შალ­ვა სუ­თი­აშ­ვი­ლი სა­ქარ­თვე­ლო მო­რაგ­ბე­თა ნაკ­რე­ბის წევ­რია. ევ­რო­პის ერთა თა­სის თა­მა­შებ­ზე სწო­რედ ის იყო გუნ­დის კა­პი­ტა­ნი. რა­ტომ გა­და­წყვი­ტა რაგ­ბის თა­მა­ში, ვი­ნაა მისი მთა­ვა­რი გულ­შე­მატ­კი­ვა­რი, რა გან­ცდაა ეროვ­ნუ­ლი ჰიმ­ნის მღე­რა ამ და სხვა კი­თხვე­ბით თა­ვად შალ­ვას მივ­მარ­თეთ:

- მა­მა­ჩე­მი, გოგი სუ­თი­აშ­ვი­ლი ძვე­ლი მო­რაგ­ბეა. თბი­ლი­სის "ლო­კო­მო­ტი­ვის" იმ თა­ო­ბის წევ­რია, საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის თასი რომ მო­ი­გეს. სწო­რედ, მა­მა­ჩე­მის გავ­ლე­ნით და­ვი­წყე რაგ­ბის თა­მა­ში. სხვა­თა­შო­რის, თა­ვი­დან, არა­ვის ეგო­ნა თუ რაგბ­ში წარ­მა­ტე­ბას მი­ვაღ­წევ­დი, რად­გან ძა­ლი­ან გამ­ხდა­რი ვი­ყა­ვი. ჩემი მე­გობ­რე­ბი დღემ­დე იხ­სე­ნე­ბენ: პირ­ვე­ლად რომ მოხ­ვე­დი რაგბ­ზე, ისე­თი გამ­ხდა­რი იყა­ვი, როცა და­დი­ო­დი ძვლე­ბის ჭა­ხა­ჭუ­ხი ის­მო­დაო. ძა­ლი­ან ბევ­რი ვარ­ჯი­შით ნელ-ნელა წარ­მა­ტე­ბაც მო­ვი­და. თით­ქმის ყვე­ლა ასა­კობ­რივ ნაკ­რებ­ში ვი­თა­მა­შე. "ლო­კო­მო­ტივ­თან" ერ­თად ვი­ყა­ვი სა­ქარ­თვე­ლოს ჩემ­პი­ო­ნი.

- რომ არა მა­მის ფაქ­ტო­რი, ითა­მა­შებ­დი თუ არა რაგ­ბის?

- რომ არა მა­მა­ჩე­მის ფაქ­ტო­რი, ალ­ბათ არ გავ­ხდე­ბო­დი მო­რაგ­ბე, რად­გან არა თუ რაგ­ბი, არა­მედ ზო­გა­დად სპორ­ტი ნაკ­ლე­ბად მა­ინ­ტე­რე­სებ­და. ზო­გა­დად ისე­თი ტიპი ვარ რომ უსაქ­მოდ ყოფ­ნა არ მიყ­ვარს და ქუ­ჩა­ში ნამ­დვი­ლად არ დავ­დგე­ბო­დი, მაგ­რამ რას გა­ვა­კე­თებ­დი არ ვიცი. ვიზ­რდე­ბო­დი რაგ­ბის სამ­ყა­რო­ში. სამ­წუ­ხა­როდ მა­მამ იმ დროს და­ა­ნე­ბა რაგ­ბის თა­მაშს თავი როცა მე და­ბა­დე­ბუ­ლიც არ ვი­ყა­ვი და მა­მა­ჩე­მის თა­მა­შებ­ზე არ მივ­ლია, მაგ­რამ მა­მას­თან ერ­თად დავ­დი­ო­დი სა­ქარ­თვე­ლოს ჩემ­პი­ო­ნა­ტის თა­მა­შებ­ზე და ნელ-ნელა "მო­ვი­წამ­ლე" რაგ­ბით. რო­გორც გი­თხა­რით მამა მო­რაგ­ბე იყო, ბიძა, მსოფ­ლი­ოს ვიცე-ჩემ­პი­ო­ნი ჭი­და­ო­ბა­ში ანუ ჩემ ოჯახს სპორ­ტის გა­რე­შე არ უცხოვ­რია. მე­რეც, როცა რაგ­ბი დამ­თავ­რდე­ბო­და ხოლ­მე, ჩვენ­თან ოჯახ­ში იშ­ლე­ბო­და სუფ­რა და ასე ვთქვათ იქ გრძელ­დე­ბო­და "მე­სა­მე ტა­ი­მი". გულ­წრფე­ლად მი­ხა­რია რომ ეს ტრა­დი­ცია შე­ვი­ნარ­ჩუ­ნე და ახ­ლაც, ყო­ვე­ლი თა­მა­შის მერე ჩემ­თვის ძა­ლი­ან დიდი სი­ხა­რუ­ლია სახ­ლში მის­ვლა, რად­გან იქ უკვე გაშ­ლი­ლია დიდი სუფ­რა, სა­დაც ჩემი საყ­ვა­რე­ლი ხალ­ხი მე­ლო­დე­ბა. რაგ­ბი არაა მხო­ლოდ სპორ­ტი, ცხოვ­რე­ბი­სე­უ­ლი ფი­ლო­სო­ფი­აა. რაგ­ბი ადა­მი­ა­ნის პა­ტი­ვის­ცე­მას გას­წავ­ლის. რაგბ­ში მთა­ვა­რია მო­წი­ნა­აღ­მდე­გის პა­ტი­ვის­ცე­მა და და­ფა­სე­ბა. მაგ. ზე­ლა­ნა­დი­ე­ლე­ბის მხრი­დან პა­ტი­ვის­ცე­მაა, როცა 80 წუ­თის მან­ძილ­ზე ბო­ლომ­დე მთე­ლი ძა­ლით თა­მა­შო­ბენ და არ გაგ­რძნო­ბი­ნე­ბენ რომ შენ­ზე ბევ­რად ძლი­ე­რე­ბი არი­ან. შე­იძ­ლე­ბა 100:0 მო­გი­გონ, მაგ­რამ მერე ტა­შით გა­გა­ცი­ლე­ბენ. მატ­ჩის მერე დე­რე­ფა­ნია, სა­დაც მო­წი­ნა­აღ­მდე­გე­ე­ბი ერ­თმა­ნეთ­სი­სად­მი უდი­დეს პა­ტი­ვის­ცე­მას გა­მო­ხა­ტა­ვენ.

- 90-იან წლებ­ში მა­შინ როცა მთელ ქვე­ყა­ნას უჭირ­და, ბუ­ნებ­რი­ვია არ იყო ფი­ნან­სე­ბი რაგბ­შიც, თუმ­ცა ეს მთა­ვარ გუნდს არ და­ტყო­ბია

- რაგ­ბი­ში მთა­ვა­რი ფული არაა. რაგ­ბი უპირ­ვე­ლე­სი ერ­თმა­ნე­თის გა­ტა­ნა და გვერ­დში დგო­მაა. ალ­ბათ სწო­რედ ამან გა­და­არ­ჩი­ნა ქარ­თუ­ლი რაგ­ბიც, თო­რემ ომის დროს რაგ­ბის­თვის ვის ეცა­ლა. მი­უ­ხე­და­ვად გა­ჭირ­ვე­ბი­სა რაგბ­მა და მო­რაგ­ბე­ებ­მა სახე შე­ი­ნარ­ჩუ­ნეს. ჩემ­პი­ო­ნა­ტი ენ­თუ­ზი­აზ­მით ტარ­დე­ბო­და და იმ თა­ო­ბამ უდი­დე­სი როლი შე­ას­რუ­ლა შე­დე­გის მიღ­წე­ვა­ში რა­საც ვიმ­კით. რაგ­ბის თი­თო­ე­უ­ლი გულ­შე­მატ­კი­ვა­რი მად­ლი­ე­რი უნდა ვი­ყოთ იმ ხალ­ხის ვინც მა­შინ ოვა­ლუ­რი ბურ­თით თა­მა­შობ­და, ძა­ლი­ან დიდი და უან­გა­რო სი­კე­თე აკე­თეს ამ ადა­მა­ნებ­მა.

- შალ­ვა სამი ბიჭს ზრდი, რო­გორ ფიქ­რობ შენი ბი­ჭე­ბი ითა­მა­შე­ბენ რაგ­ბის?

- ალ­ბათ კი. ყო­ველ­შემ­თხვე­ვა­ში ამათ ძა­ლი­ან უყ­ვართ რაგ­ბი, და­დი­ან კი­დეც და წარ­მა­ტე­ბე­ბიც აქვთ. მე ჩე­მისმხრივ ყვე­ლა­ნა­ი­რად შე­ვუ­წყობ ხელს, და­ძა­ლე­ბით ნამ­დვი­ლად არ და­ვა­ძა­ლებ და ვნა­ხოთ. იმე­დია ტრა­დი­ცია გაგ­რძელ­დე­ბა და წარ­მა­ტე­ბუ­ლი მო­რაგ­ბე სუ­თი­აშ­ვი­ლე­ბი ისევ იქ­ნე­ბი­ან. სხვა­თა­შო­რის, ძა­ლი­ან მი­ხა­რია რომ ცდი­ლო­ბენ მომ­ბა­ძონ, ზუს­ტად ისე, რო­გორც მე ვცდ­ლობ­დი მა­მა­ჩე­მის­თვის მი­მე­ბა­ძა.

- რას გრძნობ როცა იცი რომ შენი ოჯა­ხის წევ­რე­ბი არი­ან სტა­დი­ონ­ზე. ეს სტი­მუ­ლია თუ უფრო და­მაბ­რკო­ლე­ბე­ლი ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი ფაქ­ტო­რი?

- როცა რაგ­ბის თა­მა­ში და­ვი­წყე მა­შინ თუ ვი­ცო­დი რომ მა­მა­ჩე­მი ეს­წრე­ბო­და თა­მაშს, გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად ვინ­დო­მებ­დი, თით­ქოს ვცდი­ლობ­დი მა­მა­ჩე­მის­თვის მო­მე­წო­ნე­ბი­ნა თავი. სამ­წუ­ხა­როდ, დედა მხო­ლოდ ერთხელ და­ეს­წრო ჩემს თა­მაშს. 18 წლამ­დელ­თა ნაკ­რე­ბის თა­მა­ში იყო "დი­ნა­მო­ზე" და ისიც კი მახ­სოვს სად იჯდა, ის თა­მა­ში წა­ვა­გეთ, თუმ­ცა მახ­სოვს რა ბედ­ნი­ე­რი იყო დედა, სი­ხა­რუ­ლი­სა­გან ტი­რო­და. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ მა­მაც მო­რაგ­ბე იყო, მეც მა­ნამ­დეც მქონ­და თა­მა­შე­ბი, დედა მხო­ლოდ მა­შინ იყო სტა­დი­ონ­ზე პირ­ვე­ლად და რო­გორც აღ­მოჩ­ნდა უკა­ნას­კნე­ლად (შალ­ვას დედა გა­რა­დაც­ვლი­ლი ყავს. ავტ.). ამ ფაქ­ტო­რის გამო "დი­ნა­მოს" სტა­დი­ო­ნი სხვა დატ­ვირ­თვას ატა­რებს ჩემ­თვის. როცა "დი­ნა­მო­ზე" მი­წევს თა­მა­ში ასე მგო­ნია რომ იმ ად­გი­ლას ისევ ზის დედა და მგულ­შე­მატ­კივ­რობს. მახ­სოვს მისი ბედ­ნი­ე­რი სახე და სულ ვცდი­ლობ ის სახე და­ვი­ჭი­რო ადა­მი­ა­ნებ­ში.

ძა­ლი­ან მწყდე­ბა გული რომ დედა ვერ მო­ეს­წრო ჩემს წარ­მა­ტე­ბას, არა­და სა­ნამ ცო­ცხა­ლი იყო ყვე­ლა­ფერს აკე­თებ­და რომ ბევ­რის­თვის მი­მეღ­წია. ერთხელ, მა­შინ ბავ­შვთა გუნდში ვთა­მა­შობ­დი, ვარ­ჯი­შის მერე მთე­ლი გუნ­დი დავ­პა­ტი­ჟე სახ­ლში, არა­და აზ­რზე არ ვი­ყა­ვი, რა გვქონ­და ოჯახ­ში, რით ვა­პი­რებ­დი გა­მას­პინ­ძლე­ბას, მაგ­რამ დე­და­ჩე­მი მე­გუ­ლე­ბო­და და თა­მა­მად წა­მო­ვიყ­ვა­ნე მთე­ლი გუნ­დი. ბი­ჭე­ბი დღემ­დე ტკბი­ლად იხ­სე­ნე­ბენ ამ დღეს და ძა­ლი­ან მი­ხა­რია. რაც შე­ე­ხე­ბა ოჯა­ხის სხვა წევ­რე­ბი სტა­დი­ონ­ზე ყოფ­ნას, ძა­ლი­ან დიდი სტი­მუ­ლია. მაგ. ახა­ლი ზე­ლან­დი­ის ნაკ­რე­ბის თა­მაშ­ზე ჩემი მე­უღ­ლე და შვი­ლე­ბი რომ იყ­ვნენ ძა­ლი­ან დიდი სტი­მუ­ლი იყო ჩემ­თვის. სამი და მყავს და სა­მი­ვე ყვე­ლა თა­მაშს ეს­წრე­ბა. ჩემი დე­ბის და მათი შვი­ლე­ბის დას­წრე­ბა კი­დევ უფრო და­მა­ტე­ბი­თი სტი­მუ­ლია, მათი ხმაც კი მეს­მის ხოლ­მე.

- რა გან­ცდაა რო­დე­საც ქვე­ყა­ნა­ში ყვე­ლა­ზე წარ­მა­ტე­ბუ­ლი ნაკ­რე­ბის კა­პიტ­ნის რან­გში გა­დი­ხარ მო­ე­დან­ზე?

- ჯერ პირ­ვე­ლად როცა გე­უბ­ნე­ბი­ან რომ უნდა იყო კა­პი­ტა­ნი, არის ძა­ლი­ან რთუ­ლი, მაგ­რამ გა­მოც­დი­ლე­ბას­თან ერ­თად თა­მამ­დე­ბი. ბუ­ნებ­რი­ვია, სი­ა­მა­ყის გან­ცდაა როცა ამ­ხე­ლა ნდო­ბას გი­ცხა­დე­ბენ და ცდი­ლობ რომ ეს ნდო­ბა გა­ა­მარ­თლო, ცდი­ლობ იყო ყვე­ლა კონ­ტექ­სტში სა­მა­გა­ლი­თო. თან ქარ­თვე­ლე­ბი ცოტა ფი­ცხი ხა­სი­ა­თის ადა­მი­ა­ნე­ბი ვართ, ზოგ­ჯერ ემო­ცი­ე­ბის მო­თოკ­ვა გვი­ჭირს, კა­პი­ტანს ამის უფ­ლე­ბა არ აქვს. გა­წო­ნას­წო­რე­ბუ­ლი უნდა იყოს. ბუ­ნებ­რი­ვია მწვრთნე­ლის და­რი­გე­ბე­ბით გავ­დი­ვართ სტა­დი­ონ­ზე, მაგ­რამ უშუ­ა­ლოდ მო­ე­დან­ზე შენ გი­წევს ბევ­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის სა­კუ­თარ თავ­ზე აღე­ბა. კა­პიტ­ნის რან­გში თა­მა­ში ას­ჯერ მე­ტად ემო­ცი­უ­რია ჩემ­თვის.

- შალ­ვა, რუ­მი­ნეთ­თან თა­მა­შის მერე, პირ­ვე­ლი­ვე კო­მენ­ტარ­ში თქვი,რომ ქედს იხრი გულ­შე­მატ­კივ­რის წი­ნა­შე. რას ნიშ­ნავს შენ­თვის გულ­შე­მატ­კი­ვა­რი?

- რუ­მი­ნეთ­თან თა­მა­შის მერე, მარ­თლა მინ­დო­და მიკრო­ფო­ნი მქო­ნო­და და გულ­შე­მატ­კივ­რი­სათ­ვის მად­ლო­ბა მო­მე­ხა­და. გულ­შე­მატ­კი­ვა­რი მარ­თლა და­მა­ტე­ბი­თი მო­თა­მა­შეა. ნაღ­დი გულ­შე­მატ­კივ­რი­სა­გან კრი­ტი­კაც სა­სი­ა­მოვ­ნოა, რად­გან რო­გორც წესი მარ­თე­ბუ­ლია ხოლ­მე, მი­უ­ხე­და­ვად შე­დე­გი­სა. ნაკ­რე­ბის თა­მა­შით­ვის ბევ­რჯერ მი­ყუ­რე­ბია გულ­შე­მატ­კივ­რის რან­გში და ვიცი რას გა­ნიც­დის ამ დროს მა­ყუ­რე­ბე­ლი, ამი­ტომ სტა­დი­ონ­ზე როცა ვარ ვცდი­ლობ მათ სი­ხა­რუ­ლი მი­ვა­ნი­ჭო. სხვა­თა­შო­რის ბევ­რჯერ მი­ფიქ­რია რას ვი­ზამ კა­რი­ე­რის დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ და ერ­თა­დერ­თი რაც ვიცი, არის ის რომ რაგბ­ში აუ­ცი­ლებ­ლად დავ­რჩე­ბი, მი­ნი­მუმ რო­გორც გულ­შე­მატ­კი­ვა­რი.

- ბევ­რი გულ­შე­მატ­კივ­რი­სა­გან გა­მი­გია, ბორ­ჯღა­ლოს­ნე­ბი ისე მღე­რი­ან ჰიმნს, რომ მთე­ლი თა­მა­ში მიგყვე­ბა მუხ­ტი და გა­ი­ძუ­ლე­ბენ შენც აყ­ვეო...

- ინ­გლის­ში, საფ­რან­გეთ­სი, ზე­ლან­დია და სხვა სა­რაგ­ბო ქვეყ­ნებ­ში მთე­ლი სტა­დი­ო­ნი ერ­თად მღე­რის ჰიმნს და ძა­ლი­ან მი­ხა­რია რომ ნელ-ნელა ეს ჩვენ­თა­ნაც მკვიდ­რდე­ბა. რუ­მი­ნეთ­თან მარ­თლა ყვე­ლამ ერ­თად ვიმ­ღე­რეთ. ჩვე­ნი მი­ზა­ნია ხმა­მაღ­ლა ვიმ­ღე­როთ რომ მო­წი­ნა­აღ­მდე­გე­მაც გა­ი­გო­ნოს ჩვე­ნი ჰიმ­ნი და გულ­შე­მატ­კი­ვარ­მაც. ზე­ლან­დი­ე­ლებს თუ ჰაკა აქვთ ჩვენ ჩვე­ნი ჰიმ­ნი გვაქვს. სიმ­ღე­რის კომ­პლექ­სიც უკვე აღარ გვაქვს და ბო­ლომ­დე გუ­ლი­ა­ნად ვმღე­რით ჰიმნს.

- ყვე­ლა­ზე ემო­ცი­უ­რი თა­მა­ში რო­მე­ლი იყო შენ­თვის?

- რა თქმა უნდა ყვე­ლა თა­მა­ში ემო­ცი­უ­რია, მაგ­რამ არის გა­მორ­ჩე­უ­ლად ემო­ცი­უ­რი თა­მა­შე­ბი. ძა­ლი­ან დიდი ემო­ცია იყო ამე­რი­კას­თან (2010წ) თა­მა­ში­სას როცა ბოლო წუთ­ზე გა­ვი­ტა­ნეთ გა­დამ­წყვე­ტი ლელო. მახ­სოვს ამ თა­მაშ­ზე გულ­შე­მატ­კი­ვა­რი ბოლო ათი წუთი არ გა­ჩე­რე­ბუ­ლა და გვერ­დში გვედ­გა. ბუ­ნებ­რი­ვია, უდი­დე­სი ემო­ცია იყო მსოფ­ლიო ჩემ­პი­ო­ნატ­ზე ტონ­გას­თან გა­მარ­ჯვე­ბა. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა რომ ბოლო 15 წუთი მო­მი­წია თა­მა­ში, ჩემ­თვის ყვე­ლა­ზე ემო­ცი­უ­რი სა­მო­ას­თან მო­გე­ბა იყო თბი­ლის­ში. თა­მა­შის დროს ამა­ზე არც ფიქ­რობ, მსა­ჯის სასტვენ­თან ერ­თად უკვე მო­დის სი­ხა­რუ­ლი რო­მელ­საც გულ­შე­მატ­კი­ვარ­თან ერ­თად ვი­ზი­ა­რებთ ხოლ­მე.

- აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა გკი­თხო ექვს ერზე. რო­გორ ფიქ­რობ მზად ვართ იქ სა­თა­მაშდ?

- ყვე­ლა­ზე ლო­გი­კუ­რი გან­ცხა­დე­ბა ლა პა­სემ (მსოფ­ლიო რაგ­ბის ჯერ კი­დევ მოქ­მე­დი თავ­მჯდო­მა­რე)გა­ა­კე­თა, რო­მელ­მაც თქვა რომ ექ­ვსი ერის ბოლო ად­გი­ლო­სან­მა და ევ­რო­პის ერთა თა­სის გა­მარ­ჯვე­ბულ­მა ორ­მატ­ჩი­ან და­პი­რის­პი­რე­ბა­ში გა­არ­კვი­ონ უძ­ლი­ე­რე­სი და იმან ითა­მა­შოს მომ­დევ­ნო წელ­სო. ჩვენ გვაქვს პრე­ტენ­ზია რომ შეგ­ვიძ­ლია მათ­თან თა­მა­ში, თუ ვერ გა­ვი­მარ­ჯვებთ ღირ­სე­ულ წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბას აუ­ცი­ლებ­ლად გა­ვუ­წევთ და იმ ორი თა­მა­შით, რა­ზეც ლა­პა­სე სა­უბ­რობ­და გა­ვი­გებთ რამ­დე­ნად მარ­თე­ბუ­ლია ეს პრე­ტენ­ზია. ბუ­ნებ­რი­ვია, თუ მათ­თან არ გვქონ­და თა­მა­შე­ბი ეს სა­უ­ბა­რი დიდ­ხანს გარ­ძელ­დე­ბა, ჩვენ ვი­ტყვით რომ შეგ­ვიძ­ლია, იტა­ლია იტყვის რომ ქარ­თვე­ლე­ბის­თვის ად­რეა და ასე სა­უ­ბარ­ში ძა­ლი­ან დიდი დრო და­ი­კა­რეგ­ბა.

- ივ­ნის­ში ნაკ­რებს უწევს ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ტეს­ტე­ბი ფი­ჯის­თან, ტონ­გას­თან და სა­მო­ას­თან. რო­გორ შე­ა­ფა­სებ ჩვენ შან­სებს?

- კუნ­ძუ­ლებ­ზე თა­მა­ში ძა­ლი­ან ძნე­ლი იქ­ნე­ბა. ჩვენ გვაქვს მი­ზა­ნი, რომ­ლის მი­საღ­წე­ვა­დაც ვიბ­რძო­ლებთ, ვი­ცით რომ ამ თა­მა­შებ­ში გა­მარ­ჯვე­ბას შე­უძ­ლია ძა­ლი­ან დიდი შე­დე­გი მო­ი­ტა­ნოს და ქარ­თუ­ლი რაგ­ბის ის­ტო­რი­ა­ში ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ფურ­ცე­ლი ჩა­წე­როს და ეს ფაქ­ტო­რი, ბუ­ნებ­რი­ვია, და­მა­ტე­ბი­თი სტი­მუ­ლი იქ­ნე­ბა.

ლადო გო­გო­ლა­ძე

AMBEBI.GE