დადგენილია, რომ ერთი წვეთი სახედრის რძე 100 მილიონზე მეტ უწვრილეს ცხიმის ბურთულას შეიცავს, რომლებიც სამასამდე სასარგებლო ნივთიერებითაა მდიდარი, მათ შორის, კალცით, ფოსფორით, A, B, C და D ვიტამინებით (მასში ჩ ვიტამინის შემცველობა, ძროხის რძესთან შედარებით, 60-ჯერ მეტია), ომეგა 3-ით, ომეგა 6-ით... სახედრის რძის მიღებისას კანი დიდი რაოდენობით კოლაგენს გამოიმუშავებს, რძეში შემავალი ლაქტოზა კი მის დაბერებას უშლის ხელს. მინერალების, ვიტამინების, ცხიმოვანი მჟავებისა და ბიოაქტიური ფერმენტების წყალობით ნელდება ნაოჭების წარმოქმნის პროცესი, კანი გაცილებით ნაზი და ჯანსაღი შეფერილობის ხდება. სახედრის რძე არათუ ხელს უშლის ცხიმების წარმოქმნას, არამედ უკვე წარმოქმნილი ცხიმის დაშლისა და ორგანიზმიდან ქოლესტერინის გამოდევნის პროცესს ააქტიურებს... შესაბამისად, ის ფართოდ გამოიყენება როგორც გადაუმუშავებელი სახით, ისე კოსმეტიკური და ფარმაცევტული პროდუქციის წარმოებაში.
პროფესიით მხატვარმა და მოქანდაკემ, თემურ ლომიძემ, ათეული წლები მოსკოვში, კვიპროსსა და ბერლინში გაატარა. საზღვარგარეთ მხოლოდ პროფესიით მუშაობდა, ქმნიდა ტილოებსა და ქანდაკებებს. 350-მდე ტილოსა და 15 ქანდაკების ავტორის ნამუშევრები პერიოდულად სხვადასხვა საერთაშორისო აუქციონზე იყიდება. მაღალ ხელოვნებას ხელი არ შეუშლია, ფერმერობაზე ეფიქრა, ნოვატორული იდეა რეალობად ექცია და სულ რაღაც ერთი წლის წინ, პირველად საქართველოში სახედრების ფერმა მოაწყო. სახედრის რძე საკვებ პროდუქტად ჩვენს ქვეყანაში სწორედ მისი ინიციატივით დარეგისტრირდა. რძის მომხმარებელთა რაოდენობა თანდათან, საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლების პარალელურად იზრდება...
- ბატონო თემურ, სახედრის რძესთან დაკავშირებით ჩვენს საზოგადოებაში არცთუ ისე სერიოზული დამოკიდებულებაა... როგორ გარისკეთ, ბიზნესი მეცხოველეობის სწორედ ამ დარგში დაგეწყოთ?
- ეს მართლაც სერიოზული პრობლემა და მეცხოველეობის ამ დარგის განვითარებისთვის ყველაზე დიდი ხელის შემშლელი ბარიერია. რაც შეეხება კონკრეტულად სახედრის შერჩევას, ამის შესახებ საზღვარგარეთ შევიტყვე... იყო დრო, როცა კვიპროსში ნანახი ვირის ფერმები ღიმილს მეც მგვრიდა. სახედრის ფერმის გაკეთება მეგობარმა შემომთავაზა. მეუღლესთან ერთად ინტერნეტით უამრავი ინფორმაცია მოვიძიე. გავეცანით მეცნიერულ დასკვნებს და აღმოვაჩინეთ, რომ ვირის რძის უნიკალური თვისებების შესახებ უძველესი დროიდანაა ცნობილი. ევროპაში კვლავ გამგზავრებული, ამ საკითხით კიდევ უფრო დავინტერესდი. ვნახე, რომ დიდ სუპერმარკეტებში 100 გრამი სახედრის რძე 8 ევრო ღირდა. დავბრუნდი თუ არა, ამ პირუტყვის შეძენა დავიწყე და სხვადასხვა რეგიონში 60 ცალი შევაგროვე. თავდაპირველად ისინი მეგობრის ღორის ფერმაში განვათავსე, მოგვიანებით კი ფერმა თავად მოვაწყვე. საერთოდ, სიახლე მიყვარს და გადავწყვიტე, პირველად საქართველოში ამ საქმისთვის ხელი სწორედ მე მომეკიდა... GზაPრესს
- წველისთვის სპეციალური ჯიშები შეარჩიეთ?
- მოგეხსენებათ, საქართველოში სახედარს მხოლოდ ტვირთმზიდავი დანიშნულება აქვს. პირველად მე "მოვხსენი ტვირთი", "დავასვენე" და სხვა დანიშნულება შევძინე. ცნობილია იერუსალიმური, აზიური, ბალკანური და შავცხვირა ჯიშები. იერუსალიმურ თეთრ სახედარს ტანზე ჯვარი აქვს გამოსახული. იტალიაში ერთი კილოგრამი სახედრის ხორცის ღირებულება 15 ევროა, დელიკატესია და სერველადი, რომელიც ვირის ან ცხენის ხორცს არ შეიცავს, სრულფასოვნად არ მიიჩნევა. მეხორცული ჯიში შავცხვირაა. ზოგიერთი ჯიშის სახედარი მოსაწველად არავის იკარებს. ზოგი 400 გრამს იწველის, საერთოდ კი, დღიური ნაწველის საშუალო რაოდენობა 250-300 გრამს შეადგენს. ჩოჩორს საღამოობით ცალკე ვამწყვდევთ და დედას დილით ვწველით. დედის რძის გარეშე ჩოჩორი მოკვდება. დედაც რძეს გაიშრობს. საერთოდ, სახედარი მხოლოდ მაშინ იწველება, როცა ჩოჩორი ჰყავს. 12-თვიანი მაკეობის შემდეგ მე-13 თვეს მშობიარობს და 9 თვე რძეს გვაძლევს.
- რომელ ქვეყნებშია განვითარებული ყველაზე მეტად მეცხოველეობის ეს დარგი?
- სერბეთში, იტალიაში, საფრანგეთში, ესპანეთში, საბერძნეთსა და კვიპროსში. რძეს, რომლის 1 ლიტრის ფასი 40 ევროა, ძირითადად, კოსმეტიკური, სამკურნალო და ფარმაცევტული დანიშნულებისთვის იყენებენ. შვეიცარიაში მისით უკვე შოკოლადსაც ამზადებენ. ამზადებენ, ასევე, ჩვილის საკვებს, რომელიც ერთ-ერთი უძვირესი პროდუქტია. თუ თხის რძის ცხიმიანობა 6-7%-ს შეადგენს, სახედრის რძეში ის მხოლოდ 0.5-ია. ამ რძეზე დამზადებული 10-მილიგრამიანი საპნის ფასი 6 ევრო გახლავთ. რაც შეეხება ყველს, ის მსოფლიოში ყველაზე ძვირად ღირებულ სახეობადაა აღიარებული. ერთი კილოგრამის ღირებულება 1.000 ევროა. არ შეიცავს არანაირ სპეციალურ ინგრედიენტს, არის აბსოლუტურად ნატურალური და ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო. მას მხოლოდ სერბეთში აწარმოებენ. სხვათა შორის, ცნობილმა სერბმა ჩოგბურთელმა, ნოვაკ ჯოკოვიჩმა მას შემდეგ, რაც სახედრის ყველის შესახებ შეიტყო, სერბეთის ყველა ფერმიდან საკუთარი რესტორნების ქსელისთვის მთელი მარაგი შეისყიდა... განაგრძეთ კითხვა gza.ambebi.ge-ზე