რა მდგომარეობაა თბილისურ ბაგა-ბაღებში და რას აკეთებს საკრებულოს განათლებისა და კულტურის კომისია პატარა თბილისელებისთვის

რას ნიშნავს სასკოლო მზაობის პროგრამა, როგორია ბაგა-ბაღებში რეგისტრაციის ახალი წესი, რას უკავშირდება სკოლამდელი ასაკის რამდენიმე დაწესებულებიდან დირექტორების გათავისუფლება და რას აკეთებს საკრებულოს განათლებისა და კულტურის კომისია თბილისელი პატარებისთვის - ამ კითხვებს თბილისის საკრებულოს ფრაქცია "ქართული ოცნება-დემოკრატიული საქართველოსთვის" თავმჯდომარის მოადგილე და განათლებისა და კულტურის კომისიის თავმჯდომარე, პროფესორი თამარ ტალიაშვილი პასუხობს:

- რამდენიმე დღის წინ მორიგი ახალ აშენებული ბაგა-ბაღი გაიხსნა გლდანის მაცხოვრებლებისთვის, წელს კიდევ რამდენი ახალი ბაგა-ბაღი გახსნა იგეგმება?

- 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნების შედეგად ხელისუფლების ცვლილების შემდგომ "ქართულმა ოცნებამ" სკოლამდელი განათლების სფეროში განახორციელა ძირეული ცვლილებები, პირველ ყოვლისა უნდა ავღნიშნო, რომ ბაგა-ბაღებში დაწესებული გადასახდელები გავაუქმეთ და გავხადეთ უფასო სკოლამდელი აღზრდა. ორგანული კანონით აიკრძალა ასეთი გადასახდელების საჯარო ბაღებში დაწესება. თბილისში ადგილობრივი ხელისუფლების შეცვლისთანავე ჩვენ შევისწავლეთ ამ მომსახურებებზე მოთხოვნასა და მიწოდებას შორის არსებული დეფიციტი და სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებებში არსებული პრობლემები სიღრმისეულად გამოვიკვლიეთ. გამოვლენილი პრობლემების შესაბამისად, გადავჭერით თბილისის ბაგა-ბაღებში არსებული ინფრასტრუქტურული სირთულეები. ჩვენ მწვავე ინფრასტრუქტურული პრობლემების მოგვარება დავიწყეთ. გავარემონტეთ 106-მდე ბაღი, შემოვღობეთ და გავხადეთ უსაფრთხო ბაღის ეზოები, დავამონტაჟეთ თანამედროვე, ენერგო ეფექტური გათბობის სისტემები. ასევე, ერთ-ერთი პირველთაგანი გადაწყვეტილება იყო, რომ დამატებით, დედაქალაქის მასშტაბით, ავაშენეთ ევროპული სტანდარტების რამდენიმე ახალი ბაღი.

რამოდენიმე დღის წინ გლდანის რაიონში, ბოჭორიშვილის ქუჩაზე მორიგი ახალ აშენებული #35-ე თანამედროვე სტანდარტების საბავშვო ბაღი გავხსენით. №35 საბავშვო ბაღი სწორედ ერთ-ერთია იმ ბაღებიდან, რომლებიც 2015 წელს, განსაკუთრებით გაზრდილი მოთხოვნის გათვალისწინებით აშენდა. ბაღი 350 ბავშვზეა გათვლილი. მშენებლობა 1 წლის განმავლობაში მიმდინარეობდა და 1 მლნ 600 ათას ლარზე მეტი დაჯდა. ბაღში 65 ადამიანი დავასაქმეთ. სასწავლო დაწესებულება სხვა ბაღებიდან გადმოყვანილი კვალიფიციური პერსონალით და საკადრო რეზერვის შესაქმნელად გამოცხადებული კონკურსის გზით შერჩეული კადრებით დაკომპლექტდა. ეს იმ 7 -დან ერთ-ერთი დაწესებულებაა, რომლის მშენებლობაც დედაქალაქის ხელისუფლებაში მოსვლისთანავე დავიწყეთ.

1 ივნისს ზემო ფონიჭალაში მდებარე №206 საბავშვო ბაგა-ბაღს გავხსნით, რომელიც 260 ბავშვს მიიღებს. აღნიშნული ბაღი ერთ-ერთია იმ ათეულობით ბაღებიდან, რომლებიც გასულ წლებში დაიხურა. შენობის აღდგენა-რეაბილიტაციის შემდეგ საბავშვო ბაღი თანამედროვე სტანდარტების გათვალისწინებით მოეწყო და აღიჭურვა.

წლის დასაწყისში გავხსენით თანამედროვე სტანდარტების 500 აღსაზრდელზე გათვლილი #128 ბაგა-ბაღი მოსკოვის გამზირზე. თითქმის დასრულებულია 4 ახალი ბაღის მშენებლობა, წელს, ასევე, 10 ახალი საბავშვო ბაღის მშენებლობას ეყრება საფუძველი, გარდა ამისა, მზადდება კიდევ 13 პროექტი.

- რას მოიცავს სასკოლო მზაობის პროგრამა?

- უნდა აღინიშნოს, რომ ბავშვები და მათი ინტერესები მოქმედი ხელისუფლების უმთავრესი პრიორიტეტია. როგორც ცენტრალურ, ისე ადგილობრივ დონეზე განხორციელდა მრავალი რეფორმა ჩვენი პატარა თანამოქალაქეების კეთილდღეობის უზრუნველსაყოფად. საკრებულოს განათლებისა და კულტურის კომისიის მუშაობის შედეგად სკოლამდელი აღზრდის პროგრამა დავნერგეთ ბაღებში, რაც იმას გულისხმობს, რომ 5 წლის ასაკის ბავშვები სპეციალური პროგრამით ხელმძღვანელობენ და ემზადებიან სკოლისთვის, გავხსენით საზაფხულო ბაღები, ასეთი 60-მდე ბაღი გვექნება. შარშან პირველად ასეთი 25 ბაღი გვქონდა, მოთხოვნა დიდი იყო და ამიტომ ჩვენი გადაწყვეტილებით წელს ყველა უბანში იქნება საზაფხულო სკოლები. ჩვენ ფუნდამენტური რეფორმები გავატარეთ კვებასთან დაკავშირებით, გარდა იმისა, რომ უფრო უსაფრთხო გავხადეთ, გაერთიანებული ტენდერით ხდება საკვები პროდუქტის შეძენა და ამით უფრო კარგად ხორციელდება მონიტორინგი, მენიუც გაუმჯობესებულია, საკვები მრავალფეროვანია და ვიტამინიზირებულია. ასევე განათლებისა და კულტურის კომისიამ, ჯანდაცვის კომისიასთან ერთად განიხილა ბაგა-ბაღებში ავადობის პრევენციის სტრატეგია, რომელსზეც გაზიარებული იყო სფეროს ექსპერტისა და პედიატრის რეკომენდაციები.

ჩვენ ვიზრუნეთ აღმზრდელებზეც, ბაგა-ბაღების აღმზრდელ-პედაგოგთა წახალისების მიზნით, ჩვენ გავზარდეთ ხელფასები 10-15%-ით, თანამშრომლებისთვის მუნიციპალური ტრანსპორტით, სრულიად უფასო მგზავრობის შეღავათიც დავაწესეთ. ასევე, დედაქალაქის ხელისუფლების გადაწყვეტილებით, ბაგა-ბაღების თანამშრომელთა დეკრეტული შვებულება ანაზღაურებადი გახდა და ამ თვალსაზრისით, ისინი საჯარო მოხელეებს გაუთანაბრდნენ. აქამდე მათზე ვრცელდებოდა შრომის კოდექსის ნორმები, რომლის მიხედვითაც, დეკრეტული შვებულების ანაზღაურება, ძირითადად, 1000 ლარით განისაზღვრება. ამიერიდან კი 1000 ლარიან სავალდებულო ანაზღაურებას დაემატება მათი ყოველთვიური ხელფასიც, მთელი შვებულების პერიოდში. ძალიან მნიშვნელოვანია დასაქმება, ახალი ადმინისტრაციის პირობებში სხვადასხვა პოზიციაზე 2016 წლის პირველი კვარტლის მდგომარეობით დასაქმებულია 800-ზე მეტი ადამიანი. ვზრუნავთ მათ კვალიფიკაციის ამაღლებაზე, დამატებით სააგენტო გეგმავს ტრენინგების ჩატარებას ბაგა-ბაღების პერსონალის კვალიფიკაციის ამაღლების კუთხით.

უნდა აღინიშნოს სკოლამდელი აღზრდისა და განათლების შესახებ საქართველოს კანონ-პროექტი, რომელიც ინიცირებულია საქართველოს პარლამენტში და რომლის შემუშავებაში ჩვენ უმნიშვნელოვანესი წვლილი მიგვიძღვის. კანონის პროექტი უზრუნველყოფს სკოლამდელი განათლების საყოველთაო ხელმისაწვდომობას ყველა ბავშვისთვის და ამკვიდრებს სწავლისა და აღზრდის პროცესში ევროპულ, საუკეთესო პრაქტიკას და სტანდარტებს. კანონის შემუშავების პროცესში აქტიური კონსულტაციები იმართებოდა გაეროს ბავშვთა ფონდთან "UNICEF"-თან და მოხდა ევროპის ქვეყნების გამოცდილების მაქსიმალური გათვალისწინება. აღნიშნულმა კანონპროექტმა მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა და დაკორექტირდა განათლებისა და კულტურის კომისიის ჩართლობის შედეგად.

ასევე წელს, საკრებულოს განათლებისა და კულტურის კომისიის ინიციატივით, თბილისის საკრებულოს, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის აპარატს, თბილისის მერიასა და ბაგა-ბაღების მართვის სააგენტოს შორის თანამშრომლობის მემორანდუმი გაფორმდა. მემორანდუმი მიზნად ისახავს თბილისის მუნიციპალიტეტის დაქვემდებარებაში არსებული სახელოვნებო და სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებებში პერსონალური მონაცემების დამუშავებისა და დაცვის საკითხებთან დაკავშირებით ერთობლივი საგანმანათლებლო პროგრამებისა და ტრენინგების დაგეგმვას, განხორციელებასა და შესაბამისი კონსულტაციების წარმოებას.

- რამდენად მნიშვნელოვანია ფსიქოლოგისა და ლოგოპედის ჩართულობა ბავშვის აღზრდის პროცესებში?

- სკოლამდელი აღზრდის სისტემა, არის ის ინსტიტუცია, რომელშიც აღსაზრდელები ღებულობენ ყველა იმ ძირითად უნარ-ჩვევებს, რომელიც უმნიშვნელოვანესია მათი სრულფასოვან პიროვნებად ჩამოყალიბებისთვის. ბაგა-ბაღის უპირველესი ფუნქციაა, ხელი შეუწყოს ბავშვის გონებრივ და ფიზიკურ განვითარებასა და სხვადასხვა უნარ-ჩვევების ფორმირებას. ხელი შევუწყვეთ ფსიქოლოგისა და ლოგოპედის ჩართულობას სკოლამდელი აღზრდის სასწავლო პროცესებში. სკოლამდელი აღზრდის სისტემა, არის ის ინსტიტუცია, რომელშიც აღსაზრდელები ღებულობენ ყველა იმ ძირითად უნარ-ჩვევებს, რომელიც უმნიშვნელოვანესია მათი სრულფასოვან პიროვნებად ჩამოყალიბებისთვის. ამ პროცესის სწორად წარმართვაში მნიშვნელოვანი, საპასუხისმგებლო როლი აკისრია ფსიქოლოგს და ლოგოპედს, რომელთა სამუშაო რგოლს შეადგენს ბავშვი, საბავშო ბაგა-ბაღის პერსონალი და მშობელი. საბავშვო ბაგა-ბაღში ხდება ბავშვის ასაკისა და შესაძლებლობის შესაბამისი უნარ-ჩვევების განვითარება. შედეგზე ორიენტირებული პროცესი უზრუნველყოფს ბაღებში ყველანაირი შესაძლებლობის მქონე ბავშვებისათვის ხელსაყრელი პირობების შექმნას, რათა დროულად მოხდეს ბავშვებში ქცევის პროცესების დარღვევების და მეტყველებასთან დაკავშირებული პრობლემების გამოკვეთა და შესაბამისი ღონისძიებების დაგეგმვა სკოლამდელ ასაკში. ფსიქოლოგის ამოცანაა დაეხმაროს ბავშვს გარემოსთან ადაპტაციაში, შეძლებისდაგვარად მოახდინოს მისი ქცევის კორექცია. მშობელთან და აღმზრდელთან ერთად შეუწყოს ხელი ბავშვს ასაკის და შესაძლებლობის შესაბამისი უნარ-ჩვევების მაქსიმალურ გამოვლენაში.

ფსიქოლოგი ბაღის აღსაზრდელებთან მუშაობს, როგორც ინდივიდუალურად ასევე ჯგუფურად. ხდება დაკვირვება ბავშვის ფიზიკურ, მოტორულ, ემოციურ, სოციალურ, სენსორულ, შემეცნებითი სფეროების განვითარებაზე, ემოციებზე. საჭიროებიდან გამომდინარე ინდივიდუალურად მუშაობს ბავშვის განვითარებაზე, ქცევის მართვაზე, ფსიქიკური ფუნქციების კორექტირებაზე. სააღმზრდელო წლის დასაწყისში ფსიქოლოგი აქტიურ მონაწილეობას იღებს აღსაზრდელსა და მშობელს შორის უმტკივნეულოდ დაშორების პროცესში და ხელს უწყობს ბავშვის ადაპტირებას საბავშვო ბაღში. წლის ბოლოს აფასებს ბავშვის სკოლისთვის მზაობას. ფსიქოლოგი განსაზღვრავს საჭიროებს თუ არა აღსაზრდელი დამატებით დიაგნოსტირებას. კონკრეტული აღსაზრდელის საჭიროებებიდან გამომდინარე მის აღმზრდელს და თანაშემწეს მიუთითებს განსხვავებულ მიდგომებზე. საბავშვო ბაღის ფსიქოლოგი აკვირდება და შეისწავლის თითოეული ბავშვის ფსიქო-მოტორულ განვითარებას ასაკობრივი ნორმების მიხედვით.

- ბაგა-ბაღებიდან ბოლო დროს რამდენიმე დირექტორი გათავისუფლდა, რა მიზეზით მოხდა ეს გათავისულფლებები?

ნებისმიერი თანამშრომლის გათავისუფლება, რაც არ უნდა გადაცდომა ჰქონდეს მას, არის უმძიმესი გადაწყვეტილება, ადამიანურად ძალიან მტკივნეული, ამიტომ ასეთი გადაწყვეტილება უნდა იყოს მტკიცედ არგუმენტირებული. მინდა გითხრათ, რომ გაძლიერდა მონიტორინგი და კონტროლი, რათა ჩვენს პატარა თანამოქალაქეებს მაღალი ხარისხის სკოლამდელი აღზრდა განათლების სერვისი მივაწოდოთ. სამწუხაროდ გამოვლინდა დარღვევევი რამდენიმე ბაღში და ბაგა-ბაღების მართვის სააგენტომ მოახდინა შესაბამისი რეაგირება. ამ საკითხებზე შევხვდი ყველა დაინტერესებულ პირს, რათა ყოველმხრივ შემესწავლა საკითხი. წარსულს ჩაბარდა ის დრო, როცა სასამართლო აუღებელი ციხესიმაგრე იყო. ჩვენი ხელისუფლების პირობებში სასამართლო დამოუკიდებელია და ნებისმიერი, ვინც თვლის, რომ მისი უფლებები შეილახა, მიმართავს სასამართლოს. ადმინისტრაციული ორგანოს გადაწყვეტილება არ არის საბოლოო და უაპელაციო. ჩემთვის ცნობილია, რომ რამდენიმე დირექტორმა სარჩელი უკვე შეიტანა სასამართლოში და ახლა ელიოდებიან სასამართლო გადაწყვეტილებას.

- ქალბატონო თამარ, მალე რეგისტრაცია დაიწყება, როგორც ცნობილი ბაგა-ბაღებში რეგისტრაციის ახალი წესი შეიმუშავეთ, რას მოიცავს ეს წესი?

- ჩვენ ბაგა-ბაღებში რეგისტრაციის ახალი წესიც შევიმუშავეთ. ეს დადგენილება სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებებში ჩარიცხვისა და ამორიცხვის გამჭვირვალე, სამართლიანი და სოციალურად ორიენტირებული პროცედურის დადგენას ისახავს მიზნად. ვფიქრობ, რომ ბაგა-ბაღებში რეგისტრაციისას პრიორიტეტი უნდა მიენიჭოთ იმ ოჯახებს, რომელბიც ყველაზე ძლიერ საჭიროებენ უფასო საჯარო ბაღში ბავშვების მიყვანას. შესაბამისად, გვსურს, ასეთი პრიორიტეტებით ისარგებლონ შემდეგი ჯგუფების ბავშვებმა:

• სოციალურად დაუცველი ბავშვები (100 000-ზე ქვევით სარეიტინგო ქულის მქონე ოჯახიდან);

• სსიპ სახელმწიფო ზრუნვის სააგენტოს ფილიალის ჩვილ ბავშვთა სახლის აღსაზრდელები;

• სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე ბავშვები;

• იმ ოჯახის ბავშვები, რომელთა შვილები სარგებლობენ იმავე ბაღით.

ჩამოთვლილი ჯგუფების რეგისტრაციის შემდეგ, რეგისტრაციას გაივლიან სხვა ბავშვები - ელექტრონული სისტემა ყველა მსურველისთვის ხელმისაწვდომი იქნება.

ინიცირებული დადგენილებით, ასევე დეტალურად განისაზღვრება ბაღებში ჩარიცხვისა და ამორიცხვის პროცედურები, უფლებამოსილი ორგანოები და მათი კომპეტენციები. ეს ყველაფერი კი, რეგისტრაციის პროცედურას, უფრო ხელმისაწვდომს, გამჭვირვალეს, ლიბერალურსა და სამართლიანს გახდის.

თბილისის ხელისუფლების კიდევ ერთი ამბიცია, სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებების შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე ბავშვების საჭიროებებთან ადაპტაციაა. ამ მხრივ, ჩვენ ვანახლებთ ინფრასტრუქტურას. დამატებით, ჩვენ დავამკვიდრეთ განსაკუთრებული საჭიროებების მქონე ბავშვთა რეგისტრაციისა და მათზე მზრუნველობის ახალი წესები. ასევე გავამარტივეთ დევნილთა სამინისტროს ბენეფიციარ ბავშთა რეგისტრაციის პროცედურა.

ასევე, განათლებისა და კულტურის კომისიის ინიციატივით მიღებულ იქნა ახალი წესი, რომელიც სპეციალური საჭიროების მქონე ბავშვებისთვის ბაღის ასაკი გახანგრძლივდა. მიმაჩნია, რომ ქალთა უფლებების და შრომითი უფლებების დამოუკიდებლობის და მათი პოტენციალის გამოვლენის არსებითი საშუალებაა მათი შვილებისთვის ჯანსაღი გარემოს შექმნა, სადაც სათანადო აღზრდა-განათლების მიღების შესაძლებლობა აქვთ.

ჩვენი მიზანია საუკეთესო პირობები შევუქმნათ ჩვენს პატარა თანამოქალაქეებს და თითოეულ მოქალაქეს. სახეზეა ის ცვლილებები, რაც ჩვენს პერიოდში განხორციელდა, კომისიას და ბაგა-ბაღების სააგენტოს უწყვეტი თანამშრომლობა აქვთ, მუდმივად მიმდინარეობს ანგარიშების მოსმენა, ჩვენ გვაქვს სტრატეგიული გეგმები და ახალი ამოცანები დასახული, თბილისის ყველა ბაგა-ბაღში ევროპული დონის შექმნისთვის და თითოეული მოქალაქის უკეთესი ცხოვრებისათვის.

(R)