2015 წლის პოლიტიკური სკანდალები და მნიშვნელოვანი მოვლენები

AMBEBI.GE განვლილი წლის პოლიტიკური სკანდალებისა და მნიშვნელოვანი მოვლენების მიმოხილვას გთავაზობთ:

2015 წლის პირველი სკანდალური მოვლენა 20 იანვარს მოხდა, როდესაც კასპის რაიონის სოფელ ყარაფილის სასაფლაოზე მომხდარმა აფეთქებამ მთელი საზოგადოება შეძრა. აფეთქებას 2006 წელს თბილისში, კორტებთან პოლიციის მიერ ჩაცხრილული ზურაბ ვაზაგაშვილის მამა - იური ვაზაგაშვილი შეეწირა. ყარაფილაში მეზობლის დაკრძალვაზე ჩასული იური ვაზაგაშვილი შვილის საფლავზეც მივიდა. სწორედ ამ დროს მოხდა აფეთქება, რომელმაც მისი სიცოცხლე შეიწირა. გამოიძებამ მკვლელობა მალე გახსნა და თებერვლის დასაწყისში პოლიციის თანამშრომელი გია სოსანაშვილი დააპატიმრა. სასამართლო პროცესი დიდხანს გაგრძელდა, საბოლოოდ კი ნოემბერში, თბილისის საქალაქო სასამართლომ იური ვაზაგაშვილის მკვლელობაში ბრალდებულ გია სოსანაშვილს 20 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა. მკვლელობის მოტივი ბოლომდე ბუნდოვანი დარჩა.

თებერვალში საინფორმაციო საშუალებების მთავარი თემად ვინმე ეკა ყურშიტაშვილი იქცა, რომელმაც საზოგადოებას თავი ერთი ვიდეოთი გააცნო. ჩანაწერი "ნაციონალურმა მოძრაობამ" გაავრცელა. ვიდეოში ჩანს, რომ ნასვამ ქალბატონს აჩერებს პატრული, ხოლო ქალბატონი მათ სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებს, შემდეგ ურეკავს საპატრულო პოლიციის მაღალჩინოსანს (დავით ცინარიძეს) და ამ პატრულებისთვის "ჭკუის სწავლებას" სთხოვს. მაშინ გავრცელებული ინფორმაციის მიხედვით, ეკა ყურშიტაშვილს არაერთხელ გაუკეთებია მსგავსი რამ და მაღალჩიოსანიც ყოველთვის მხსნელად ევლინებოდა. კულუარული ინფორმაციით, პატრულის ეკიპაჟები ერიდებოდნენ კიდეც მისი მანქანის გაჩერებას, რომელსაც უკვე ცნობდნენ. საბოლოოდ, ეს ინციდენტი იმით დასრულდა, რომ დავით ცინარიძემ თანამდებობა დატოვა, ხოლო ყველასთვის უცნობი ქალბატონი 1 თვით პოპულარობის პიკზე იყო. 

მარტი ფინანსურად ძალიან მძიმე თვე გამოდგა, რადგან ყველასთვის ცხადი გახდა, რომ ლარის გაუფასურება შეუჩერებლად გაგრძელდებოდა. პროცესმა, რომელიც 2014 წლის დეკემბერში დაიწყო, მარტში პიკს მიაღწია. ეროვნული ბანკის და ფინანსთა სამინისტროს ჩარევის შედეგად ლარმა ოდნავ შეინარჩუნა სიმყარე, თუმცა საბოლოოდ მაინც გაუფასურდა თითქმის ერთი ლარით.

აპრილი შედარებით მშვიდი თვე იყო. ქვეყნის შიგნით მუდმივად კინკლაობდა ხელისუფლება და ოპოზიცია, თუმცა მათი დაპირისპირება ჩარჩოებიდან არ გასულა. თვის ყველაზე მძიმე თემა სამხედროებს უკავშირდება. 30 აპრილს საქართველოს შეიარაღებული ძალების შექმნის 24-ე წელი აღინიშნა. სწორედ ამ დღეს რამდენიმე ქართულმა ტელევიზიამ, ფრანგულ მედიაზე დაყრდნობით, გაავრცელა სკანდალური ინფორმაცია, თითქოს ცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკაში სამშვიდობო მისიით მყოფი ქართველი სამხედროები იქაურ ბავშვებზე ძალადობდნენ. ზოგიერთი ქართული ტელევიზიის მიერ გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, ბავშვებზე ძალადობა 2013 წლის დეკემბრიდან 2014 წლის ივნისამდე ხდებოდა. ეს საჩოთირო სიტუაცია ორიოდე დღეში გაირკვა, როდესაც საერთაშორისო ორგანიზაცია AIDS-FREE WORLD-ის ერთ-ერთმა ხელმძღვანელმა პაულა დონოვანმა განაცხადა, რომ ქართველი სამხედროებისგან ძალადობის ფაქტები გაერო-ს ანგარიშში ნახსენები არ ყოფილა. ამ დოკუმენტში ქართველები ორჯერ არიან ნახსენები - პირველად, როდესაც იქაური ბავშვი აღწერს მოძალადე ფრანგ სამხედროს და ამბობს, რომ პოსტზე ის ქართველმა სამხედრომ შეცვალა და მეორედ, როცა ამბობენ, რომ - ძალადობა მაშინ მოხდა, როდესაც ფრანგი ჯარისკაცები ქართველ სამხედროებს ტერიტორიას ათვალიერებინებდნენ. როგორც ჩანს, ძალადობა მართლაც ხდებოდა, ოღონდ მოძალადეები, სავარაუდოდ, ფრანგი სამხედროები იყვნენ.

მაისი ძალიან მძიმე თვე იყო. ტრაგედიამ, რომელიც ქობულეთში დატრიალდა, მთელი საქართველო შეძრა. აღმაშენებლის ქუჩაზე, სასტუმრო "არმაზში" გაჩენილმა ხანძარმა სამი ბავშვის სიცოცხლე იმსხვერპლა. რუსთავის ცეკვის ანსამბლი "სიხარული 2" ქობულეთში კონცერტის გასამართად ჩავიდა. კონცერტის შემ­დეგ ანსამბლის ხელმძღვანელები და მისი წევრები, რამდენიმე­ მშობელთან ერთად, სასტუმრო "არმაზში" დაბინავდნენ.­ 10 მაისს, გამთენიისას, პოლი­ციის თანამშრომლებმა შეამჩნიეს, რომ სასტუმროდან კვამლი გამოდ­იოდა. ისინი შენობაში­ შეცვ­ივდნენ და ხალხის გაღვიძება სცადეს. ცეცხლი შენობას მალე მოედო. ცეცხლში გახვეული სასტუმროდან პოლიციელებმა და აჭარის საგანგებო სიტუაციების სამსახურის თანამშრომლებმა­ 45 ადამიანი გამოიყვანეს, მათ შორის, 31 ბავშვი იყო. სამწუხაროდ, ვერ მოხერხდა თორნიკე ხვიჩიას, დათო ზაქარაძისა და რევაზ დემეტრაშვილის გადარჩენა. ხანძრის მიზეზად სასტუმროში უსაფრთხოების ნორმების არქონა დასახელდა.

წლის ყველაზე მძიმე დღედ შეგვიძლია 13 ივნისი დავასახელოთ - წყალდიდობა თბილისში, მდინარე ვერეს ხეობაში. სტიქიამ 19 ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა (დაღუპულებს შორის იყო ზოოპარკის სამი თანამშრომელი და მაშველები). სტიქიამ თითქმის მთლიანად გაანადგურა თბილისის ზოოპარკი, წყალდიდობას ემსხვერპლა ცხოველების დიდი ნაწილი, გარკვეულმა ნაწილმა კი ვოლიერებს თავი დააღწია და ქალაქში გაიქცა. თბილისის ქუჩებში 5 ლომი, 6 ვეფხვი, 6 დათვი და 13 მგელი აღმოჩნდა, კამერებმა გმირთა მოედანზე ბეჰემოთი დააფიქსირა. სტიქიური უბედურება 13 ივნისს გვიან ღამით დაიწყო და 14 ივნისის დილამდე გაგრძელდა. კალაპოტიდან გადმოვიდა მდინარე მტკვარიც, მარჯვენა სანაპიროზე ჩარჩენილი ხალხის ევაკუაცია ექსტრემალურ პირობებში განხორციელდა. სამაშველო სამსახურები საგანგებო რეჟიმში მუშაობდნენ. სტიქიის შედეგად მიყენებულმა მატერიალურმა ზარალმა დაახლოებით 50 მილიონი ლარი შეადგინა.  დაღუპულთათვის პატივის მისაგებად, საქართველოს მთავრობის განკარგულებით, 15 ივნისი გლოვის დღედ გამოცხადდა.

ივლისში მედიის ყურადღება ზურაბ ჟვანიას დაცვის უფროსის, კობა ხარშილაძის განცხადებამ მიიპყრო იმის შესახებ, რომ იმ ბინაში, სადაც ჟვანია გარდაცვლილი აღმოაჩინეს, იგი რაულ უსუპოვთან ერთად შიშველი იმყოფებოდა. ამის შესახებ ბრალდებულმა ხარშილაძემ სასამართლოში შესავალი სიტყვის დროს განაცხადა და აღნიშნა, რომ პატიებას სთხოვს ზურაბ ჟვანიას სულს.

აგვისტოში ყურადღების ცენტრში აღმოჩნდა დეპუტატი გიორგი კარბელაშვილი. კარბელაშვილმა პატრულის თანამშრომლებს ფიზიკური და სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა. საპატრულო პოლიციის თანამშრომლებმა ბორჯომი-თბილისის ავტომაგისტრალზე მოძრავი შავი ფერის ტოიოტას მარკის ავტომანქანა ავტოსაგზაო წესების დარღვევისთვის გააჩერეს. ავტომანქანას პარლამენტის წევრი გიორგი კარბელაშვილი მართავდა, რომელმაც დოკუმენტაციისა და ალკოტესტით სტანდარტული შემოწმების მოთხოვნის პასუხად საპატრულო ეკიპაჟის წევრებს სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენა, რა დროსაც ის და მისი თანმხლები პირი ოსიაურში, უახლოეს განყოფილებაში გადაიყვანეს. „მოგვიანებით, ჩატარებული შემოწმებით დადგინდა, რომ პარლამენტარი გიორგი კარბელაშვილი ავტომანქანას ნასვამ მდგომარეობაში მართავდა. კარბელაშვილმა მომხდარი პროვოკაციად შეაფასა და თქვა, რომ მისი მხრიდან შეურაცხყოფას ადგილი არ ჰქონია, თუმცა რამდენიმე დღეში მან საკუთარი განცხადება შეცვალა და ბოდიში მოიხადა.

სექტემბერში საპატიმრო დატოვა თბილისის ყოფილმა მერმა გიგი უგულავამ, თუმცა მხოლოდ ერთი დღით. თბილისში ხუმრობენ - უგულავამ მხოლოდ ერთი­ დღით "იგულავაო". მართლაც, ერთ საღამოს საკონსტიტუციო სასამართლომ ანტიკონსტიტუციურად ცნო სისხლის სამართლის კოდექსის ის მუხლი, რომელიც პირის 9 თვეზე მეტხანს წინასწარ პატიმრობას ითვალისწინებდა. სანამ სასამართლო გადაწყვეტილებას გამოაცხადებდა, საკონსტიტუციო სასამართლოს კოლეგიის წევრ მერაბ ტურავას გარშემო მოვლენები დრამატულად ვითარდებოდა. კერძოდ, მისი თქმით, შეუძლოდ იყო და დრო სჭირდებოდა, რათა საბოლოო გადაწყვეტილებას გასცნობოდა. საბოლოოდ, სასამართლომ გადაწყვეტილება გამოაცხადა, რასაც ტურავამ ხელი არ მოაწერა. მოკლედ, იმავე საღამოს უგულავა გათავისუფლდა, თუმცა მეორე დღეს მას რიყისა და "თბილსერვისის" საქმეზე 4 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს და ციხეში შეაბრუნეს (ამავე საქმეზე კეზერაშვილი გაამართლეს). შუალედში "ნაციონალებმა" სასამართლოსთან მიტინგი გამართეს, სადაც უგულავამ განაცხადა: ისევ ძველი საარჩევნო სისტემით "აბაროტს" ავიღებთ და გავიმარჯვებთო.

სავარაუდოდ, ძალიან უნდა გაუჭირდეთ გამარჯვება, რადგან ოქტომბერში უკრაინულმა ვებგვერდმა Tube.ua-მ წინა ხელისუფლების დროს სამეგრელოში აღმოჩენილი წამების ამსახვ­ელი ვიდეომასალა გამოაქვეყნა, სათაურით "როგორ აწამებენ რეფორმატორები ადამიანებს ჩვენების მიღების მიზნით". გამოქვეყნებულ ვიდეოში ასახულია მამაკაცზე სექსუალური ძალადობის ფაქტები, რის შემდეგაც დაკავებული გამომძიებელს "აღიარებით" ჩვენებას­ აძლევს. ვებ-გვერდს არა აქვს მითითებული წყარო, რომელმაც­ ვიდეომასალა მიაწოდა. მასალა ქართულ ვებ-გვერდებზეც სწრაფად გავრცელდა და საზოგადოების აღშფოთება გამოიწვია. ფირის გავრცელებას "ნაციონალურ მოძრაობასა" და გუნდის ყოფილ წევრებს, "მასტერასა" (კუდ-ის ყოფილი მაღალჩინოსანი გია დგებუაძე)­ და მეგის ქარდავას უკავშირებდნენ. სავარაუდოდ, ყოფილმა მაღალჩინოსნებმა ქვეყნიდან გატანილი ჩანაწერების ორიგინალები უკრაინაში სააკაშვილის ერთ-ერთ მთავარ ოპონენტს, უკრაინელ­ ოლიგარქ კოლომოისკის მიჰყიდეს, ქარდავას და დგებუაძის ქმედება "ნაციონალურ მოძრაობაზე" შურისძიებად მონათლეს. ბოლო პერიოდში ქვეყნიდან გაქცეული მეგის ქარდავა და "მასტერა" "ნაციონალურ მოძრაობას" დაუპირისპირდნენ - იმის გამო, რომ პარტია მათ სათანადო ყურადღებას არ აქცევდა, შესაძლოა, ქარდავამ და "მასტერამ" თანაგუნდელებზე შურისძიება გადაწყვიტეს. "მასტერა" ჰოლანდიის ციხეში ზის და ქართული მხარე მის ექსტრადიციას ითხოვს, მეგის ქარდავა კი დღემდე თავისუფალია.

ნოემბრის მთავარი თემა ტელეკომპანია "რუსთავი 2"-ის გარშემო ატეხილი ამბები იყო, რომელიც თითქმის მთელი წლის მანძილზე გრძელდებოდა, თუმცა პიკს ნოემბერში მიაღწია. ტელეკომპანიის ირგვლივ მოვლენები, ფაქტობრივად, ყოველდღიურად იცვლებოდა: სამოქალაქო სასამართლომ ქიბარ ხალვაშის სარჩელი დააკმაყოფილა და მას ტელეკომპანიის 100%-იანი წილი მიაკუთვნა, თუმცა თამაზ ურთმელიძის გადაწყვეტილება­ დაუყოვნებლივ ვერ აღსრულდა - საკონსტიტუციო სასამართლომ ”რუსთავი 2”-ის სარჩელის დაკმაყოფილებით დაუყოვნებლივი აღსრულების მუხლის მოქმედება შეაჩერა და ტელეკომპანიას შესაძლებლობა მისცა, სამოქალაქო სასამართლოში მიღებული გადაწყვეტილება­ ზედა ინსტანციებშიც გაესაჩივრებინა­. ”რუსთავი 2”-ის უკვე უფლებაშეჩერებული დირექტორი ნიკა გვარამია დავ­ის­ არჩევნებამდე გაჭიმვაზე უკვე ღიად საუბრობდა,­ როდესაც მოულოდნელად ცნობილი გახდა, რომ ურთმელიძემ ტელეკომპანიას ახალი დროებითი მენეჯმენტი, დავით დვალი და რევაზ საყევარიშვილი დაუნიშნა. სააპელაციო სასამართლომ მოსამართლე თამაზ ურთმელიძის 5 ნოემბრის განჩინება, რომელიც "რუსთავი 2"-ში დროებითი მმართველების დანიშვნას ეხებოდა, სრულიად გააუქმა. ასევე არ დაკმაყოფილდა დავით დვალის მოთხოვნა დროებითი მმართველების სიიდან ამოღების შესახებ. სააპელაციო სასამართლო კოლეგიამ ნაწილობრივ დააკმაყოფილა "რუსთავი 2"-ის იურისტების მოთხოვნა ყადაღის გაუქმებასთან დაკავშირებით.

დეკემბერში ბევრი თემა იყო აქტუალური, თუმცა პრემიერ ღარიბაშვილის მოულოდნელმა განცხადებამ თანამდებობის დატოვების შეხაებ ყველაფერი გადაწონა. პრემიერის პოსტი გიორგი კვირიკაშვილმა დაიკავა. ამგვარად, 2016 წელს ახალი პრემიერითა და ახალი მინისტრთა კაბინეტით შევხვდებით. ბედნიერი წელი გვქონოდეს.

ლადო გოგოლაძე

AMBEBI.GE