რა სტატიებს უკვეთავს Facebook-ი მსოფლიოს წამყვან ბეჭდურ გამოცემებს
გერმანია, საფრანგეთი და ახლა უკვე დიდი ბრიტანეთი - Facebook აფართოებს კამპანიის ფარგლებს, რომლითაც ყალბი ნიუსების შესახებ ცნობიერების ამაღლებას ისახავს მიზნად. ამჯერად სოციალურმა ქსელმა დიდი ბრიტანეთის პრესაში გამოაქვეყნა სტატიები ამ საკითხზე.
The Times-ში, The Guardian-სა და Daily Telegraph-ში გამოქვეყნდა მასალები, რომლებიც მოიცავს 10 რჩევას, თუ როგორ უნდა გავარჩიოთ რეალური ინფორმაცია ყალბისგან.
ყალბი ნიუსის ამოსაცნობად შემდეგი 10 ხერხი დაგეხმარებათ:
• სკეპტიკურად შეხედეთ სათაურს
• კარგად დააკვირდით URL-ს
• გამოიძიეთ წყარო
• დააკვირდით უცნაურ ფორმატს
• ნახეთ ფოტოები
• შეამოწმეთ თარიღი
• შეამოწმეთ ფაქტები
• კონკრეტულ თემაზე გადაამოწმეთ სხვა მასალებიც
• ეს ამბავი ხუმრობა ხომ არაა?
• ზოგი ინფორმაცია სატირულ ხასიათს ატარებს და ის რეალობად არ უნდა მიიღოთ
ეს ყველაფერი ერთი შეხედვით მარტივად ჟღერს და თითქოს ინფორმაციის სანდოობის შემოწმება არავის უნდა უჭირდეს. მაგრამ როცა მომხმარებელს სოციალურ ქსელში ხვდება ნიუსი, რომელსაც მისი მეგობარი აზიარებს, ხშირად მისი, როგორც უტყუარ ფაქტად აღქმა, ხდება. მეორე მხრივ, ხშირია შემთხვევები, როცა პოსტის დაშეარება მხოლოდ მისი სათაურის წაკითხვის შემდეგ ხდება. მომხმარებელი ყურადღებას აღარ აქცევს, თუ რა წერია თავად ნიუსში. მისი წაკითხვის შემთვევაში კი ალბათობა, რომ ყალბი ინფორმაცია ამოიცნოს, ძალიან მაღალია.
დიდ ბრიტანეთში 8 ივნისს დაგეგმილმა არჩევნებმა სიტუაცია განსაკუთრებით გაამწვავა. აღნიშნული ამბების გამო, Facebook-ი, ფაქტობრივად, პოლიტიკური წნეხის ქვეშაა და ეს დიდ ბრიტანეთში არ დაწყებულა. კვლევებით დასტურდება, რომ სოციალურმა ქსელმა გადაწყვეტილების მიღებისას განსაკუთრებით დიდი როლი ითამაშა აშშ-ის არჩევნებსა და დიდი ბრიტანეთის რეფერენდუმში.
და მაინც, რაში მდგომარეობს საფრთხე?
"ბევრი ადამიანისთვის ინფორმაციის მიღების წყარო Facebook-ია. თუ მოსახლეობა სოციალური ქსელიდან ყალბ ინფორმაციას მიიღებს, მაშინ გამოდის, რომ მათი არჩევანი ტყუილზე იქნება დაფუძნებული," - აღნიშნავს კონსერვატიული პარტიის საპარლამენტო წარმომადგენელი დამიან კოლინსი.
სწორედ ამ საფრთხის გამო, მან მკაცრად მოუწოდა Facebook-ს, არჩევნებამდე სოციალური ქსელი ყალბი პროფილებისა და ინფორმაციისგან გაწმინდოს.
Facebook-ი ამ ფაქტს არც უარყოფს. კომპანიის წარმომადგენლები აღნიშნავენ, რომ ჯერ კიდევ აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნების დროს დაფიქსირდა დარღვევები ამ მიმართულებით, რაც მოქმედებას მოითხოვს. მათივე განმარტებით, ეს მოქმედება უკვე დაწყებულია და Facebook-ზე მილიონობით ყალბი ანგარიშია დაბლოკილი.
დიდი ბრიტანეთის მსგავსი აქტივობა გერმანიაშიც დაფიქსირდა. ანგელა მერკელის ხელისუფლებამ მკაცრად მოუწოდა Facebook-ს, რომ სოციალური ქსელი ყალბი ნიუსებისგან გაწმინდოს. Facebook-ის საპასუხო ქმედება კი ბეჭდურ მედიაში სტატიების გამოქვეყნება იყო. 10 რჩევა ყალბი ნიუსის ამოსაცნობად დაიბეჭდა Sueddeutsche Zeitung-სა და Axel Springer SE’s Die Welt-ში. თუმცა გერმანია მხოლოდ მოწოდებით არ შემოიფარგლა. მთავრობამ Facebook-ისთვის დააწესა 50 000 ევროს ჯარიმა იმ შემთხვევაში, თუ უარს იტყვიან ყალბი ინფორმაციის წაშლაზე ან მომხმარებლებს მსგავსი ფაქტების გამოვლენის საშუალებას არ მისცემენ.
საფრანგეთის საპრეზიდენტო არჩვენების ჩატარებამდე Facebook-მა ყალბი ნიუსის ამოსაცნობი რჩევები საფრანგეთის პრესაშიც გაავრცელა და ამით კიდევ ერთ სკანდალში გარევას აარიდა თავი. სარეკლამო სტატიები დაიბეჭდა ჟურნალ-გაზეთებში Le Monde, Les Échos, Libération, Le Parisien, 20 Minutes და კიდევ რამდენიმე მსხვილ გამოცემაში.
საინტერესოა, რომ Facebook-მა აღნიშნული ინფორმაციის გასავრცელებლად მედიის ყველაზე ტრადიციული სახე - ბეჭდური გამოცემები აირჩია. ეს ბეჭდური მედიის სანდოობას კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს.
მოსკოვში ხანძარს 4 ბავშვი ემსხვერპლა - "უყურადღებოდ იყვნენ დარჩენილი, რადგან დედა ან მეზობელთან იყო გასული, ან ნასვამს ეძინა"
პრინცს, რომელსაც ქალი გაუპატიურებას აბრალებს, ავსტრალიაში არავინ დახვდა
