შხამიანი ქოლგა და ცეცხლსასროლი ავტოკალმები - რა მეთოდებს იყენებდნენ НКВД და КГБ პოლიტიკური მკვლელობებისთვის

"დროთა განმავლობაში თავისუფლების ხე ტირანებისა და პატრიოტების სისხლით უნდა მოირწყას", - ეს სიტყვები თომას ჯეფერსონს, აშშ-ის მესამე პრეზიდენტს ეკუთვნის.

სახელმწიფოს მიერ "ბინძური" და "სისხლიანი" ოპერაციების ჩატარებას საკუთარი მოტივი ყოველთვის აქვს. საქმის დელიკატურობიდან გამომდინარე არასასურველი ადამიანის ლიკვიდაცია მაქსიმალურად შენიღბულად უნდა მოხდეს, რომ რეალური კვალისა და სიმართლის დადგენა შეუძლებელი იყოს.

მსგავსი ოპერაციები შესაბამის იარაღს საჭიროებენ. მის შექმნას სპეცსამსახურები სპეციალურ ქვედანაყოფებს ავალებენ. პოლიტიკური მკვლელობების მხრივ საბჭოთა НКВД და КГБ ყოველთვის "ნოვატორული" იდეებით გამოირჩეოდა. სანამ სტალინი ცოცხალი იყო, ყველა მნიშვნელოვან ოპერაციას მას უთანხმებდნენ. ხშირად ორიგინალური იდეების ავტორი თავად ბელადი გახლდათ. უკრაინის ნაციონალისტური ორგანიზაციის ლიდერის, ევგენი კონავალეცის ლიკვიდაციის დაგეგმვისას სტალინმა სპეცსამსახურებს კონოვალეცის შოკოლადისადმი სისუსტის გამოყენება ურჩია. შოკოლადის ყუთის ფორმის ასაფეთქებელი მოწყობილობა უმალ დაამზადეს. 1938 წლის 23 მაისს, როტერდამის რესტორანში, გამომშვიდობებისას კონოვალეცს სტალინის საჩუქარი გადასცეს. რამდენიმე წუთში ოპერაცია წარმატებით დასრულდა.

1940-იან წლებში სპეცსამსახურების არსენალში ტყვიით დატენილი ცეცხლსასროლი ავტოკალმები გამოჩნდა. ამერიკელი, ბრიტანელი და გერმანალი აგენტები მათ საკმაოდ ეფექტურად იყენებდნენ. გამოცდილი მსროლელი 6-8 მ-დან მიზანს უპრობლემოდ არტყამდა. მეორე მსოფლიო ომის მიწურულს მსგავსი "საწერი" კალმით გერმანული დაზვერვა სტალინის მოკვლას გეგმავდა. ტერაქტის შემსრულებლად საგარეო დაზვერვის შეფი ვალტერ შელენბერგი დასახელდა. მთელ რიგ მიზეზთა გამო ოპერაცია არ შედგა.

ომის შემდგომი წლების ტექნოლოგიებმა სპეცსამსახურების განკარგულებაში მკვლელობის ახალი საიდუმლო საშუალებების გამოჩენას შეუწყო ხელი. მიზანი ერთი იყო - სიკვდილი მაქსიმალურად "ბუნებრივი" უნდა ყოფილიყო.

1954 წელს КГБ-ს კაპიტან ნიკოლაი ხოხლოვს ანტისაბჭოთა გამოსვლებით ცნობილი გიორგი ოკოლოვიჩის ლიკვიდაცია დაევალა. მკვლელობის იარაღად - სიგარეტის კოლოფში დამალული პისტოლეტი შეირჩა. ოპერაცია ფიასკოთი დასრულდა - დასავლეთ გერმანიაში ჩასული ხოხლოვი მსხვერპლს სახლში ესტუმრა და სიმართლე მოუყვა.

1957 წლის 13 ოქტომბრის მიუნჰენის გაზეთები ცნობილი უკრაინელი ანტისაბჭოთა მოღვაწის ლევ რებეტის მოულოდნელი გარდაცვალების შესახებ იუწყებოდნენ. სიკვდილის მიზეზად გულის მწვავე უკმარისობა დასახელდა. ორი წლის შემდეგ ამავე ქალაქში, ანალოგიური დიაგნოზით უკრაინის ეროვნული მოძრაობის ლიდერი სტეპან ბანდერა გარდაიცვალა.

КГБ-ს მიერ ორგანიზებულ ორივე მკვლელობის შემთხვევაში, ქილერმა 7 სმ-ის სიგრძის ცილინდრი გამოიყენა, რომელშიც ციანიდის შხამით სავსე ამპულა იყო დამალული. სპეციალურ ღილაკზე დაჭერისას თხევადი შხამი გარეთ გამოიფრქვეოდა. ნახევარი მეტრიდან სახეში მისხურების შემდეგ, მსხვერპლი რამდენიმე წუთში კვდებოდა. სპაზმებისგან შეკუმშული სისხლძარღვები პირვანდელ მდგომარეობას მალევე უბდუნდებოდნენ. ამიტომაც სიკვდილის რეალური მიზეზის დადგენა გაკვეთის შემდეგაც პრაქტიკულად შეუძლებელი იყო. აშშ-ის სპეცსამსახურებმა რუსების გამოგონება დახვეწეს და ვიზუალურად მას ჩვეულებრივი ფლომასტერის იერი მისცეს.

ბულგარელი მწერლის გიორგი მარკოვის ლიკვიდაცია, დღემდე სპეცსამსახურების მიერ ჩატარებულ ყველაზე უჩვეულო მკვლელობად რჩება. ბულგარეთიდან გაქცეულმა მარკოვმა თავი ლონდონს შეაფარა, სადაც "ბი-ბი-სის" რადიოსადგურში მუშაობდა. 1978 წლის 7 სექტემბერს, სამსახურიდან გამოსული მარკოვი საკუთარი ავტომობილისკენ გაემართა. ხალხის ნაკადში მან შემთხვევით ვიღაცის ქოლგას ფეხი წამოკრა და ჩხვლეტა იგრძნო. გამვლელმა მოიბოდიშა და გზა განაგრძო. ოთხი დღის შემდეგ მარკოვი საავადმყოფოში გარდაიცვალა. ქოლგის წვერზე КГБ-ს ხელმარჯვე ოსტატებმა საჩხვლეტი დაამონტაჟეს. ქოლგით ჩხვლეტისას მსხვერპლის სხეულში 1,7 მმ-ის დიამეტრის შხამით სავსე კაფსულა შედიოდა.

სიკვდილის "უნიკალური მანქანების" შექმნაში ფანტაზიის დეფიციტს არც დასავლეთის სპეცსამსახურები განიცდიდნენ. ფეთქებადი პასტები და საათები, ქალის ტუჩსაცხში დამალული შხამი და ტანსაცმლის ღილებში შენიღბული კამერები არა მხოლოდ აგენტ 007-ის ფილმების ნაწილი გახლდათ.

ფიდელ კასტროს მოცილებას თეთრი სახლი წლების განმავლობაში ცდილობდა. ტრადიციულ საშუალებებთან ერთად (ბომბები, სნაიპერები, მოსყიდული საყვარლები) ცენტრალური სადაზვერვო სამსახური მოწამლულ საწერ პასტებს, შხამიან და ფეთქებად სიგარებს, მოწამლულ საჭმელს და სასმელებს, შხამით გაჟღენთილ საცურაო კოსტუმს (ფიდელი დაივინგის დიდი მოყვარული იყო) მიმართავდა. მაგრამ ფიდელს ყოველ ჯერზე უმართლებდა.

მოამზადა ნუკრი მგელაძემ

AMBEBI.GE