ტა­ძა­რი, სა­დაც ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძემ, ექ­ვ­თი­მე თა­ყა­იშ­ვილ­მა და ივა­ნე მა­ჩა­ბელ­მა ჯვა­რი და­ი­წე­რეს, აკა­კიმ კი ბავ­შ­ვი მო­ნათ­ლა

რო­გორც ის­ტო­რი­უ­ლი სა­ბუ­თე­ბით ირ­კ­ვე­ვა, თბი­ლი­სის წმინ­და სა­მე­ბის ეკ­ლე­სი­ა­ში და­ი­წე­რეს ჯვა­რი სხვა­დას­ხ­ვა დროს ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძემ და ოლ­ღა გუ­რა­მიშ­ვი­ლ­მა; ექ­ვ­თი­მე თა­ყა­იშ­ვილ­მა და ნი­ნო პოლ­ტო­რეც­კა­ი­ამ; ივა­ნე მა­ჩა­ბელ­მა და ანას­ტა­სი­ა ბაგრატიონ-დავითაშვილმა და ა.შ... ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძე იყო ნე­ბი­ე­რი­ძე­თა ოჯა­ხის მეჯ­ვა­რე, აკა­კი წე­რე­თელ­მა აქ მო­ნათ­ლა ბავ­შ­ვი. ტა­ძა­რი ძა­ლი­ან ახ­ლო­ბე­ლი იყო მა­შინ­დე­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის გა­მო­ჩე­ნილ წევ­რ­თათ­ვის და ვინ იცის, შე­იძ­ლე­ბა არა მხო­ლოდ სუ­ლი­ე­რი საზ­რ­დო, არა­მედ მა­თი შე­მოქ­მე­დე­ბი­სა თუ კულ­ტუ­რულ-სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი მო­ღვა­წე­ო­ბი­სათ­ვის შთა­გო­ნე­ბის წყა­როც იყო...

არ­ქი­მან­დ­რი­ტი ან­ტო­ნი (ნა­დი­ბა­ი­ძე), ყოვ­ლად­წ­მინ­და სა­მე­ბის (ძვე­ლი) ტაძ­რის წი­ნამ­ძღ­ვა­რი:

- თბი­ლი­სის წმინ­და სა­მე­ბის ეკ­ლე­სია პირ­ვე­ლი ტა­ძა­რია, რო­მე­ლიც ყოვ­ლად­წ­მინ­და სა­მე­ბის სა­ხელ­ზე იქ­ნა აგე­ბუ­ლი. სწო­რედ მი­სი გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მფარ­ვე­ლო­ბით, დღი­დან აგე­ბი­სა, არას­დ­როს შეწყ­ვე­ტი­ლა ტა­ძარ­ში ღვთის­მ­სა­ხუ­რე­ბა და დღე­საც, უწ­მინ­დე­სი­სა და უნე­ტა­რე­სის, სრუ­ლი­ად სა­ქარ­თ­ვე­ლოს კა­თო­ლი­კოს-პატ­რი­არ­ქის, ილია მე­ო­რის ლოც­ვა-კურ­თხე­ვით მსა­ხუ­რე­ბა ყო­ველ­დღი­უ­რად აღევ­ლი­ნე­ბა. ტა­ძარს მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი რო­ლი ჰქონ­და ქა­ლა­ქის მცხოვ­რებ­თა სუ­ლი­ერ ცხოვ­რე­ბა­ში, მის კულ­ტუ­რულ გან­ვი­თა­რე­ბა­სა და ქარ­თუ­ლი მარ­თ­ლ­მა­დი­დე­ბე­ლი ეკ­ლე­სი­ის ტრა­დი­ცი­ე­ბის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბის საქ­მე­ში. იგი ერთ-ერ­თი მთა­ვა­რი კულ­ტუ­რუ­ლი და რე­ლი­გი­უ­რი ცენ­ტ­რი იყო თბი­ლის­ში. ამა­ზე ცო­ტა მოგ­ვი­ა­ნე­ბით. ახ­ლა კი მოკ­ლე ცნო­ბე­ბი ტაძ­რის და­არ­სე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით: წმინ­და სა­მე­ბის ეკ­ლე­სია სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ეროვ­ნუ­ლი მუ­ზე­უ­მის უკან, რო­ბა­ქი­ძის ქუ­ჩა­ზე მდე­ბა­რე­ობს. იგი 1790 წელს პეტ­რე აღ­ნი­აშ­ვილ­მა, მეტ­სა­ხე­ლად ყა­რა­ულ­მა ააგო (ი­გი ერეკ­ლე მე­ო­რის მი­ერ ღარ­თის­კა­რის და­რა­ჯად იყო და­ნიშ­ნუ­ლი და თბი­ლისს და­ღეს­ტ­ნე­ლე­ბის შე­მო­სე­ვე­ბი­სა­გან იცავ­და). ეროვ­ნუ­ლი არ­ქი­ვი, 1824 წლის მარ­ტის დო­კუ­მენ­ტი:

"1790 წლის სა­მე­ბის ეკ­ლე­სი­ის ქვის ნა­გე­ბო­ბის მღვდლად დას­ვეს 55 წლის სო­ლო­მონ აბ­რა­მიშ­ვი­ლი; ეკ­ლე­სი­ას ჰყავს 43 მრევ­ლი". ამ დო­კუ­მენტს ხელს აწერს ან­ჩის­ხა­ტის კან­დე­ლა­კი, გაბ­რი­ელ მეს­ხიშ­ვი­ლი (30). მოგ­ვი­ა­ნე­ბით, 1932 წელს მის­მა შვი­ლიშ­ვილ­მა, მღვდელ­მა სვი­მონ (ში­ო) აღ­ნი­აშ­ვი­ლ­მა ნა­გე­ბო­ბას და­სავ­ლე­თით კა­რიბ­ჭე მი­ა­შე­ნა, 1850 წელს კი მი­სი­ვე ნე­ბით მას­ზე სამ­რეკ­ლო და­ად­გა. ცო­ტა ხან­ში ეკ­ლე­სია მთლი­ა­ნად გა­ნახ­ლ­და. მე­ტად სა­გუ­ლის­ხ­მოა ის ფაქ­ტი, რომ ტაძ­რის იმ­ჟა­მინ­დელ­მა და ახ­ლან­დელ­მა წი­ნამძ­ღ­ვ­რებ­მა ტა­ძარ­ში არ­სე­ბუ­ლი ორი ახა­ლი ტრა­პე­ზი სწო­რედ ექ­ვ­თი­მე ღვთის­კა­ცი­სა და ილია მარ­თ­ლის სა­ხელ­ზე ვა­კურ­თხეთ, რად­გა­ნაც მა­თი ცხოვ­რე­ბა თბი­ლი­სის წმინ­და სა­მე­ბის ტა­ძარ­თან მჭიდ­როდ იყო და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი. რო­გორც ის­ტო­რი­უ­ლი სა­ბუ­თე­ბით ირ­კ­ვე­ვა, თბი­ლი­სის წმინ­და სა­მე­ბის ეკ­ლე­სი­ა­ში და­დი­ოდ­ნენ სხვა­დას­ხ­ვა ფე­ნის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი. აქ და­ი­წე­რეს ჯვა­რი სხვა­დას­ხ­ვა დროს ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძემ და ოლ­ღა გუ­რა­მიშ­ვი­ლ­მა, ექ­ვ­თი­მე თა­ყა­იშ­ვილ­მა და ნი­ნო პოლ­ტო­რეც­კა­ი­ამ, ივა­ნე მა­ჩა­ბელ­მა და ანას­ტა­სი­ა ბაგ­რატიონ-დავითაშვილმა და ა.შ. ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძე იყო ნე­ბი­ე­რი­ძე­თა ოჯა­ხის მეჯ­ვა­რე, აკა­კი წე­რე­თელ­მა აქ მო­ნათ­ლა ბავ­შ­ვი, ანუ რო­გორც აქამ­დე აღ­ვ­ნიშ­ნე, ტა­ძა­რი ძა­ლი­ან ახ­ლო­ბე­ლი იყო მა­შინ­დე­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის გა­მო­ჩე­ნი­ლი წევ­რე­ბის­თ­ვის.

- რით აიხ­ს­ნე­ბა ამ გა­მორ­ჩე­უ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის არ­ჩე­ვა­ნი?

- მტკი­ცე­ბით თქმა, თუ რამ გა­და­აწყ­ვე­ტი­ნა ამ დი­დე­ბულ ადა­მი­ა­ნებს თა­ვი­ან­თი ცხოვ­რე­ბა ამ პა­ტა­რა ტაძ­რის­თ­ვის და­ე­კავ­ში­რე­ბი­ნათ, შე­უძ­ლე­ბე­ლია, მაგ­რამ მე­ტად სა­ვა­რა­უ­დოა, რომ ეს ტა­ძარ­ში მოღ­ვა­წე დე­კა­ნოზ პეტ­რე არ­და­ზი­ანს უკავ­შირ­დე­ბო­დეს, რო­მე­ლიც გა­მორ­ჩე­უ­ლი იყო თა­ვი­სი ცხოვ­რე­ბით და მე­ტად მი­ღე­ბუ­ლი პი­რი გახ­ლ­დათ ქა­ლა­ქის იმ­დ­რო­ინ­დელ წარ­ჩი­ნე­ბულ სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში. თუმ­ცა, ასე­ვე არ არის გა­მო­რიცხუ­ლი, რომ ამ დი­დი და წმინ­და ადა­მი­ა­ნე­ბის ყუ­რადღე­ბა ტა­ძარ­მა თა­ვი­სი მოკ­რ­ძა­ლე­ბუ­ლო­ბი­თა და უდი­დე­სი მად­ლით და­იმ­სა­ხუ­რა. ახ­ლა კი, რამ­დე­ნი­მე მნიშ­ვ­ნე­ლო­ვა­ნი ცნო­ბა, სა­ქარ­თ­ვე­ლოს ეროვ­ნუ­ლი არ­ქი­ვი­დან:.. განაგრძეთ კითხვა gza.ambebi.ge-ზე