს მეტაფორულად. თუ პოეტი ხარ, მერე უკვე ხელოვნების სხვა ჟანრებშიც ბევრი რამ შეგიძლია. პოეზიიდან იწყება ხელოვნება, მე ასე მიმაჩნია, და ირაკლის ეს თავიდანვე ქონდა. მე როცა ვუკრავდი, ის სულ პატარა იყო, რომ მოდიოდა და მისმენდა. მას უკვე ეტყობოდა, რომ მუსიკაში რაღაც საინტერესოს გააკეთებდა. როდესაც მე პირველად მოვისმინე როგორ ასრულებდა საკუთარ სიმღერას, მაშინ ჯგუფში " არიში" მღეროდა, ჩემს თავს ვუთხარი, რომ ის აუცილებლად დაწერდა კარგ სიმღერებს, იმიტომ რომ ის სიმღერა ძალიან მაღალი კლასის იყო....
ამასთან ერთად, ირაკლი ძალიან იყო ლიტერატურით გატაცებული. ის წერდა მოთხრობებს, და საერთოდ 18-19 წლის ასაკში, მას ამ კუთხით უფრო იცნობდნენ, იმიტომ რომ მისი მოთხრობები და ლექსები "ცისკარში და სხვა გამოცემებშიც იბეჭდებოდა. თანდათანობით სინთეზირება მოხდა ამ ყველაფრის მუსიკასთან. ამიტომ, როდესაც ამბობენ მომღერალი ირაკლი ჩარკვიანი, ეს ჩემთვის ცოტა უცნაურია, ის მომღერალი იყო, რასაკვირველია, მას ქონდა წარმოუდგენლად საინტერესო ხმა, ტრაგიზმით სავსე, რაც ძალიან იშვიათია, თუმცა ის პირველ რიგში ავტორი იყო", - იხსენებს გელა ჩარკვიანი.
როგორც მუსიკოსის მამა ამბობს, ირაკლის ორი ბუნება ჰქონდა და სწორედ ამიტომ არის მისი შემოქმედება ასეთი კონტრასტული და მრავალფეროვანი.
"კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი რამ, რაც ირაკლის ახასიათებდა, ის იყო, რომ მას გაორება ქონდა, ის ქმნიდა ორი ტიპის ნაწარმოებს. ერთი - ცოტა მიამიტურ-ბავშვური, დადაისტური ნაწარმოებები, რომლებიც რთულ ტექნორიტმებზე იდებოდა და იყო ძალიან ეპატაჟური, ხოლო მის მეორე მხარეს რაც შეეხება, იყო ძალიან კარგი მელოდისტი. ეს იყო მისი ნამდვილი ბუნება, ის ბუნებით იყო ავანგარდული, მას ყოველთვის უნდოდა რაღაც შეეცვალა. როდესაც ირაკლიმ დაიწყო ეს ყველაფერი, არ იყო მარტივი, მაშინ საკმაოდ ძლიერი იყო კონსერვატიზმი საზოგადოებაში, ამიტომ ამას ხელად ყველა ვერ იღებდა. მე ძალიან მომწონდა რასაც აკეთებდა, იმიტომ რომ ვგრძნობდი, რომ ეს იყო გარღვევა, მაგრამ ისიც ვიცოდი, რომ ეს შეიძლება არ მოწონებოდა ჩემი თაობის ბევრ ადამიანს, რადგან ეს მათთვის ძნელი მისაღები იქნებოდა. თვითონ არ განიცდიდა ამ კრიტიკას, პირიქით, უხაროდა, იმიტომ რომ ყოველთვის ამბობდა, რომ ადრენალინი მოემატა საზოგადოებას. თუმცა ის ძლიერი იყო, არა მარტო ამ ეპატაჟისა და სითამამის გამო, არამედ იმ ძალიან ღრმა მელოდიური სიმღერების გამო, რომლებიც ხალხში პოპულარულია და ადამიანები დღემდე მღერიან.
ის თვლიდა, რომ წერდა ქართველებისთვის და ქართველი ახალგაზრდობისთვის, მომავლისათვის, რომელიც დღეს არის. ირაკლის შეეძლო ინგლისურად ეწერა და საერთოდ ლონდონში დარჩენილიყო, იქაც მიაღწევდა წარმატებას, მაგრამ ის ვერ ძლებდა ვერსად, იმიტომ რომ ძალიან თბილისელი იყო. მისი სული მაინც ძალიან ქართულია, მის სიმღერებში, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან არაქართულია, ქართული სულისკვეთება იგრძნობა. სწორედ ერთხელ ნიკა რაჭველმა თქვა "საოცარია, როგორი არაქართული და ქართული მუსიკააო," - ამბობს გელა ჩარკვიანი.
ამას თვით ირაკლიც ადასტურებს საკუთარ წიგნში "მშვიდი ცურვა": "ყველაზე მთავარი, რაც მარტოობაში ვიგრძენი, ის არის, რომ ჩვენი ქვეყნის სიყვარული არასოდეს მიმატოვებს."
ლიკა ჭიღლაძე